دەریای ناوین

دەریای ناوین یان دەریای سپی ناوی دەریایەکە کەوتووەتە ناوبەری ئاسیا، ئەورووپا و ئەفریقاوە. دەریایەکی گەورەیە کە ڕووبەری دەگاتە نزیکەی ٢، ٥ کیلۆمەتری چوارگۆشە (تۆزێک لە وڵاتی عەرەبستانی سەعوودی مەزنترە).

دەریای ناوین
نەخشەی دەریای ناوین
زەوی	ئەورووپای ڕۆژاوا، باشووری ئەورووپا، باکووری ئەفریقا و ڕۆژاوای ئاسیا
پۆتان	35°N 18°E / 35°N 18°E / 35; 18 18°E / 35°N 18°E / 35; 18
جۆر	دەریا
Primary inflows	ئۆقیانووسی ئاتلانتیک، دەریای مەڕمەڕە، نیل، ئیبرۆ, ڕۆن، ڕووباری چێلیف، ڕووباری پۆ
ئاوڕێژ	about 24 ئالبانیا جەزائیر بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا کرواتیا قوبرس میسر فەرەنسا گیبرالتار شانشینی یەکگرتوو یۆنان ئیسرائیل ئیتالیا لوبنان لیبیا ماڵتا مۆناکۆ مۆنتینیگرۆ مەغریب قوبرسی باکوور (تەنیا لەلایەن تورکیاوە ناسێنراوە) فەڵەستین سلۆڤینیا ئیسپانیا سووریا توونس تورکیا
ڕووبەر	٢٬٥٠٠٬٠٠٠ km2 (٩٧٠٬٠٠٠ sq mi)
Average depth	١٬٥٠٠ m (٤٬٩٠٠ پێ)
زۆرترین قووڵایی	٥٬٢٦٧ m (١٧٬٢٨٠ پێ)
Water volume	٣٬٧٥٠٬٠٠٠ km3 (٩٠٠٬٠٠٠ cu mi)
٨٠–١٠٠ ساڵ[١]
زۆرترین پلەی گەرما	٢٨ °C (٨٢ °F)
کەمترین پلەی گەرما	١٢ °C (٥٤ °F)
دوورگەکان	٣٣٠٠+
شارەکان	ئەسکەندەریە, بارسێلۆنا, جەزائیر, ئیزمیر, ڕۆما, ئەتینا, بەیرووت, تەرابلوس, توونس , , تێل ئەڤیڤ

دەریای ناوەڕاست یەکێکە لە دەریا گرنگەکانی جیھان لە ڕووی گواستنەوەی دەریایی. ڕووبەری ئەم دەریای ٢٬٥٠٠٬٠٠٠ کیلۆمەترە.^[٢] مامناوەندی قووڵایی دەریای ناوەڕاست ١٥٠٠ مەترە و قووڵترین خاڵەکەی ٥٢٦٧ مەترە لە شوێنێکدا بە ناوی قووڵایی کالیپسۆ لە دەریای ئایۆن.دەریای ناوین ٠٫٧٪ ی ئاستی ئۆقیانووسەکانی جیھان پێکدەھێنێت بەڵام پەیوەن بە ئۆقیانووسی ئاتلانتیک لە ڕێگەی تەنگەی گیبرالتارە--ئەو تەنگە تەسکەی کە ئۆقیانووسی ئاتلانتیک بە دەریای ناوینەوە دەبەستێتەوە و نیمچەدوورگەی ئیبریای ئەورووپا لە مەغریب لە ئەفریقا جیا دەکاتەوە - کە تەنیا ١٤ کیلۆمەتر (٩ مایل) پانە.^[٣]