Yaponiya geografiyasi
Yaponiya Tinch okeanining gʻarbiy qismida joylashgan hamda stratovulqon arxipelaglardan tashkil topgan orol davlatdir[5] Yaponiya 6 852 ta oroldan iboratdir.[6]. Eng katta beshta asosiy orollari — Hokkaido, Honshu, Kyushu, Shikoku va Okinava. Ryukyu orollari va Nanpu orollari asosiy orollarning janubi va sharqida joylashgan.
 | |
| Qitʼa | Osiyo |
|---|---|
| Mintaqa | Sharqiy Osiyo |
| Koordinatalar | 36°N 138°E / 36°N 138°E G O |
| Maydoni | 62-oʻrin |
| • Jami | 377,976.41[1] km2 (145,937.51 mi²) |
| • Yer | 87.93099% |
| • Suv | 6.76% |
| Qirgʻoq chizigʻi | 29 751 km |
| Eng yuqori nuqta | Fuji togʻi 3,776 m (12,388 ft)[2] |
| Eng past nuqta | Hachirōgata −4 m (−13 ft)[2] |
| Eng uzun daryo | Shinano daryosi 367 km (228 mi)[3] |
| Eng yirik koʻl | Biwa koʻli 671 km2 (259 mi²)[4] |
Maydoni — 377,976.41 km2 (145,937.51 mi²).[1] Maydoniga koʻra, Yaponiya jahonda toʻrtinchi eng yirik orol mamlakat, Sharqiy Osiyoda esa eng yirik orol mamlakatdir[7]l Yaponiya qirgʻoq chiziqlari uzunligi 29 751 km (18 468 mi) boʻlib, bu koʻrsatkich bilan jahonda oltinchi oʻrinda turadi[8].
Mintaqalari
Yaponiya norasmiy ravishda shimoli-sharqdan (Hokkaidō) janubi-gʻarbgacha (Ryukyu orollari) sakkizta mintaqaga boʻlingan[9]:
- Hokkaidō
- Tōhoku mintaqasi
- Kantō mintaqasi
- Chūbu mintaqasi
- Kansai (yoki Kinki) mintaqasi
- Chūgoku mintaqasi
- Shikoku
- Kyūshū
Har bir mintaqa bir nechta prefekturalardan tashkil topgan, faqat Hokkaidō mintaqasini oʻz ichiga olgan Hokkaidō prefekturasi bundan mustasno.
Daryolari
Quyida Yaponiyaning eng uzun 10 ta daryosi keltirilgan[10]:
| Rank | Nomi | Mintaqa | Prefektura | Uzunligi (km) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Shinano | Hokuriku | Nagano, Niigata | 367 |
| 2 | Tone | Kantō | Saitama, Chiba, Ibaraki, Tochigi, Gunma | 322 |
| 3 | Ishikari | Hokkaidō | Hokkaidō | 268 |
| 4 | Teshio | Hokkaidō | Hokkaidō | 256 |
| 5 | Kitakami | Tōhoku | Iwate, Miyagi | 249 |
| 6 | Abukuma | Tōhoku | Fukushima, Miyagi | 239 |
| 7 | Mogami | Tōhoku | Yamagata | 229 |
| 8 | Tenryu | Chūbu | Nagano, Aichi, Shizuoka | 212 |
| 9 | Agano | Hokuriku | Niigata | 210 |
| 10 | Shimanto | Shikoku | Kōchi | 196 |
Manbalar
Havolalar
 | Vikiomborda Yaponiya geografiyasi haqida turkum mavjud |
- „Yaponiya: Nippon, Kiusiu, Sikok va Yesso“ xaritasi (ingl.)