2022 FIFA Dünya Kupası
2022 FIFA Dünya Kupası, 20 Kasım-18 Aralık 2022 tarihleri arasında Katar'da düzenlenmiş olan 22. FIFA Dünya Kupası turnuvasıdır. 2 Aralık 2010 tarihinde yapılan oylama sonucunda, FIFA tarafından açıklanan ev sahibi ülke Katar olmuştur. Turnuvadaki maçlar, 5 farklı şehirde ve 8 farklı stadyumda oynanmıştır.
| بطولة كأس العالم لكرة القدم ٢٠٢٢ Büṭûletü Keʾsi'l-ʿÂlemi li-Küreti'l-Ḳadem 2022 Qatar 2022 | |
|---|---|
 Turnuvanın resmî logosu | |
| Turnuva detayları | |
| Ev sahibi ülke |  Katar |
| Şehir | 5 |
| Tarih | 20 Kasım-18 Aralık |
| Takım | 32 (5 konfederasyondan) |
| Stadyum(lar) | 8 (5 ev sahibi şehirde) |
| Final durumu | |
| Şampiyon |  Arjantin (3. kez) |
| İkinci |  Fransa |
| Üçüncü |  Hırvatistan |
| Dördüncü |  Fas |
| Turnuva istatistikleri | |
| Oynanan maç | 64 |
| Atılan gol | 172 (maç başına 2,69) |
| Seyirci | 3.404.252 (maç başına 53.191) |
| Gol kralı |  Kylian Mbappé (8 gol) |
| En iyi oyuncu |  Lionel Messi |
| En iyi kaleci | Emiliano Martínez |
| En iyi genç oyuncu | Enzo Fernández |
| Fair play ödülü |  İngiltere |
← 2018 2026 → | |
Katar Futbol Federasyonu tarafından organize edilen bu turnuva, bünyesinde çeşitli ilkleri ve sonları barındırmaktadır. Öncelikle Arap ve Müslüman dünyasında düzenlenen ilk Dünya Kupası'dır. Ayrıca Orta Doğu'daki ilk ve Güney Kore ile Japonya'nın ev sahipliği yaptığı 2002'deki FIFA Dünya Kupası'ndan beri Asya'daki ikinci Dünya Kupası olma özelliklerini bulundurmaktadır. Bu turnuvanın bir diğer farkı ise 32 millî takımın yer aldığı son Dünya Kupası olmasıdır; çünkü 2026'daki organizasyondan itibaren takım sayısının 48'e çıkarılması kararı alınmıştır.[1]
Katar'da yaz aylarındaki yoğun sıcaklık nedeniyle bu Dünya Kupası, Kasım ayının sonundan Aralık ayının ortasına kadar gerçekleştirilmiştir. Bu da onu Mayıs, Haziran veya Temmuz aylarında yapılmayan ve Kuzey yarımkürede sonbahar ve kış aylarında düzenlenen ilk turnuva hâline getirmektedir. Organizasyon yaklaşık 29 günlük, yani diğerlerinden biraz daha kısa bir zaman diliminde oynanmıştır. Turnuva nedeniyle Avrupa başta olmak üzere dünyada devam eden futbol liglerine 1 ay kadar ara verilmiştir.[2][3]
Turnuva, 20 Kasım 2022 tarihinde, TSİ 19.00'da, Havr şehrinde ev sahibi Katar'ın Ekvador'a 2-0 mağlup olduğu maç ile başladı.[4] Katar, grubundaki üç maçını da kaybeden ilk ev sahibi ülke oldu. Turnuvanın finali, 18 Aralık 2022 tarihinde, TSİ 18.00'de, Luseyl Stadyumu'nda Arjantin ile Fransa arasında oynandı. Arjantin, normal süresi 2-2, uzatma süresi 3-3 sona eren müsabakada, Fransa'yı penaltı atışlarında 4-2 mağlup etti ve turnuvanın şampiyonu oldu.[5] Son olarak 1986'da şampiyon olan Arjantin, bu turnuvayla birlikte üçüncü kez kupayı evine götürdü. Fransız oyuncu Kylian Mbappé, 1966 finalinde İngiliz oyuncu Geoff Hurst'ten bu yana bir Dünya Kupası finalinde hat trick yapan ilk futbolcu oldu.[6][7] Turnuvanın sona erdiği 18 Aralık tarihi, aynı zamanda Katar Ulusal Günü'dür.
Turnuvayı kazanan Arjantin, 2010 FIFA Dünya Kupası şampiyonu İspanya'dan sonra, FIFA Dünya Kupası tarihinde ilk grup maçını kaybetmesine rağmen kupayı kazanan ikinci ülke olmuştur. Ayrıca iki turnuva da (2010 ve 2022) Dünya Kupaları tarihinde ev sahibi ülkelerin grup aşamasında elendiği turnuvalardır. 2010 yılında İspanya, ilk grup maçında İsviçre'ye yenilmesine rağmen kupayı kazanmıştır. O turnuvanın ev sahibi Güney Afrika, gruplarda elenen ilk ev sahibi ülke olarak kayıtlara geçmişti. 2022 yılında ise ev sahibi Katar, grubundaki üç maçını da kaybederek elenen ilk ev sahibi olmuştur. Kupayı ise, ilk grup maçında Suudi Arabistan'a yenilen Arjantin kazanmıştır.
Fransız oyuncu Kylian Mbappé, turnuva boyunca 8 gol atarak gol kralı oldu ve Altın Ayakkabı'yı kazandı. Arjantinli oyuncu Lionel Messi, turnuvanın en iyi oyuncusu seçilerek Altın Top'u kazandı. Yine Arjantin'den Emiliano Martínez, turnuvanın en iyi kalecisine verilen Altın Eldiven'i kazandı. Arjantinli Enzo Fernandez, turnuvanın en iyi genç oyuncusu seçildi. Turnuvanın fair play ödülünü ise İngiltere kazandı.
Ev sahibi seçimi
2022 FIFA Dünya Kupası için ev sahipliği teklifleri Ocak 2009 tarihinde başladı. Oylama ise İsviçre'nin Zürih şehrinde, 2010 yılının Aralık ayında yapıldı. Oylamayı 4. tur sonunda Katar kazanarak ev sahipliği yapmaya hak kazandı.
| Adaylar | Oylar | |||
|---|---|---|---|---|
| 1. Tur | 2. Tur | 3. Tur | 4. Tur | |
| Katar | 11 | 10 | 11 | 14 |
| Amerika Birleşik Devletleri | 3 | 5 | 6 | 8 |
| Güney Kore | 4 | 5 | 5 | Elendi |
| Japonya | 3 | 2 | Elendi | |
| Avustralya | 1 | Elendi | ||
Ödül miktarı
FIFA tarafından dağıtılacak ödüller, 2022 yılının Nisan ayında açıklanmıştır. Turnuvaya katılmaya hak kazanan her takım ön hazırlık aşamasında en az 1,5 milyon $ ödül kazanacaktır. Turnuva tamamlandığında kazanacakları ödül en az 9 milyon $ olarak belirlenmiştir. Bu düzenlemeyle birlikte toplam dağıtılacak para ödülü, 2018 FIFA Dünya Kupası'nda dağıtılandan 40 milyon $ daha fazla olarak toplamda 440 milyon $ olacaktır.
| Sıralama | Miktar (milyon $) | |
|---|---|---|
| Takım başına | Toplam | |
| Şampiyon | 42 | 42 |
| İkinci | 30 | 30 |
| Üçüncü | 27 | 27 |
| Dördüncü | 25 | 25 |
| 5-8. sıra (Çeyrek final) | 17 | 68 |
| 9-16. sıra (Son 16 turu) | 13 | 104 |
| 17-32. sıra (Grup aşaması) | 9 | 144 |
| Toplam | 440 | |
Eleştiriler
Ev sahibi ülke olarak Katar'ın seçilmesi biraz tartışmalı oldu. Bir dizi grup ve medya kuruluşu, Katar'ın ev sahipliği yapmaya uygunluğu konusundaki endişelerini dile getirdi.[8][9] Özellikle Katar'da eşcinselliğin yasa dışı olması, işçilerin çalışma koşulları ve LGBT topluluğu hayranlarının hakları ile ilgili olarak endişeler dile getirildi.[8][10][11][12] Ayrıca FIFA yetkilileri, yolsuzluk ve Katar'ın Dünya Kupası'nı satın almasına izin vermesi iddialarıyla suçlandılar.[13] Ülkedeki iklim koşulları da eleştirilerin hedefi oldu.
İşçi hakları
İngiliz The Guardian günlük gazetesinin 2013 yılında yaptığı bir soruşturmada birçok işçiye yiyecek ve su verilmediğini iddia etmesiyle göçmen işçilerin hakları konusu da dikkat çekti. Kimlik belgelerinin ellerinden alındığı ve ödemelerinin zamanında veya hiç yapılmadığı, bu yüzden işçilerin fiilen köleler hâline getirildiği öne sürüldü. The Guardian, turnuvanın yapılacağı zamana kadar, 2 milyon güçlü göçmen işçi arasından[14] 4.000 kadar işçinin gevşek güvenlik ve diğer nedenlerle ölebileceğini tahmin etti.[15] Bu iddialar, 2010'dan beri 522 Nepalli[16] işçinin ve 700'den fazla Hindistanlı[17] işçinin öldüğü gerçeğine dayanıyordu.
Dünya Kupası'nın Katar'da yapılacak olmasından dolayı ülkede inşaat sektörü son derece canlanmıştır. Çalışmak amacıyla ülkeye getirilen göçmen işçilerin çoğunun iş sözleşmelerinin kafala sistemine göre yapıldığı bilinmektedir.[18] Bu sisteme göre çalışmak için bir şirket ile anlaşma yapan bir işçi, kendisini ülkeye getiren şirketten başka bir işletmede çalışamamaktadır.[18] Ayrıca, göçmen işçinin pasaportuna el konulduğundan ülkeyi terk etmesi de yine onu getiren şirketin inisiyatifindedir.[18]
İklim koşulları / klimalar
Ülkedeki iklim koşulları da eleştirilerin hedefi oldu. Bu nedenle klimalı stadyumların yapımı planlandı ve turnuvanın tarihi için yaz dışı olasılıklar gündeme geldi. Bu da organizasyonun Kasım – Aralık aylarında gerçekleştirilmesine neden oldu.
Mayıs 2014'te, dönemin FIFA başkanı Sepp Blatter, Dünya Kupası'nın Katar'a verilmesinin oradaki aşırı sıcak nedeniyle bir "hata" olduğunu belirtti. Öte yandan Blatter, Afrika ve Asya konfederasyonlarından olan delegelere hitaben, yolsuzluk iddialarının ve sponsorlardan gelenler de dahil olmak üzere bazı eleştirilerin "ırkçılık ve ayrımcılıkla bağlantılı" olduğunu söyledi.[19][20]
Yüzölçümü ve stadyumlar
Katar, bugüne kadar FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapan en küçük ülkedir. Alana göre bir sonraki en küçük ülke, Katar'ın üç katından daha büyük olan ve bunun yerine yalnızca 16 takımın katıldığı 1954 Dünya Kupası'nın ev sahibi İsviçre'dir.[21] Katar aynı zamanda, ilk iki Dünya Kupası'na ev sahipliği yapan Uruguay ve İtalya hariç, daha önce bir turnuvaya katılmamış olmasına rağmen FIFA Dünya Kupası ev sahipliği alan ikinci ülke oldu.[21] Turnuvada kullanılan sekiz stadyumdan altısı, başkent Doha bölgesinde bulunmaktadır ve bu durum turnuvayı 1930'dan beri stadyumların çoğu tek bir şehirde olan ilk Dünya Kupası yapmaktadır. Bu durum, taraftarların ve oyuncuların gidip gelmek için ihtiyaç duyacağı mesafeyi oldukça azaltırken, azalan alan miktarı nedeniyle Katar'a gelen taraftarların ağırlanmasını zorlaştırmıştır.[21]
Alkollü içecekler
Katar'da normalde açık alanda alkol tüketimi herkese yasak olmasına rağmen, turnuva boyunca Katar'a gelen tüm taraftarlara taraftar alanlarında alkollü içeceklerin serbest olacağı, ülkenin 2022 Dünya Kupası adaylığının genel müdürü Hassan Abdullah Al Thawadi tarafından açıklandı.[22] Fakat normalde ülkede halka açık yerlerde içki içilmesi yasaktır.[22][23]
Katılan takımlar
Katar millî takımı, ev sahibi olarak turnuvaya otomatik olarak katılmaya hak kazandı.[24]
Saint Lucia, başlangıçta CONCACAF elemelerine girdi; ancak ilk maçlarından önce çekildi. Kuzey Kore, COVID–19 salgınıyla ilgili güvenlik endişeleri nedeniyle AFC ön eleme turundan çekilmeyi tercih etti. Hem Amerikan Samoası hem de Samoa, OFC elemeleri grup aşaması kura çekilişinden önce çekildi.[25] Tonga millî takımı ise, 2022 Hunga Tonga Volkan Patlaması ve Tsunamisi olayından sonra turnuvadan çekildi.[26] Kadrolarında bulunan COVID–19 salgınlarının getirdiği seyahat kısıtlamaları nedeniyle Vanuatu ve Cook Adaları da turnuvadan çekildiler.[27][28]
2022 FIFA Dünya Kupası'nda oynamaya hak kazanan 32 ülkenin 24'ü, 2018'deki bir önceki turnuvada mücadele etti.[29] Ev sahibi Katar, FIFA Dünya Kupası'na tarihinde ilk kez katılma hakkı elde etti. Hollanda, Ekvador, Gana, Amerika Birleşik Devletleri ve Kamerun takımları, 2018'deki turnuvayı kaçırdıktan sonra organizasyona geri döndüler. Kanada, 36 yıl sonra turnuvaya geri döndü; önceki tek katılımları 1986'da gerçekleşmişti.[30][31] Galler ise, 64 yıl sonra yeniden turnuvaya katılma hakkı kazandı; daha önceki tek katılımları 1958'deydi.[32] (Bu, daha önce bir Avrupa ülkesi için turnuvadan uzak kalma rekorudur.)
Dört kez kupayı kazanan ve son Avrupa şampiyonu olan İtalya, tarihinde ilk kez üst üste ikinci bir Dünya Kupası'na katılmayı başaramadı ve eleme play–off yarı finallerinde Kuzey Makedonya'ya maçın son dakikalarında 1-0 kaybetti.[33] İtalya, turnuvaya katılamayan FIFA Dünya Sıralaması en yüksek (6. sırada) takım oldu. İtalya ayrıca 1978'de Çekoslovakya, 1994'te Danimarka ve 2006'da Yunanistan'ın ardından, bir önceki Avrupa Şampiyonası'nı kazanıp sonraki Dünya Kupası'na katılmaya hak kazanamayan dördüncü takım oldu.[34] Bir önceki Dünya Kupası'na ev sahipliği yapan Rusya, Ukrayna'yı işgali nedeniyle turnuvadan diskalifiye edildi.
Güney Amerika'nın güçlü ekiplerinden Şili, üst üste ikinci kez turnuvaya katılamadı. Afrika takımı Nijerya, Afrika Futbol Konfederasyonu'nun final play–off turunda, deplasmanda Gana'ya mağlup oldu ve en son 2014'teki turnuvada boy gösteren Gana, 8 yıl sonra turnuvaya katılmaya hak kazandı. 2018'deki Dünya Kupası'na katılmaya hak kazanan Mısır, Panama, Kolombiya, Peru, İzlanda ve İsveç takımları ise 2022 turnuvasına katılmaya hak kazanamadı.[35] Gana, organizasyona katılmaya hak kazanan ülkeler arasında FIFA Dünya Sıralaması en düşük (61. sırada) takım oldu.
Aşağıda, turnuvaya katılmaya hak kazanan takımların tablosu bulunmaktadır.[36]
- Not 1:
Sırbistan, 1930-1990 arası 
Yugoslavya 1992-2006 arası 
Sırbistan-Karadağ olarak turnuvaya katılmıştır.
Kadrolar
Stadyumlar
Katar'da, yaz aylarında ortalama 45 dereceyi bulan sıcaklık nedeniyle turnuva takvimi Kasım–Aralık aylarına alınsa da, stadyumlar klimalı olarak inşa edilmiştir.
| Luseyl | Havr | Doha | |
|---|---|---|---|
| Luseyl Stadyumu | El–Beyt Stadyumu | Stadyum 974 | Es–Sümame Stadyumu |
| Kapasite: 80.000 | Kapasite: 60.000[37] | Kapasite: 40.000[38] | Kapasite: 40.000[39] |
.jpg) |  |  | |
| Katar'daki ev sahibi şehirler | |||
| Er–Reyyan | Vekre | ||
| Eğitim Şehri Stadyumu | Ahmed bin Ali Stadyumu | Uluslararası Halife Stadyumu | El–Cenub Stadyumu |
| Kapasite: 45.350[40] | Kapasite: 44.740[41] | Kapasite: 40.000[42] | Kapasite: 40.000[43] |
 | .jpg) | .jpg) | |
Format
32 takımın katıldığı turnuvanın grup aşamasında takımlar sekiz gruba ayrılmıştır. Her grupta takımlar tek devreli lig usulü ile mücadele eder ve gruplarını ilk 2 sırada tamamlayan takımlar son 16 turuna yükselir.
Ev sahibi Katar, otomatik olarak A1 pozisyonuna yerleşerek ilk maçını 20 Kasım 2022'de Ekvador ile oynamıştır.
Turnuva özeti
Açılış töreni
 2022 FIFA Dünya Kupası için hazırlanan iki dakikalık animasyon tanıtım belgeseli |
Kupanın açılış töreni, 20 Kasım 2022 Pazar günü, Havr şehrindeki 60.000 kapasiteli El–Beyt Stadyumu'nda, ev sahibi Katar ile Ekvador arasındaki açılış maçından önce yapıldı.[44] Açılış töreninde ilk olarak geleneksel ve ulusal gösteriler sergilendi; ardından Güney Koreli şarkıcı ve BTS grubu üyesi Jungkook ile Katarlı şarkıcı Fahad Al Kubaisi, turnuvanın açılış şarkısını sahnede birlikte seslendirdiler.[45][46]
| 2022 FIFA Dünya Kupası açılış töreni şarkısı 'Dramers' - Jung Kook & Fahad Al Kubaisi |
Amerikalı ünlü oyuncu Morgan Freeman ile Katarlı YouTuber ve hayırsever Ganim Al–Muftah'ın kısa süreli sohbetleri de açılış seremonisini etkiledi. Kaudal regresyon sendromu adı verilen, ender görülen, doğuştan gelen bir rahatsızlığa sahip olan ve bundan dolayı belden aşağısı olmayan 20 yaşındaki Al–Muftah, Morgan Freeman ile birlikte dünya halkları arasındaki bölünmüşlük üzerine bir konuşma yaptı. Al–Muftah, Freeman'ın sözlerine Kur'an'ın Hucurât Suresi'nin 13. ayetiyle karşılık verdi: "Ey insanlar! Doğrusu, biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık ve birbirinizle tanışmanız için sizi kavimlere ayırdık. Allah katında en değerli olanınız, O'na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır. Şüphesiz Allah hakkıyla bilendir, hakkıyla haberdar olandır."[47]
İkili, bu ayetle hoşgörü ve saygıyla insanların birlikte yaşayabileceği mesajını verdi.[47] Ayrıca, FIFA Dünya Kupası tarihinde, ilk defa bir turnuvanın açılış töreninde Kur'an okundu.[48] Açılış maçından önce FIFA Başkanı Gianni Infantino ve konuk devlet ve hükûmet başkanlarıyla stadyuma gelen Katar Emiri Temim bin Hamed es–Sani, törende bir konuşma yaptı. Açılış törenine gelip resepsiyona katılan ve açılış maçını izleyen liderler arasında Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres de vardı.[49]
.jpg)
Grup aşaması maçları
Turnuvanın ilk maçı, A Grubu'ndan Katar ve Ekvador arasında oynandı. Maçın ilk dakikalarında Ekvador'un geçersiz sayılan bir golü oldu, ancak sonunda Enner Valencia'nın iki golüyle 2-0 kazandı.[50] Maçı kaybeden Katar, bir Dünya Kupası'ndaki açılış maçını kaybeden ilk ev sahibi ülke oldu.[51][52] Gruptaki diğer başlangıç maçında Hollanda, Senegal karşısında 2-0 kazandı; golleri 84. dakikada Cody Gakpo ve 90+9. dakikada Davy Klaassen attı.[53] Senegal, grubun üçüncü maçında Katar ile karşı karşıya geldi. Katar, 41. dakikada Boulaye Dia ve 48. dakikada Famara Diédhiou'nun attığı gollerle 2-0 öne geçen Senegal'e, 78. dakikada Muhammed Muntari'nin attığı golle cevap verdi. Muntari, Katar'ın Dünya Kupası tarihindeki ilk golünü atmış oldu.[54] Senegal, 84. dakikada Bamba Dieng'in golüyle maçı 3-1 kazandı. Hollanda ile Ekvador arasındaki maç ise 1-1 beraberlikle sona erdi. Hollanda, maçın ilk dakikalarında Gakpo'nun golüyle öne geçti; 49. dakikada ise Ekvador, Valencia ile beraberliği buldu. İkinci grup maçlarından sonra ev sahibi Katar, turnuvaya veda ettiği kesinleşen ilk ülke oldu.[55] Son grup karşılaşmalarında Hollanda, 26. dakikada Cody Gakpo ve 49. dakikada Frenkie de Jong'un attığı gollerle Katar'ı 2-0 yendi ve A Grubu'nu lider tamamlayarak son 16 turuna yükseldi. Katar, üç grup maçını da kaybeden ilk ev sahibi ülke oldu.[56] Katar; 2010 FIFA Dünya Kupası'nın ev sahibi Güney Afrika'dan sonra grup aşamasında elenen ikinci ev sahibi ülkedir. Diğer tarafta ise Ekvador ile Senegal karşı karşıya geldi. İsmail Sarr, 44. dakikada penaltıyı gole çevirerek Senegal'i 1-0 öne geçirdi. Ekvador, 67. dakikada Moisés Caicedo'nun golüyle eşitliği yakalasa da, 70. dakikada Kalidou Koulibaly, Afrika takımına bir üst tur biletini getiren golü kaydetti ve Senegal maçı 2-1 kazandı. Ekvador kupaya veda etti.
B Grubu ilk maçında İngiltere, İran'a karşı 6-2'lik bir galibiyet aldı. Maçın ilk yarısında İranlı kaleci Ali Rıza Beyranvend, maç skoru henüz 0-0 iken, beyin sarsıntısı şüphesiyle oyundan çıkarıldı.[57] İlk yarıyı 3-0 önde tamamlayan İngiltere, ikinci yarıda durumu 4-0 yaptı. Mehdi Tarımi, 65. dakikada İran'ın ilk golünü attı. Ardından, İngiliz defans oyuncusu Harry Maguire da beyin sarsıntısı nedeniyle oyundan çıkarıldı.[57] İngiltere, son dakikalara 6-1 önde girdi; ancak Mehdi Tarımi'nin son dakika penaltı golüyle maç 6-2 sona erdi. Amerika Birleşik Devletleri ile Galler arasındaki karşılaşmada ise Timothy Weah, Galler'e karşı ilk yarıda bir gol attı; ikinci yarıda Gareth Bale tarafından 82. dakikada atılan penaltı golünden sonra maç 1-1 berabere bitti.[58][59] Grubun üçüncü maçında İran, Galler ile karşılaştı. Gallerli kaleci Wayne Hennessey, ceza sahası dışında faul yaptıktan sonra 85. dakikada kırmızı kart görerek oyundan atıldı. İran, 90+8. dakikada Ruzbeh Çeşmi'nin ve ondan üç dakika sonra Ramin Rızayiyan'ın golleriyle Galler'i 2-0 mağlup etti.[60][61] İngiltere ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki maç ise 0-0 berabere kaldı ve o maçta kalelere toplam dört isabetli şut vardı.[62] İngiltere, son grup maçında Galler'i Phil Foden'in bir golü ve Marcus Rashford'un iki golüyle 3-0 yendikten sonra grubu lider olarak tamamladı.[63] Amerika Birleşik Devletleri ile İran arasındaki belirleyici karşılaşmada ise ABD, Christian Pulisic'in 38. dakikadaki golüyle İran'ı 1-0 mağlup etmeyi başardı. Maçın son dakikalarında İranlı futbolcu Mehdi Tarımi, ABD ceza alanında karambolde Cameron Carter–Vickers'ın arkadan müdahalesiyle yerde kaldı ve İranlılar penaltı bekledi; ancak maçın hakemi Mateu Lahoz, VAR'a gitmeyi tercih etmeyerek mücadeleyi devam ettirdi ve ABD maçı kazanıp grup ikincisi olarak bir üst tura yükseldi.[64][65]
.jpg)
C Grubu ilk maçında Arjantin, Lionel Messi'nin 10. dakikada attığı penaltıyla Suudi Arabistan karşısında 1-0 öne geçti; ancak ikinci yarıya hızlı başlayan Suudi Arabistan, 5 dakikada 2 gol buldu: Önce 48. dakikada Salih eş–Şehri'nin sol çaprazda attığı golle eşitliği yakalayan Suudiler, 53. dakikada Salim ed–Devseri'nin ceza sahası çizgisinden attığı golle 2-1'lik üstünlüğü yakaladı ve maçı 2-1 kazandı.[66][67] Maçtan sonra birçok medya kuruluşu, bunu turnuva tarihindeki "en büyük şok galibiyetlerden" biri olarak değerlendirdi.[68][69][70] Bu mağlubiyetle birlikte Arjantin, 36 maçlık yenilmezlik serisini Suudi Arabistan karşısında kaybetti.[71] Hatta, Arjantin'e karşı kazanılan bu maçtan ötürü Suudi Arabistan'da resmî tatil ilan edildi ve ülkenin veliaht prensi Muhammed bin Selman, galibiyet primi olarak Suudi futbolcuların her birinin lüks araçlarla ödüllendirileceğini açıkladı.[72][73][74][75] Meksika ile Polonya arasındaki maç ise, Polonya'ya verilen penaltıya rağmen golsüz berabere kaldı: Meksikalı kaleci Guillermo Ochoa, Robert Lewandowski'nin penaltısını kurtardı.[76] Polonya ile Suudi Arabistan arasında oynanan maçta Polonya, 39. dakikada Piotr Zielinski'nin golüyle 1-0 öne geçti. 45. dakikada Suudi Arabistan, Salim ed–Devseri ile penaltı kaçırdı ve ikinci yarıda, 82. dakikada Robert Lewandowski, Suudilerin bir defans hatası sonucunda takımının ikinci golünü attı ve Polonya maçı 2-0 kazandı. Robert Lewandowski, kariyerindeki ilk Dünya Kupası golünü atmış oldu. Arjantin ile Meksika arasında oynanan maçta Arjantin, 64. dakikada Lionel Messi ve 87. dakikada Enzo Fernández'in golleriyle maçı 2-0 kazandı. Arjantin, gruptaki son maçında Polonya'yı 46. dakikada Alexis Mac Allister ve 67. dakikada Julian Alvarez'in golüyle 2-0 yendi ve grup birincisi oldu. Arjantin, ilk yarının sonlarında Lionel Messi ile bir penaltı kaçırdı.[77] Meksika, Suudi Arabistan karşısında Henry Martin ve Luis Chavez'in golleriyle son anlara 2-0 önde girdi. 90+5. dakikada Suudi Arabistan, Salim ed–Devseri ile farkı bire indirse de Meksika maçı 2-1 kazandı. Bu galibiyet Meksika için yeterli olmadı ve Polonya, Arjantin ile birlikte bir üst tura yükseldi.
D Grubu'nun ilk maçında Danimarka, Tunus ile 0-0 berabere kaldı. Her iki takımın da ofsayt nedeniyle geçersiz sayılan golleri oldu.[78] Danimarkalı orta saha oyuncusu Christian Eriksen, 2020 Avrupa Şampiyonası'nda geçirdiği kalp krizinden bu yana ilk uluslararası maçına çıktı.[78] Son dünya şampiyonu Fransa, Avustralya'yı 4-1 mağlup ederek kupaya başladı. Fransa, 9. dakikada Craig Goodwin ile öne geçen Avustralya'yı Rabiot, Giroud ve Mbappé'nin golleriyle yendi.[79] Olivier Giroud'nun attığı iki gol, kendisini Fransa takımının tüm zamanların en çok gol atan oyuncusu olarak Thierry Henry ile eşitledi. Mitchell Duke, Avustralya'nın Tunus'a karşı 1-0 kazandığı maçtaki tek golü attı. Bu, Avustralya'nın 2010'dan beri ilk Dünya Kupası galibiyeti oluyordu.[80][81] Fransa ise, Kylian Mbappé'nin attığı iki golle Danimarka'yı 2-1 mağlup etti; Danimarka'nın tek golü, 68. dakikada Andreas Christensen'in kafa vuruşuyla geldi. Bu sonuçların ardından Fransa, turnuvada son 16 turuna yükselmeyi garantileyen ilk takım oldu.[82] Avustralya, grubun son maçında Danimarka'yı tek golle geçmeyi başardı; gol 60. dakikada Mathew Leckie'den geldi.[83] Bu sonuçla Avustralya, grup ikincisi olarak 2006'dan bu yana ilk defa son 16 turuna yükseldi.[83] Kuzey Afrika ekibi Tunus, güçlü rakibi Fransa'yı 58. dakikada Wahbi Khazri'nin golüyle 1-0 mağlup etse de, bu galibiyet Tunus için yeterli değildi.[84] Fransa, grup lideri unvanını korudu.
E Grubu, Japonya'nın 2014'ün şampiyonu olan Almanya ile karşılaşmasıyla başladı. Almanya, erken bir penaltı vuruşunu İlkay Gündoğan ile gole çevirdi; ancak ikinci yarıda Japonya, 75. dakikada Ritsu Dōan ve 83. dakikada Takuma Asano'nun attığı gollerle maçı 2-1 kazandı.[85] Bu sonuçla Almanya, 2018 Dünya Kupası'nda olduğu gibi turnuvaya mağlubiyetle başladı. İkinci grup maçında ise İspanya, Kosta Rika'yı 7-0 mağlup etti. İspanya'nın gollerini sırayla Dani Olmo, Marco Asensio, Ferran Torres, yine Ferran Torres, Gavi, Carlos Soler ve Álvaro Morata attı.[86][87][88] Bu skor, Portekiz'in 2010'da aynı skorla Kuzey Kore'ye karşı kazandığı zaferden bu yana, bir Dünya Kupası'ndaki en farklı skor oldu.[89] Grubun üçüncü maçında Japonya, 81. dakikada yediği golle Kosta Rika'ya 1-0 yenildi.[90] İspanya ile Almanya arasında geçen karşılaşmanın ilk yarısı golsüz sona erdi, Almanya'nın ofsayt nedeniyle geçersiz sayılan bir golü oldu. İkinci yarıda İspanya, 62. dakikada Álvaro Morata ile üstünlüğü yakaladı; 83. dakikada ise Niclas Füllkrug, Almanya adına eşitliği sağladı ve maç 1-1 beraberlikle sona erdi.[91] Grubun son maçlarında Almanya, Kosta Rika'yı 4-2 mağlup etti.[92] İlk yarıyı Serge Gnabry'nin golüyle 1-0 önde kapatan Almanya, ikinci yarıda Yeltsin Tejeda ve Juan Pablo Vargas'tan yediği gollerle 2-1 geriye düşse de, sonraki dakikalarda Kai Havertz'in üst üste attığı iki gol ve son olarak Niclas Füllkrug'un golü, maçın skorunu belirledi. Ancak bu galibiyet Almanya için yeterli değildi. İspanya, Asya'nın güçlü takımlarından Japonya karşısındaki maçı, Álvaro Morata ile 1-0 öne geçmesine rağmen 2-1 kaybetti.[92] Japonya'nın gollerini Ritsu Dōan ve Ao Tanaka attı.[93] Böylelikle Japonya gruptan lider olarak çıkarken, İspanya averajla Almanya'nın önüne geçti ve ikinci olarak çıktı.[93] Almanya ise 2018'deki son Dünya Kupası'nda olduğu gibi gruptan çıkamadı ve tarihinde ilk defa üst üste iki Dünya Kupası'nda grup aşamasını geçemedi.[92]
F Grubu'nun ilk maçında Kuzey Afrika temsilcisi Fas, son dünya ikincisi Hırvatistan ile golsüz berabere kaldı.[94] Diğer maçta ise son dünya üçüncüsü Belçika, Kanada'yı 44. dakikada Michy Batshuayi'nin attığı golle 1-0 yendi.[95] Kanada, golden önce Thibaut Courtois tarafından kurtarılan bir penaltı kaçırdı.[95] Grubun üçüncü maçında Belçika ile Fas karşılaştı. Fas, Belçika'yı 73. dakikada Romain Saïss ve 90+2. dakikada Zakaria Aboukhlal'ın golleriyle 2-0 mağlup etti.[96] Ayrıca Fas'ın, ilk yarının son anlarında ofsayt nedeniyle bir golü geçersiz sayıldı. Bir diğer maçta ise Hırvatistan ile Kanada karşılaştı. Kanada, 2. dakikada Alphonso Davies'in attığı golle 1-0 öne geçti. Bu gol, Kanada'nın Dünya Kupası tarihindeki ilk golü oldu. Aynı zamanda 1 dakika 7 saniyede atılan bu gol, turnuva tarihinin en erken golü olarak da kayıtlara geçti.[97] Hırvatistan'ın golleri sırasıyla Andrej Kramarić, Marko Livaja, Andrej Kramarić ve Lovro Majer'den geldi ve Hırvatlar maçı 4-1 kazandı. Bu sonucun ardından Kanada, turnuvaya elendiği kesinleşen ikinci ülke oldu.[98] Grubun son maçlarında Hırvatistan ile Belçika karşılaştı ve maç golsüz berabere sona erdi. Böylelikle turnuvanın favorilerinden olarak görülen Belçika, grup aşamasında elenirken, Hırvatistan gruptan ikinci olarak çıktı.[99] Maçta Belçikalı oyuncu Romelu Lukaku çok net pozisyonlardan yararlanamadı.[100] Kuzey Afrika'nın güçlü ülkelerinden Fas ise, daha önce turnuvadan elendiği kesinleşen Kanada'yı Yusuf en–Nusayri ve Hakim Ziyech'in golleriyle 2-1 mağlup ederek zorlu gruptan lider olarak çıktı ve 36 yıl aradan sonra son 16 turuna yükseldi.[101][102]
İsviçreli oyuncu Breel Embolo, G Grubu'nun açılış maçında, İsviçre'nin Kamerun'u 1-0 mağlup ettiği maçtaki tek golü kaydetti.[103] Richarlison, kupanın favorilerinden olarak görülen Brezilya'nın Sırbistan'ı 2-0 yendiği maçtaki iki golü attı ve yıldız oyuncu Neymar ayak bileğinden sakatlandı.[104] Grubun üçüncü maçında Kamerun, 1-0 öne geçmesine rağmen Sırbistan karşısında ilk yarıyı 2-1 yenik kapattı. 53. dakikada Sırp oyuncu Aleksandar Mitrović, takımının üçüncü golünü kaydetti ve fark ikiye yükseldi.[105] Kamerun, 63'te Vincent Aboubakar ve 66'da Choupo–Moting ile üst üste bulduğu gollerle müsabakayı dengelemeyi başardı ve maç 3-3 berabere bitti.[105] Diğer karşılaşmada Brezilya, İsviçre'yi tek golle geçmeyi başardı. Maçın tek golü, 83. dakikada Casemiro'dan geldi ve Brezilya, son 16 turunu garantileyen ikinci ülke oldu.[106] Son grup maçlarında İsviçre, 2-1 geriye düştüğü karşılaşmada Sırbistan'ı 3-2 yendi ve grup ikincisi oldu.[107] İsviçre, Xherdan Shaqiri'nin golüyle perdeyi açtı; Sırbistan da Aleksandar Mitrović ve Dušan Vlahović'in golleriyle 2-1 öne geçti. Breel Embolo'nun ilk yarının sonlarında attığı golle maça 2-2'lik denge geldi ve ilk yarı bu skorla sonuçlandı. İkinci yarının ilk dakikalarında, 48. dakikada, Remo Freuler'in İsviçre adına attığı gol maçın skorunu belirledi.[107] Diğer yandan Afrika takımı Kamerun, 90+2. dakikada Vincent Aboubakar'ın attığı golle Brezilya'yı 1-0 mağlup etti.[108][109] Aboubakar, golden sonra formasını çıkardığı için ikinci sarı kartı görerek takımını sahada 10 kişi bıraktı.[108] Bu galibiyet Kamerun için yeterli değildi ve Brezilya grup lideri oldu.
H Grubu'nun açılış maçında Uruguay ile Güney Kore 0-0 berabere kaldı.[110] Diğer tarafta Portekiz ile Gana karşı karşıya geldi. Golsüz geçen ilk yarının ardından, Cristiano Ronaldo'nun attığı penaltıyla Portekiz 1-0 öne geçti. Böylelikle Cristiano Ronaldo, beş Dünya Kupası'nda gol atan ilk futbolcu oldu.[111] Gana, 73. dakikada André Ayew'in golüyle karşılık verse de, Portekiz 78'de João Félix ve 80'de Rafael Leão'nun attığı gollerle skoru 3-1 yaptı. Maçın 89. dakikasında Osman Bukari farkı bire indirdi. Iñaki Williams, uzatma dakikalarının sonunda, Portekizli kaleci Diogo Costa'nın ufak hatasından yararlanıp Gana adına eşitliği sağlama şansı buldu, ancak topu kontrol etmeden önce ayağı kaydı ve maçı 3-2 Portekiz kazandı.[112] Ganalı futbolcu Mohammed Salisu, Güney Kore ile Gana arasındaki maçta gol perdesini açtı ve onu, 34. dakikada Mohammed Kudus'un golü izledi. Güney Kore, Cho Gue–sung'ın 58. ve 61. dakikalarda üst üste attığı iki golle maçı 2-2'ye kadar getirdi; ancak 68'de Mohammed Kudus, maçın sonucunu tayin eden golü kaydetti ve Gana Güney Kore'yi 3-2 yendi.[113] Diğer tarafta Portekiz, Uruguay'ı Bruno Fernandes'in iki golüyle 2-0 mağlup ederek bir üst eleme aşamasına yükseldi.[114] Uruguay, grubunun son maçında Gana'yı Giorgian de Arrascaeta'nın iki gölüyle 2-0 yense de, her iki takım da birlikte kupaya veda ettiler.[115] Portekiz, Güney Kore karşısında 5. dakikada Ricardo Horta ile erken bir gol bularak öne geçmesine rağmen, maçın ilerleyen dakikalarında Kim Young–gwon ve Hwang Hee–chan'ın attığı gollerle Güney Kore maçı 2-1 kazandı ve grup ikincisi olarak bir üst tura yükseldi.[116]
Son 16 turu maçları
Grup maçlarının tamamlanmasından sonra A Grubu'nun lideri Hollanda, B Grubu'nun ikincisi Amerika Birleşik Devletleri ile; B Grubu'nun lideri İngiltere, A Grubu'nun ikincisi Senegal ile; C Grubu'nun lideri Arjantin, D Grubu'nun ikincisi Avustralya ile; D Grubu'nun lideri Fransa, C Grubu'nun ikincisi Polonya ile; E Grubu'nun lideri Japonya, F Grubu'nun ikincisi Hırvatistan ile; F Grubu'nun lideri Fas, E Grubu'nun ikincisi İspanya ile; G Grubu'nun lideri Brezilya, H Grubu'nun ikincisi Güney Kore ile; H Grubu'nun lideri Portekiz ise G Grubu'nun ikincisi İsviçre ile son 16 turunda eşleşti.[117]
Gruplarda hiçbir takım 3'te 3 yapma başarısını sergileyemedi. Bu durum en son ABD'de düzenlenen 1994 Dünya Kupası'nda görülmüştü.[118] En yüksek performansı, gruplarını 2 galibiyet ve 1 beraberlikle lider bitiren Hollanda, İngiltere ve Fas sergiledi. Grup maçlarından sonra Portekizli futbolcu Cristiano Ronaldo, beş Dünya Kupası'nda da gol atan ilk futbolcu oldu. Arjantinli futbolcu Lionel Messi, beş Dünya Kupası'nda da asist yapan ilk isim oldu.[118] Almanya'nın kalecisi Manuel Neuer ise, 19 kezle Dünya Kupası tarihinde en fazla forma giyen kaleci unvanını elde etti. Grup aşamasında toplam 120 gol atıldı. Bu, Güney Afrika Cumhuriyeti'ndeki 2010 Dünya Kupası'nın ardından, grup aşamasında en az golün atıldığı Dünya Kupası oldu. 2010'da takımlar grupta 101 gol, Brezilya 2014'te 136, Rusya 2018'de ise 122 gol attılar. Ayrıca, E Grubu'ndaki Kosta Rika–Almanya maçında Fransız hakem Stephanie Frappart görev yaptı ve Frappart, 1930'dan bu yana düzenlenen Dünya Kupası'nda maç yöneten ilk kadın hakem olarak adını tarihe yazdırdı.[119]
İngiltere ve İspanya, 9 gol ile gruplarda en çok gol atan takımlar oldu. En az gol yeme performansı sergileyen takımlar arasında ise, birer gol yiyen ABD, Tunus, Fas, Hırvatistan ve Brezilya vardı. Her takım gruplarda gol attı. Kanada ve ev sahibi Katar, gruplardaki üç maçlarını da kaybeden takımlar oldu.
Son 16 turunun ilk maçında Hollanda ile Amerika Birleşik Devletleri, Uluslararası Halife Stadyumu'nda karşı karşıya geldiler. Hollanda, müsabakayı Memphis Depay, Daley Blind ve Denzel Dumfries'in golleriyle 3-1 kazandı. Amerika Birleşik Devletleri'nin tek golü ise Haji Wright'tan geldi.[120] Bir diğer maçta ise Arjantin ile Avustralya karşı karşıya geldi. Lionel Messi, bu maçla birlikte kariyerinin 1000. maçına çıktı.[121] Arjantin, 35. dakikada Lionel Messi ve 67. dakikada Julian Alvarez'in golleriyle 2-0 öne geçti. 77. dakikada Arjantinli futbolcu Enzo Fernández'in kendi kalesine attığı golle fark bire inse de, Arjantin maçı 2-1 kazandı ve çeyrek finalde Hollanda'nın rakibi oldu.[122]
Fransa, Polonya karşısında Olivier Giroud'nun bir ve Kylian Mbappé'nin iki golüyle 3-0 öne geçti. Robert Lewandowski, maçın son anlarındaki bir penaltıyı gole çevirerek farkı ikiye indirdi ve Fransa maçı 3-1 kazanarak bir üst tura yükseldi. Bu maçta attığı golle birlikte Olivier Giroud, Fransa millî takımının en çok gol atan oyuncusu olarak tarihe geçti. Kylian Mbappé ise bu turnuvadaki 5. golünü atarak gol krallığında zirveye yerleşti.[123] Diğer tarafta İngiltere, Afrika takımı Senegal ile karşılaştı. İngiltere; Jordan Henderson, Harry Kane ve Bukayo Saka'nın golleriyle Senegal'i 3-0 mağlup etti ve çeyrek finalde Fransa'nın rakibi oldu.[124]
Japonyalı Daizen Maeda, Hırvatistan karşısında ilk yarıda takımını öne geçiren golü attı. Hırvatistan, ikinci yarıda Ivan Perišić'in attığı golle maça 1-1'lik eşitliği getirdi ve maç uzatmalara gitti. Uzatmalarda da sonuç değişmeyince, seri penaltı atışlarına geçildi ve Hırvatistan, Japonya'yı penaltılarda 3-1 yendi.[125] Brezilya, Güney Kore karşısında hızlı başladı ve ilk yarıyı Vinícius Júnior, Neymar, Richarlison ve Lucas Paquetá'nın golleriyle 4-0 önde kapattı. Güney Kore, ikinci yarıda Paik Seung–ho ile tek gol bulabildi ve Brezilya maçı 4-1 kazanarak çeyrek finalde Hırvatistan ile eşleşti.[126]
Fas ile İspanya arasında geçen karşılaşma golsüz sona erdi. Uzatmalarda da iki takım gol atamadı ve maç penaltılara geçti. Fas, penaltı atışlarında İspanya'yı 3-0 mağlup etti. Abdülhamid Sabiri, Hakim Ziyech ve Eşref Hakimi, Fas'ın penaltılarını gole çevirirken; kaleci Yasin Bono, İspanya'nın üç penaltısından ikisini kurtararak maçın kilit ismi oldu. Fas, tarihinde ilk defa çeyrek finale yükseldi.[127][128] Gonçalo Ramos'un hat trick yaptığı maçta Portekiz, İsviçre'yi 6-1 yenerek çeyrek finalde Fas ile eşleşti. Portekiz'in diğer üç golü Pepe, Raphaël Guerreiro ve Rafael Leão'dan gelirken, İsviçre'nin maçtaki tek golünü ise Manuel Akanji kaydetti.[129] Gonçalo Ramos, bu turnuvada hat trick yapan ilk futbolcu oldu. Cristiano Ronaldo bu maçta, 2008 yılından sonra Dünya Kupası ve Avrupa Şampiyonası'nda oynanan bir maçta ilk kez 11'de sahaya çıkmayıp yedek kulübesinde kaldı.[130]
Çeyrek final maçları
Çeyrek finalin ilk maçında son dünya ikincisi Hırvatistan ile Brezilya karşı karşıya geldi. Normal süresi 0-0 biten karşılaşmanın uzatma sürelerinde, 105+1. dakikada Neymar, Brezilya'yı öne geçiren golü kaydetti. Hırvatistan, 117. dakikada Bruno Petković'in attığı golle beraberliği yakalamayı başardı ve maç 1-1 sona ererek penaltılara gitti. Hırvatistan, kullandığı dört penaltının hepsini gole çevirirken, Brezilyalı futbolcu Marquinhos'un takımı adına kaçırdığı ikinci ve son penaltının ardından Brezilya kupaya veda etti; Hırvatlar penaltıları 4-2 kazandı.[131][132] Diğer tarafta ise Hollanda ile Arjantin karşılaştı. Arjantin, 35. dakikada Nahuel Molina'nın attığı golle ilk yarıyı 1-0 önde kapattı. 73. dakikada Lionel Messi, penaltıyı gole çevirerek farkı ikiye yükseltti ve bu kupadaki dördüncü golünü attı. Son on dakikaya 2-0 önde giren Arjantin, 83. dakikada Wout Weghorst'tan yediği golle farkın bire düşmesine neden oldu. Maçın son dakikasında, Hollanda'nın paslaşarak kullandığı bir serbest vuruş sonrası, ceza sahası içinde topla buluşup yerden topu ağlara gönderen Wout Weghorst, kendisinin ve takımının ikinci golünü attı ve maçı uzatmalara taşıdı. Uzatmalarda gol atılamadı ve maç 2-2 sona erip penaltılara gitti. Hollanda, kullandığı beş penaltının ikisini kaçırırken, Arjantin dördünü gole çevirdi ve maçı penaltılarda 4-3 kazanıp yarı finalde Hırvatistan'ın rakibi oldu.[133][134] Tansiyonun bayağı yüksek olduğu bu karşılaşmada maçın hakemi Mateu Lahoz, 15 kez sarı kartına başvurarak Dünya Kupası rekoru kırdı.[135]
Çeyrek finalin üçüncü maçında Fas, Portekiz ile karşı karşıya geldi. Cristiano Ronaldo, bir önceki maçta da olduğu gibi mücadeleye yedekte başladı.[136] Fas, 42. dakikada Yusuf en–Nusayri'nin attığı kafa golüyle ilk yarıyı 1-0 önde kapattı. Faslı futbolcu Walid Cheddira, 90+3. dakikada kırmızı kart görerek takımını son beş dakika 10 kişi bıraktı. Buna rağmen ikinci yarıda herhangi bir gol olmadı ve Fas, İspanya'nın ardından Portekiz'i de eleyerek yarı finale yükseldi. Fas, kariyerinde ilk defa yarı finale yükselmesinin yanında, bir Dünya Kupası'nda yarı finale yükselen ilk Afrika ve Arap ülkesi oldu.[137][138] Çeyrek finalin son karşılaşmasında Fransa, İngiltere karşısında ilk yarıyı Aurélien Tchouaméni'nin golüyle 1-0 önde bitirdi.[139] 54. dakikada Harry Kane, penaltıdan attığı golle maça eşitliği getirdi. İlerleyen dakikalarda Olivier Giroud, Fransa'yı tekrar öne geçiren golü kaydetti.[139] 84. dakikaya gelindiğinde İngiltere tekrar bir penaltı kazandı ve topun başına tekrar Harry Kane geçti. Kane penaltıyı kaçırdı ve Fransa maçı 2-1 kazanıp yarı finalde Fas'ın rakibi oldu.[139][140]
Yarı final maçları
Yarı finalin ilk maçında, 2014 Dünya Kupası ikincisi Arjantin ile 2018 Dünya Kupası ikincisi Hırvatistan karşı karşıya geldi. Arjantin, 34. dakikada Lionel Messi'nin penaltı golüyle ve 39. dakikada Julian Alvarez'in golüyle ilk yarıyı 2-0 önde kapattı. 69. dakikada Julian Alvarez, kendisinin ikinci ve takımının üçüncü golünü attı. Arjantin maçı 3-0 kazandı ve turnuvanın ilk finalisti oldu.[141] Lionel Messi, bu maçla birlikte üç yeni rekor kırdı.[142] Dünya Kupası'nda 11. golünü atan Messi, Arjantinli futbolcu Gabriel Batistuta'yı geçerek turnuva tarihinde en çok gol atan Arjantinli futbolcu oldu.[142] Aynı zamanda bu golle Dünya Kupası'nda en çok gol atan aktif futbolcu olurken, 25. maçına çıkarak Alman futbolcu Lothar Matthäus'un Dünya Kupası'nda en çok maça çıkma rekorunu egale etti.[142]
Bir diğer yarı final maçında, son dünya şampiyonu Fransa ile bir Dünya Kupası'nda yarı finale yükselmeyi başaran ilk Afrika ülkesi Fas karşılaştı. Maçın 5. dakikasında Théo Hernandez ile erken bir gol bulan Fransa, ilk yarıda daha üstün bir oyun sergileyerek devreyi 1-0 üstün kapattı.[143] İkinci devrede Fas'ın baskıcı ve üstün oyununa rağmen, Fransa 79. dakikada Kolo Muani'nin kale direği dibindeki golüyle farkı ikiye yükseltti. Fransa mücadeleyi 2-0 kazanarak finale yükseldi.[144] Yarı finale kadar oynadığı maçlarda sadece 1 gol yiyen ve onu da kendi kalesine bir şekilde yiyen Fas, bu maçla birlikte turnuvada ilk defa rakip takım futbolcularından gol yemiş oldu.[145]
Üçüncülük maçı özeti
Turnuvanın üçüncülük maçında Hırvatistan ile Fas karşılaştı. Hırvatistan, 7. dakikada Joško Gvardiol ile erken bir gol buldu. Fas, bu gole iki dakika sonra Eşref Dari ile karşılık verdi. 42. dakikada Mislav Oršić, Hırvatistan'ı tekrar öne geçiren golü kaydetti. İkinci yarıda herhangi bir gol atılamadı ve Hırvatistan maçı 2-1 kazanıp turnuvanın üçüncüsü oldu. Fas ise kupayı dördüncülükle tamamladı ve Dünya Kupası tarihinde en iyi dereceyi kaydeden Afrika takımı oldu.[146][147]
Final maçı özeti
Turnuvanın final karşılaşması, 18 Aralık'ta Luseyl Stadyumu'nda, Arjantin ile Fransa arasında oynandı.[148] Arjantin, Lionel Messi'nin 23. dakikadaki penaltı golüyle gol perdesini açtı. 38. dakikada Arjantin, Ángel Di María'nın golüyle farkı ikiye yükseltti. Fransa, ilk yarıda iki oyuncu değişikliği yapmasına rağmen devreyi 2-0 geride kapattı.[149] 70. dakikaya kadar şutu olmayan Fransa, Kolo Muani'nin ceza sahası içinde yere düşmesiyle penaltı kazandı. Topun başına geçen Kylian Mbappé, penaltıyı gole çevirerek 80. dakikada farkı bire düşürdü. Mbappé, ilk golünden iki dakikadan kısa bir süre sonra, sol çaprazdan attığı golle maça 2-2'lik eşitliği getirdi. Maçın normal süresi bu skorla sona erince uzatmalara gidildi. 108. dakikada Lionel Messi, takımını tekrar öne geçiren golü attı. Son anlarda, Mbappé'nin şutunun ceza sahasında Gonzalo Montiel'in koluna çarpmasının ardından, Fransa bir penaltı daha kazandı ve topun başına tekrar Mbappé geçti. Kylian Mbappé, üçüncü golünü atarak bir Dünya Kupası finalinde hat trick yapan ikinci futbolcu oldu.[150] Uzatmalar 3-3 sona erince, bu sefer penaltılara geçildi.[151] Fransa, kullandığı dört penaltının ikisini kaçırırken, Arjantin hepsini gole çevirerek müsabakayı 4-2 kazandı ve turnuvanın şampiyonu oldu.[152][153][154]
Grup aşaması
2022 FIFA Dünya Kupası grup kuraları, 1 Nisan 2022'de Katar'ın Doha şehrinde çekilmiştir.[155]
Torbalar
Finallere katılan takımlar, 31 Mart 2022 tarihinde açıklanan FIFA Dünya Sıralaması'na göre aşağıdaki gibi torbalara ayrılmıştır:
| 1. Torba | 2. Torba | 3. Torba | 4. Torba |
|---|---|---|---|
|
*:Kura çekimi sırasında katılımı belli değildi. Play-off ile katıldı.
| Renk anahtarı |
|---|
| İlk 2 sıra Son 16 turuna çıkar |
A Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Hollanda | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 1 | +4 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 |  Senegal | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 4 | +1 | 6 | |
| 3 |  Ekvador | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 3 | +1 | 4 | |
| 4 |  Katar (H) | 3 | 0 | 0 | 3 | 1 | 7 | -6 | 0 |
B Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İngiltere | 3 | 2 | 1 | 0 | 9 | 2 | +7 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 |  ABD | 3 | 1 | 2 | 0 | 2 | 1 | +1 | 5 | |
| 3 |  İran | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 7 | -3 | 3 | |
| 4 |  Galler | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 6 | -5 | 1 |
C Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Arjantin | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 2 | +3 | 6 | Son 16 turuna |
| 2 |  Polonya | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 0 | 4 | |
| 3 |  Meksika | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 3 | -1 | 4 | |
| 4 |  Suudi Arabistan | 3 | 1 | 0 | 2 | 3 | 5 | -2 | 3 |
D Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Fransa | 3 | 2 | 0 | 1 | 6 | 3 | +3 | 6 | Son 16 turuna |
| 2 |  Avustralya | 3 | 2 | 0 | 1 | 3 | 4 | -1 | 6 | |
| 3 |  Tunus | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | 4 | |
| 4 |  Danimarka | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 3 | -2 | 1 |
E Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Japonya | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 3 | +1 | 6 | Son 16 turuna |
| 2 |  İspanya | 3 | 1 | 1 | 1 | 9 | 3 | +6 | 4 | |
| 3 |  Almanya | 3 | 1 | 1 | 1 | 6 | 5 | +1 | 4 | |
| 4 |  Kosta Rika | 3 | 1 | 0 | 2 | 3 | 11 | -8 | 3 |
| İspanya | 7-0 | Kosta Rika |
|---|---|---|
| Rapor |
Es-Sümame Stadyumu, Doha Seyirci: 40.013 Hakem: Mohammed Abdulla Hassan Mohamed (Birleşik Arap Emirlikleri) |
F Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Fas | 3 | 2 | 1 | 0 | 4 | 1 | +3 | 7 | Son 16 turuna |
| 2 | Hırvatistan | 3 | 1 | 2 | 0 | 4 | 1 | +3 | 5 | |
| 3 |  Belçika | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | -1 | 4 | |
| 4 |  Kanada | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 7 | -5 | 0 |
G Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Brezilya | 3 | 2 | 0 | 1 | 3 | 1 | +2 | 6 | Son 16 turuna |
| 2 |  İsviçre | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 3 | +1 | 6 | |
| 3 |  Kamerun | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4 | |
| 4 |  Sırbistan | 3 | 0 | 1 | 2 | 5 | 8 | -3 | 1 |
| Kamerun | 3-3 | Sırbistan |
|---|---|---|
| Rapor |
|
H Grubu
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Portekiz | 3 | 2 | 0 | 1 | 6 | 4 | +2 | 6 | Son 16 turuna |
| 2 |  Güney Kore | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4 | |
| 3 |  Uruguay | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 0 | 4 | |
| 4 |  Gana | 3 | 1 | 0 | 2 | 5 | 7 | -2 | 3 |
Eleme aşaması
Gruplarını ilk 2 sırada tamamlayan 16 takımın katıldığı ve maçların tek maçlı eleme sistemi ile oynandığı bölümüdür. Gerektiğinde uzatma süresi ve penaltı vuruşlarıyla galip gelen takım belirlenir. Maçlar, 3-18 Aralık 2022 tarihleri arasında oynanmıştır.
Tur atlayan takımlar
| Grubu | Grup 1.si | Grup 2.si |
|---|---|---|
| A | Hollanda | Senegal |
| B | İngiltere | ABD |
| C | Arjantin | Polonya |
| D | Fransa | Avustralya |
| E | Japonya | İspanya |
| F | Fas | Hırvatistan |
| G | Brezilya | İsviçre |
| H | Portekiz | Güney Kore |
Eşleşmeler
| Son 16 | Çeyrek Final | Yarı Final | Final | |||||||||||
| 3 Aralık – Er-Reyyan (Halife) | ||||||||||||||
| Hollanda | 3 | |||||||||||||
| 9 Aralık – Luseyl | ||||||||||||||
| ABD | 1 | |||||||||||||
| Hollanda | 2 (3) | |||||||||||||
| 3 Aralık – Er-Reyyan | ||||||||||||||
| Arjantin (p) | 2 (4) | |||||||||||||
| Arjantin | 2 | |||||||||||||
| 13 Aralık – Luseyl | ||||||||||||||
| Avustralya | 1 | |||||||||||||
| Arjantin | 3 | |||||||||||||
| 5 Aralık – Vekre | ||||||||||||||
| Hırvatistan | 0 | |||||||||||||
| Japonya | 1 (1) | |||||||||||||
| 9 Aralık – Er-Reyyan (Eğt Şehri) | ||||||||||||||
| Hırvatistan (p) | 1 (3) | |||||||||||||
| Hırvatistan (p) | 1 (4) | |||||||||||||
| 5 Aralık – Doha (974) | ||||||||||||||
| Brezilya | 1 (2) | |||||||||||||
| Brezilya | 4 | |||||||||||||
| 18 Aralık – Luseyl | ||||||||||||||
| Güney Kore | 1 | |||||||||||||
| Arjantin (p) | 3 (4) | |||||||||||||
| 4 Aralık – Havr | ||||||||||||||
| Fransa | 3 (2) | |||||||||||||
| İngiltere | 3 | |||||||||||||
| 10 Aralık – Havr | ||||||||||||||
| Senegal | 0 | |||||||||||||
| İngiltere | 1 | |||||||||||||
| 4 Aralık – Doha (Es-Sümame) | ||||||||||||||
| Fransa | 2 | |||||||||||||
| Fransa | 3 | |||||||||||||
| 14 Aralık – Havr | ||||||||||||||
| Polonya | 1 | |||||||||||||
| Fransa | 2 | |||||||||||||
| 6 Aralık – Er-Reyyan (Eğt Şehri) | ||||||||||||||
| Fas | 0 | Üçüncülük | ||||||||||||
| Fas (p) | 0 (3) | |||||||||||||
| 10 Aralık – Doha (Es-Sümame) | 17 Aralık – Er-Reyyan (Halife) | |||||||||||||
| İspanya | 0 (0) | |||||||||||||
| Fas | 1 | Hırvatistan | 2 | |||||||||||
| 6 Aralık – Luseyl | ||||||||||||||
| Portekiz | 0 | Fas | 1 | |||||||||||
| Portekiz | 6 | |||||||||||||
| İsviçre | 1 | |||||||||||||
Son 16 turu
Çeyrek finaller
Yarı finaller
Üçüncülük maçı
Final
| 2022 FIFA Dünya Kupası Şampiyonu |
|---|
 Arjantin (3. kez) |
İstatistikler
Gol krallığı
- 8 gol
- 7 gol
- 4 gol
- 3 gol
- 2 gol
- 1 gol
Timothy Weah- Haji Wright
- Christian Pulisic
İlkay Gündoğan- Serge Gnabry
Ángel Di María- Enzo Fernández
- Alexis Mac Allister
- Nahuel Molina
Mitchell Duke- Craig Goodwin
- Mathew Leckie
Michy Batshuayi
Casemiro- Lucas Paquetá
- Vinícius Júnior
Andreas Christensen
Moisés Caicedo
Zakaria Aboukhlal- Eşref Dari
- Abdülhamid Sabiri
- Romain Saïss
Théo Hernandez- Randal Kolo Muani
- Adrien Rabiot
- Aurélien Tchouaméni
Gareth Bale
André Ayew- Mohammed Salisu
- Osman Bukari
Hwang Hee-chan- Kim Young-gwon
- Paik Seung-ho
Joško Gvardiol- Marko Livaja
- Lovro Majer
- Ivan Perišić
- Bruno Petković
- Mislav Oršić
Davy Klaassen- Daley Blind
- Memphis Depay
- Denzel Dumfries
- Frenkie de Jong
Jude Bellingham- Jack Grealish
- Jordan Henderson
- Raheem Sterling
- Phil Foden
Ruzbeh Çeşmi- Ramin Rızayiyan
Marco Asensio- Gavi
- Dani Olmo
- Carlos Soler
Remo Freuler- Xherdan Shaqiri
- Manuel Akanji
Takuma Asano- Ao Tanaka
- Daizen Maeda
Jean-Charles Castelletto- Maxim Choupo-Moting
Alphonso Davies
Muhammed Muntari
Keysher Fuller- Yeltsin Tejeda
- Juan Pablo Vargas
Luis Chávez- Henry Martín
Piotr Zieliński
João Félix- Ricardo Horta
- Cristiano Ronaldo
- Pepe
- Raphaël Guerreiro
Bamba Dieng- Boulaye Dia
- Famara Diédhiou
- Ismaïla Sarr
- Kalidou Koulibaly
Sergej Milinković-Savić- Strahinja Pavlović
- Dušan Vlahović
Salih eş-Şehri
Wahbi Khazri
- Kendi kalesine
- Enzo Fernández (Avustralya maçında)
- Nayif Akred (Kanada maçında)
Ödüller
| Altın Top | Gümüş Top | Bronz Top |
|---|---|---|
| Lionel Messi | Kylian Mbappé | Luka Modrić |
| Altın Ayakkabı | Gümüş Ayakkabı | Bronz Ayakkabı |
| Kylian Mbappé (8 gol, 2 asist) | Lionel Messi (7 gol, 3 asist) | Olivier Giroud (4 gol, 0 asist, 464 dakikada) |
| Altın Eldiven | ||
| Emiliano Martínez | ||
| FIFA Genç Oyuncu Ödülü | ||
| Enzo Fernández | ||
Turnuva sıralaması
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Arjantin | 7 | 4 | 2 | 1 | 15 | 8 | +7 | 14 | Şampiyon |
| 2 | Fransa | 7 | 5 | 1 | 1 | 16 | 8 | +8 | 16 | İkinci |
| 3 | Hırvatistan | 7 | 2 | 4 | 1 | 8 | 7 | +1 | 10 | Üçüncü |
| 4 | Fas | 7 | 3 | 2 | 2 | 6 | 5 | +1 | 11 | Dördüncü |
| 5 | Hollanda | 5 | 3 | 2 | 0 | 10 | 4 | +6 | 11 | Çeyrek finalde elendi |
| 6 | İngiltere | 5 | 3 | 1 | 1 | 13 | 4 | +9 | 10 | |
| 7 | Brezilya | 5 | 3 | 1 | 1 | 8 | 3 | +5 | 10 | |
| 8 | Portekiz | 5 | 3 | 0 | 2 | 12 | 6 | +6 | 9 | |
| 9 | Japonya | 4 | 2 | 1 | 1 | 5 | 4 | +1 | 7 | Son 16 turunda elendi |
| 10 | Senegal | 4 | 2 | 0 | 2 | 5 | 7 | -2 | 6 | |
| 11 | Avustralya | 4 | 2 | 0 | 2 | 4 | 6 | -2 | 6 | |
| 12 | İsviçre | 4 | 2 | 0 | 2 | 5 | 9 | -4 | 6 | |
| 13 | İspanya | 4 | 1 | 2 | 1 | 9 | 3 | +6 | 5 | |
| 14 | ABD | 4 | 1 | 2 | 1 | 3 | 4 | -1 | 5 | |
| 15 | Polonya | 4 | 1 | 1 | 2 | 3 | 5 | -2 | 4 | |
| 16 | Güney Kore | 4 | 1 | 1 | 2 | 5 | 8 | -3 | 4 | |
| 17 | Almanya | 3 | 1 | 1 | 1 | 6 | 5 | +1 | 4 | Grup aşamasında elendi |
| 18 | Ekvador | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 3 | +1 | 4 | |
| 19 | Kamerun | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 4 | 0 | 4 | |
| 20 | Uruguay | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 0 | 4 | |
| 21 | Tunus | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | 4 | |
| 22 | Meksika | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 3 | -1 | 4 | |
| 23 | Belçika | 3 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | -1 | 4 | |
| 24 | Gana | 3 | 1 | 0 | 2 | 5 | 7 | -2 | 3 | |
| 25 | Suudi Arabistan | 3 | 1 | 0 | 2 | 3 | 5 | -2 | 3 | |
| 26 | İran | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 7 | -3 | 3 | |
| 27 | Kosta Rika | 3 | 1 | 0 | 2 | 3 | 11 | -8 | 3 | |
| 28 | Danimarka | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 3 | -2 | 1 | |
| 29 | Sırbistan | 3 | 0 | 1 | 2 | 5 | 8 | -3 | 1 | |
| 30 | Galler | 3 | 0 | 1 | 2 | 1 | 6 | -5 | 1 | |
| 31 | Kanada | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 7 | -5 | 0 | |
| 32 | Katar | 3 | 0 | 0 | 3 | 1 | 7 | -6 | 0 |
Ödüller
Turnuvanın sonunda şu Dünya Kupası ödülleri verildi: Altın Ayakkabı (en çok gol atan oyuncu), Altın Top (en iyi oyuncu) ve Altın Eldiven (en iyi kaleci).[156][157][158][159][160]
| Altın Top | Gümüş Top | Bronz Top |
|---|---|---|
| Lionel Messi | Kylian Mbappé |  Luka Modrić |
| Altın Ayakkabı | Gümüş Ayakkabı | Bronz Ayakkabı |
| Kylian Mbappé | Lionel Messi | Olivier Giroud |
| 8 gol, 2 asist 597 dakika oynadı | 7 gol, 3 asist 690 dakika oynadı | 4 gol, 0 asist 423 dakika oynadı |
| Altın Eldiven | ||
| Emiliano Martínez | ||
| FIFA En İyi Genç Oyuncu Ödülü | ||
| Enzo Fernández | ||
| FIFA Centilmenlik Ödülü | ||
| İngiltere | ||
Ek olarak FIFA.com, kullanıcıların turnuvanın en iyi golü olarak oy vermeleri için 10 gol listeledi.[161] Ödülü, Sırbistan'a karşı attığı golle Richarlison kazandı.