İran millî futbol takımı
İran millî futbol takımı, İran'ı uluslararası arenada temsil eden futbol takımıdır. Kendi sahasındaki maçları 1970'te yapılan ve 100.000 kişilik olan Azadi Stadı'nda oynarlar.
 | |||
| Takma ad | Team Melli Ulusal Takım | ||
|---|---|---|---|
| Federasyon | İran Futbol Federasyonu | ||
| Konfederasyon | AFC (Asya) | ||
| Teknik direktör |  Amir Ghalenoei | ||
| Kaptan | İhsan Hacsafi | ||
| En çok oynayan | Javad Nekounam (151) | ||
| En çok gol atan | Ali Dayi (109) | ||
| Ev sahibi stadyum | Azadi Stadyumu | ||
| FIFA kodu | IRN | ||
| FIFA sırası | |||
| Mevcut | 20  (4 Nisan 2024)[1] | ||
| En yüksek | 15 (20 Temmuz 2005) | ||
| En düşük | 122 (22 Mayıs 1996) | ||
| Elo sırası | |||
| Mevcut | 31 | ||
| En yüksek | 15 | ||
| En düşük | 73 (Ocak 1964) | ||
| İlk maç | |||
Gayriresmî  Afganistan 0 - 0 İran  (Kabil, Afganistan; 25 Ağustos 1941) Resmi  Türkiye 6 - 1 İran (İstanbul, Türkiye; 28 Mayıs 1950) | |||
| En farklı galibiyet | |||
| En farklı mağlubiyet | |||
| Dünya Kupası | |||
| Katılım | 6 (ilki 1978) | ||
| En iyi derece | Grup aşaması (1978, 1998, 2006, 2014, 2018, 2022) | ||
| AFC Asya Kupası | |||
| Katılım | 12 (ilki 1968) | ||
| En iyi derece | Şampiyon (1968, 1972, 1976) | ||
Tarihçe
1970 FIFA Dünya Kupası'na kadar herhangi bir kupada boy göstermeyen İran, ilk kez 1974 FIFA Dünya Kupası'na katılmak için elemelere katıldı ancak başarılı olamadı. 1978'de Arjantin'in düzenlediği kupaya katılmayı başaran İran, grupta Hollanda, İskoçya ve Peru ile eşleşti. İskoçya'dan 1 puan alan İran, Hollanda ve Peru'ya farklı kaybederek grubu sonuncu bitirerek elendi.
1979'da İran İslam Devrimi'nden sonra ülkede birçok alanda olduğu gibi futbol da önemini kaybetti ve bir kenara itildi. Asya Kupası'na katılım sürerken FIFA'nın Irak ile süren savaş yüzünden 1982 FIFA Dünya Kupası elemelerini tarafsız sahada oynatmak isteğini reddeden İran, elemelerden çekilme kararı aldı. 4 yıl sonra süren savaş ve ülkede artan yoksulluk nedeniyle mâli imkânlar bahane edilerek turnuvalara katılım gösterilmedi.
1990 ve 1994 Dünya Kupaları'na elemeleri geçemediği için gidemeyen İran, Fransa '98 öncesi uzun bir yolun ardından katılmayı başardı. Asya eleme grubunda Suudi Arabistan'ın ardından ikinci olan Persler, diğer grubun ikincisi Japonya ile eleme maçlarına çıktı ancak üstünlük sağlayan Japonya oldu. Dönemin kuralları gereği, Okyanusya elemelerinin kazananı olan Avustralya ile bir eleme daha oynadı ve 1-1, 2-2 biten maçların ardından deplasman golü avantajı ile kupaya katılım hakkı kazandı. Gruplarda Almanya, Yugoslavya ve ABD ile eşleşen İran, ABD'yi Ali Dayi ve Mehdi Mahdavikia'nın golleriyle 2-1 kazansa da, kupaya grup maçları sonunda veda etti.
2002 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Suudi Arabistan'ın arkasında kalan İran, ilk play-off maçında Birleşik Arap Emirlikleri'ni eledikten sonra İrlanda ile son play-off maçına çıktı. Dublin'de 2-0 kaybeden İran rövanşı 1-0 kazansa da, bu sonuç kupaya katılması için yeterli olmadı.
2006'da Almanya'nın düzenlediği kupaya da katılan İran, D Grubu'nda Portekiz, Meksika ve Angola ile mücadele etti. Angola'dan aldığı 1 puanla grup sonuncusu sonuncu oldu ve elendi. 2010′da ise elemelerde ilk grubu lider bitiren İran, daha sonra oluşturulan grupta 4. sırayı alınca Güney Afrika'ya gidemedi.
Turnuva tarihi
FIFA Dünya Kupası tarihi
| FIFA Dünya Kupası | FIFA Dünya Kupası elemeleri | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Yıl | Tur | Derece | O | G | B | M | AG | YG | Eleme | O | G | B | M | AG | YG | ||
| 1930-1950 | FIFA üyesi değildi | FIFA üyesi değildi | |||||||||||||||
 1954 | Katılmadı | 1954 | Katılmadı | ||||||||||||||
 1958 | 1958 | ||||||||||||||||
 1962 | 1962 | ||||||||||||||||
 1966 | 1966 | ||||||||||||||||
 1970 | 1970 | ||||||||||||||||
 1974 | Elemeleri geçemedi | 1974 | 8 | 5 | 1 | 2 | 9 | 6 | |||||||||
 1978 | Grup aşaması | 14. | 3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 8 | 1978 | 12 | 10 | 2 | 0 | 20 | 3 | ||
 1982 | Çekildi | 1982 | Çekildi | ||||||||||||||
| 1986 | Men edildi | 1986 | Men edildi | ||||||||||||||
 1990 | Elemeleri geçemedi | 1990 | 6 | 5 | 0 | 1 | 12 | 5 | |||||||||
 1994 | 1994 | 11 | 5 | 3 | 3 | 23 | 13 | ||||||||||
 1998 | Grup aşaması | 20. | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 4 | 1998 | 17 | 8 | 6 | 3 | 57 | 17 | ||
  2002 | Elemeleri geçemedi | 2002 | 14 | 9 | 3 | 2 | 36 | 9 | |||||||||
| 2006 | Grup aşaması | 25. | 3 | 0 | 1 | 2 | 2 | 6 | 2006 | 12 | 9 | 1 | 2 | 29 | 7 | ||
 2010 | Elemeleri geçemedi | 2010 | 14 | 5 | 8 | 1 | 15 | 9 | |||||||||
 2014 | Grup aşaması | 28. | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 4 | 2014 | 16 | 10 | 4 | 2 | 30 | 7 | ||
 2018 | Grup aşaması | 18. | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2018 | 18 | 12 | 6 | 0 | 36 | 5 | ||
 2022 | Grup aşaması | 26. | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 7 | 2022 | 18 | 14 | 1 | 3 | 49 | 8 | ||
 2026 | Belli değil | 2026 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |||||||||
  2030 | Belli değil | 2030 | Belli değil | ||||||||||||||
 2034 | 2034 | ||||||||||||||||
| Toplam | Grup aşaması (6 kez) | 6/22 | 18 | 3 | 4 | 11 | 13 | 31 | Toplam | 146 | 92 | 35 | 19 | 316 | 89 | ||
Asya Kupası tarihi
Takım kadrosu
Aşağıdaki 25 oyuncu, İran'ın 2022 FIFA Dünya Kupası kadrosunda yer aldı.
İngiltere ile oynanan maçın ardından 21 Kasım 2022 itibarıyla:
| № | Mevki | Futbolcu | Doğum tarihi (yaş) | Maç | Gol | Kulüp |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | KL | Alireza Beiranvand | 21 Eylül 1992 (30 yaşında) | 53 | 0 |  Perspolis |
| 12 | KL | Payam Niazmand | 6 Nisan 1995 (27 yaşında) | 1 | 0 | Sepahan |
| 22 | KL | Amir Abedzadeh | 26 Nisan 1993 (29 yaşında) | 11 | 0 |  Ponferradina |
| 24 | KL | Hossein Hosseini | 30 Haziran 1992 (30 yaşında) | 7 | 0 | Esteghlal |
| 2 | DF | Sadegh Moharrami | 1 Mart 1996 (26 yaşında) | 22 | 0 |  Dinamo Zagreb |
| 3 | DF | Ehsan Hajsafi (Kaptan) | 25 Şubat 1990 (32 yaşında) | 122 | 7 |  AEK |
| 4 | DF | Shojae Khalilzadeh | 14 Mayıs 1989 (33 yaşında) | 25 | 1 |  El-Ehli |
| 5 | DF | Milad Mohammadi | 29 Eylül 1993 (29 yaşında) | 46 | 1 | AEK |
| 8 | DF | Morteza Pouraliganji | 19 Nisan 1992 (30 yaşında) | 47 | 3 | Perspolis |
| 13 | DF | Hossein Kanaanizadegan | 23 Mart 1994 (28 yaşında) | 36 | 2 | El-Ehli |
| 15 | DF | Rouzbeh Cheshmi | 24 Temmuz 1993 (29 yaşında) | 20 | 1 | Esteghlal |
| 19 | DF | Majid Hosseini | 20 Haziran 1996 (26 yaşında) | 19 | 0 |  Kayserispor |
| 23 | DF | Ramin Rezaeian | 21 Mart 1990 (32 yaşında) | 46 | 2 | Sepahan |
| 25 | DF | Abolfazl Jalali | 26 Haziran 1998 (24 yaşında) | 3 | 0 | Esteghlal |
| 6 | OS | Saeid Ezatolahi | 1 Ekim 1996 (26 yaşında) | 48 | 1 |  Vejle |
| 7 | OS | Alireza Jahanbakhsh | 11 Ağustos 1993 (29 yaşında) | 65 | 13 |  Feyenoord |
| 11 | OS | Vahid Amiri | 2 Nisan 1988 (34 yaşında) | 68 | 2 | Perspolis |
| 14 | OS | Saman Ghoddos | 6 Eylül 1993 (29 yaşında) | 33 | 2 |  Brentford |
| 16 | OS | Mehdi Torabi | 10 Eylül 1994 (28 yaşında) | 36 | 7 | Perspolis |
| 17 | OS | Ali Gholizadeh | 10 Mart 1996 (26 yaşında) | 27 | 6 |  Charleroi |
| 18 | OS | Ali Karimi | 11 Şubat 1994 (28 yaşında) | 14 | 0 | Kayserispor |
| 21 | OS | Ahmad Nourollahi | 1 Şubat 1993 (29 yaşında) | 27 | 3 |  Shabab El-Ehli |
| 9 | FV | Mehdi Tarımi | 18 Temmuz 1992 (30 yaşında) | 61 | 30 |  Porto |
| 10 | FV | Karim Ansarifard | 3 Nisan 1990 (32 yaşında) | 94 | 29 |  Omonia |
| 20 | FV | Sardar Azmoun | 1 Ocak 1995 (27 yaşında) | 66 | 41 |  Bayer Leverkusen |