Mudanya

Bursa ilçesi

Mudanya, Marmara Denizi kıyısında Bursa iline bağlı 102.523 nüfuslu ilçe.

Mudanya
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlBursa
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İdare
 • KaymakamAyhan Terzi[1]
 • Belediye başkanıHayri Türkyılmaz[2] (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam346 km²
Rakım100 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam93,707
 • Kır
-
 • Şehir
102.523
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu16940
İl alan kodu0224
İl plaka kodu16

Tarihçe

İsmet İnönü heykelinin bulunduğu Mudanya Mütarekesi Anıtı

İlçenin tarihi milattan önce 7. yüzyıla dayanır. İlk adının Myrlea olduğu bilinmektedir. 12 İyon şehir devletinden olan Gemlik ve Erdek'in de kurucusu Kolofonlular tarafından kurulmuştur. Zaman zaman işgale uğrayan şehir, Makedonya Hükümdarı 5. Filip (Philippos) tarafından yıkılmış ve yerine, Apameia adı ile yeni bir şehir inşa edilmiştir. Bu şehir de işgale uğramış ve imar edilerek Montania adını almıştır. Mudanya adının buradan geldiği sanılmaktadır.

Mudanya, 1321 yılında Orhan Bey tarafından fethedilerek Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Mudanya Kasabası, Mondros Mütarekesi'nden sonra, önce İngiliz istilasına uğramıştır. Fakat Jandarma Onbaşısı Şükrü Çavuş'un İngiliz Deniz Piyadesi'nin çıkartma yaptığı iskelede İngiliz Ordusundan bir binbaşı ile bir eri öldürmesi üzerine bu işgal bir gün bile sürmemiştir. 25 Haziran 1920'de gerçekleşen bu olaydan 11 gün sonra İngiliz ordusunun yerini Yunanlar almıştır. Düşman işgali altında 2 yıldan uzun süre kalan Mudanya, 12 Eylül 1922 günü Yunan işgalinden kurtulmuştur.

Türk Kurtuluş Savaşı'nı sona erdiren anlaşma 3-11 Ekim 1922 tarihleri arasında yapılan konferans sonucunda Mudanya'da imzalanmış ve Mudanya Mütarekesi adını almıştır.

Konumu

28-29 derece doğu boylamları ile 40-41 derece kuzey enlemleri arasında bulunmaktadır.

Batıda Karacabey, güneyde Osmangazi ve Nilüfer, doğuda Gemlik ile komşudur; kuzeyinde Gemlik Körfezi yer alır.

346 km²'lik bir alan kaplar.

Yüzey şekilleri

Gemlik Körfezi'nin güney yüzünü kaplayan ve Bursa Ovası'nı denizden ayıran Mudanya dağları, doğu-batı yönünde uzanır. Batıdan, Susurluk Çayı'nın denize döküldüğü yere kadar uzanan en yüksek tepe 600 metre yüksekliğindeki Karatepe'ye kadar erişir. Belli başlı akarsuyu Nilüfer Çayı'dır. Arazi engebeli bir yapıya sahiptir.

İklim

Mudanya'da ılıman Marmara iklimi görülür. Yazlar çok sıcak değil ama kurak geçer. Kışlar ılık ve yağışlıdır. En soğuk ay Şubat, en sıcak ay Ağustos'tur. Yıllık yağış miktarı 614 mm'dir. En çok poyraz ve yıldız yönünden esen rüzgârları alır. İklim koşulları nedeniyle dışarıdan göçler çok fazladır.

Ekonomi

Mudanya'da balıkçılık ayrı bir ekonomik kaynaktır.

Zeytincilik, ilçe halkının birinci derecede gelir kaynağıdır. Bağcılık, sebze ve meyvecilik, ayçiçeği, soğan ve tahıl gibi diğer tarımsal faaliyetler, az miktarda da olsa yapılmaktadır.

İlçede iş hacminin birçoğunu ithalat-ihracat işlemleri oluşturmaktadır. İthalat, hem deniz ve hem de karayoluyla gelen sanayi mamulleri ve yarı mamullerinden; ihracat ise Bursa Organize Sanayi bölgesinde faaliyet gösteren sanayi kuruluşlarının ürettikleri mamullerden ve gemilerle yapılan maden cevheri ihracatından meydana gelmektedir.

Marmara Denizi'nin aşırı kirlenmesi sonucu balıkçılık sektöründe büyük gerileme olmuştur.

Yaz mevsiminin serin geçmesi nedeniyle turizm sezonu pek uzun sürmemektedir. Dış turizmin yanında, özellikle başta Bursa olmak üzere çevre il ve ilçelerden gelenlerin oluşturduğu günübirlik yerli turizm faaliyetleri yapılmaktadır. Bunun yanında kendi yazlık evlerinde kalanların sayısı da hayli fazladır.

Mudanya Orman Müdürlüğü bünyesinde 6 bin 380 hektar orman alanı bulunmaktadır. Genelde çam ve meşe ile meşe içindeki maki formundaki bitkilere rastlanır. Her yıl yaklaşık 1000 ster kâğıtlık odun Seka'ya, 500 ster lif yonga Bursa Sunta Fabrikası'na, 20 ton defne yaprağı da yağ imalatında kullanılmak üzere İzmir'e gönderilmektedir. Toplam orman ürünleri üretimi yıllık 13000 ster civarındadır (1 ster = 1 ).

Mudanya'da sanayi pek gelişmemiştir. Büyük sanayi kuruluşları olarak Prysmian, Bağcılar ve Yazaki fabrikaları ve yan sanayileri, 1991 yılında kurulan Küçük Sanayi Sitesi'nde çeşitli iş kollarında faaliyet gösteren 42 işyeri, Zeytinciler Hali'nde ise 50 adet dükkân bulunmaktadır. Ayrıca ilçede büyüklü küçüklü zeytin işleme tesisleri mevcuttur.

İlçenin zamanla artan popülerliği, feribot seferleri ile İstanbul'a erişiminin kolay olması ve deniz kıyısı olması insanların ilgisini çekmektedir. İlçede 2012 yılından beri kentleşme büyük oranda artmaktadır. İlçenin hemen hemen her mahallesinde lüks apartman site ve rezidans inşaatlarına rastlamak mümkündür. Giderek gelişen altyapısı ile Mudanya inşaat sektöründe hızla ilerlemektedir.

İlçenin en eski yerel gazetesi Mudanya'nın Sesi gazetesidir ve hâlen yayın hayatını sürdürmektedir.

İlçeye bağlı Güzelyalı semtinde açılan modern terminalle hızlı feribot aracılığıyla İstanbul'a 75 dakikada ulaşmak mümkün olmaktadır.

Nüfus

1893 yılı Osmanlı nüfus sayımına göre Mudanya'da yaşayan kişi sayısı 16.683 kişiydi. Bunların büyük çoğunluğu (%71) Rumlardan oluşmaktaydı (11.757 kişi). Mudanya'daki Türk nüfusu ise 4.891 kişiydi (%29). Rum nüfus 1924 mübadelesinden sonra Yunanistan'a göçmüş, Halkidiki yarımadasında Nea Moudania (Νέα Μουδανιά, Yeni Mudanya) yerleşimini kurmuştur.

Mudanya ilçesinin nüfusu 2020 genel nüfus sayımına göre ise 102.523'tür.

İlçe bağlısı 47 mahalleden oluşmaktadır.

YılToplamŞehirKır
1927[4]13.8664.9898.877
1935[5]19.4965.03014.466
1940[6]19.7094.82314.886
1945[7]20.5305.62414.906
1950[8]23.3945.82417.570
1955[9]24.1285.91118.217
1960[10]24.9296.02618.903
1965[11]25.2476.84918.398
1970[12]25.4817.93817.543
1975[13]26.9388.39918.539
1980[14]31.02910.60620.423
1985[15]32.04212.15219.890
1990[16]38.65617.19621.460
2000[17]53.96520.68233.283
2007[18]62.36930.41531.954
2008[19]65.89947.17818.721
2009[20]68.95449.80519.149
2010[21]71.67152.32519.346
2011[22]73.63954.30119.338
2012[23]75.34456.15319.191
2013[24]77.46177.461veri yok
2014[25]80.38580.385veri yok
2015[26]83.17483.174veri yok
2016[26]86.42686.426veri yok
2017[26]90.28290.282veri yok
2018[26]93.70793.707veri yok
2019[26]97.63197.631veri yok
2020[26]102.523102.523veri yok

Not: 2008 yılında bazı belde ve köyler mahalle statüsüne geçtiğinden şehir nüfusu artıp kır nüfusu azalmıştır. 2013 yılında ise Büyükşehir yasası nedeniyle köylerin tamamı mahalle statüsüne geçtiğinden kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Tarihi binalar

  • Aydınpınar Köyü Kilisesi (Mudanya)
  • Dereköy Kilisesi (Mudanya)
  • Kumyaka Kilisesi (Mudanya)
  • Tahir Paşa Konağı (İlçe Kütüphanesi) (Mudanya)
  • Mütareke Evi Müzesi (Mudanya)
  • Şükrü Bey Yalısı (Mudanya)
  • Yahşi Bey Yalısı (Mudanya)
  • Hasanpaşa Hamamı (Mudanya)

Ulaşım

Mudanya ilçesine;

Mudanya-Bursa (Mudanya-Esentepe Kavşağı-Organize Sanayi) minibüsleri ile,

1/M Mudanya-Emek İstasyonu
2/GM Mudanya-Güzelyalı
2/M Mudanya-Mudanya Devlet Hastanesi
104 Mudanya İskelesi-Güzelyalı-Kurşunlu-Gemlik
2/U Mudanya İskelesi-Uludağ Üniversitesi
F/1 Mudanya İskelesi-Bursa Terminali
F/3 Mudanya İskelesi-Çekirge-Heykel-Teleferik

otobüs hatları ile,

İstanbul'dan (Kabataş ve Büyükada) BUDO ile,
İstanbul'dan (Kabataş, Kadıköy ve Yenikapı) İDO ile Güzelyalı'ya ve oradan 2/GM otobüsü veya Mudanya minibüsleri ile gelebilirsiniz.

Yerel Seçimler

Mudanya Belediye Başkanları ve Partileri[27]
YılBelediye BaşkanıPartiOy Oranı
1977Ali Narin DemirtaşCHP%51,97
1984Hasan AktürkANAP%48,39
1989Ali Narin DemirtaşSHP%44,16
1994Erol DemirhisarANAP%24,73
1999Hasan AktürkDSP%29,09
2004Erol DemirhisarANAP%33,35
2009Hasan AktürkAK Parti%32,04
2014Hayri TürkyılmazCHP%41,12
2019Hayri TürkyılmazCHP%53,45

Genel Seçimler

YılPartiOy Oranı
1961AP%53
1965AP%59
1969AP%64
1973AP%49
1977AP%50
1983ANAP%35
1987ANAP%33
1991DYP%32
1995DYP%30
1999DSP%36
2002AK Parti%27
2007AK Parti%45
2011CHP%42
Haziran 2015CHP%45
Kasım 2015CHP%44

Dış bağlantılar

Kaynakça