Məni öz adınla çağır (film)

Xəbərdarlıq: Yazının davamı əsərin məzmunu haqqında məlumat ehtiva edir.

On yeddi yaşlı amerikan yəhudi oğlan Elio valideynləri ilə birlikdə İtaliya kəndlərindən birində yaşayır. Onun arxeoloq olan atası 1983-cü ilin yayında ABŞ-də yaşayan yəhudi aspirantlardan birini onlarla birlikdə yaşamaq və akademik işlərdə kömək etmək üçün ,İtaliyaya dəvət edir. İntrospektiv bibliofil və musiqi vunderkindi olan Elionun həyatı Oliverin qayğısız və azad həyatı ilə tərs mütənasibdir. Elio həm də Oliverin qonaq kimi qəbul edildiyi müddətdə yataq otağını ona güzəştə getməyə məcbur edilməsindən narazıdır. Elio bütün yayı kitab oxumaqla və Marzia adlı qızla birlikdə əylənməklə keçirir, Oliver isə yerli qızlardan biri ilə əylənir.

Tezliklə Elio və Oliver birlikdə vaxt keçirməyə başlayırlar, onlar birlikdə üzürlər, uzunmüddətli şəhər gəzintisinə çıxırlar və Elionun atasını arxeoloji qazıntı sayəsində müşayiət edirlər. Elio Marzia ilə cinsi əlaqədə olur və Oliverin reaksiyasını öyrənmək üçün onun yanında bundan bəhs edir, buna baxmayaraq, tədricən Oliver Elio üçün daha cazibədar görünməyə başlayır. Birlikdə poçta getdikləri zaman Elio hissləri haqqında Oliverə etiraf edir, Oliver isə bunun yolverilməz olmasını ona deyir. Bir müddət sonra onlar birlikdə üzdükləri zaman Elio Oliveri öpür. Oliver öpüşə cavab versə də daha irəli getmək istəmir. Növbəti bir neçə gündə onlar tədricən bir-birindən uzaqlaşırlar.

Elio Oliverə məktub yazaraq hisslərindən bəhs edir, Oliver isə cavab məktubunda gecəyarısı görüşməyi təklif edir. Elio bütün günü sevgilisi Marzia ilə keçirsə də Oliver üçün darıxır. Gecəyarısı evin daxili həyətində o, Oliverə yaxınlaşır. Cütlük ilk dəfə sevgi ilə məşğul olur. Növbəti günlərdə onlar daha da yaxınlaşır, bir neçə dəfə cinsi əlaqədə olur və münasibətlərini gizli saxlayırlar. Yataqda olarkən Oliver Elioya deyir: “Məni öz adınla çağır, mən də səni öz adımla çağıracam” (ing. Call me by your name and I'll call you by mine). Onlar həm fiziki, həm də emosional baxımdan daha da yaxınlaşırlar.

Oliverin Amerikaya qayıtmaq vaxtı yaxınlaşdıqca ,cütlük onları gözləyən ayrılıqdan kədər hissi keçirir. Elionun valideynləri onlar arasındakı bağlılığı başa düşərək gənclərə Oliverin səfərindən əvvəl birlikdə Berqamoya səyahət etməyi məsləhət görürlər. Onlar birlikdə bir neçə gün keçirirlər, bundan sonra Oliver ABŞ-yə yola düşür, qəlbi qırılmış Elio isə evə qayıdır. Marzia Elioya onu sevdiyini və heç olmasa dost olmaq istədiyini deyir. Oğlunun ondan uzaqlaşdığını görən atası, Elio ilə danışaraq Oliver ilə olan münasibətlərindən xəbərdar olduğunu bildirir. Atası deyir ki, gəncliyində onun da dostuna qarşı belə hissləri olsa da, irəli addım atmağa cəsarət etməmişdir. O, oğluna bildirir ki, kədərindən zövq almağa çalışsın, çünki, Elio və Oliver kimi hisslərini bölüşən yaxşı insanlara nadir halda rast gəlinir.

Bir neçə ay sonra Hanuka bayramı zamanı Oliver Elionun evinə zəng edir. O, Elioya evlənməyə hazırlaşdığını xəbər verir. Zəngdən sonra Elio bir tərəfə çəkilərək ocağın qabağında oturur. Ev əhlinin bayrama hazırlaşması fonunda hislər paradı Elionu əhatə edir.

Xəbərdarlığın sonu.

İnkişaf

Andre Asimanın debüt romanı olan “Məni öz adınla çağır” əsəri ilə tanış olan ABŞ-dən olan prodüserlər Piter Spirs və Hovard Rozenman əsər nəşr edilməmişdən əvvəl romanın ekranlaşdırılması hüququnu alırlar.^[8] Film layihəsinin inkişaf etdirilməsinə başlanmamışdan əvvəl onlar dost olduqları Ceyms İvorini icraçı prodüser kimi işə dəvət edirlər və o dəvəti qəbul edir.^[9] Tezliklə Spirs və Rozenman özlərini “inkişaf cəhənnəmi”nin ortasında görürlər^[10], onlar üç fərqli rejissor və ssenaristlə görüşsələr də məsuliyyəti üzərinə götürəcək bir adam tapa bilmirlər, bəzi namizədlər isə daha ödənişli iş yerlərinə görə layihədən imtina edirlər.^[8][11] Yayda İtaliyada çəkilişlərin planlaşdırılması da çətin görünürdü.^[8][11]

Əslən Şimali İtaliyadan olan Luka Quadanino əvvəlcə çəkiliş yerləri seçimində məsləhətçi^[12][13] və “İtaliya tərəfi ilə birlikdə filmi ekranlaşdırmağa” kömək etmək üçün layihəyə cəlb edilmişdi.^[14] 2008-ci ildə prodüserlər ona rejissorluğu təklif etsələr də, o, etiraz etmişdi.^[15] Heç bir müqavilə imzalanmamasına baxmayaraq, Quadanino prodüser kimi layihədə iştirak edir və İvori ilə birlikdə rejissorluğu öhdəsinə götürməyə razılaşır.^[10][14] İvori təklifi qəbul edir, 2014-cü ildə isə ssenari üzərində işləməyə başladığını təsdiqləyir.^[9][10][15] Kitabı “keçmişi xatırlayıb itirilmiş şeylərə görə melanxoliya yaşayan Prustsayağı roman”^[16] adlandıran Quadanino əsərin uyğunlaşdırılmasında İvori ilə birlikdə iştirak edir, eyni zamanda Volter Fasanonu layihəyə cəlb etməyə çalışır.^[14][17] “Biz İvorinin şəhər kənarında yaşayan evində ssenari üzərində işləməyə başladıq” deyən Quadanino bildirir ki, “Kremada mənim mətbəx stolumun ətrafında çalışmaq, hərdən də Nyu-Yorkda vaxt keçirmək iş yox həzz idi.”^[18]

Ssenarini dəstəkləyən Asiman qeyd edir ki, o, “düzgün, [...] real və inandırıcıdır. Bir yazıçı kimi mən öz-özümə dedim ki, vau, onlar kitabdan daha yaxşı yazıblar.”^[8] Tamamlanmış ssenarinin olması film üçün maddi dəstəyin qazanılması üçün çox vacib idi.^[9][10] Filmə maddi dəstək ayıranlar arasında “La Cinéfacture” (Fransa), “Frenesy Film Company” (İtaliya, sahibi Quadaninodur), “MYRA Entertainment” (Almaniya), “RT Features” (Braziliya) və “Water's End Productions” (ABŞ) kimi prodüser şirkətləri yer almış, həmçinin film İtaliyanın Mədəni İrs, Fəaliyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən də dəstəklənmişdir.^[17][19][20] Danışıqlar zamanı filmin büdcəsi $12 milyondan $3.5 milyona kimi endirilmişdir.^[20][21]

İvorinin ssenarisini nəzərdən keçirən Quadanino bir çox çılpaq səhnələri ixtisar etmişdi.^[12] O, qeyd edir ki, İvorinin versiyası “daha baha başa gələrdi” və “bazar reallıqları nəzərə alındıqda” həyata keçirilməsi mümkün olmazdı.^[12][13] 2016-cı ildə münaqişədən qaçmaq üçün İvori filmin rejissor kürsüsündən imtina edir və rejissorluq yalnız Quadinonun öhdəsində qalır.^[14][15] “İki rejissorun birlikdə çalışması narahatlıq yaradardı” deyə İvori qeyd edir. “Çəkiliş meydanında fikirlərimizin toqquşması daha çox vaxt aparardı.”^[9] Daha sonra isə İvori ssenariyə görə müəllif hüquqlarını Quadaninonun şirkətinə satmışdır.^[9] Quadanino filmi dostu Bill Pakston, Spirs və onun 2017-ci ildə vəfat etmiş həyat yoldaşı Brayan Svordstorma həsr etmişdir.^[22]

Uyğunlaşdırma

“Məni öz adınla çağır” Quadaninonun “İstək” (ing. Desire) adlı tematik trilogiyasının sonuncu hissəsidir. Trilogiyanın əvvəlki iki filmi isə “Mən sevgiyəm” (2009) və “Böyük qığılcım” (2015) adlanır.^[15][23] Film rejissorun əvvəlki işlərindən tamamilə fərqlənir, belə ki, burada o, işə “qeyri aqressiv” və sadə yanaşma nümayiş etdirir; Quadanino qeyd edir ki, bu, onun çəkdiyi ən sakit filmdir.^[14][24] Ədəbi uyğunlaşdırma olmasına baxmayaraq, filmdə bir çox səhnələr sözsüzdür. “Sözlər baş verən hadisələrin tərkibidir, lakin, hadisələrin baş verməsi üçün onlar vacib deyil. Məncə film bunu qeyd edir” deyə o, qeyd edir.^[25] Quadanino filmi “atalara hörmət” kimi qəbul edir, öz atası, o cümlədən onu ilhamlandıran dörd rejissorun – Jan Renuar, Jak Rivett, Erik Romer və Bernardo Bertoluççi — atasına həsr edir.^[26]

Quadanino filmi “bilgi ötürən və müxtəlif nəsillərdən olan ailə üzvlərinin birlikdə baxa biləcəyi” ailə filmi kimi təsvir edir.^[17] Rejissor “Məni öz adınla çağır”ı heç vaxt “gey filmi” kimi görməmiş, onu “gözəllik, yeni doğulmuş ideyadan törəyən istək, obyektiv və sinik olmayan” əsər kimi təsvir edir, onun “həyat sevgisi hissi”ni əks etdirdiyini bildirir^[14][24] , insanların “hisslərlə həmişə ehtiyyatlı davranmalı, onları gizlətməməli və özündə saxlamamalı” olduğunu vurğulayır.^[23] Rejissor bu yaş dövrünə aid olan, seçimlərdən və ya iki sevgilidən birini seçməyə həsr edilmiş əksər filmlərdə gördüyü çatışmazlıqlardan uzaq durmağa çalışır.^[13] Fransa rejissoru Moris Pialanın “Sevdiklərimiz naminə” filmindən ilhamlanan^[13][16] Quadanino, filmdə əsas diqqətin antoqonist və ya faciəyə yox iki şəxsin həyat yoluna yönləndirilməsini istəyirdi.^[24] Filmdə seksə personajların hərəkət və identikliyinin təqdim edilməsi kimi baxan^[27] Quadanino, planlaşdırdığı tonu saxlamaq üçün filmə açıq səhnələr əlavə etməmişdir: “Mən istəyirdim ki, auditoriya ilk növbədə cütlüyün emosional səfərinə şahidlik etsin və sevgi hiss olunsun […] Mənim üçün, başqa bir insan sizi gözəl – işıqlı edir, siz özünüzə qayıdırsız kimi güclü universallığı yaratmaq vacib idi.”^[28]

Film mənbə materialından da bir neçə xüsusiyyəti ilə fərqlənir. Kitabda hadisələr Elionun xatirələri kimi əks etdirilsə də, “Məni öz adınla çağır” ssenaristləri hadisələri tamamilə real vaxtda təsvir etmişlər ki, bu da auditoriyanın personajları başa düşməsi üçün “daha effektiv” qərar olmaqla, həm də kitabın məzmununu daha yaxşı əks etdirir.^[16][25] Hadisələrin baş verdiyi yer Bordiqeradan, Lombardiyada Quadaninonun yaşadığı Krema şəhəri ətrafına keçirilmişdir.^[25][29] Romanda hadisələr 1987-ci ildə baş versə də, filmdə hadisələr 1983-cü ilə keçirilmişdir və rejissor bunu ABŞ-də Reyqan, Böyük Britaniyada isə Tetçer hakimiyyətinin Avropada yaratdığı gərginlik mühitindən qaçmaq istəyi ilə izah edir.^[18][30] Cənab Perlmanın peşəsi İvori tərəfindən dəyişdirilərək klassik alimdən “sənət tarixçici/arxeoloq tipi”nə kimi inkişaf etdirilmişdir.^[25][29]

Çılpaq səhnələrin ixtisarı ilə yanaşı, rejissor həm də İvorinin orijinal ssenarisindəki səsli təsvir səhnələrini də ixtisar etmişdi.^[16] Əsas qəhrəmanın hekayəsini retrospektiv şəkildə danışmasını bəyənməyən rejissor bildirmişdi ki, bu hal “sürprizi məhv edir”. Quadanino həm də Elionun şaftalı ilə masturbasiya etməsi səhnəsini ixtisar etmək istəyirdi, çünki, onun fikrincə həmin səhnə “seksual impuls və enerjini əks etdirir” və həddən artıq açıq idi.^[8][31] Həmin səhnədən narahat olan^[32] aktyor Timoti Şalame isə səhnəni personajın “yüksək cinsi enerji”dən xilas olması kimi təsvir edir.^[25] Müzakirələrə baxmayaraq Quadanino və Şalame həmin səhnəni özünəməxsus qəbul etmiş və sonda səhnə filmə əlavə edilmişdir.^[33] Elio və Oliverin kiçik barda “The Psychedelic Furs” qrupunun «Love My Way» mahnısının sədaları altında rəqs səhnəsi^[34] isə kitabda yoxdur və Quadaninonun özünün yataq otağında həmin mahnı sədaları altında rəqs etməsindən ilhamlanmışdır.^[8] Qəhrəmanların şəhərə yola düşdükləri, Elionun Oliverə hisslərini etiraf etməsi səhnəsini, İvori filmin ən mühüm məqamlarından biri kimi təsvir edir.^[35]

Aktyor seçimi

Armi Hammer

Timoti Şalame

2015-ci ildə Şaya LaBaf və Qreta Skakkinin filmdə rol alacağı elan edilmişdi.^[36] 2016-cı ilin sentyabrında İvori LaBaf və Skakkinin artıq layihədə iştirak etmədiklərini açıqlamışdır. İvorinin sözlərinə görə, LaBaf filmə hazırlıq üçün mütaliə etmək məqsədi ilə Nyu-Yorka getmiş, lakin istehsalçı kompaniya aktyorun “müxtəlif çətinliklərinə görə” onun rol üçün uyğun olmadığı qərarına gəlmişdir; İvorinin cütlüyün yaxşı səhnələr yarada biləcəyinə inanmasına baxmayaraq, şirkət onun fikirləri ilə razılaşmamışdır.^[37]

Armi Hammerin “Sosial şəbəkə” (2010) filmində ifasından sonra onun sənətinə “heyran olan” Quadaninonun heyranlığı onun sonrakı filmləri ilə daha da artır.^[14][33] Rejissor hesab edir ki, Hammer “böyük diapazona malik olan mürəkkəb aktyordur” və onu Oliver rolunda təsvir edir.^[14] Quadaninonun “Böyük qığılcım” filmi ilə maraqlanan Hammer, rejissorla film istehsal edilməmişdən daha əvvəl tanış idi.^[27][38] Aktyor ssenarini oxuduqda orda olan çılpaq səhnələrə görə ondan imtina edir. “Mən həqiqətən də uzaqlaşmaq istəyirdim; bu məni qorxdurdu” deyə o qeyd edir. “Burada mənim əvvəllər etmədiyim bir çox şeylər var idi. Lakin, mənim bu filmdə çəkilməməyim üçün də imkan yox idi və bu məni daha çox qorxudurdu.”^[38][39] Quadaninonun sözlərinə görə, Hammer əvvəlcə agenti vasitəsiylə roldan imtina etsə də, onların söhbətlərindən sonra rolu öhdəsinə götürməyə razılaşır.^[14][40] “Cey Edqar” (2011) və “Son portret” (2017) filmlərindən sonra “Məni öz adınla çağır” Hammerin homoseksual personaj canlandırdığı üçüncü film idi.^[31][41]

Şalame kiçik yaşlarından aktyor kimi fəaliyyətə başlamış və “Showtime” telekanalının “Vətən” teleserialında iştirak etmişdir.^[38] Növbəti il Spirsin həyat yoldaşı və agenti Svordstorm o zaman 17 yaşı olan Şalameni Quadanino ilə tanış etmiş^[14][27] və rejissor onda Elio personajı üçün lazım olan “ambisiya, intellekt, hissiyyatlıq, sadəlövhlük və artistizmin olması”nı hiss etmişdir.^[16] Şalame Asimanın romanını oxumuş və “gənc insanın həyatına pəncərə” adlandırmışdır.^[32] Fransız dilində yaxşı danışan və illər əvvəl fortepianoda ifa etmiş Şalame, çəkilişlərdən beş həftə əvvəl İtaliyaya gələrək italyan dilini həmçinin fortepiano və gitarada ifa etməyi öyrənməyə çalışmışdır.^[25][42]

Maykl Stalberq filmdə Elionun atası Cənab Perlmanı canlandırmışdır.^[38][43] Layihədə iştirakı təsdiqlənənə kimi aktyor kitabı oxumamışdır.^[44] İlk dəfə ssenarini oxuyan Stalberq orda əks olunmu “möhtəşəm hisslər və onların ifadə üsulu”na heyran olmuş, “comərdlik, hissiyatlıq və anlayış” hisslərini xüsusilə qeyd etmişdir.^[45] Amira Kazar, Ester Qarrel və Viktuar Du Boys filmdə köməkçi personajlar olan Annella, Marziya və Siara rollarını canlandırmışlar.^[43] Asiman və Spirs özləri filmdə nahar üçün qonaq gələn yaşlı gey cütlüyü – Munir və İsaakı canlandırmışlar.^[25][29] Aktyorların iştirakı mümkün olmadıqda Asimandan iştirak etməsi xahiş edilmişdi. “Bu son anda verilmiş qərar idi” deyən Spirs bildirir ki, “Andre fenomenal aktyor imiş” Çox rahat, heç nədən çəkinməyən. Onun həyat yoldaşı yaxınlıqda oturmuşdu və deyirdi ki, 'Mənim heç bir ideyam yoxdur!'"^[46]

Hammer və Şalame tam çılpaqlığı qadağan edən müqavilələr imzalamışdılar. Ssenariyə “bütün növ çılpaqlıqlar” əlavə etmiş İvori bu qərarı tənqid edərək, “Amerikan” münasibəti yaradılmasından narahatlığını ifadə etmişdir. “Çılpaq qadın heç kimi narahat etmir və şoka salmır. Burda isə kişilərdir” deyə o bildirir.^[10][12] Aktyor seçimində iştirak edən^[38] Quadanino onları seksuallığını ifadə etmə qabiliyyətinə görə yox, aralarındakı qığılcıma görə seçmişdir.^[28] O deyir ki, “kimisə müxtəlif bacarıqlarına və ya daha pis müəyyən gender identikliyinə görə bir rol üçün seçmək məni ruhdan salardı.” ^[15]

Çəkilişlər və post-prodakşn

“Məni öz adınla çağır” filminin çəkilişləri 34 gün davam etmişdir.^[47] “Böyük qığılcım” filminin ABŞ-də çıxarılmasından qısa müddət sonra, 9 may 2016-cı ildə “Məni öz adınla çağır” filminin çəkilişləri başlamış,^[48] və 2016-cı ilin iyununda tamamlanmışdır.^[37][49] Çəkiliş prosesi sakit həyata keçirilmiş^[50] və yalnız iki həftə sonra ilk məlumatlar yayımlanmağa başlamışdır.^[51][52] Filmin erkən rejissor versiyası dörd saata yaxın davam edirdi.^[20][53] Post-prodakşın bir ay – iyundan iyula kimi Valter Fasanonun iştirakı ilə davam etmiş^[14], sonra Quadanino qısa redaktə işi keçirmişdir.^[49]

Film İtaliyanın Krema şəhərində^[14][26] və onun yaxınlığındakı Pandino və Moskaççano kəndlərində çəkilmişdir. Çəkilişlər, meteoroloqlar tərəfindən “əsrdə bir dəfə” adlandırılan tarixi leysan vaxtı çəkilmişdir.^[47] Kremada pre-prodakşn işləri isə sürətlə həyata keçirilmişdir^[11]: kütlə aktyorlarının axtarışı mart və aprel aylarında həyata keçirilmişdir.^[54][55] İyunun 1-də Kremaya köçməzdən^[56] əvvəl 17 maydan etibarən Pandino və Moskaççano ərazisində çəkilişlər aparılmışdır.^[57][58] 4 dekabr 2016-cı ildə Palaçço Alberqonidə əlavə bayır səhnələri çəkilmişdir.^[59][60] Krema kafedralı da daxil olmaqla, filmdə istifadə olunmuş bir neçə tarixi məkan çəkilişlər zamanı seçilmişdir.^[57][61] 30-31 may tarixlərində çəkiliş cədvəlindəki dəyişikliklərə görə əlavə ödənişlər edilmişdir.^[62] Kafedral yaxınlığında çəkilişlər hava şəraiti ilə əlaqədar olaraq iki gün yubandırılmışdır.^[61] Ümumilikdə Kremada istehsala €18,000^[63], əlavə təbliğat işlərinə isə €7,500^[64] xərclənmişdir. Sirimone kommunasındakı Qarda gölü yaxınlığında yerləşən Katullus qrottası adlı Qədim Roma villası xarabalıqları^[65], Berqamodakı Kaskat-del-Serio şəlaləsi^[66], həmçinin, Krema yaxınlığındakı kiçik Montodine və Ripalta-Kremaska şəhərlərində də çəkilişlər aparılmışdır.^[25][59]

Kremada yaşamış aktyorlar kiçik şəhərin həyat tempinə rahatlıqla uyğunlaşa bilmişdilər.^[25] Aktyor və çəkiliş heyəti ilə ilə Quadanino şəxsən məşğul olmuş, onlar üçün yeməklər bişirmiş və axşam vaxtları birlikdə kino baxışı təşkil etmişdir.^[8] Heç vaxt birlikdə ekran testi keçməmiş^[16][67] Hammer və Şalame ilk dəfə Kremada istehsal zamanı görüşmüşdülər.^[25][49] Çəkilişlərdən bir ay əvvəl onlar birlikdə yaşamış, Mayk Tayson haqqında sənədli filmlərə baxmış, birlikdə yerli restoranlara getmiş^[23][40] və personajlarını inkişaf etdirməyə çalışmışlar.^[49] “Biz mütəmmadi olaraq bir-birimizlə danışırdıq, çünki ətrafda yeganə amerikanlar biz idik, ona görə də bir-birimizi müdafiə etməyimiz lazım idi və beləcə doğrudan da tanış olduq”^[42] deyə Şalame qeyd edir. İstehsalın ilk günündə Quadanino aktyor heyəti ilə birlikdə oturaraq ssenarini oxumuşdur.^[18] Aktyorlar hər gecə çəkilişlərdən əvvəl səhnələrini məşq etmiş bir neçə günü isə çılpaq səhnələrin çəkilişinə həsr etmişlər.^[68] “Mən heç vaxt rejissorla bu qədər intim yaxınlığa malik olmamışdım. Luka məni tamamilə çılpaq soyundurub baxmağa nail olmuşdu”^[33] deyə Hammer qeyd edir.

Quadanino filmi xronoloji ardıcıllıqla çəkmişdir^[18][69] ki, bu da kinematoqraflara “əsas qəhrəman və digər aktyorların münasibətlərinin inkişafını izləməyə” imkan vermişdir.^[70] Cənab Perlmanın Elioya məsləhət verdiyi səhnə çəkilişlərin tamamlanmasından bir gün qabaq çəkilmişdir.^[18][23] Stulberq səhnə üçün bir ay hazırlanmışdır.^[23][45] Fasanonun sözlərinə görə həmin səhnə üç variantda çəkilmiş və hər variantda Stulberq “üç fərqli emosional səviyyə nümayiş etdirmişdir.”^[70] Rəqs səhnəsi zamanı Hammer “50 əlavə kamera” qarşısında çıxış etməli idi, üstəlik qəhrəmanlar arasında dialoqun yazılması üçün musiqi də verilməmişdi. “Bu heç də xoş deyildi, mən rəqsdən heç həzz almamışdım” deyə Hammer qeyd edir.^[40] Səhnənin ötürdüyü “hisslər axını”nın düzgün çatdırılması üçün Elionun Oliverə hisslərini etiraf etməsi səhnəsi bir dubla çəkilmişdir.^[71] Kamin qarşısında sonuncu səhnənin çəkilməsi zamanı Şalame qulaqcıqlar vasitəsiylə film üçün yazılmış orijinal mahnılardan biri olan "Visions of Gideon" mahnısını dinləmiş^[72][73] və üç səviyyədə hisslər nümayiş etdirmişdir.^[74]

Sayombhu Mukdeprom daha əvvəl Quadanino ilə birlikdə “Antoniya” (2015) filminin çəkilişlərində quruluşçu-operator kimi çalışmışdır.^[27][52] Quadanino və Filomarino operatorun Tayland filmi olmayan ilk işi boyunca onunla “incə və qeyri-adi” münasibət yarada bilmişdi.^[27] İşıqlandırma Mukdepromun işlərinin mühüm hissəsini təşkil edir və personajların qavranılmasında böyük rol oynayır.^[27] Şimali İtaliyanın günəşli atmosferini “Məni öz adınla çağır” filmində əks etdirmək üçün^[14] o, tamamilə süni işıqlandırma sistemi qurmağa məcbur olmuşdur. Çünki, çəkilişlərin aparıldığı günlər İtaliyada güclü yağışlar yağırdı.^[27][47] Elio və Oliver arasındakı ilk yaxınlaşma səhnəsinin çəkilməsindən sonra o, otağın bir küncünə çəkilərək ağlamışdı.^[14] Film, 35 mm lentlə və bir linza ilə çəkilmişdir ki, bu da Devid Kornberqin işinə təsir edərək “baxış nöqtəsini fokuslandırmaq”^[24] və “performans təzyiqinin ekrandan çıxmasını təmin etməyə” məcbur etmişdir.^[2]

Dekor və geyim dizaynı

Perlmanların evi səhnələri əsasən Moskaççanoda yerləşən XVII əsr imarətində çəkilmişdir.^[25] Əvvəlcə rejissor imarəti almaq istəsə də imkanı çatmamış, ona görə də yalnız çəkilişlər etməklə kifayətlənmişdir.^[20][75] İstehsala başlamazdan altı həftə əvvəl quruluşçu-rəssam Samuel Dehorsun rəhbərlik etdiyi və Violante Viskonti di Madronenin daxil olduğu işçi heyəti evi mebel və lazımi əşyalarla bəzəmişdi.^[25][75] İstifadə edilmiş mebellər və qab-qacaq əsasən Quadanino və Viskontinin valideynlərinin evindən götürülmüş 50-ci illərə aid əşyalardır. “Bu addım evi rahat və şəxsi etdi, mən zamının evin yanından keçməsi təəssüratı yaratmaq istəyirdim” deyə Viskonti qeyd edir.^[76] Asiya mənşəli rəsmlər, xəritələr və güzgülər əsasən Milandakı əntiq əşya mağazalarından əldə edilmişdir. Çəkilişlərdə istifadə olunmuş hovuz, ərazidə olan arxın kəsilməsi ilə düzəldilmişdi.^[25][76] Quadanino filmin “80-ci illəri [...] xatırladan tarixi film” olmasını istəmirdi.^[13] Filmin istehsal heyəti Krema sakinlərinin köməyi ilə geniş tədqiqat işləri apararq şəhər sakinlərində olan 80-ci illərə aid fotoların kopyalarını toplamış və dizayn işində istifadə etmişdir.^[13][77]

Kostyum dizayneri Culiya Pyersanti tarixi geyimlərdən istifadə etməkdən qaçaraq, “personajların yay istisi və seksual oyanmanı əks etdirən geyimlərdə” olmalarını istəmişdir.^[76] Kotyumların hazırlanmasında əsas ilham mənbəyi “Polina çimərlikdə” (1983), “Yaz nazğılı” (1990) və “Yay nağılı” (1996) kimi Fransa filmləri əsas ilham mənbəyi rolunu oynamışdır.^[76] Perlmanların qardirobunun hazırlanmasında isə dizayner valideynlərinin foto albomlarından ilhamlanmışdır. Oliver üçün “sağlam, seksual amerikan” obrazının yaradılmasında Pyersanti “Brüs Uebberin bəzi erkən fotolarına” istinad etmişdir.^[76] Elionun özünə inamlı stilini formalaşdırmaq üçün isə o, bir neçə Lacoste kostyumu və Yeni romantika stilli köynəkdən istifadə etmişdir.^[13][76] Elionun polo və Fido Dido köynəyini isə o, həyat yoldaşının qardirobundan götürmüşdü.^[76]

Bir qayda olaraq, Luka Quadanino çəkdiyi filmlərin musiqisini özü seçir.^[25] Rejissor musiqi vasitəsiylə film üçün səs və ya sözdən daha “hissiyyatlı, yüngül, az müasir və zərif hekayəçi” tapmaq istəyirdi.^[18] O, “Barri Lindon” (1975), “Məsumluq dövrü” (1993) və “Möhtəşəm Embersonlar” (1942) filmlərindən ilhamlanmışdır.^[18] Quadanino, musiqinin, Oliverə yaxın olmaq üçün əsərləri uyğunlaşdıran Elio ilə əlaqəli olmasını istəyirdi.^[16] Musiqi zamanı əks etdirmək, peronajların ailəsi, təhsil səviyyəsi və “tərkibi olduqları kanonları” göstərmək üçün istifadə olunur.^[16] Zamanın nəbzini tutmaq üçün, rejissor həm də həmin il radiolarda hansı musiqilərə üstünlük verildiyini araşdırmışdır.^[16][78]

Quadanino Sufyan Stivensin lirisizminin onunla rezonans təşkil etdiyini görür.^[27] Rejissor Stivensdən Elionun prespektivindən hadisələri nəql edəcək “Məni öz adınla çağır” adlı mahnı yazmağı xahiş edir.^[27][72] Stiven səs rolundan imtina etsə də^[72], film üçün üç musiqi yazır: "Mystery of Love", "Visions of Gideon" və "Futile Devices" mahnısının fortepiano ilə ifa edilmiş yeni versiyası.^[16] Musiqiləri yazarkən Stivens, ssenari, kitab və rejissorla personajlar haqqında müzakirələrindən ilhamlanmışdır.^[27] Çəkilişlərin başlamasına bir neçə gün qalmış o, musiqiləri rejissora göndərmişdir.^[25][49] Nəticəyə təəccüblənən rejissor musiqiləri aktyor heyəti və Fasano ilə birlikdə çəkiliş meydanında dinləmişdir. “Məni öz adınla çağır” Stivensin ilk kino musiqisi işidir.^[79]

“Məni öz adınla çağır” filminin dünya premyerası 22 yanvar 2017-ci ildə Sandens Film Festivalı çərçivəsində keçirilmişdir.^[80][81] Premyeradan əvvəl “Sony Pictures Classics” filmin ABŞ-də distribütor haqqlarını $6 milyona almışdır.^[82] Razılaşma “WME Global” və “UTA Independent Film Group”la müzakirə edilmişdir.^[83] Beynəlxalq distribütor hüquqları filmin reklam videosunu 2016-cı ilin noyabrında Amerika Film Marketində nümayiş etdirən “Memento Films International” tərəfindən alınmışdır.^[19][84] 13 fevral 2017-ci ildə film Berlin Beynəlxalq Film Festivalında, 7 sentyabr 2017-ci ildə Toronto Beynəlxalq Film Festivalında^[14][49][85], 3 oktyabr 2017-ci ildə isə Nyu-York Film Festivalında nümayiş etdirilmişdir.^[86]

27 oktyabr 2017-ci ildə film Birləşmiş Krallıqda^[26], 24 noyabr 2017-ci ildə isə ABŞ-də isə limitlə çıxarılmışdır.^[87] 15 dekabr 2017-ci ildə ABŞ-də filmin yayımlandığı kinoteatrların sayı 30-a^[88], 22 dekabrda isə 114-ə çatmışdır.^[89] 12 yanvar 2018-ci ildə kinotetarların sayı 174-ə çatmışdır.^[90] 19 yanvar 2018-ci ildə Oskar mükafatı nominantlarının açıqlanmasından bir gün əvvəl film geniş çıxışla 815 kinoteatrda yayıma girmişdir.^[91][92]

Filmin Toronto Beynəlxalq Film Festivalında sərgilənməsindən sonra aktyor Ceyms Vuds Elio və Oliver arasındakı yaş fərqini Twitterdə tənqid edərək, onu “son abır baryerlərini aşmaq”da günahlandırır və pedofiliyanı müdafiə edən Şimali Amerika Boylaverlər Assosasiyası ilə müqayisə edir.^[8][93] Tənqidə cavab verən Hammer Vuds və Kristen Bauqessin 2013-cü ildə, birincinin 66, ikincinin isə 20 yaşı olarkən başlayan münasibətini nümunə gətirərək “Məgər siz 60 yaşında ikən 19 yaşlı qızla görüşməyə başlamamışdızmı?”^[94] deyə bildirmişdir. “The Hollywood Reporter”-ə müsahibəsində isə Hammer deyir ki, “biz hansısa ədəb sərhədlərini aşan film çəkmək istəməmişik. İtaliyada qarşılıqlı razılaşma yaşı 14-dür. Buna görə də, texniki baxımdan burada qanunsuz bir şey yoxdur.” Daha sonra isə, o bildirir ki, “Vudsun bizi tənqid etmək üçün heç bir mənəvi əsası yoxdur.”^[40]

Marketinq

Filmin ilk kinoteatr treyleri 1 avqust 2017-ci ildə təqdim edilmişdir.^[95][96] 11 oktyabr 2017-ci ildə Milli Kaminq-Out Gününü qeyd etmək üçün “Sony Pictures Classics” filmin “Dance Party” adlı tizerini təqdim etmişdir.^[97] Hammer və Şalamenin "Love My Way" mahnısının sədaları altında rəqs etdiyi 42 saniyəlik klip Twitterdə memə çevrilmişdir.^[34][98][99] “Love My Way” mahnısının məşhurluğu onun ABŞ-də sifarişlə yayımının 15% artmasına gətirib çıxarmışdır ki, bu da “The Psychedelic Furs” qrupunun ölkədə ən geniş yayım həftəsi olmuşdur.^[100]

Sosial mediada təbliğat materiallarına münasibət mənfi olmuşdur, çünki, Sony Pictures daha çox Şalame və Hammerin birlikdə şəkillərindən istifadə edərək kütlənin fikrini yayındırmaqda günahlandırılırdı.^[101] “Gay Times” jurnalından Daniel Meqarri bunu “filmin eynicinsli romantik məzmununu naturallaşdırmağa cəhd”^[102] kimi qeyd edir, “The Guardian”dan Benyamin Li isə, bunu “Məni öz adınla çağır filmini natural sevgi hekayəsi kimi Oskar yoluna itələmək” kimi qiymətləndirir.^[103] "Sony Pictures Classics" filmin təbliğatı üçün 19 yanvar 2018-ci ildə materiallar çıxarmışdır.^[91]

Tənqidçilərin mövqeyi

İlk dəfə Sandens Film Festivalında təqdim edilən “Məni öz adınla çağır” filmi tənqidçilər tərəfindən alqışlarla qarşılanmışdır.^[85][104] Filmin Nyu-York Film Festivalı çərçivəsində Elis Tulli Zalında sərgilənməsindən sonra izləyicilər on dəqiqə alqışlamışlar ki, bu da festival tarixində ən uzun müddətli alqış olmuşdur.^[30][105] Rəy aqqreqatoru “Rotten Tomatoes” filmi 223 rəy əsasında 97% təravət göstəricisi ilə 8.9/10 balla qiymətləndirir. Sayt tənqidçilərinin ortaq rəyində deyilir ki, “Timoti Şalame və Armi Hammerin istedadlı ifasının ilk sevgi portretinə güclü təsir edən “Məni öz adınla çağır” filmi melanxoliya yaradır."^[106] Ümumilikdə film saytda ən yaxşı rəy almış 2017-ci ilin limitli çıxış filmi, həmçinin ən geniş rəy almış 14-cü film olmuşdur.^[107][108] “Metacritic”də 50 tənqidçinin rəyi əsasında 93/100 bal alan film “ümumi tərif”lə qarşılanmışdır.^[109] Bu, saytda il ərzində ən yaxşı rəy almış beşinci film olmuşdur.^[110]

“The Hollywood Reporter”dən Boyd van Hpeij “Məni öz adınla çağır” filmini Asimann romanının “kəskin hissiyyatlı [...] intim və təsiredici” uyğunlaşdırması adlandırır. Sonradan o, Şalamenin ifasını “filmin əsas təkanı” adlandırır.^[111] “Variety”dən Piter Debruc deyir ki, film “mərkəzi eynicinsli cütlüyün dinamikasını geridə qoymaqla [...] ilk sevgi hekayəsini təsvir edir və gey film kanonlarını inkişaf etdirir.” O, Quadaninonun “hissli” rejissorluğunu Pedro Almodovar və Fransua Ozonun işləri ilə müqayisə edir, onların ən yaxşı işləri ilə bir sıraya qoyur.^[81] “IndieWire”dən Devid Ehrlix də filmə “Kerol” və “Ay işığı”nın hissiyyatlıq və sənət xüsusiyyətlərinə bərabər olmağa kömək edən rejissor işini xüsusi qeyd edir.^[112]“BBC”dən Sem Adams qeyd edir ki, Stulberqin ifası “film ətrafında çərçivələr çəkərək bizim fikir vermədiyimiz istiqamətlərə yeni inkişaf qapıları açır” və rolu aktyorun ən yaxşı işlərindən biri adlandırır. O, filmi Patris Şero və Andre Teşinenin “intellektuallığı və erotisizmi ilə diqqət çəkən çoxsaylı filmləri” ilə müqayisə edir.^[113]

“Slant”dan Sem Si Mak filmə dörd ulduzdan üç ulduz verərək rejissorun “həlledici vizual enerjisi”ni tərifləyir və yazır ki, hekayə yeniyetmə yaşda “narahatlıqdan çıxış yolunu incəsənətin mediativ gücündə axtarmaqla” əlaqəlidir.^[114] “CBS”dən Devid Morqan operator, quruluşçu-rəssam və 1980-ci illərin yayını yenidən canlandıran kostyum dizaynerinin işini qiymətləndirir. O, Hammer və Şalamenin işini tərifləyir, Stulberqin personajını isə “kino tarixinin ən prespektivli atası” adlandırır.^[115] “Vanity Fair”dən Riçard Louson hiss edir ki, Quadaninonun “uyğunlaşdırması xoş məqsədlər üçün əsl sevgi ilə edilib” və onu “müasir gey klassikası” adlandırır.^[116] “Time Out”dan Coşua Ritkof filmi “triumfal, kaminq-out haqqında ürəkparçalayan hekayə” adlandırır və “Qozbel dağ”, “Kerol” və “Ay işığı” kimi filmlərlə müzakirə edir.^[117] “The Economist” filmdə əls olunan “həzz və ağrı arasındakı gərginliyi” qeyd edir.^[118]

“Empire” jurnalından Olli Riçards filmi “hisslərlə dolu romantik şah əsəri” adlandırır. O, filmin ssenarinin “eleqant və kiçik sürprizlərlə dolu” olduğunu deyir və Şalamenin ifasını qiymətləndirərək “hər bir ifanın həyəcanlandırıcı olduğu filmdə, Şalame onların oyunu fonunda dincəlir. Yalnız ona görə film baxımlı ola bilərdi, lakin, o, sadəcə səbəblərdən biridir.”^[119] “The Irish Times”dan Donald Klark filmdə İvorinin “incə” ssenarisi və Quadaninonun “ekzotik təxirəsalınmaz” baxışını hiss edir.^[120] “Globe and Mail”dan Keyt Teylor Şalamenin işindəki “incə” və romantik gərginliyi qiymətləndirir.^[121]

Gəlirləri

$3.5 milyon istehsal büdcəsi olan “Məni öz adınla çağır” filmi 21 yanvar 2018-ci il tarixinə kimi ABŞ və Kanadada $9.2 milyon, digər ərazilərdə $3.4 milyon, ümumilikdə isə $12.6 milyon gəlir əldə etmişdir.^[3][87] Film, "Sony Pictures Classics" tərəfindən 2017-ci ildə çıxarılmış ən yüksək gəlirli filmdir.^[122]

ABŞ-də film, 24 noyabr 2017-ci ildə dörd kinoteatrda limitli yayıma girmişdir: Nyu-Yorkda Paris kinoteatrı və Yunion Meydan kinoteatrı, Los-Ancelesdə isə ArkLayt Hollivud və Lendmark kinoteatrları filmi yayımlamışdır.^[123] Açılış həftəsonunda film $404,874 gəlir əldə etmişdir ki, bu da hər kinoteatrda $101,219 gəlir deməkdir.^[124][125] Dekabrda “La la lend” filminin nəticəsindən sonra bu, 2017-ci ilin ən böyük nəticəsi^[126] olmaqla “Qozbel dağ” (2005) filmindən sonra gey filminin ekran başına ən böyük gəlir göstəricisidir.^[124][127] İkinci həftə sonunda $281,288 gəlir əldə edən^[128][129] film, ekran başına $70,320 göstərici^[130][131] ilə yadda qalmışdır. Üçüncü həftəsonunda filmin yayımlandığı kinoteatrların sayı doqquza çatdırılmış, film ümumilikdə $291,101, hər kinoteatrdan isə $32,345 gəlir gətirmişdir.^[132] Dördüncü həftəsonunda film 30 kinoteatrdan $491,933, hər kinoteatrdan $16,398 gəlir əldə etmişdir.^[88]

Beşinci həftə sonunda 114 kinoteatra kimi genişlənən film $850,736, hər kinoteatrdan isə $7,463 gəlir gətirmişdir.^[89] Beşinci həftəsonunda film115 kinotetrdan $702,098, hər kinoteatrdan isə $6,105 gəlir əldə etmişdir.^[133] Yeddinci həftəsonunda $758,726 gəlir əldə edən filmin ümumi gəlirləri $6 milyonu keçmişdir.^[134] Səkkizinci həftəsonunda 174 ekrandan ümumilikdə $715,559, hər ekrandan isə $4,185 gəlir əldə edilmişdir.^[90] Doqquzuncu həftəsonu geniş çıxış alan film 815 kinoteatrdan $1.5 milyon gəlir əldə etmişdir.^[91][92]

Birləşmiş Krallıqda 27 oktyabr 2017-ci ildə yayıma girən film, ilk həftəsonunda £4,000 erkən satış da daxil olmaqla 112 ekrandan^[135] £231,995 ($306,000) gəlir gətirmişdir.^[136] On gün sonra filmin gəlirləri £568,000 ($745,000)^[137] , üçüncü həftəsonunda isə $1 milyona (£767,000) çatmışdır.^[138][139] 10 yanvar 2018-ci ilə kimi filmin BK gəlirləri $1,776,942 olmuşdur.^[3]

Mükafatlar

Əsas məqalə: Məni öz adınla çağır filminin qazandığı mükafatların siyahısı

"Məni öz adınla çağır” Milli Rəy Soveti və Amerika Film İnstitutu tərəfindən ilin 10 ən yaxşı filmindən biri seçilmişdir.^[140][141] 90-cı Oskar mükafatlarının təqdim edilməsi mərasimində film, Ən yaxşı film, Ən yaxşı aktyor (Şalame), Ən yaxşı orijinal mahnı (“Mystery of Love”) və Ən yaxşı uyğunlaşdırılmış ssenari nominasiyalarında mükafata namizəd göstərilmiş və sonuncu nominasiyada qalib gəlmişdir.^[142][143] 1939-cu ildən sonra, Şalame Oskara namizəd göstərilmiş ən gənc aktyor, İvori isə ən yaşlı mükafat laureatı olmuşdur.^[144] 71-ci BAFTA mükafatlarının təqdim edilməsi mərasimində Ən yaxşı film və Ən yaxşı rejissor işi nominasiyaları da daxil olmaqla mükafata namizəd göstərilmiş, Ən yaxşı uyğunlaşdırılmış ssenari nominasiyasında qalib gəlmişdir.^[145][146] 75-ci Qızıl Qlobus mükafatlarının tədim edilməsi mərasimində film Ən yaxşı bədii film aktyoru – Dram (Şalame üçün) və Ən yaxşı ikinci plan bədii film aktyoru – Dram (Hammer üçün) nominasiyasında mükafata namizəd göstərilmişdir.^[147] 23-cü Tənqidçilərin seçimi mükafatlarının təqdim edilməsi mərasimində səkkiz nominasiyadan Ən yaxşı uyğunlaşdırılmış ssenari nominasiyasında İvori mükafat qalibi olmuşdur.^[148] 33-cü Müstəqil ruh mükafatlarının təqdim edilmə mərasimində altı nominasiya ilə liderlik edən film, Ən yaxşı aktyor (Şalame üçün) və Ən yaxşı operator işi (Mukdiprom üçün) nominasiyalarında qalib gəlmişdir.^[149][150] 23-cü Ekran aktyorları gildiyasının mükafatlarının təqdim edilməsi mərasimində Şalame, Baş rol aktyorunun əlamətdar performansı nominasiyasında mükafata namizəd göstərilmişdir.^[151] Şalame, Əlamətdar çıxış nominasiyasında Milli Rəy Soveti, Qotem Beynəlxalq Film mükafatı və Hollivud Film mükafatına layiq görülmüşdür.^[152][153]

Sandens Film Festivalında filmin təqdim edilməsindən sonra, Quadanino personajların film çərçivəsindən çıxarılaraq inkişaf etdirilməsinin mümkünlüyünü başa düşür və mümkün sikvel haqqında müzakirələrə başlayır.^[31] 2017-ci il London Film Festivalı zamanı Quadanino 2020-ci ilə kimi filmin sikvelini çəkməyə ümid etdiyini bildirir və baş tutacağı halda sikvelin Fransua Trüffonun “Antuan Doinelin macəraları” və Riçard Linkleyterin “Əvvəl” trilogiyası kimi olacağını və Oliver və Elionun böyük yaşda həyatından bəhs edəcəyini qeyd edir. “Əgər mən filmdə Elio və Timotinin yaşını eyniləşdirsəydim, üç il sonra ikinci film çəkiləndə onların hər ikisinin 25 yaşı olardı” deyə o qeyd edir.^[154][155] Romanda Elio və Oliver 15 il sonra, Oliverin evli olduğu vaxt yenidən görüşürlər. Quadanino fikirlərinə aydınlıq gətirərək bildirir ki, “Məncə, gələcəkdə Elionun gey olması dəqiq deyil. O, hələ öz yerini tapmayıb. Mən inanıram ki, o, yenidən Marzia ilə intensiv münasibətə başlaya bilər.” Quadanino həm də 1990-cı illərin siyasəti ilə maraqlanaraq eyd edir ki, “hadisələr İtaliyada Berluskoni dövrünün başlamasına təsadüf edəcək ki, bu da Körfəz müharibəsindən də bəhs ediləcəyi anlamına gəlir.”^[156][157]

2017-ci ilin dekabrında Quadanino sikvelin ssenarisi üzərində işləməyə başladığını elan etmişdir.^[158] Rejissor həm də aktyorların həmin personajları canlandıraraq yaşlanmalarını göstərən^[31] sikvellər seriyası^[67] çəkmək istəyir. Hammer və Şalame sikvellə bağlı ideaya maraq göstərmişlər.^[159]

Vikianbarda Məni öz adınla çağır ilə əlaqəli mediafayllar var.

• sonyclassics.com/callmebyyourname — Məni öz adınla çağır rəsmi saytı
• Call Me by Your Name — Internet Movie Database saytında.

• Call Me by Your Name Rotten Tomatoes saytında  (ing.)