Skryfkuns
Skryfkuns is die skep van oorspronklike teks of die weergee van taal via 'n medium deur tekens of simbole van 'n skryfstelsel te gebruik.[1]Iemand wat 'n teks lewer is 'n outeur. Dit kan professioneel (betalend) geskied soos digters en skrywers, historici en joernaliste of onbetaald as amateurs. Skrywers ontwikkel 'n eie skryfstyl.
"Geskrewe media" is kommunikasiemiddele met heelwat teks in nie-gesproke vorm, op papier of elektronies, soos koerante en tydskrifte.
Geskiedenis en doel
Skryfwerk brei die menslike taal in tyd en ruimte uit deurdat dit die moontlikheid bied om op 'n ander plek en tyd kennis te neem van wat iemand te sê het. Skryfkuns het heel waarskynlik in ou kulture ontstaan as 'n byproduk van ekonomiese en politieke uitbreiding. Sulke kulture het 'n betroubare middel nodig gehad (in teenstelling met die geheue) om hulle boekhouding of politieke en historiese inligting van die buitewyke na die sentrale kern oor te dra. Rondom die 4de millennium voor Christus, sorg die kompleksiteit van handel en administrasie daarvan, vir die permanente registrasie en weergee van transaksies.[4] Sowel in Meso-Amerika as in Antieke Egipte ontwikkel skrif uit kalenders. Ander kulture bly (voorlopig) sonder enige skryfstelsels. 'n Kultuur wat begin skryf maak die oorgang mee van voorgeskiedenis na die geskiedenis. Skryf en lees bly tot in die laat Middeleeue 'n vaardigheid wat net bedoel was vir die bevoorregte priesterklasse. Met die koms van die boekdrukkuns, protestantisme en die Renaissance neem die geletterdheid van die breë bevolking toe en sedert die Tweede Industriële rewolusie en skoolpligtigheid word skryfwerk 'n vak onder primêre onderrig met die ontwikkeling van 'n leesbare handskrif een van die kern doele. Deesdae skryf mense om vele redes: Kommunikatief, terapeuties of ontspannend. Skryfkuns is buiten dokumentering en vir informasie ook verkennend en kreatief. In Nederland skryf meer as 'n miljoen mense gedigte en verhale. Vir Vlaandere is daar nie syfers beskikbaar nie maar skryfkompetisies toon dat die aantal skrywers baie is. Suid-Afrika het ook al heelwat bekende skrywers en digters opgelewer en daar word moeite gedoen om nuwe talent aan te moedig.
Verwysings
Eksterne skakels
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Skryfkuns.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal. |