Maithili dili
Maithili (/ˈmaɪtɪli/ ;[2] Maithili [ˈMəi̯tʰɪli]) Hint alt kıtasına özgü bir Hint-Aryan dilidir ve çoğunlukla Hindistan ve Nepal'de konuşulur. Hindistan'da, Bihar ve Jharkhand eyaletlerinde konuşulmaktadır ve 22 tanınmış Hint dilinden biridir .[3] Nepal'de doğu Terai'de konuşulur ve Nepal'in en yaygın ikinci dilidir.[4][5] Tirhuta eskiden yazılı Maithili'nin ana alfabesiydi. Daha az yaygın olarak, Kaithi'nin yerel varyantında da yazılmıştır.[6] Bugün Devanagari alfabesinde yazılmıştır.
| Maithili dili | |
|---|---|
| Dil ailesi | Varsayılan
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-2 | mai |
| ISO 639-3 | mai |
| Glottolog | mait1250[1] |
Resmi durum
2003 yılında Maithili, Hindistan'da eğitim, hükûmet ve diğer resmi bağlamlarda kullanılmasına izin veren tanınmış bir Hint dili olarak Hint Anayasasının Sekizinci Çizelgesine dahil edildi.[7]
Maithili dili, UPSC Sınavına isteğe bağlı bir dil olarak dahil edilmiştir.
Mart 2018'de Maithili, Hindistan'ın Jharkhand eyaletinde ikinci resmi dil statüsünü aldı.[8]
Coğrafi dağılım
Hindistan'da, Maithili ağırlıklı konuşulduğu Bihar ve Jharkhand ilçelerinde Darbhanga, Saharsa, Samastipur, Madhubani, Muzaffarpur, Sitamarhi, begusarai, Munger, Khagaria, Purnia, Katihar, Kishanganj, Sheohar, Bhagalpur, Madhepura, Araria, Supaul, Vaishali, Ranchi, Bokaro, Jamshedpur, Dhanbad ve Deoghar ile Santhal Pargana bölümünün diğer bölgelerinde konuşulur.[9] Darbhanga ve Madhubani, kültürel ve dilsel merkezler oluşturur.[10]
Nepal'de Maithili esas olarak Sarlahi, Mahottari, Dhanusa, Sunsari, Siraha, Morang ve Saptari Bölgelerinde konuşulmaktadır. Janakpur, Maithili'nin önemli bir dil merkezidir.[11]
Sınıflandırma
19. yüzyılda, dilbilimciler Maithili'yi Bihari dillerinin bir lehçesi olarak gördüler ve onu Bihar'da konuşulan diğer dillerle grupladılar. Hoernle, diğerGaudian dilleri ile karşılaştırıldığında Hintçeden ziyade Bengalce dilleriyle daha fazla benzerlikler gösterdiğini belirtmiştir. Grierson bunu farklı bir dil olarak kabul etti ve ilk dilbilgisini 1881'de yayınladı[12][13]
Chatterji, Maithili'yi Magadhi Prakrit ile gruplandırdı.[14]
Edebiyat
Ayrıca bakınız
- Hindistan'da resmi statüye sahip diller
- Toplam konuşmacılara göre Hint dillerinin listesi
Kaynakça
- An Introduction to the Maithili dialect of the Bihari language as spoken in North Bihar. Asiatic Society, Calcutta. 1909.
- Maithili Language and Linguistics: Some Background Notes (PDF). University of Cambridge. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- "Maithili dili." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
- UCLA Dil Materyalleri Projesi : Maithili
- Ulusal Çeviri Misyonunun (NTM) Maithili Sayfaları
- Videha Ist Maithili 6 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Maithili Kitapları 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Udbodhana Regd International e dergi