Delaware

An Delaware (/ˈdɛləwɛər/ ( pamati-a))^[1] usá han 50 nga mga estado han Estados Unidos, ha Butnga-nga-Atlantico nga rehiyon.^{[lower-alpha 1]} Ginsasapitán iní ha salatan ngan ha katundan han Maryland, han Pennsylvania ha amihan, ngan han New Jersey ngan han Kalawdan Atlantico ha sidlangan. Ginkuha an ngaran han estado tikang kan Thomas West, ika-3 nga Baron De La Warr, usá nga Inggles nga noble ngan syahan nga kolonyal nga gobernador han Virginia.^[2]

Na-okupar an Delaware han dumagsaan nga dapit han Rawis han Delmarva ngan in pira nga mga purô ngan teritoryo didâ han sulod han Salog Delaware. Iní an ika-duhá nga gigutiayi ngan ika-unom nga gigutiayi hin molupyo nga estado, kundi amo gihapon an ika-unom nga gidakoi hin densidad. Wilmington an gidakoi nga syudad han Delaware, samtang Dover nga amo an ikaduhá nga gidakoi nga syudad han estado amo an pamunuan o kapital nga siyudad han nasabi nga estado. Ginbahinbahin an estado ngadto hin tuló nga condado, an gigutiayi nga ihap hin bisan anó nga estado. Tikang ha amihan ngadto ha salatan, ini nga mga condado amo an Condado han New Castle, Condado han Kent, ngan Condado han Sussex. Samtang an duhá nga mga condado ha salatan kaurugan mga agrikultural o pag-uumahan, an Condado han New Castle mas urbanizado.

Ugsa gin-explorar an baybayon hiní hin mga Europeo han ika-16 nga gatostuig, gin-uukyan an Delaware hin pira nga mga grupo hin mga Tuminongnong nga mga Amerikano. Upod hiní ha ira an Lenape ha amihan ngan an Nanticoke ha salatan. Syahan anay iní ginkolonisar hin mga negosyante nga Olandes ha Zwaanendael, harani han yana nga bungto han Lewes, han 1631.^[3] An Delaware usá han mga 13 nga mga kolonya nga nagtambong dida han Reboluyson Amerikano. Han Disyembre 7, 1787, an Delaware nagin syahan nga estado nga nagratipikar han Konstitusyon han Estados Unidos, ngan tikang hadto gintawag nga "The First State" o An Syahan nga Estado.^[4]