วุฒิสภาโรมัน
วุฒิสภาโรมัน (ละติน: Senātus Rōmānus) เป็นสถาบันทางการเมืองของโรมันโบราณที่ก่อตั้งก่อนที่กษัตริย์แห่งโรมพระองค์แรกจะขึ้นครองราชย์[ต้องการอ้างอิง] (ที่กล่าวกันว่าเป็นเวลา 753 ปีก่อนคริสต์ศักราช) ระบบนี้รอดการล่มสลายของราชอาณาจักรโรมันเมื่อ 509 ปีก่อนคริสต์ศักราช, การล่มสลายของสาธารณรัฐโรมันเมื่อ 27 ปีก่อนคริสต์ศักราช และการล่มสลายของจักรวรรดิโรมันตะวันตกในปี ค.ศ. 476 ระหว่างสมัยราชอาณาจักร วุฒิสภาเป็นเพียงคณะที่ปรึกษาของกษัตริย์ ซึ่งต่อมากษัตริย์แห่งโรมองค์สุดท้ายผู้โหดร้ายลูกิอุส ตาร์กวินิอุส ซุแปร์บุส (Lucius Tarquinius Superbus) ถูกโค่นอำนาจโดยวุฒิสภาที่นำโดยลูซิอุส ยูนิอุส บรูตุส (Lucius Junius Brutus)[1]
(วุฒิสภาและประชาชนโรมัน)
ระหว่างตอนต้นของสมัยสาธารณรัฐโรมัน วุฒิสภาเป็นสถาบันทางการเมืองที่อ่อนแอ ขณะที่ผู้บริหารระบบยุติธรรมเป็นผู้มีอำนาจ การเปลี่ยนแปลงอำนาจจากระบอบกษัตริย์มาเป็นระบอบธรรมนูญการปกครองอาจจะกระบวนการที่ค่อยเป็นค่อยไป และเป็นเวลาอีกหลายชั่วคนก่อนที่ระบบวุฒิสภาจะมามีอำนาจเหนือผู้บริหารระบบยุติธรรม เมื่อมาถึงกลางสมัยสาธารณรัฐ วุฒิสภาก็มีอำนาจสูงสุด เมื่อมาถึงปลายสมัยสาธารณรัฐ อำนาจของวุฒิสภาก็ลดลงอีกเนื่องจากเกิดการปฏิรูปพี่น้องกราคัส — ไทบีเรียส กราคัส และกาเอียส กราคัส[2]
อย่างไรก็ตาม วุฒิสภาสมัยจักรวรรดิโรมันไม่เหมือนกับวุฒิสภาสมัยสาธารณรัฐตรงที่ไม่มีความอิสระทางการเมืองแต่ขึ้นกับจักรพรรดิ ซึ่งทำให้สูญเสียความมีเกียรติศักดิ์และในที่สุดก็อำนาจแทบทั้งหมด หลังจากมีการปฏิรูปทางรัฐธรรมนูญโดยจักรพรรดิไดโอคลีเชียน วุฒิสภาก็หมดความหมายทางการเมืองและหลังจากนั้นก็ไม่มีโอกาสได้อำนาจที่เคยมีคืนมา เมื่อรัฐบาลย้ายออกจากกรุงโรม วุฒิสภาก็ลดลงเป็นเพียงสถาบันท้องถิ่น สถานภาพนี้ได้รับการยืนยันโดยจักรพรรดิคอนสแตนตินที่ 1 เมื่อทรงก่อตั้งวุฒิสภาไบแซนไทน์ในคอนสแตนติโนเปิล เมื่อจักรวรรดิโรมันล่มสลายในปี ค.ศ. 476 วุฒิสภาก็ทำหน้าที่ต่อมาอยู่ระยะหนึ่งภายใต้การปกครองของอนารยชนก่อนที่จะได้รับการฟื้นฟูขึ้นมาอีกครั้งในรัชสมัยของจักรพรรดิจัสติเนียนที่ 1 แต่ในที่สุดก็ยุติลง แต่วุฒิสภายังคงมีอยู่ในคอนสแตนติโนเปิลจนกระทั่งมายุติลงในที่สุดเช่นกัน
เมื่อรวมเวลาการมีวุฒิสภาในรูปแบบใดแบบหนึ่งแล้ว “วุฒิสภาโรมัน” ก็มีอายุการปฏิบัติงานที่รวมด้วยกันทั้งสิ้นอย่างน้อยร่วมสองพันปี