วังสายบุรี

วังสายบุรี สร้างโดยสถาปนิกชาวชวา และชาวท้องถิ่น เมื่อปี พ.ศ.2428^[1] วังนั้นได้สร้างในสมัย เต็งกูอับดุลมุฏฏอเล็บ ขณะดำรงบรรดาศักดิ์เป็นพระวิเศษวังษา ผู้ช่วยราชการเมืองสายบุรี ต่อมาได้รับการแต่งตั้งเป็นพระยาสุริยสุนทรบวรภักดี ศรีมหารายา มัตตาอับดุลวิบูลย์ขอบเขตประเทศมลายูวิเศษวังษา เจ้าเมืองสายบุรีคนสุดท้าย ตรงกับรัชสมัยในรัชกาลที่ 5

ลักษณะรูปทรงของวังสายบุรี เป็นอาคารไม้ตะเคียนทั้งหลังมี 2 ชั้น หลังคาทรงปั้นหยา ได้รับอิทธิพลมาจากศิลปกรรมของชวา ตัววังเดิมจะมีลักษณะเป็นตัวยู (U) ตอนหลังได้รื้อออก ปัจจุบันจึงมีลักษณะเป็นรูปตัวแอล (L) ลักษณะเด่นของวังสายบุรี คือพื้นไม้ทำด้วยไม้ตะเคียนปูพื้นเป็นเส้นทแยงมุม มีแกนกลางตีเน้นเป็นฟันปลา ทั้งชั้นบนและชั้นล่าง สำหรับช่องระบายอากาศ นิยมฉลุไม้ เป็นลวดลายพรรณพฤกษาตามแบบศิลปะชวา นอกจากนี้เชิงชายตกแต่งโดยใช้ทองเหลือง^[2]

1. พระยาสายบุรี (หนิดะ) ตั้งวังอยู่ที่ตำบลบ้านยี่งอ ริมแดนต่อพรมแดนเมืองระแงะ ทางประมาณ 400 ผันเศษ (ไม่มีตัววังหลงเหลือ)
2. พระยาสุริยสุนทรบวรภักดี ศรีมหารายา มัตตาอับดุลวิบูลย์ขอบเขตประเทศมลายูวิเศษวังษา (หนิแปะ) ได้ย้ายเมืองและตั้งวังอยู่ที่ สลินดงบายู ต.ตะลุบัน อ.สายบุรี (ไม่มีตัววังหลงเหลือ)
3. พระยาสุริยสุนทรบวรภักดี ศรีมหารายา มัตตาอับดุลวิบูลย์ขอบเขตประเทศมลายูวิเศษวังษา (หนิวิตำนาเซร์ หรือ เต็งกูอับดุลมุฏฏอเล็บ) ตั้งวังอยู่เลขที่ 34 ถนนกลาพอ ตำบลตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานีปัจจุบัน
4. วังพิพิธภักดี ตั้งอยู่ตำบลตะลุบัน อำเภออำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี