Ayaş
Ayaş, Ankara ilinin bir ilçesidir. Ankara'nın 55 km batısındadır. Tarıma elverişlidir, bazı çiftlikler bulunur. İçmeleri ile meşhurdur.
| Ayaş | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Ankara |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Ahmet Başbaydar[1] |
| • Belediye başkanı | İzzet Demircioğlu (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1113 km² |
| Rakım | 900 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 15,540 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 06710 |
| İl alan kodu | 0312 |
| İl plaka kodu | 06 |
Tarih
Ayaş'ın uzun bir tarihi vardır ve Evliya Çelebi'nin eserleri ile folklor şarkılarında da ismi geçer.Ayaş'a yerleşenler Oğuz boylarıdır ve çeşitli köy adlarının Bayat, Afşar, Peçenek, Kıpçak ve Kargın olması da bundandır. 1554'te, Ayaş Sancak merkezi ve 1864'te Ankara'nın nahiyesi oldu.Eğitim bakımından ileri olan Ayaş, 1900 itibarıyla 8 medrese, 2 iptidai mektep ve 1 rüştiye bulundurmaktaydı.[4]
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[5] | 22.400 | 3.323 | 19.077 |
| 1935[6] | 25.480 | 3.207 | 22.273 |
| 1940[7] | 27.009 | 2.896 | 24.113 |
| 1945[8] | 26.517 | 3.420 | 23.097 |
| 1950[9] | 29.014 | 3.300 | 25.714 |
| 1955[10] | 31.144 | 4.596 | 26.548 |
| 1960[11][a] | 17.105 | 4.324 | 12.781 |
| 1965[12] | 16.936 | 3.873 | 13.063 |
| 1970[13] | 17.581 | 4.454 | 13.127 |
| 1975[14] | 18.325 | 4.575 | 13.750 |
| 1980[15] | 17.202 | 4.080 | 13.122 |
| 1985[16] | 21.762 | 6.936 | 14.826 |
| 1990[17] | 20.806 | 6.427 | 14.379 |
| 2000[18] | 21.239 | 7.839 | 13.400 |
| 2007[19] | 13.159 | 5.646 | 7.513 |
| 2008[20] | 13.502 | 9.554 | 3.948 |
| 2009[21] | 14.057 | 9.890 | 4.167 |
| 2010[22] | 13.291 | 8.479 | 4.812 |
| 2011[23] | 13.166 | 8.277 | 4.889 |
| 2012[24] | 13.087 | 8.295 | 4.792 |
| 2013[25] | 12.997 | 12.997 | veri yok |
| 2014[26] | 13.018 | 13.018 | veri yok |
| 2015[27] | 12.678 | 12.678 | veri yok |
| 2016[27] | 12.276 | 12.276 | veri yok |
| 2017[27] | 12.289 | 12.289 | veri yok |
| 2018[27] | 15.540 | 15.540 | veri yok |
| 2019[27] | 13.900 | 13.900 | veri yok |
| 2020[27] | 13.686 | 13.686 | veri yok |
| 2021[27] | 13.093 | 13.093 | veri yok |
| 2022[27] | 12.998 | 12.998 | veri yok |
| 2023[27] | 15.581 | 15.581 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Yönetim
Belediye başkanları
| Yıl | Ad | Parti |
|---|---|---|
| 1984 | Mehmet Çelebi Er | ANAP |
| 1989 | Mustafa Süzen | DYP |
| 1994 | Mehmet Çelebi Er | ANAP |
| 1999 | Rifat Mavioğlu | DYP |
| 2004 | Ali Başkaraağaç | CHP |
| 2009 | ||
| 2014 | Bülent Taşan | AK Parti |
| 2019 | Burhan Demirbaş | |
| 2024 | Aleattin Süer | CHP |
Mahalleler
Ayaş'ın 33 mahallesinin sekizi merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 4.318 kişi (% 35,1) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 37,4 km uzaklıktaki Gençali'dir. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.296 kişi ile Oltan mahallesidir. Ayaş'ın nüfusu 2017 yılında 13 kişi artmıştır.**
Ayaş ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu
| Sıra | Mahalle | Km* | Rakım | Nüfus | |||
| 2016[28] | 2017[29] | 2018 | 2019 | ||||
| 1 | Camiatik Mah. | 0,5 | 895 | 129 | 126 | ||
| 2 | Dervişimam Mah. | 0,7 | 920 | 147 | 148 | ||
| 3 | Emine Tevfika Ayaşlı Mah. | 2,9 | 794 | 1.021 | 1.042 | ||
| 4 | Ferahfaki Mah. | 2,3 | 812 | 925 | 908 | ||
| 5 | Hacımemi Mah. | 2,5 | 954 | 482 | 442 | ||
| 6 | Hacırecep Mah. | 1,9 | 980 | 549 | 685 | ||
| 7 | Hacıveli Mah. | 0,6 | 980 | 613 | 593 | ||
| 8 | Ömeroğlu Mah. | 0,3 | 980 | 360 | 374 | ||
| 9 | Şeyhmuhittin Mah. | 0,9 | 1.045 | 646 | 842 | ||
| Ayaş (merkez) | 4872 | 5160 | |||||
| 10 | Akkaya Mah. | 20,9 | 583 | 273 | 256 | ||
| 11 | Başayaş Mah. | 6,4 | 1.108 | 193 | 188 | ||
| 12 | Başbereket Mah. | 12,0 | 1.048 | 145 | 152 | ||
| 13 | Bayat Mah. | 23,7 | 1.063 | 71 | 70 | ||
| 14 | Bayram Mah. | 9,9 | 927 | 214 | 198 | ||
| 15 | Cuma Mah. | 31,6 | 1.220 | 367 | 354 | ||
| 16 | Çiğdemci Mah. | 21,2 | 969 | 386 | 382 | ||
| 17 | Evci Mah. | 31,1 | 1.190 | 71 | 76 | ||
| 18 | Feruz Mah. | 30,0 | 1.083 | 175 | 168 | ||
| 19 | Gençali Mah. | 37,4 | 884 | 527 | 494 | ||
| 20 | Gökçebağ Mah. | 11,8 | 1.107 | 117 | 106 | ||
| 21 | Gökler Mah. | 13,6 | 1.121 | 290 | 256 | ||
| 22 | Hocasinan Mah. | 9,0 | 745 | 547 | 513 | ||
| 23 | Ilıca Mah. | 12,4 | 732 | 582 | 544 | ||
| 24 | İlhanköy Mah. | 17,3 | 682 | 294 | 288 | ||
| 25 | Mahkeme Mah. | 6,6 | 824 | 128 | 127 | ||
| 26 | Oltan Mah. | 15,1 | 873 | 1.341 | 1.296 | ||
| 27 | Ortabereket Mah. | 17,3 | 991 | 374 | 375 | ||
| 28 | Pınaryaka Mah. | 27,9 | 1.125 | 253 | 244 | ||
| 29 | Tekke Mah. | 18,8 | 958 | 237 | 215 | ||
| 30 | Uğurçayırı Mah. | 16,3 | 691 | 128 | 123 | ||
| 31 | Ulupınar Mah. | 14,9 | 1.106 | 31 | 29 | ||
| 32 | Uluyol Mah. | 19,4 | 1.022 | 479 | 492 | ||
| 33 | Yağmurdede Mah. | 16,6 | 902 | 181 | 183 | ||
| Ayaş (kırsal) | 7404 | 7129 | |||||
| Ayaş ilçe | 12.276 | 12.289 | |||||
* Km, kaymakamlığa olan uzaklıktır.
** TUİK 01 Şubat 2018 verileri
Turizm
Ayaş kaplıca, ılıca ve içmeceleriyle ünlüdür. İlçede 2008 yılı itibarıyla 2000 yataklı bir kaplıca tesisinin inşası başlamıştır. Ayaş'ta her yıl haziranın son haftası dut festivali yapılmaktadır. 2010 yılında yaklaşık 40 bin kişi festivale katılmıştır. Ayaş ilçesinde geniş yeşillik alanlar ve bol miktarda dut ağacı vardır. İlçe, ekonomik ve altyapısal olarak hızla gelişmektedir. Ayrıca Ayaş ilçesi domatesi ile meşhurdur. Bunların yanı sıra Ayaş Tarihi Paşa Hamamı, Asartepe Kanyonu, Yağmur Dede Türbesi gibi yerlerde bölgeye gelen ziyaretçilerin sıklıkla ziyaret ettiği noktalardır.[30]
Notlar
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Ayaş Belediyesi 3 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.