Varşova
Varşova (Lehçe: Warszawa 
[varˈʂava] (yardım·bilgi)), Polonya’nın başkenti olup, aynı zamanda bu ülkenin en büyük şehridir. Vistül Nehri üzerinde yer alan şehir Baltık Denizi’nden yaklaşık 360 kilometre; Karpatlar’dan ise 300 kilometre uzaklıktadır. Tarihi itibarı ile 1,764,615 (2017) kişilik bir nüfusa sahip olan şehrin Varşova Metropol Bölgesi sınırları içindeki nüfusu ise yaklaşık 3,350,000’dir.[1] Şehir 516.9 kilometrekarelik bir alana yayılmıştır. Varşova Metropolitan Bölgesi (Lehçe: Obszar Metropolitalny Warszawy) ise 6,100.43 kilometrekarelik bir alana yayılmıştır.[2] Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin şehirleri arasında Varşova nüfusu bağlamından en büyük 9. şehirdir.
| Varşova Warszawa | |
|---|---|
Miasto Stołeczne Warszawa Başkent Varşova | |
.jpg)  .jpg)      | |
 Bayrak  Arma | |
Slogan: Semper invicta ("Her zaman yenilmez") | |
  Varşova Varşova'nın Polonya'daki konumu | |
| Ülke |  Polonya |
| Voyvodalık | Mazovya |
| İl | şehir ili |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Rafał Trzaskowski (PO) |
| Yüzölçümü | |
| • Başkent | 6100.43 km² |
| Rakım | 100 m |
| Nüfus (2017) | |
| • Başkent | 1.764.615 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| • Kent yoğunluğu | 3.334/km² (8.630/mil²) |
| • Metropol | 3.350.000 |
| • Metropol yoğunluğu | 549,19/km² (142.230/mil²) |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Alan kodu | +48 22 |
| Plaka kodu | WA, WB, WD, WE, WF, WH, WI, WJ, WK, WN, WT, WU, WW, WX, WY |
Resmî site www.um.warszawa.pl | |
Warszawianka (1831) Varşova şehrinin gayriresmî marşı olarak kabul görmektedir.[3] 9 Kasım 1940 yılında şehir Varşova Kuşatması’daki kahramanca direnişi nedeniyle Polonya’daki en önemli askeri madalya olan Virtuti Militari ile onurlandırılmıştır.[4]
Varşova aynı zamanda bir Feniks şehri olarak bilinmektedir. Mitoloji’deki feniks kuşunda olduğu gibi II. Dünya Savaşı’nda %80’i harap olan bu şehirde hem Polonyalıların hem de Sovyetler Birliği’nin yardımıyla yeniden inşa edilmiştir.[5][6] Şehir ismini, Varşova Konfederasyonu, Varşova Paktı, Varşova Düklüğü, Varşova Konvansiyonu, Varşova Anlaşması ve Varşova Ayaklanması gibi ünlü oluşumlara veya olaylara vermiştir.
Demografi
- 1700: 30.000
- 1792: 120.000
- 1800: 63.400
- 1830: 139.700
- 1850: 163.600
- 1882: 383.000
- 1900: 686.000
- 1925: 1.003.000
- 1939: 1.300.000
- 1945: 422.000
- 1956: 1.000.000
- 1960: 1.139.200
- 1970: 1.315.600
- 1975: 1.436.100
- 1980: 1.596.100
- 1990: 1.611.800
- 2002: 1.707.100
- 2004: 1.676.600
- 2005: 1.694.825
- 2010: 1.710.398
- 2017: 1.764.615
Yönetim
İdari yapılanma
| Semt | Nüfus | Alan |
|---|---|---|
| Mokotów | 226,911 | 35,4/sq mi (13,7/km²) |
| Praga Południe | 185,077 | 22,4/sq mi (8,6/km²) |
| Ursynów | 143,935 | 44,6/sq mi (17,2/km²) |
| Wola | 142,025 | 19,26/sq mi (7,4/km²) |
| Bielany | 135,307 | 32,3/sq mi (12,5/km²) |
| Śródmieście | 134,306 | 15,6/sq mi (6/km²) |
| Targówek | 122,872 | 24,37/sq mi (9,4/km²) |
| Bemowo | 107,197 | 24,95/sq mi (9,6/km²) |
| Ochota | 91,643 | 9,7/sq mi (3,7/km²) |
| Białołęka | 76,999 | 74/sq mi (28,6/km²) |
| Praga Północ | 73,207 | 11,4/sq mi (4,4/km²) |
| Wawer | 66,094 | 79,71/sq mi (30,8/km²) |
| Żoliborz | 49,275 | 8,5/sq mi (3,3/km²) |
| Ursus | 47,285 | 9,35/sq mi (3,6/km²) |
| Włochy | 39,778 | 28,63/sq mi (11,1/km²) |
| Rembertów | 22,688 | 19,30/sq mi (7,5/km²) |
| Wesoła | 20,749 | 22,6/sq mi (8,7/km²) |
| Wilanów | 15,188 | 36,73/sq mi (14,2/km²) |
| Total | 1,700,536 | 517,90/sq mi (200/km²) |
Varşova bir şehir ilidir (Lehçe: Powiat grodzki) ve 18 semte bölünmüştür. Lehçede dzielnica adı verilen bu semtlerin her birisini bir bölge yönetim oluşumu yönetir.[7] Bu bölgelerin her birisi de kendi içlerinde mahalleler gruplarına ayrılmışlardır ama bu grupların yasal veya yönetimsel bir statüsü yoktur. Varşova’da iki tarihi bölge vardır; bunlar Śródmieście bölgesinde yer alan Eski Şehir (Lehçe: Stare Miasto) ve Yeni Şehir’dir (Lehçe: Nowe Miasto).[8]
Kültür
Uluslararası ilişkiler
Kardeş kentler
Varşova'nın 56[9] tane kardeş şehri vardır.
|
|
Kaynaklar - şehrin resmi websitesi[9]
Ayrıca bakınız
.jpg)
- Şehir ile ilgili maddeler
- Diğer maddeler
Kaynakça
Dipnot
Dış bağlantılar
 | Vikisözlük'te tanımlar |
 | Commons'ta dosyalar |
 | Vikisöz'de alıntılar |
- Genel bağlantılar
- Miasto Stołeczne – oficjalny serwis stolicy Polski12 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Lehçe)
- Official web page of Warsaw16 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. includes 360° panoramas of the UNESCO listed4 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. region
- Interactive city map in Polish28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- District Police Headquarters – Warsaw II16 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (part of Warsaw Metropolitan Police)
- Skyscrapers Diagram of Warsaw8 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Skyscrapers in Warsaw18 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (pictures, map, future projects, 3d models)
- Jews in Warsaw (from Encyclopaedia Judaica 1971)
- Warsaw Expat's Guide3 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - information for foreigners/expatriates relocating to and living in Warsaw
- Warsaw message board - information and advice for foreigners living in Warsaw
- Portal Warszawa City6 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Lehçe)
- Portal Warszawa Lokalnie5 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Haritalar
- Interaktywny plan miasta28 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ortofotomapa Warszawy18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Komunikacyjna Mapa Aglomeracji Warszawskiej4 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Archiwalne plany Warszawy i sieci komunikacji miejskiej26 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.