Frekans

bir olayın birim zaman (genel olarak 1 saniye) içinde hangi sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümü

Frekans veya titreşim sayısı bir olayın birim zaman (genel olarak 1 saniye) içinde hangi sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümüdür, matematiksel ifadeyle çarpmaya göre tersi ise periyot olarak adlandırılır.

Frekans
Her 60 s'de 25 salınım yapan, 0.416 Hz frekansa sahip bir sarkaç.
Yaygın sembol(ler):f, ν
SI nicelik boyutu:wikidata
SI birimi:hertz (Hz)
Diğer niceliklerden türetimi:f = 1 / T

Ölçümü

Bir olayın frekansını ölçmek için o olayın belirli bir zaman aralığında kendini kaç kere tekrar ettiği sayılır, sonra bu sayı zaman aralığına bölünerek frekans elde edilir.

SI birim sisteminde frekans, hertz (Hz) ile gösterilir. Bir Hertz, bir olayın saniyede bir tekrarlandığı anlamına gelir. Olayın iki Hertzlik bir frekansa sahip olması ise, olayın saniyede kendini iki kere yinelediğini ifade eder. Frekansı ölçmenin başka bir yolu ise olayın kendini tekrar etmesi arasında geçen süreyi tayin etmektir zira frekans bu sürenin çarpmaya göre tersi olduğundan dolaylı olarak elde edilebilir. İki yineleme arasında geçen süreye periyot denir ve fizikte genellikle T ile gösterilir.

Dalganın frekansı

Bir dalganın frekansı, dalga boyuyla ilişkilidir. Dalganın dalga boyuyla frekansının çarpımı, o dalganın hızını belirler. Dolayısıyla dalga boyu bilinen bir dalganın frekansı bu ilişki kullanılarak belirlenebilir.

Bu ifadede v hızı λ (landa) ise dalga boyunu temsil eder. Özel bir durum olarak elektromanyetik bir dalga olan ışık boşlukta ışık hızıyla hareket ettiği için bu denklem

ifadesine dönüşür. Dalgalar bir ortamdan başka fiziksel yoğunluğa sahip bir ortama geçtiklerinde frekansları değişmez ancak hızları ve dolayısıyla dalga boyları değişir. Doppler Etkisi dışında frekans hiçbir fiziksel olaydan etkilenmez dolayısıyla değişmez, diğer bir deyişle evrensel bir fiziksel değişmezdir.

Frekanslar

FrekanslarSembolAralık - Titreşim SayısıDalgaboyu
Extremely low frequencyELF3 Hz ile 30 Hz10,000 km ile 100,000 km
Super low frequencySLF30 Hz ile 300 Hz1,000 km ile 10,000 km
Ultra low frequencyULF300 hz ile 3 Khz100 km ile 1000 km
Very low frequencyVLF3 Khz ile 30 Khz10 km ile 100 km
Low frequencyLF30 Khz ile 300 Khz1 km ile 10 km
Medium frequencyMF300 Khz ile 3 Mhz100 m ile 1 km
High frequencyHF3 Mhz ile 30 Mhz10 m ile 100 m
Very high frequencyVHF30 Mhz ile 300 Mhz1 m ile 10 m
Ultra high frequencyUHF300 Mhz ile 3 Ghz10 cm ile 100 cm
Super high frequencySHF3 Ghz ile 30 Ghz1 cm ile 10 cm
Extremely high frequencyEHF30 Ghz ile 300 Ghz1 mm ile 10 mm

Örnekler

  • Orkestrada bütünlüğü sağlamak için akort sesi olarak verilen la notası 440 Hz frekansına sahip bir titreşimdir.
  • İnsan kulağı 20-20.000 Hz aralığındaki titreşimlere tepki gösterir.
  • Şebekeden dağıtılan elektrik, saniyede 50 kere salınan alternatif akımdır. Elektrikli eşyaların üzerinde AC 220V 50 Hz uyarısı cihazın, 50 Hz' lik 220 volt genlikli alternatif akımla çalıştığı anlamına gelir.

Ayrıca bakınız