Linkedin

LinkedIn (/lɪŋktˈɪn/) veb-saytlar va mobil ilovalar orqali ishlaydigan biznes va bandlikka toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻnaltirilgan ijtimoiy media platformasi . U 2003-yil 5-mayda ishga tushirilgan[3] lekin endi u Microsoft kompaniyasiga tegishli. Ushbu platforma birinchi navbatda professional tarmoq va martaba ham shaxsiy rivojlanishi uchun ishlatiladi va ish izlovchilarga oʻz rezyumelarini va ish beruvchilarga ish joylarini joylashtirish uchun imkoniyat yaratadi. 2015-yildan boshlab kompaniya daromadining katta qismi oʻz aʼzolari haqidagi maʼlumotlarni ishga yollovchilar va savdo boʻyicha mutaxassislarga sotishdan tushgan. 2016-yil dekabr oyidan boshlab ushbu kompaniya toʻliq Microsoft shoʻba korxonasi tarmogʻiga aylangan. 2023-yil holatiga koʻra LinkedIn 200 dan ortiq mamlakat va hududdan jami 900 milliondan ortiq roʻyxatdan oʻtgan aʼzolarga ega.[3]

LinkedIn korporatsiyasi
LinkedIn Headquarters Sunnyvale

Bosh qarorgohi Sunnyvale, Kaliforniya
Joriy holati Active
Sayt turi Professional tarmoq xizmati
Roʻyxatdan oʻtish Soʻraladi
Roʻyxatdan oʻtgan foydalanuvchilar soni 900 million obunachi (January 2023)
Qaysi tillarda Multilingual (24)
Bosh ijrochi direktor Ryan Roslansky
Ochilgan sanasi 5-may, 2003-yil (20 yil avval) (2003-05-05)
Aylanma mablagʻi AQSh$13,82 billion (2022)[1]
Ishchilar soni 21,000 (2022)[2]
URL linkedin.com

LinkedIn kompaniyasi aʼzolariga (ham ishchilar, ham ish beruvchilar) real dunyodagi professional munosabatlarni yoʻlga qoʻyish hamda ularni ifodalashi mumkin boʻlgan onlayn ijtimoiy tarmoqda profil yaratish va bir-biri bilan bogʻlanish imkonini beradi. Aʼzolar har kimni (mavjud aʼzo boʻladimi yoki yoʻqmi) ulanishga taklif qilishlari mumkin. LinkedIn-dan bir qator qoʻchimcha mashgʻulotlar, yaʼni oflayn tadbirlarni tashkil qilish, guruhlarga qoʻshilish, maqolalar yozish, ish eʼlonlarini chop etish, fotosuratlar va videolarni joylashtirish va boshqa shunga oʻxshash vazifalarni bajarish uchun ham foydalanish mumkin.[4]

Kompaniya haqida umumiy maʼlumot

Mauntin-Vyuda (Kaliforniya) asos solingan LinkedIn hozirda shtab-kvartirasi Kaliforniyaning Sunnyveyle shahrida joylashgan boʻlib, qariyb 33ta yirik global ofislari mavjud.[5] 2020-yil may oyida kompaniyada jami 20 500 ga yaqin ishchi bor edi.[6]

LinkedIn kompaniyasining bosh direktori - Rayan Roslanskiy. Avvalari LinkedIn bosh direktori boʻlgan Jeff Vayner endi esa Ijrochi rais vazifasini oʻtab kelmoqda. LinkedIn asoschisi Reid Xoffman boshqaruv kengashi raisi hisoblanadi.[7][8] U Sequoia Capital, Greylock, Bain Capital Ventures,[9] Bessemer Venture Partners va Yevropa Ittifoqi asoschilari fondi tomonidan moliyalashtirildi.[10] LinkedIn 2006-yil mart oyida rentabellikka erishdi[11] 2011-yil yanvar oyidan buyon kompaniya qariyb 103 dollar  million investitsiya oldi.[12]

The New York Times gazetasining 2016-yilgi maqolasiga koʻra, amerikalik oʻrta maktab oʻquvchilari oʻzlarining kollej arizalariga qoʻshib qoʻyish uchun LinkedIn profillarini yaratishgan.[13][14] Qoʻshma Shtatlarda joylashgan sayt 2013-yildan boshlab jami 24 tilda mavjud.[7][15][16] LinkedIn 2011-yil yanvar oyida birlamchi ommaviy joylashtirish uchun ariza berdi va shu yilning may oyida NYSE belgisi "LNKD" ostida birinchi aktsiyalarini sota boshladi.[17]

Tarixi

2002-yildan 2011-yilgacha tashkil etilgan

LinkedInning sobiq shtab-kvartirasi Kaliforniya shtatidagi Mountain Viewdagi Stierlin sudida

Ushbu kompaniya 2002-yilning dekabr oyida Reid Xofman va PayPal va Socialnet.com asoschilari guruhi aʼzolari (Allen Blu, Erik Li, Jan-Lyuk Vaillant, Li Xouer, Konstantin Gerik, Stiven Baytsel, Devid Eves, Ian MakNish, Yan Pujante) tomonidan tashkil etilgan., Kris Sakkeri).[18] 2003-yil oxirida Sequoia Capital kompaniyaga investitsiya jalb qilish seriyasini boshqargan.[19] 2004-yil avgust oyida LinkedIn qariyb 1 million foydalanuvchiga yetdi.[20] 2006-yil mart oyida LinkedIn birinchi oylik rentabellikka erishdi.[20] 2007-yil aprel oyida LinkedIn 10 million foydalanuvchiga yetdi.[20] 2008-yilning fevral oyida LinkedIn saytning mobil versiyasini ishlab chiqildi va uni ishga tushirdi.[21]

2008-yilning iyun oylariga kelib Sequoia Capital, Greylock Partners va boshqa venchur kapital firmalari kompaniyaning 5% ulushini 53 dollarga sotib oldilar. Millionlab, kompaniyaga taxminan 1 milliard AQSh dollari miqdorida puldan keyingi baho beradi .[22] 2009-yilning noyabr oylarida LinkedIn oʻz ofisini Mumbayda shahrida[23] va tez fursatda ofisini Sidneyda ochdi, chunki ushbu kompaniya oʻzining Osiyo-Tinch okeani mintaqasidagi jamoasini kengaytirishni boshladi. 2010-yilda LinkedIn Irlandiyaning Dublin shahrida xalqaro bosh qarorgohini ochdi[24] Tiger Global Management MChJdan taxminan 2 milliard dollar bahoda 20 million dollar sarmoya oldi.[25] Mspoke oʻzining birinchi xaridini[26] ommaga eʼlon qildi va 1% premium obuna nisbatini yaxshiladi.[27] Aynan oʻsha yilning oktabr oylarida Silicon Valley Insider kompaniyani eng qimmat startaplar Top 100 roʻyxatida 10-oʻringa qoʻydi.[28] Dekabr oyiga kelib kompaniyaning xususiy bozorlardagi bahosi 1,575 milliard dollarga baholandi . LinkedIn oʻzining Hindistondagi faoliyatini 2009-yilda boshlagan boʻlib va birinchi yilning asosiy qismi Hindistondagi mutaxassislarni tushunishga va kompaniya aʼzolarini shaxsiy rivojlanishi uchun LinkedIn’dan foydalanishga oʻrgatishga bagʻishlandi.

2011-yildan hozirgi kungacha

San-Fransiskodagi 222-sonli ko'chadagi LinkedIn ofis binosi (2016 yil mart oyida ochilgan)
Torontodagi Toronto Eaton markazi ichidagi LinkedIn ofisi

LinkedIn 2011-yil yanvar oylarida birlamchi ommaviy taklif uchun ariza berdi. Kompaniya oʻzining birinchi aktsiyalarini 2011-yil 19-mayda NYSE "LNKD" belgisi ostida har bir aksiya uchun 45 dollardan sotgan. Nyu-York fond birjasidagi birinchi savdo kunida LinkedIn aktsiyalari 171 foizga oshdi va 94,25 dollarga yopildi, bu koʻrsatich IPO narxidan 109 foizga yuqori. IPOdan koʻp oʻtmay, saytning asosiy infratuzilmasi tezlashtirilgan qayta koʻrib chiqish-chiqarish sikllariga ruxsat berish uchun qayta koʻrib chiqildi.[7] 2011-yilda LinkedIn birgina reklamani oʻzidan 154,6 million dollar ishlab topdi va bu 139,5 million dollarlik Twitter sof daromadidan oʻzib ketdi. 2011-yilning toʻrtinchi choragida LinkedIn daromadi kompaniyaning ijtimoiy media olamidagi muvaffaqiyati yanada yuqoriga oʻsishi sababli oshib ketdi. Ushbu vaqtda LinkedIn 2010-yildagi 500 nafarga nisbatan 2100 ga yaqin toʻla vaqt ish rejimidagi oʻz ishini usta xodimlariga ega edi[29]

2014-yilning aprel oylarida LinkedIn San-Fransiskoning SoMa tumanida barpo etilayotgan 26 qavatli bino 222 Second Street-ni 2500 nafargacha xodimni ishga joylashtirish uchun[30] ijaraga olganini ommaga eʼlon qildi, ijara muddati hammasini hisobga olganda jami 10 yilni tashkil etadi.[31] Asosiy maqsad San-Fransiskoda joylashgan barcha xodimlarni (2016-yil yanvar oyi holatiga koʻra 1250 kishi) bitta binoda birlashtirib, savdo va marketing xodimlarini tadqiqot va ishlanmalar guruhi bilan birlashtirish edi.[31] 2016-yil mart oyida ular koʻchib oʻtishni asta-sekin boshladilar[31] . 2016-yil fevral oyida daromad hisobotidan keyin LinkedIn aktsiyalari bir kun ichida 43,6 foizga keskin tushib ketdi, har bir aksiya 108,38 dollarga tushdi. LinkedIn oʻsha kuni bozor kapitallashuvidan 10 milliard dollar yoʻqotdi.[32][33]

2016-yilda LinkedIn-ga kirish Rossiya hukumati tomonidan 2015-yilgi milliy qonunchilikka rioya qilmagani sababli bloklangan edi, bu esa oʻz navbatida ijtimoiy tarmoqlarda foydalanuvchilarning barcha shaxsiy maʼlumotlarini Rossiyada joylashgan serverlarda saqlashni talab qiladi.[34]

2016-yil iyun oyida Microsoft LinkedIn’ning har bir aksiyasi uchun 196 dollarga, umumiy qiymati 26,2 milliard dollarga sotib olishini ommaga eʼtiboriga havola qildi va ushbu xarid shu kungacha Microsoft kompaniyas tarafidan amalga oshirilgan ikkinchi yirik xarid maqomini oldi. Sotib olish toʻliq naqd shaklida yoki qarz bilan moliyalashtiriladigan operatsiya boʻladi. Microsoft LinkedIn-ga "oʻzining oʻziga xos brendi, madaniyati va mustaqilligini saqlab qolishga" ruxsat beradi, Vayner esa bosh direktor lavozimida qoladi, keyin esa Microsoftning bosh direktori Satya Nadellaga hisobot beradi. Tahlilchilar Microsoft oʻz mahsulotlari bilan professional tarmoq tizimini yanada yaxshiroq integratsiyalashda koʻmak berish uchun LinkedInʼni Office mahsulot toʻplami bilan integratsiya qilish imkoniyatini koʻrganiga ishonishdi. Bitim 2016-yil 8-dekabrda yakunlandi[35].

2016-yil oxiriga kelib LinkedIn kompaniyasining Dublindagi ofisida jami 200 ta yangi lavozimga koʻpayishini eʼlon qildi, bu esa jami xodimlar sonini 1200 taga yetkazishi turgan gap edi.[36] 2017-yildan beri B2B sotuvchilarning 94 foizi kontentni tarqatish uchun LinkedIn-dan foydalanadi.[37]

LinkedIn kompaniyasi Microsoft tomonidan sotib olinganidan koʻp oʻtmay, LinkedIn oʻzining eng soʻngi ishlab chiqilgan ish stoli versiyasi ommaga havola etildi.[38] Yangi versiya mobil va ish stolida foydalanuvchi tajribasini uzluksiz qilish uchun moʻljallangan edi. Ilgari ishga tushirilgan mobil ilovadan olingan fikr-mulohazalar asnosida baʼzi oʻzgarishlar kiritildi. Koʻp ishlatilmagan xususiyatlar olib tashlandi. Masalan, kontaktlarni belgilash va filtrlash funksiyalari endi qoʻllab-quvvatlanmaydi.[39]

Yangi foydalanuvchi interfeysi (UI) batamom ishga tushirilgandan keyin, baʼzi bir foydalanuvchilar eski versiyada mavjud boʻlmagan xususiyatlar yaʼni sekinlik va undagi xatolar haqida shikoyat qila boshlashdi. Muammolar bepul va premium foydalanuvchilar tomonidan, shuningdek, saytning ish stoli va mobil versiyalarida duch kelgan.

2019-yilda LinkedIn kompaniyasi global tizm miqyosda Open for Business funksiyasini yoʻlga qoʻydi va ishga tushirdi, bu platformada frilanserlarni topish imkonini beradi.[40][41] LinkedIn Events xuddi shu yili ishga tushirilgan.[42][43]

2020-yil iyun oyida Jeff Vayner bosh direktor lavozimini tark etdi va 11 yillik lavozimda ishlagandan soʻng ijrochi rais boʻldi. Rayan Roslanskiy mahsulot boʻyicha katta vitse-prezidentlik lavozimidan bosh direktor lavozimini egalladi. 2020-yil iyul oyi oxirida LinkedIn 960 nafar xodimni, ya’ni jami ishchi kuchining qariyb 6 foizini iste’dodlarni jalb qilish va global savdo jamoalaridan ishdan boʻshatishini e’lon qildi. Bosh direktor Rayan Roslanskiy barcha xodimlarga yuborgan elektron pochta xabarida qisqartirishlar global COVID-19 pandemiyasining taʼsiri bilan bogʻliqligini aytdi. 2021-yil aprel oyida CyberNews 500 million LinkedIn akkauntlari internetga sizib chiqqanini daʼvo qildi. Biroq, LinkedIn taʼkidlashicha, "biz sotuvga qoʻyilgan LinkedIn maʼlumotlari toʻplamini tekshirdik va bu aslida bir qator veb-saytlar va kompaniyalar maʼlumotlarining yigʻindisi ekanligini aniqladik".

2021-yilning iyun oylarida PrivacySharks qariyb 700 milliondan ortiq LinkedIn yozuvlari xakerlar forumida sotuvga chiqarilganini daʼvo qildi.[44][45] Keyinchalik esa LinkedIn bu buzilish emas, balki oʻchirilgan maʼlumotlar, bu ham ularning xizmat koʻrsatish shartlarini buzish ekanligini aytib oʻtgan.[46]

Microsoft Xitoyda LinkedIn faoliyatini 2021-yil oktabr oyida tugatdi[47]

Sotib olishlar

2012-yil iyul oylarida LinkedIn qariyb 15 ta asosiy Digg patentini jami 4 million dollarga, shu jumladan " hikoyaga ovoz berish uchun tugmani bosing " patentini sotib oldi.

NumberAcquisition dateCompanyBusinessCountryPriceDescriptionRef.
14 Avgust 2010mspokeAdaptive personalization of content  USA$0.6 million[48]LinkedIn Recommendations[49]
223 Sentyabr 2010ChoiceVendorSocial B2B Reviews  USA$3.9 million[50]Rate and review B2B service providers[51]
326 Yanvar 2011CardMunchSocial Contacts  USA$1.7 million[48]Scan and import business cards[52]
45 Oktyabr 2011ConnectedSocial CRM  USA-LinkedIn Connected[53]
511 Oktyabr 2011IndexTankSocial search  USA-LinkedIn Search[54]
622 Fevral 2012RapportiveSocial Contacts  USA$15 million[55]-[56]
73 May 2012SlideShareSocial Content  USA$119 millionGive LinkedIn members a way to discover people through content[57]
811 Aprel 2013PulseWeb / Mobile newsreader  USA$90 millionDefinitive professional publishing platform[58]
96 Fevral 2014Bright.comJob Matching  USA$120 million[59]
1014 Iyul 2014NewsleWeb application  USA-Allows users to follow real news about their Facebook friends, LinkedIn contacts, and public figures.[60]
1122 Iyul 2014BizoWeb application  USA$175 millionHelps advertisers reach businesses and professionals[61]
1216 Mart 2015CareerifyWeb application  Canada-Helps businesses hire people using social media[62]
132 Aprel 2015Refresh.ioWeb application  USA-Surfaces insights about people in your networks right before you meet them[63]
149 Aprel 2015Lynda.comeLearning  USA$1.5 billionLets users learn business, technology, software, and creative skills through videos[64]
1528 Avgust 2015FliptopPredictive Sales and Marketing Firm  USA-Using data science to help companies close more sales[65]
164 Fevral 2016ConnectifierWeb application  USA-Helps companies with their recruiting[66]
1726 Iyul 2016PointDriveWeb application  USA-Lets salespeople share visual content with prospective clients to help seal the deal[67]
1816 Sentyabr 2018Glint Inc.Web application  USA-Employee engagement platform.[68]
19May 28, 2019DrawbridgeMarketing Solutions  USA[69]

Perkins daʼvosi

2013-yilga kelib Perkinsga qarshi jamoaviy daʼvoishi ochilgan edi. LinkedIn Corp shirkatga qarshi ariza berib, uni aʼzolarning elektron pochta manzillari kitobidagi kontaktlarga ruxsatisiz bevosita avtomatik ravishda taklifnomalar yuborishda ayblagan. Sud LinkedIn bilan rozi boʻldiki, aslida taklifnomalarni yuborish uchun ruxsat berilgan, ammo ikkita eslatma xati uchun emas.[70] LinkedIn 2015-yilga kelib qariyb 13 million dollarlik da’voni qondirdi.[71] Qolgan koʻpgina aʼzolar oʻzlarining shaxsiy elektron pochtalarida "Sinf daʼvosini hal qilish toʻgʻrisida huquqiy xabarnoma" mavzusi bilan bildirishnoma olishlari kerak edi. Ish raqami 13-CV-04303-LHK edi.[72]

hiQ Labs v. LinkedIn

2017-yilning may oyiga kelib LinkedIn Silikon vodiysi startapi boʻlgan hiQ Labsga ommaviy profillardan maʼlumotlarni yigʻadigan va ushbu maʼlumotlarning tahlilini oʻz mijozlariga taqdim etuvchi “Toʻxtatish va toʻxtatish” xatini yubordi. Maktubda hiQ dan CFAA (Kompyuter firibgarligi va suiisteʼmol qilish toʻgʻrisidagi qonun) va DMCA (Raqamli ming yillik mualliflik huquqi toʻgʻrisidagi qonun) buzilganligini daʼvo qilib, LinkedIn serverlaridan maʼlumotlarni "qirqish" ni darhol toʻxtatish talabini oldiga qoʻygan. Bunga javoban hiQ LinkedInni San-Fransiskodagi Kaliforniya shimoliy okrugida sudga berib, suddan LinkedInning umumiy profillarga kirishini bloklashni taqiqlashni soʻrab, sud uning soʻrovini asosli deb koʻrib chiqdi. Sud LinkedInga qarshi ilk qarorini havola qildi, soʻngra u hiQga ommaviy maʼlumotlarni yigʻishni davom ettirishga ruxsat berishga majbur boʻldi. LinkedIn bu qaror ustidan oʻz shikoyatini bildirdi; 2019-yil sentabr oyida apellyatsiya sudi LinkedIn’ning barcha asosli dalillarini rad etib, sud oʻzining dastlabki qarorini tasdiqladi. Mojaro davom etmoqda.

Aʼzolik

Ijtimoiy media veb-saytlari ushbu LinkedIn brendi shokoladlarida ko'rinib turganidek, "an'anaviy" marketing yondashuvlaridan ham foydalanishi mumkin.

2015-yil holatiga koʻra LinkedIn jami 200 dan ortiq mamlakat va hududlarda qaroyb 400 milliondan ortiq aʼzoga ega boʻldi.[7][73] U oʻzining raqobatchilari Viadeo (50 2013-yil holatiga million)[74] va XING (11 2016-yil holatiga koʻra million).[75] 2011-yilda uning aʼzolari har soniyada taxminan ikki yangi aʼzoga koʻpaya boshlagan edi.[76] 2020-yilda esa LinkedIn platformasi foydalanuvchilari soni qariyb 690 milliondan ortiq LinkedIn foydalanuvchilariga yetdi.[77] 2021-yil sentabr holatiga koʻra LinkedIn 200 dan ortiq mamlakat va hududdan 774+ million roʻyxatdan oʻtgan a’zoga ega.[77]

Platforma va xususiyatlar

Foydalanuvchi profili tarmogʻi

Asosiy funksionallik

Fayl:LinkedIn homepage.png
LinkedIn bosh sahifasi

LinkedIn-ning eng asosiy funksionalligi foydalanuvchilarga oʻz profillarini mukammal yaratish imkonini beradi, ular odatda xodimlar uchun ularning ish tajribasi, taʼlim va malakasini, koʻnikmalarini va shaxsiy fotosuratini tavsiflovchi oʻquv dasturidan iborat. Ish beruvchilar ish oʻrinlarini roʻyxatga olishlari va potentsial nomzodlarni qidirishlari hamda ularni ushbu platforma orqali ishga taklif qilishi yoki qabul qilishlari mumkin boʻladi. Foydalanuvchilar birovning kontakt tarmogʻida tavsiya etilgan ish joylari, odamlar va biznes imkoniyatlarini topishlari mumkin. Foydalanuvchilar oʻzlari murojaat qilmoqchi boʻlgan ishlarni saqlashlari mumkin. Foydalanuvchilar turli kompaniyalarni kuzatish imkoniyatiga ham ega.

Ushbu sayt shuningdek, foydalanuvchilarga real dunyodagi professional munosabatlarni ifodalashi mumkin boʻlgan onlayn ijtimoiy tarmoqda bir-birlari bilan "aloqa" oʻrnatish imkonini shakillantirib beradi. Foydalanuvchilar lar har kimni oʻzining sahifasiga taklif qilishlari mumkin. Foydalanuvchilar ulanishlar (ikkinchi darajali ulanishlar deb ataladi) va ikkinchi darajali ulanishlar (uchinchi darajali ulanishlar) ulanishlari bilan tanishishlari mumkin boʻladi.

Foydalanuvchilarning sahifalariga ulanish roʻyxati bir necha usulda bajarilishi mumkin. Misol qilib aytganda, foydalanuvchilar oʻzlari qiziqqan kompaniyada ishlaydigan ikkinchi darajali ulanishlarni izlashlari mumkin va keyin kirish uchun umumiy boʻlgan birinchi darajali ulanishni soʻrashlari mumkin boʻladi.[78] “Eshik orqali kirish yondashuvi” (har qanday mutaxassis bilan aloqa mavjud munosabatlarni yoki ularning aloqasi aralashuvini talab qiladi) xizmat foydalanuvchilari orasida ishonchni mustahkamlashga qaratilgan. LinkedIn Yevropa Ittifoqining Xalqaro Safe Harbor Maxfiylik Prinsiplarida ishtirok etgan kompaniyalaridan biri.[79]

Foydalanuvchilar bir-birlari bilan turli usullar bilan muloqot qilishlari mumkin:

  • Ulanishlar postlarni "yoqtirish" va boshqalarni tugʻilgan kunlar, yubileylar va yangi lavozimlar kabi yangilanishlar bilan "tabriklash"ni tanlash, shuningdek, toʻgʻridan-toʻgʻri xabarlar orqali oʻzaro taʼsir qilishi mumkin.
  • Foydalanuvchilar LinkedIn Video ilovasi bilan videoni matn va filtrlar bilan almashishlari mumkin.[80][81]
  • Foydalanuvchilar oʻz tarmoqlari bilan boʻlishish uchun LinkedIn platformasida xabarlar va maqolalar[82] yozishlari mumkin.

2012-yilning sentyabr oylaridan boshlab LinkedIn ijtimiy tarmoq foydalanuvchilarga bir-birlarining koʻnikmalarini "maʼqullash" imkonini berdi. Ammo, ijobiy tarkibdan boshqa narsani belgilashning hech qanday usuli yoʻq.[83] LinkedIn aʼzolar ega boʻlishi mumkin boʻlgan koʻnikmalarni yaratadigan algoritmlardan foydalangan holda maʼqullashni soʻraydi. Ushbu ijtimoiy tarmoq aʼzolari bunday soʻrovlardan voz kecha olmaydi, natijada baʼzida aʼzo mavjud boʻlmagan mahorat uchun maʼqullashni soʻragandek koʻrinadi.[84]

Ilovalar

LinkedIn kompaniya "ilovalari" odatda LinkedIn ishlab chiquvchi API bilan oʻzaro uzviy aloqada boʻlgan boshqa tashqi uchinchi tomon ilovalariga ishora qiladi. Lekin, baʼzi bir hollarda, u foydalanuvchining profil sahifasida koʻrsatilgan ruxsat etilgan ilovalarga ishora qilishi ham mumkin.

Tashqi, uchinchi tomon ilovalari

2015-yilning fevral oylarida LinkedIn oʻzining ishlab chiquvchi API uchun butkul yangilangan foydalanish shartlarini ishlab chiqardi. Ishlab chiquvchi API ham kompaniyalarga, ham jismoniy shaxslarga boshqariladigan uchinchi tomon ilovalarini ishlab chiqish tufayli LinkedIn maʼlumotlari bilan oʻzaro aloqada boʻlish imkonini yaratadi. Ilovalar foydalanuvchining shaxsiy maʼlumotlariga kirishdan oldin koʻrib chiqish jarayonidan oʻtishi va foydalanuvchidan ruxsat soʻrashi kerak boʻladi.

API dan normal foydalanish LinkedIn ishlab chiquvchi kompaniyaning barcha hujjatlarida koʻrsatilgan[85], jumladan:

  • LinkedIn yordamida tashqi xizmatlarga kiring
  • Foydalanuvchi profiliga elementlar yoki atributlar qoʻshing
  • Elementlar yoki maqolalarni foydalanuvchining vaqt jadvaliga ulashing

Profilga oʻrnatilgan

2008-yilning oktabr oylarida LinkedIn kompaniyasi tashqi bir qator onlayn xizmatlarni har bir aʼzoning profil sahifasiga joylashtirish imkonini beruvchi "ilovalar platformasi"ni ishga tushirdi. Ilk ishlab chiqilgan ilovalar orasida LinkedIn aʼzolariga oʻqiyotgan kitoblarini koʻrsatishga imkon beruvchi Amazon Reading List, Tripit-ga ulanish va aʼzolarga LinkedIn profilida oʻzlarining soʻnggi blog eʼlonlarini koʻrsatishga imkon beruvchi Six Apart, WordPress va TypePad ilovalari ham qoʻshib qoʻyilgan edi. 2010-yilning noyabr oylarida LinkedIn korxonalarga kompaniya profili sahifalarida mahsulot va xizmatlarni roʻyxatga olish imkonini yaratdi; u shuningdek LinkedIn aʼzolariga mahsulot va xizmatlarni "tavsiya qilish" va sharhlar yozishga ruxsat berdi. Koʻp oʻtmay, baʼzi tashqi xizmatlar, jumladan Amazonning oʻqish roʻyxati ham qoʻllab-quvvatlanmaydi. 

Mobil

Saytning mobil versiyasi 2008-yilning fevral oylarida ishga tushirildi va jami olti tilda omma eʼtiboriga taqdim etildi. Ular quyidagi tillar edi: xitoy, ingliz, fransuz, nemis, yapon va ispan.[86] 2011-yil yanvar oylarida LinkedIn biznes kartalarini skanerlaydigan va kontaktlarga aylantiruvchi mobil ilovalar ishlab chiqaruvchi CardMunch kompaniyasini sotib oldi. 2013-yilning iyun oylarida CardMunch mavjud LinkedIn ilovasi sifatida qayd etildi.[7] 2013-yilning oktabr oylarida esa LinkedIn iPhone foydalanuvchilari uchun "Intro" deb nomlangan xizmatni foydalanuvchilarga eʼlon qildi, u mahalliy iOS Mail dasturida pochta xabarlarini oʻqiyotganda shaxsning LinkedIn profilining eskizini oʻsha shaxs bilan yozishmalarga qoʻyadi.[87] Ushbu Bishop Fox xavfsizlik firmasi maxfiylik siyosatiga jiddiy taʼsir koʻrsatadi, juda koʻplab tashkilotlarning xavfsizlik siyosatini buzadi va oʻrtadagi odam hujumiga oʻxshaydi, deb taʼkidlaganidek, LinkedIn serverlari orqali iPhone dan va iPhone-ga barcha elektron pochta xabarlarini qayta yoʻnaltirish orqali amalga oshiriladi.[88][89]

Guruhlar

LinkedIn kompaniyasi, shuningdek, har kuni qiziqish formatidagi guruhlarini shakllantirishni qoʻllab-quvvatlaydi. 2012-yilda qariyb 1 248 019 ta shunday guruhlar mavjud boʻlib, ularning aʼzolari jami soni 1 dan 744 662 gachani tashkil etdi.[90][91] Ushbu guruhlar guruh egalari va menejerlari tomonidan boshqariladigan cheklangan munozara maydonini qoʻllab-quvvatlaydi.[92] Guruhlar shaxsiy boʻlishi mumkin, faqat aʼzolar uchun ochiq boʻlishi mumkin yoki umuman Internet foydalanuvchilari oʻqishlari uchun ochiq boʻlishi mumkin, lekin ular xabarlarni joylashtirish uchun guruhga qoʻshilib olishlari lozim boʻladi. Guruhlar keng miqiyosdagi auditoriyaga spamga qarshi yechimlarni osonlikcha qoʻllamasdan kirish funksiyasini taklif qilganligi tufayli, doimiy ravishda spam xabarlari oqimi mavjud va hozirda aynan shu maqsadda spam yuborish xizmatini taklif qiluvchi bir qator firmalar mavjud va allaqachon ish yuritib kelishmoqda. LinkedIn kompaniyasi spam hajmini bir muncha kamaytirish uchun bir nechta mexanizmlarni ishlab chiqdi[93], lekin yaqinda  guruh egalarining yangi aʼzolar spamer ekanligini aniqlash uchun ularning elektron pochta manzillarini tekshirish imkoniyatini olib tashlashga qaror qildi. Oʻz oʻrnida guruhlar, oʻz aʼzolarini elektron pochta orqali guruhga oid yangilanishlar, jumladan, sizning professional doiralaringizdagi muhokamalar haqida xabardor qilib boradi.[90][94]

2011-yilning dekabr oylarida LinkedIn kompaniyasi barcha guruhlarga soʻrovnomalar oʻtkazayotganini eʼlon qildi.[95] 2013-yil noyabr oylarida LinkedIn kompaniyasi platformaga Showcase Pages qoʻshilganligini eʼlon qildi.[96] 2014-yilda LinkedIn mahsulot va xizmatlar sahifalarini[97] olib tashlashni eʼlon qildi, bu esa Showcase sahifalariga koʻproq eʼtibor qaratish uchun yoʻl ochdi.[98]

Bilim grafigi

LinkedIn kompnaiyasi ob'ektlar (odamlar, tashkilotlar, guruhlar) toʻgʻrisidagi barcha ichki maʼlumotlar grafigini tahlil qilib boradi, bu unga har bir sohada yoki tashkilot yoki tarmoqda ishlaydigan har bir kishini bir-biriga uzviy bogʻlashda nihoyatda katta foyda keltiradi. Bu har bir ob'ekt atrofidagi mahallani soʻrash uchun, u bilan bogʻliq boʻlishi mumkin boʻlgan yangilanishlarni topish uchun ishlatilishi mumkin.[99] Bu, oʻz oʻrnida ob'ekt haqida yangi xususiyatlarni yoki unga tegishli boʻlishi mumkin boʻlgan yangi maʼlumotlarni, ham xulosa koʻrinishlari, ham tahlillar uchun mashinani oʻrganish modellarini oʻrgatish imkonini beradi.[100]

Toʻxtatilgan xususiyatlar

2013-yilning yanvar oylarida LinkedIn kompaniyasi LinkedIn Answers xizmatini qoʻllab-quvvatlashni bevosita toʻxtatdi va eng soʻngi “LinkedIn boʻylab professional mavzularni foydalanuvchilar bilan baham koʻrish va ularni muhokama qilishning yangi va yanada qiziqarli usullarini ishlab chiqishga eʼtibor qaratish”ni ushbu xususiyatning tugatilishiga sabab sifatida keltirdi. Ushbu funksiya 2007-yilda ishga tushirilgan va foydalanuvchilarga oʻz tarmoqlariga savollar qoʻyish va javoblarni tartiblash imkonini bergan.

2014-yilda LinkedIn oʻz professional tarmogʻingizni tasavvur qilish imkonini beruvchi InMaps funksiyasidan shunchaki voz kechdi.[101] Ushbu xususiyat 2011-yilning yanvar oyidan beri qoʻllanila boshlandi.

Ushbu kompaniya veb-saytia binoan, LinkedIn Referrals 2018-yilning may oyidan soʻng mavjud boʻlmadi[102] [ yangilanish kerakku ahir ]

2021-yilning sentabr oyida LinkedIn kompaniyasi LinkedIn hikoyalarini toʻxtatdi, ushbu xususiyat 2020-yil oktabr oyida butun dunyo boʻylab tarqaldi[103]

Foydalanish

Shaxsiy brend

Agar foydalanuvchi boshqa foydalanuvchining taklifini qabul qilsa, ular birinchi darajali ulanishga ega bo'ladilar; foydalanuvchi LinkedIn ikkinchi va uchinchi darajali ulanishlar bilan boshqa foydalanuvchining ulanishlariga bilvosita bog'langan.

LinkedIn kompaniyasi, ayniqsa, Sandra Longning soʻzlariga binoan, oʻzini martaba va bir qator turli imkoniyatlariga ega boʻlish uchun "oʻz imidjini va noyob qiymatini faol boshqarishni" talab qiladigan shaxsiy brend uchun juda mos keladi.[104] LinkedIn ish qidiruvchilar uchun oddiy platformadan foydalanuvchilarga shaxsiy brend yaratish imkoniyatini beruvchi ijtimoiy tarmoqqa aylandi.[105] Karyera boʻyicha murabbiy Pamela Green shaxsiy brendni "siz odamlar siz bilan muloqot qilish natijasida ega boʻlishini istagan hissiy tajriba" deb taʼriflaydi va LinkedIn profili buning asosiy jihati hisoblanadi.[106] Keltirilgan hisobotning aksi shuni koʻrsatadiki, shaxsiy brend "LinkedIn, Twitter va amalda mashhur boshqa ijtimoiy tarmoqlarda namoyish etiladigan, oʻz tajribasini bemalol foydalanuvchilat eʼtiboriga namoyish etaoladigan va yangi aloqalarni oʻrnatadigan jamoatchilikka tegishli shaxs boʻladi".[107]

LinkedIn kompaniyasi mutaxassislarga oʻzlarining shaxsiy brendlari uchun saytning oʻzida hamda butun dunyo boʻylab Internetda oʻz taʼsirini oʻtkazish imkonini beradi. LinkedIn platformasi profil kuchini oʻlchaganini koʻrsatadigan vosita bilan sayt foydalanuvchilarni qidiruv tizimlari tomonidan koʻrinishini optimallashtirish uchun oʻz profilida etarli maʼlumot taklif qilishga hamda maʼlumotlarni kiritishga undaydi. Agar u saytdagi professional guruhlarga mansub boʻlsa, u foydalanuvchining LinkedIn platformasida mavjudligini kuchaytirishi mumkin.[108][104] Bundan tashqari, sayt oʻz foydalanuvchilariga profillariga qoʻshimcha video qoʻshish imkonini beradi.[109] Baʼzi bir foydalanuvchilar oʻzlarining profil fotosuratlari uchun professional fotografdan ham foydalanishadi.[110] Video taqdimotlar profilingizga qoʻshilishi mumkin.[111] LinkedIn imkoniyatlari shu qadar tez kengayib bordiki, foydalanuvchilarga tizimda harakat qilishda yordam berish uchun tashqaridan maslahatchilarning yozgi industriyasi ham rivojlandi.[112][109][113] Foydalanuvchilarga LinkedIn profillari bilan yordam berishga alohida eʼtibor qaratiladi.[112]

LinkedIn’da uzun o‘tlarda yashirinib bo‘lmaydi... Profildagi odamlarning birinchi raqamli xatosi bu suratga ega bo‘lmaslikdir.— Sandra Long Post Road Consulting, 2017 yil

— Sandra Long of Post Road Consulting, 2017[114]

2012-yilning oktabr oylarida LinkedIn kompaniyasining LinkedIn aʼzolari bilan oʻz kasbiy rivojlanish tushunchalarini almashadigan global fikr yetakchilaridan tashkil topgan LinkedIn Influencers dasturini ishga tushirdi. 2016-yilning may oylari holatiga koʻra, jami 750+ Influencer mavjud.[115] Dastur faqatgina quyidagilar taklif qilinadi va ular: Richard Branson, Narendra Modi, Arianna Xaffington, Greg McKeown, Rahm Emanuel, Jeymi Dimon, Marta Styuart, Dipak Chopra, Jek Uelch va Bill Geyts kabi turli sohalarning yetakchilari ishtirok etadi.[116][117]

Ish qidirish

LinkedIn platformasi ish izlovchilar va ish beruvchilar tomonidan keng qoʻllaniladi. Jek Meyerning soʻzlariga binoan, ushbu sayt professionallar uchun onlayn tarmoqqa kirish uchun "birinchi raqamli platforma"ga aylandi.[108] Taxminan qariyb oʻn ikki million ishchisi boʻlgan Avstraliyada ularning oʻn millioni LinkedIn-da, Anastasiya Santoreneosning soʻzlariga koʻra, "boʻlajak ish beruvchining saytda boʻlishi" ehtimoli yuqori.[118] Butun dunyo miqyosidagi raqamlarga asoslanadigan hisob-kitoblarga binoan, jami 122 million foydalanuvchisi ega LinkedIn platformasi orqali ish intervyu oldi va 35 million foydalanuvchi LinkedIn onlayn ulanishi orqali ishga yollandi.[119]

LinkedIn platformasi, oʻz oʻrnida platforma foydalanuvchilariga ishlashdan manfaatdor boʻlishi mumkin boʻlgan barcha kompaniyalar, notijorat tashkilotlar hamda hukumatlarda tadqiqot qilish imkoniyatini beradi. Qidiruv maydoniga kompaniya yoki boshqa bir tashkilot nomini kiritish kompaniya yoki tashkilot haqidagi qalqib chiquvchi maʼlumotlarning paydo boʻlishiga olib keladi. Bunday maʼlumotlar ayol va erkak xodimlarning nisbati, kompaniya ichida eng keng tarqalgan unvonlar/lavozimlar foizi, kompaniyaning shtab-kvartirasi va ofislarining joylashuvi, hozirgi va sobiq xodimlar roʻyxatini oʻz ichiga olishi mumkin boʻladi. 2011-yilning iyul oylarida LinkedIn kompaniyalarga ish oʻrinlari roʻyxati sahifalarida “LinkedIn bilan ariza berish” tugmasini qoʻshish imkonini beruvchi yangi xususiyatni ishga tushirdi.[120] Yangi plagin potentsial xodimlarga LinkedIn profillarini rezyume oʻrnida ishlatib, istalgan lavozimlarga ariza berish imkonini mavjud boʻladi.[120]

LinkedIn platformasi kichik biznesdagi barcha mijozlar bilan bogʻlanishda bevosita katta yordam berishi mumkin.[121] Boshqacha qilib ayt iborasi bilan aytganda, bir foydalanuvchi ikkinchisining taklifini qabul qilsa, ikki foydalanuvchi ham “birinchi darajali aloqa”ga ega boʻladi.[119] Ularning har biri bilan bogʻlangan odamlar "ikkinchi darajali aloqalar" va ikkinchi darajali aloqalarga bogʻlangan shaxslar "uchinchi darajali aloqalar" hisoblanadilar.[119] Ushbu foydalanuvchining ichki LinkedIn tarmogʻini shakllantiradi, bu esa foydalanuvchi profilining qidiruvlarda paydo boʻlish ehtimolini yanada oshiradi.

LinkedInʼs Profinder - bu frilanserlar (oylik abonent toʻlovi evaziga) jismoniy shaxslar va kichik bizneslar tarafidan ommaga taqdim etilgan barcha loyiha takliflari uchun taklif qilishlari mumkin boʻlgan bozordir koʻrinishidadir.[122] 2017-yilda u jami 140 dan ortiq xizmat koʻrsatish sohalarida, masol uchun, suratga olish, buxgalteriya hisobi yoki soliq toʻlash kabi 60 000 ga yaqin frilanserlarga ega edi.[122]

Soʻnggi yillarda bir foydalanuvchi boshqa bir foydalanuvchi bilan ish tufayli aloqa oʻrnatish uchun asos sezilarli darajada oʻzgardi. 2017-yilda yangi interfeys ishga tushirilgunga qadar LinkedIn allaqachon birmuncha birga ishlagan, birga oʻqigan, birgalikda biznes qilgan yoki shunga oʻxshash narsalarni amalga oshirgan odamlar oʻrtasidagi aloqalarni yanada ragʻbatlantirdi. 2017-yildan boshlab bu bosqich ulanish soʻrovi jarayonidan olib tashlandi - va foydalanuvchilarga jami 30 000 kishigacha ulanishga ruxsat berildi. Ushbu oʻzgarish LinkedIn platformasini yanada faolroq tarmoq sayti ekanligini anglatadi, xoh mansab koʻtarilishni taʼminlashga harakat qilayotgan ish daʼvogarlari boʻlsin yoki yangi mijozlarni yaratmoqchi boʻlgan sotuvchilar uchun.[104]

Eng yaxshi kompaniyalar

LinkedIn Top kompaniyalari - bu LinkedIn kompaniyasi tomonidan chop etilgan roʻyxatlar qatori boʻlib, ularga quyidagilar, yaʼni: Amerika Qoʻshma Shtatlari, Avstraliya, Braziliya, Kanada, Xitoy, Fransiya, Germaniya, Hindiston, Yaponiya, Meksika va Buyuk Britaniyadagi kabi iqtisodiyoti kuchli boʻlgan mamlakatlar ishga nomzodlar orasida eng katta qiziqish uygʻotayotgan kompaniyalarni aniqlaydi. 2019-yilgi roʻyxatlarga nazar soladigan boʻlsak Google’ning bosh kompaniyasi Alphabetni AQShda eng koʻp talab qilinadigan kompaniya sifatida aniqladi, Facebook esa ikkinchi, Amazon esa uchinchi oʻrinni egalladi.[123] Roʻyxatlar butun dunyo boʻylab LinkedIn platformasi aʼzolarining qariyb bir milliarddan ortiq harakatlariga asoslangan. Eng yaxshi kompaniyalar roʻyxati 2016-yilda shakillanishi boshlangan va u har yili nashr etiladi. 2021-yilgi top-roʻyxatda Amazon top kompaniya sifatida belgilandi, Alphabet ikkinchi, JPMorgan & Chase Co esa uchinchi oʻrinni egalladi.[124]

Eng yaxshi ovozlar va boshqa reytinglar

2015-yildan beri LinkedIn platformasi statistikasida eng yaxshi top ovozlar reytingini omma eʼtiboriga havola qilinib, "eng koʻp ishtirok etgan va oʻz postlari bilan oʻzaro aloqada boʻlgan aʼzolarni" tan oladi.[125] 2020-yilgi roʻyxatlar[126] maʼlumotlar fanidan tortib sportgacha boʻlgan 14 ta sanoat toifasini, shuningdek, Avstraliyadan Italiyagacha boʻlgan 14 ta davlat roʻyxatini oʻz ichiga olgan.

LinkedIn kompaniyasi, shuningdek, jami oʻndan ortiq mamlakatlarda “bandlikning oʻsishi, potentsial nomzodlarning ishga qiziqishi, jalb etilishi va eng zoʻr isteʼdodlarni kashf qilish” asosidagi maʼlumotlar asnosidagi eng yaxshi startaplarning yillik reytingini eʼlon qiladi.[127][128]

Reklama va pullik tadqiqotlar

2008-yilda LinkedIn kompaniyasi homiylik reklamasi sifatida LinkedIn DirectAds-ni ishga tushirdi.[129] 2008-yil oktabr oyiga kelib LinkedIn kompaniyasi biznesdan biznesga tadqiqot qilish uchun potentsial namuna sifatida global miqyosda qariyb 30 million kuchli mutaxassislardan iborat boʻlgan ijtimoiy tarmogʻini ochish rejalarini ommaga oshkor qildi. Ushbu kompaniya potentsial ijtimoiy tarmoq daromad modelini sinovdan oʻtkazmoqda - bu baʼzilar uchun reklamadan koʻra istiqbolliroq koʻrinadigan tadqiqot turi.[130] 2013-yilning 23-iyulida LinkedIn oʻzining homiylik yangilanishlari reklama xizmatini eʼlon qildi. Jismoniy shaxslar va kompaniyalar endi LinkedIn oʻz kontentiga homiylik qilishlari va uni oʻzlarining foydalanuvchi bazasiga tarqatishlari uchun haq toʻlashlari mumkin. Bu LinkedIn kabi ijtimoiy media saytlari uchun daromad olishning keng tarqalgan usuli.[131]

Biznes menejeri

Bugun LinkedIn kompaniyasi Biznes menejerlarini tayyorlashini eʼlon qildi. Yangi biznes menejeri - bu yirik kompaniyalar va agentliklar uchun odamlar, reklama hisoblari va biznes sahifalarini boshqarishni osonlashtirish uchun moʻljallangan markazlashtirilgan platforma hisoblanadi.[132]

Nashriyot platformasi

2015-yilda LinkedIn kompaniyasi nashriyot platformasiga tahliliy vositani qoʻshib qoʻydi. Ushbu vosita mualliflarga oʻz postlari olgan trafikni yaxshiroq kuzatish imkonini yaratib beradi. Ushbu funksionallik bilan bogʻliq holda LinkedIn kompaniyasi yillar davomida foydalanuvchi postlarini ishlashdan keyingi tahlillar orqali aniq monitoring qilish manfaati uchun koʻproq foydalanuvchilarni jalb qildi[133]

Kelajak rejalari

Iqtisodiy grafik

Facebook’ platformasining “ ijtimoiy grafikasi ”dan ilhomlanib, LinkedIn bosh direktori Jeff Vayner 2012-yilda jami oʻn yil ichida “iqtisodiy grafik” yaratishni oldiga maqsad qilgan edi. Maqsad jahon iqtisodiyoti va undagi aloqalarning toʻliq raqamli xaritasini tuzish edi.[134] Iqtisodiy grafik kompaniyaning joriy platformasida kompaniyalar, ish oʻrinlari, koʻnikmalar, koʻngillilar imkoniyatlari, taʼlim muassasalari va kontentni oʻz ichiga qamrab olgan maʼlumotlar tugunlari bilan tuzilishi kerak boʻlgan edi. LinkedIn kompaniyasi dunyodagi jamiiku boʻsh ish oʻrinlari roʻyxatini, ushbu ishlarni olish uchun zarur boʻlgan barcha koʻnikmalarni hamda tajribalarni, ularni toʻldirishi mumkin boʻlgan barcha mutaxassislarni va ular ishlayotgan barcha kompaniyalarni (notijorat va notijorat) platformaga kiritishga katta umid qilishgan. Eng soʻngi yakuniy maqsad shaffoflikni oshirish orqali jahon iqtisodiyoti va mehnat bozori sifatini yanada samaraliroq hamda foydaliroq qilishdir.[135] 2014-yilning iyun oyiga kelib ushbu kompaniya foydalanuvchilarga “Braziliyada Hadoop tajribasiga ega muhandislar” kabi qidiruvlar orqali maʼlumotlarni yanada chuqurroq filtrlash orqali iqtisodiy grafik maʼlumotlariga kirish imkonini berish uchun “Galene” qidiruv arxitekturasini foydalanuvchilarga eʼlon qildi.

LinkedIn kompaniyasini iqtisodiy grafik maʼlumotlaridan foydalalanib mehnat bozoridagi bir nechta mavzularni, jumladan, kollej bitiruvchilarining mashhur boʻlgan shaharlarini,[136] texnologiya koʻnikmalari yuqori konsentratsiyali hududlarni[137] va umumiy martaba oʻtishlarini va tajriba orttirishlarni tadqiq qilish uchun foydalanib kelingan.[138] LinkedIn ijtimoiy tarmogʻi Nyu-York shahriga oʻzining iqtisodiy grafik maʼlumotlarni taqdim etdi, bu esa shaharning "Tech Talent Pipeline" loyihasi uchun "talab qilingan" texnologik koʻnikmalarni koʻrsatadi.[139]

Tarmoqdagi rol

TechRepublic onlayn-savdo nashri LinkedIn ijtimoiy tarmogʻini "professional tarmoqlar uchun de-fakto vositaga aylangan" deb taʼrif bergan edi.[140] LinkedIn kompaniyasi ham biznes aloqalarini rivojlantirishdagi juda ham foydaliligi uchun maqtovlarga sazovor boʻldi.[141] Forbes maʼlumotlariga koʻra, "LinkedIn bugungi kunga kelib ish izlovchilar va biznes mutaxassislari uchun amalda mavjud boʻlgan eng foydali ijtimoiy tarmoq vositasi hisoblanadi".[142] LinkedIn hammuassisi Eddi Louning Chikagodagi Shiftgig startapi (soatlik ishchilar uchun platforma sifatida 2012-yilda chiqarilgan) kabi maxsus professional tarmoq imkoniyatlarini yaratishga ilhom berdi.[143]

Tanqid va qarama-qarshiliklar

Qarama-qarshi dizayn tanlovlari

Tasdiqlash xususiyati

LinkedIn ijtimoiy tarmoq aʼzolariga bir-birlarining koʻnikmalari va tajribasini "maʼqullash" imkonini beruvchi xususiyat maʼnosiz deb topilib, muntazam tanqidlarga uchradi, chunki tasdiqlar aniq boʻlishi shart emas yoki aʼzoning koʻnikmalari bilan tanish boʻlgan odamlar tomonidan berilgan. 2016-yilning oktabr oylarida LinkedIn platformasi “sizni kim ma’qullagani muhim” ekanini tan oldi va tanqidni bartaraf etish uchun “hamkasblar va boshqa oʻzaro aloqalar”ning ma’qullashlarini ta’kidlay boshladi.[144]

Spam yuborish uchun aʼzolarning elektron pochta hisoblaridan foydalanish

LinkedIn ijtimoiy tarmogʻi oʻz aʼzolarining elektron pochta manzillaridan Outlook kontaktlariga aʼzolarning roziligini olmasdan turib "taklif xatlarini" yuboradi. "Taklifnomalar" elektron pochta manzili egasining oʻzi taklifnoma yuborgandek taassurot qoldiradi. Agar javob boʻlmasa, javob bir necha marta takrorlanadi ("Siz hali XY taklifiga javob bermadingiz".) degan asnoda qayta qayta yuboriladi. LinkedIn platformasi AQShda elektron pochta akkauntlarini oʻgʻirlash va spam yuborishda ayblanib sudga tortildi. Kompaniya soʻz erkinligi huquqi bilan bahslashdi. Bundan tashqari, tegishli foydalanuvchilar tarmoqni qurishda qoʻllab-quvvatlanadi.[145]

Roʻyxatdan oʻtish jarayonida foydalanuvchilar oʻzlarining elektron pochta manzili kodlarini kiritishlarini oʻz ichiga qamrab oladi (oʻchirish xususiyati mavjud). Soʻng, LinkedIn platformasi ushbu manzillar kitobidagi yoki foydalanuvchi elektron pochta manzili orqali suhbatlashgan barcha aʼzolarga kontakt taklifnomalarini yuborishni taklif qiladi. Aʼzoning elektron pochta manzillari kitobi ochilganda, u tanlangan barcha elektron pochta manzillari bilan ochiladi va aʼzoga taklifnomalar "tanlangan" elektron pochta manzillariga yoki barchasiga yuborilishi tavsiya etiladi. LinkedIn ijtimoiy tarmogʻi foydalanuvchilarining har bir kontaktiga eng avvalgi, ruxsat etilgan taklifni eʼtiborsiz qoldirgan doʻstlar bilan bogʻlanish uchun yana qayta jami ikkita taklifnoma yuborgani uchun sudga tortildi.

2014-yilning noyabr oyiga kelib LinkedIn kompaniyasi daʼvoni rad etish boʻyicha taklifni yoʻqotib, taklifnomalar soʻz erkinligi huquqlari bilan himoyalanmagan reklama boʻlib, aks holda ruxsatsiz odamlarning ismlari va tasvirlaridan foydalanishga ruxsat beradi.[146] Oxir-oqibat daʼvo 2015-yilda LinkedIn ijtimoiy tarmogʻi faol aʼzolari foydasiga hal qilindi.[71]

Elektron pochta xabarlarini LinkedIn serverlariga koʻchirish

2013-yilning oxiriga kelib LinkedIn platformasi ilovasi foydalanuvchilarning elektron pochta xabarlarini ushlagani va toʻliq kirish uchun ularni jimgina LinkedIn kompaniyasi serverlariga oʻtkazgani e’lon qilindi. LinkedIn kompaniyasi oʻrtadagi odam hujumlaridan foydalangan.

Xavfsizlik hodisalari

2012 chi yilgi xakkerlik hujumi

2012-yilning iyun oylarida taxminan qariyb 6,4 million LinkedIn ijtimoiy tarmogʻ foydalanuvchisi parollarining kriptografik xeshlari Yevgeniy Nikulin va boshqa xakerlar tomonidan oʻgʻirlangan, keyin esa oʻgʻirlangan xeshlarni internet tarmogʻlarida nashr etgan.[147] Ushbu harakat 2012-yilgi LinkedIn hacki sifatida juda mashhur boʻlib tanilgan. Voqeaga javoban LinkedIn kompaniyasi oʻz foydalanuvchilaridan platformaga kirish parollarini oʻzgartirishni soʻradi. Xavfsizlik boʻyicha mutaxassislar LinkedIn-ni parol faylini tuzatmagani va SHA-1 ning bir iteratsiyasidan foydalangani uchun tanqid qilishdi.[148] 2013-yilning 31-mayida LinkedIn platformaga ikki faktorli autentifikatsiyani qoʻshdi, bu xakerlarning hisoblarga kirishini oldini olish uchun xavfsizlikning fovqulotda muhim yaxshilanishi edi.[149] 2016-yilning may oyida jami 117 million LinkedIn foydalanuvchi nomi va parollari 2200 dollar ekvivalentiga onlayn sotuvga taklif qilindi.[150] Ushbu hisob maʼlumotlari oʻgʻirlangan foydalanuvchi identifikatorlari soni kam baholangan 2012-yildagi LinkedIn-ning asl xakeridan olingan deb ishoniladi. Har kuni oʻz foydalanuvchilariga xabarlar, profil koʻrinishlari, ularning tarmogʻidagi muhim voqealar va boshqa narsalar haqidagi bildirishnomalar bilan yuboriladigan katta hajmdagi elektron pochta xabarlarini boshqarish uchun LinkedIn Message Systems-dan Momentum elektron pochta platformasidan keng foydalanadi.

2018-yildagi potentsial buzilish yoki oldingi hodisalarning kengaytirilgan taʼsiri

2018-yil iyul oyida Credit Wise LinkedIn kompaniyasidan "qorongʻu veb" elektron pochta va parol kodlar haqida xabar berdi. Bundan koʻp oʻtmay, foydalanuvchilar tovlamachilik toʻgʻrisidagi elektron pochta manzilida xabarlarini birin-ketin olishni boshladilar, ushbu maʼlumotlardan foydalanuvchilarning kontakt maʼlumotlari buzilganligi haqida "dalil" sifatida foydalanishdi va foydalanuvchilarning pornografik videolarini fosh qilish bilan tahdid qilishdi. LinkedIn bu 2012-yilgi buzilish bilan bogʻliqligini taʼkidlaydi; ammo, bu holat haqida hech qanday dalil yoʻq.[151]

2021-yilgi buzilishlar

2021-yilning aprel oylarida oshkor qilingan qoidabuzarlik oʻz navbatida qariyb 500 million foydalanuvchiga oʻz taʼsirini koʻrsatdi.[152][153] 2021-yilning iyun oylarida esa oshkor qilingan qoidabuzarlik foydalanuvchilarning jami 92 foiziga taʼsir koʻrsatib, kontakt maʼlumotlari, ish bilan taʼminlanganlik haqidagi maʼlumotlarni oshkor qilgan deb hisoblangan. LinkedIn ijtimoiy tamoq maʼlumotlar LinkedIn platformasi va boshqa bir qancha saytlardan veb-skreplash orqali yigʻilganligini taʼkidladi va "faqat odamlar oʻz profillarida ochiq koʻrsatilgan maʼlumotlar" kiritilganligini ham taʼkidladi.[154][155]

LinkedIn’da zararli xatti-harakatlar

Fishing

"Sotsialistik operatsiya" deb ataluvchi operatsiyada Edvard Snouden tarafidan 2013-yilgi global kuzatuv maʼlumotlarida eʼlon qilingan barcha hujjatlar Buyuk Britaniya hukumati aloqa shtab-kvartirasi (GCHQ) (razvedka va xavfsizlik tashkiloti) xodimlarni yolgʻon LinkedIn ijtimoiy tarmoq sahifasiga jalb qilish bilan birgalikda Belgiya telekommunikatsiya tarmogʻi Belgacomga kirib kelganini aniqladi.[156]

2014-yilda Dell SecureWorks Counter Threat Unit (CTU) Eronda joylashgan Threat Group-2889 guruhi jami 25 ta soxta LinkedIn akkauntlarini ishlab chiqqanligini aniqladi. Hisob-kitoblarga qaraganda hisoblar toʻliq ishlab chiqilgan shaxslar yoki yordamchi shaxslar boʻlgan edi. Ular oʻz qurbonlariga qarshi qurol sifatida nayza va zararli veb-saytlardan foydalanadilar.[157] 

Le Figaro xabariga binoan, Fransiya hukumatining ichki xavfsizlik bosh boshqarmasi va tashqi xavfsizlik boʻyicha bosh boshqarmasi xitoylik josuslar LinkedIn ijtimoiy tarmogʻidan minglab biznes va hukumat amaldorlarini potentsial axborot manbalari sifatida nishonga olish uchun foydalangan deb hisoblaydi.[158]

2017-yilda Germaniya hukumatining Konstitutsiyani himoya qilish federal idorasi (BfV) Xitoy razvedka xizmatlari LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasi kabi saytlarda ijtimoiy tarmoqlarda soxta profillar yaratib, ulardan nemis siyosatchilari va hukumat amaldorlari haqida maʼlumot toʻplashda bevosita foydalangani haqidagi maʼlumotlarni omma eʼtiboriga eʼlon qildi.[159][160]

2022-yilda kompaniya fishing urinishlarida taqlid qilinishi mumkin boʻlgan barcha brendlar ichida roʻyxatda birinchi oʻrinni egalladi.[161]

Notoʻgʻri va notoʻgʻri maʼlumotlar

LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasida notoʻgʻri maʼlumot va dezinformatsiya bilan shugʻullangani uchun yana qaytadan tekshirildi.[162] Platforma COVID-19 va 2020-yilgi AQSh prezidentlik saylovlari haqidagi soxta profillar va yolgʻonlarga qarshi kurashdi.[163][164][165]

Siyosat

Maxfiylik siyosati

Germaniya hukumatining Stiftung Warentest jamgʻarmasi foydalanuvchilar va LinkedIn ijtimoiy tamoq platformasi oʻrtasidagi huquqlar muvozanati nomutanosib ekanligini, kompaniyaga keng qamrovli huquqlarni berib, foydalanuvchilarning huquqlarini haddan tashqari cheklab qoʻyganini tanqid qildi. Shuningdek, LinkedIn kompaniyasi isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish markazining soʻrovlariga javob bermayotgani uchun daʼvo qilingan.

Mehnat bozori taʼsirini oʻrganish

2010-yilda Social Science Computer Review jurnali ikki iqtisodchilar Ralf Caers va Vanessa Castelyns tomonidan olib borilgan tadqiqotlarni eʼlon qildi, ular Belgiyadagi mos ravishda 398 va 353 LinkedIn va Facebook foydalanuvchilariga onlayn soʻrovnoma yubordilar va ikkala sayt ham professional kasblar uchun ish beruvchilarni yollash vositasiga aylanganligini aniqladilar va ish oluvchilar toʻgʻrisida qoʻshimcha maʼlumot va undan ishga qabul qiluvchilar qaysi ishga daʼvogarlar bilan intervyu olishini hal qilish uchun foydalanilgan.[166] 2017-yilning may oylarida Research Policy PhD egalarining LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasidan foydalanish tahlilini e’lon qildi va sanoatga oʻtayotgan doktorantlar LinkedIn platformasi akkauntlariga ega boʻlishlari va LinkedIn platformasiga ulanishlarining kengroq tarmoqlariga ega boʻlishlari ehtimoli koʻproq ekanligini aniqladi va agarda xorijdagi mualliflar PhD darajasini qoʻlga kiritganidan soʻng chet elga koʻchib oʻtgan boʻlsa, kengroq tarmoqlarga ega boʻlishishini tahmin qilishgan.[167]

Bundan tashqari, 2017-yilda sotsiolog Ofer Sharone LinkedIn va Facebook ijtimoiy tarmoqlarining mehnat bozori vositachilari sifatidagi taʼsirini oʻrganish uchun ishsiz ishchilar bilan intervyu oʻtkazdi va ijtimoiy tarmoq xizmatlari (SNS) savob baholash bilan deyarli aloqasi boʻlmagan filtrlash taʼsiriga ega ekanligini aniqladi. SNS filtrlash effekti ishchilarga SNS filtrlash effekti mantigʻiga mos keladigan martabalarini boshqarish uchun yangi bosim oʻtkazdi.[168] 2018-yilning oktabr oyiga kelib Foster biznes maktabi bir nechta professorlaridan tashil topgan jamoa Melissa Rhi, Elina Xvang va Yong Tan ish qidiruvchilar tomonidan maqsadli kompaniyada yoki maqsadli sohada ishlaydigan mutaxassislar bilan LinkedIn ijtimoiy tarmoq platforma aloqalarini yaratish boʻyicha umumiy professional tarmoq taktikasi bor-yoʻqligini empirik shaklda tahlil qildi. Aslini olganda, tavsiyanomalarni olishda muhim rol oʻynadi va buning oʻrniga ish izlovchilar ish oʻxshashligi hamda raqobatdan oʻzini himoya qilish sababli maqsadli kompaniyada yoki maqsadli sohada xizmat koʻrsatadigan xodimlar tomonidan kamroq yoʻnaltirilganligini aniqladi. Ri, Xvang va Tan, shuningdek, nomzodlarga qaraganda yuqori ierarxik lavozimlarda ishlaydigan xodimlarga tavsiyanomalar berish ehtimoli koʻproq ekanligini va gender gomofilligi raqobatning oʻzini oʻzi himoya qilish taʼsirini kamaytirmasligini bir qancha ussularda aniqladilar.

2019-yilning iyul oylarida bir nechta sotsiologlardan tashkil topgan jamoa Stiv Makdonald, Amanda K. Damarin, Jenelle Louhorn va Annika Uilkoks Amerika Qoʻshma Shtatlarining janubida joylashgan ikkita metropolitan hududida qariyb 61 nafar inson resurslarini yollovchilar bilan sifatli soʻroʻvnoma sifatida intervyu oʻtkazdilar va ishga qabul qiluvchilar odatda past va umumiy malakali lavozimlarni egallashini aniqladilar. Ishga qabul qiluvchilar yuqori malakali yoki supervayzer lavozimlarini toʻldirayotganda onlayn boʻsh ish oʻrinlari boʻyicha reklamalar LinkedIn ijtimoiy tamoq platformasida passiv nomzodlarga yoʻnaltirilgan (yaʼni ish bilan band boʻlgan ishchilar faol ravishda ish izlamaydi, lekin oʻz oʻrnini oʻzgartirishga tayyor) va bu ikkiga boʻlingan gʻolibning barchasini oladi degan yakuniy xulosaga keldi va ishga yollovchilar oʻz saʼy-harakatlarini allaqachon ishlaydigan yuqori malakali ishchilarni brakonerlikka yoʻnaltirishlari bilan bozor, faol ish izlovchilar esa yuqori raqobatbardosh onlayn ish kengashlariga pogʻoasiga tushib qolishadi.[169] 2001-yilning dekabr oyiga kelib ACM SIGGROUP byulleteni koʻk yoqali ishchilar tomonidan mobil telefonlardan foydalanish boʻyicha tadqiqot oʻtkazish eʼlon qildi, ushbu tadqiqotda koʻk rangli va yoqali ishchilar uchun raqamli asrda ish topish uchun asboblar boʻyicha tadqiqotlar gʻalati tarzda yoʻqligini taʼkidladi va buning yoʻqligidan xavotir bildirdi. Bunday tadqiqotlarda katta kuchni ishchilar emas, balki menejerlarning qoʻlida toʻplaydigan texnologiya dizayn tanloviga olib borishi mumkin.[170][171]

2019-yilning sentabr oyida chop etilgan ishchi hujjatida iqtisodchilar tashkil topgan jamoa aʼzolari Lorel Uiler, Robert Garlik va RTI International olimlari Erik Jonson, Patrik Shou va Marissa Gargano Janubiy Afrikadagi ish izlovchilarni LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasidan ishga tayyorlik dasturlari doirasida foydalanishga oʻqitishni tasodifiy baholashni oʻtkazdilar. Baholash shunday natijalarni koʻrsatdiki, trening ish izlovchilar va boʻlajak ish beruvchilar oʻrtasidagi maʼlumot ziddiyatlarini kamaytirish orqali ish izlovchilarning ish bilan taʼminlanishini taxminan qariyb 10 foizga oshirdi, trening taxminan 12 oy davomida shunday taʼsir koʻrsatdi va trening tavsiyanomalarni ham osonlashtirgan boʻlishi mumkin, lekin u shunday qildiki, ish qidirish xarajatlarini kamaytirmaslik va baholashda davolash va nazorat guruhlari uchun ish oʻrinlarini saqlab qolish, lavozimga koʻtarish va doimiy shartnoma olish ehtimoli teng boʻlib qolgan edi.[172] 2020-yildagi Applied Economics iqtisodchilar Steffen Brenner, Sezen Aksin Sivrikaya va Yoaxim Shvalbax tarafidan LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasidan foydalangan holda oʻz tadqiqotlarini e’lon qildi, bunda yuqori maqomli shaxslar oʻz martaba yoki ish tajribasi holatidan qoniqmagan ishchilarni emas, balki oʻzlari professional tarmoq xizmatlarini tanlashlarini koʻrsatdilar.[173]

Xalqaro cheklovlar

2009-yilda suriyalik foydalanuvchilar LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasi serveri Suriya hukumatiga tayinlangan IP-manzillardan kelib chiqadigan barcha ulanishlarni qabul qilishni bevosita toʻxtatganini xabar qilishdi. Kompaniyaning mijozlarni qoʻllab-quvvatlash xizmati ular tomonidan taqdim etilayotgan xizmatlar AQSh eksport va reeksport nazorati qonunlari va qoidalariga boʻysunishini taʼkidlab oʻtdi va "Shunday qilib, korporativ siyosatga koʻra, biz Kubadan aʼzolar hisoblariga yoki saytimizga kirishga ruxsat bermaymiz, Eron, Shimoliy Koreya, Sudan yoki Suriya."[174]

2011-yilning fevral oylarida LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasi Xitoyda " Yasemin inqilobi " chaqiriqlaridan soʻng bloklangani haqida xabar berilgan edi. Taxminlarga binoan, bu bloklangan, chunki bu dissidentlar uchun ilgari bloklangan Twitterga kirishning oson yoʻli.[175] Bloklangan kundan keyin LinkedInga kirish Xitoyda tiklandi.[176]

2014-yilning fevral oyida LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasi oʻzining 领 xitoy tilidagi versiyasini ishga tushirdi (pinyin), Xitoy davlatida oʻz xizmatlarini rasman kengaytirmoqda.[177][178] LinkedIn kompaniyasi bosh direktori Jeff Vayner oʻzining shaxsiy blogida Xitoy hukumati qoidalariga rioya qilish uchun foydalanuvchilar oʻz veb-saytida joylashtirgan kontentning baʼzilarini tsenzura qilishlari kerakligini taʼkidladi, lekin u Xitoydagi odamlarga onlayn xizmat koʻrsatishning afzalliklari ulardan ustun ekanligini aytib oʻtdi.[177][179] 2017-yil kuzidan beri Xitoy uchun gʻarbiy mamlakatlardan ish eʼlonlari endi mumkin emas.[180]

2016-yilda Moskva hukumat sudi LinkedIn ijtimoiy tarmogʻini Rossiya fuqarolarining foydalanuvchi ma’lumotlarini mamlakat ichidagi serverlarda saqlanishini talab qiluvchi ma’lumotlarni saqlash qonunini buzgani uchun Rossiyada bloklash toʻgʻrisida qaror chiqargan. Tegishli qonun u yerda 2014-yildan beri amalda edi.[181][182] Ushbu taqiq 2016-yilning 10-noyabrda oʻz kuchida qoldi va barcha rus provayderlari bundan keyin LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasini bloklashni boshlab yubordilar. 2017-yilning yanvar oyiga kelib LinkedIn mobil ilovasi Rossiyada Google Play Store va iOS App Store’dan ham taqiqlangan edi[183][184] 2021-yil iyul oyida u Qozogʻistonda ham bloklandi.[185]

2021-yilning oktabr oylarida oʻz profillari haqida bildirishnoma olgan bir necha akademik va muxbirlarning Xitoy hukumatida bloklanishi haqidagi xabarlardan keyin, Microsoft LinkedIn Xitoyda yopilishini va uning oʻrniga Xitoyning eksklyuziv ilovasi boʻlgan InJobs ishga tushirilishini tasdiqladi, bu esa ish muhitidagi qiyinchiliklar va muvofiqlikni oshirishi mumkin boʻlib qoladi.[186]

Ochiq manbali hissalar

2010-yildan beri LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasi ochiq kodli domenga bir nechta ichki texnologiyalar, vositalar va dasturiy mahsulotlarni taqdim etdi.[187] Ushbu loyihalar orasida 2011-yilda LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasida qurilgan va ochiq manbali Apache Kafka e’tiborga molikdir.[188] Kafkaning yaratilishi ortidagi jamoa 2014-yilda Confluent[189] nomli LinkedIn spin-out kompaniyasini tuzdi va 2021-yilda IPO bilan birgalikda ommaga chiqdi[190] LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasi faol ochiq manba loyihalari roʻyxatini ularning muhandislik veb-saytida topish mumkin.[191]

Platforma maʼlumotlaridan foydalangan holda tadqiqot

LinkedIn ijtimoiy tarmoq platformasidan olingan katta hajmdagi ma’lumotlar baʼzasi olimlar va mashinasozlik tadqiqotchilariga tushunchalarni olish va mahsulot xususiyatlarini yaratish imkonini beradi.[192] Misol qilib aytganda, ushbu maʼlumotlar rezyumelarda aldash shakllarini shakllantirishga yordam beradi. Topilmalar shuni koʻrsatdiki, odamlar odatda onlayn rezyumelarda ish tajribasi haqida emas, balki oʻzlarining sevimli mashgʻulotlari haqida yolgʻon gapirishadi.[193]