Sink oksid
Sink oksid ZnO (sinkit) - ağ rəngli qeyri-üzvi maddədir.Suda həll olunmur, 1800 °C-ə qədər qızdırdıqda və sublimasiya zamanı saralır.
| Sink oksid | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | ZnO[1] |
| Molyar kütlə | 81,408 q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 5,61 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | 3.587 ± 1 ℉[2] |
| Buxarın təzyiqi | 0 ± 1 mm Hg[2] |
| Optik xüsusiyyətlər | |
| Sındırma əmsalı | 2,015 |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 1314-13-2 |
| PubChem | 14806 |
| RTECS | ZH4810000 |
| ChEBI | ZH4810000 |
| ChemSpider | 14122 |
Fiziki xassələri
Altıbucaqlı, iysiz kristalik strukturu olan tozdur.
Alınması
Sink hidroksidin parçalanması zamanı alınır:
Zn (OH)2→ ZnO + H2O (t=100-250°C).
Sinkin oksigenlə qarşılıqlı təsirindən alınır:
2Zn + О2 → 2ZnО
Həmçinin sink duzlarının parçalanması zamanı alınır.
Kimyəvi xassələri
Sink oksid amfoter oksidlərə aiddir. Turşularla reaksiya zamanı sink duzları alınır:
ZnO+2HCl→ZnCl2+H2O
Qələvilərlə reaksiya zamanı kaliun sinkat və su alınır:
- ZnO+2KOH→K2ZnO2+H2O
- ZnO + CoO → CoZnO2
Bor oksid və silisium dioksid ilə reaksiya zamanı şüşəyə oxşar boratlar və silikatlar alınır:
- 2ZnO + SiO2 → Zn2SiO4,
- ZnO + B2O3 → Zn(BO2)2.
Tətbiqi
ZnO tibdə istifadə olunur.Sink oksidinin müasir tibbdə və kosmetologiyada geniş yayılması çoxfunksiyalılığı, geniş spektrli fəaliyyət və mükəmməl müalicəvi xüsusiyyətləri ilə əlaqədardır. Sink oksid tərkibli preparatlar yaxşı sakitləşdirici və müalicəvi xüsusiyyətlərə malikdir.ToksikliyiZnO buxarı orqanizmə düşdükdə gözlərə və tənəffüs yollarına pis təsir edir, qıcıqlanma yarada bilər. Həmçinin buxarın udulması çox olsa yüksək hərarət yarada bilər.
İstinadlar
- Перельман В. И. Краткий справочник химика. — М.-Л.: Химия, 1964.
- Реми Г. «Курс неорганической химии» М, 1963