Gautama Buddha
Hi Siddhārtha Gautama (Sanskrit: सिद्धार्थ गौतम; Pali: Siddhattha Gotama) in anay ispirituwal nga manurutdo tikang ha ubos-nga-kontinente han Indya, nga an iya mga tinutdo natukod an Buddhismo.[1] Haros ngatanan nga nahigaraan nga Buddhismo, hiya in gindudunggan komo an Labaw nga Buddha (P. sammāsambuddha, S. samyaksaṃbuddha) han aton panahon, "Buddha" in may-ada kasirigngon nga "an nagpukrat" o "an nalamragan".[note 1] An oras nga natawo hiya ngan kamatayan in waray kasasabti: urog nga unhan nga ika-20 nga gatostuig nga historyano in nagpepetsa han iya kinabuhi ha 563 BCE ngadto ha 483 UC[2], pero ha mas bag-o nga opinyon in nagpepetsa han iya kamatayan ha butnga han 486 ngan 483 BCE o, sumala han iba, ha kabutngaan han 411 ngan 400 UC.[3][4] Base han pipira nga arkelohikal nga pananabutan nga mga sinurat, hi Buddha in natawo ha Lumbini, kabag-ohan nga Nepal[5][6], nga uska UNESCO world heritage site.[5] An iba nga pananabutan arkeyolohikal in nagtitigo nga hi Buddha in natawo ha Kapilavastu ha Piprahwa, Uttar Pradesh, kabag-ohan nga Indya o Kapileswara, Orissa, kabag-ohan nga India.[7][8][9][10][11] Hiya in nanudlo ha mga rehiyon han sinirangan nga dapit han Indya sugad han Magadha ngan Kośala.[12][13]
| Siddhārtha Gautama Buddha | |
|---|---|
.jpg) Usa nga estatwa han Buddha tikang Sarnath, ika-4 nga gatostuig | |
| Natawo | 563 UC Lumbini, yana ha Lumbini Zone, Nepal |
| Namatay | 483 UC (edad 80) o 411 ngan 400 UC Kushinagar, yana ha Uttar Pradesh, India |
| Etnisidad | Shakya |
| Nakilala han | Nagtukod han Buddhismo |
| Gin-unhan | Kassapa Buddha |
| Gin-sundan | Maitreya Buddha |
Hi Gautama, ginkikilala gihap komo Śākyamuni, an panguna nga kusog han Buddhismo, ngan an mga nahabaruan han iya kinabuhi, pakikipagkurukayakan, ngan surundan monastico in gintutuuhan han mga Buddhista nga dinalikyat kahuman han iya kamatayan ngan gintitigamnan han iya mga manurunod. An mga dirudilain nga mga koleksyon han nasusumpay ha iya mga tinutdo in ginpapasapasa ha linuwas nga nahigaraan, ngan syahan nga sinurat pagkahuman han 400 ka tuig nga sinmunod.
Ha Hinduismo, hiya in gindudunggan komo usa ha napulo nga mga avatar han Diyos Vishnu.[14]. Hiya in gindudunggan komo diyos o manaragna ha iba nga mga relihiyon han kalibutan o mga denominasyon sugad han kiwa relihiyosa nga Ahmadiyya Islamico[15] ngan panuo Bahá'í.
Mga kasarigan
- Mga kasuratan
- Mga kasarigan
Dugang nga barasahon
- Ambedkar, B.R. (1957). The Buddha and His Dhamma. Bombay: People's Education Society.
- Armstrong, Karen (2001). Buddha. New York: Penguin Books.
- Bechert, Heinz, ed. (1996). When Did the Buddha Live? The Controversy on the Dating of the Historical Buddha. Delhi: Sri Satguru.
- Conze, Edward, trans. (1959). Buddhist Scriptures. London: Penguin Books. https://archive.org/details/buddhistscriptur0000conz.
- Ñāṇamoli, Bhikku (1992). The Life of the Buddha According to the Pali Canon (3rd ed.). Kandy, Sri Lanka: Buddhist Publication Society.
- Ortner, Jon (2003). Buddha. New York: Welcome Books. https://archive.org/details/buddha0000ortn.
- Rahula, Walpola (1974). What the Buddha Taught (2nd ed.). New York: Grove Press. https://archive.org/details/whatbuddhataught00walp.
- Reps, Paul; Senzaki, Nyogen (1957). Zen Flesh, Zen Bones: A Collection of Zen and Pre-Zen Writings. New York: Doubleday.
- Robinson, Richard H.; Johnson, Willard L.; Wawrytko, Sandra A.; DeGraff, Geoffrey (1996). The Buddhist Religion: A Historical Introduction. Belmont, CA: Wadsworth Publishing Co.. https://archive.org/details/buddhistreligion0000robi.
- Sathe, Shriram (1987). Dates of the Buddha. Hyderabad: Bharatiya Itihasa Sankalana Samiti.
- Senzaki, Nyogen; McCandless, Ruth Strout (1953). Buddhism and Zen. New York: Philosophical Library. https://archive.org/details/buddhismzen00senz.
| An Wikimedia Commons mayda media nga nahahanungod han: Paintings of Life of Gautama Buddha |