Libya

Libya
Libya;
Desmal û Arma
Melumat
Ware	Dewleta hegemonyal
Mıntıqa	Afrikaya Zımey
Embıryani	Mısır, Sudan, Tunıs, Cezayir, Çad, Nicer û Rocakewtena Miyani
İdare	House of Representatives
Erd	1 759 541 km2
Nıfus	6 678 567
Hıkumet	Cumhuriyet
Serdar	Mohamed al-Menfi
Kodê telefoni	+218
Leteyê saete	UTC+02.00
Kodê interneti	.ly
Zıwano resmi	Erebki
Merş	Libya, Libya, Libya
Cayo tewr berz	Bikku Bitti
Cayo tewr nızm	Sabkhat Ghuzayyil
Pere	Libyan dinar
Ravêrşiyayışê heqa merdıman	0,72
Xerita

Libya, mıntıqa ra zımey qıtay Afrika dera. Zımey Libya de Deryao Sıpê, (Deryao Miyanên); veroc de Nicer u Çad; rocvetış de Mısır u Sudan; rocawan de Tunıs u Cezayir estê. Paytextê Libya Tripoliyo. Libya ezay Mıletê Yewbiyayey u Yewiya Erebia.

Serra 1969ıne ra nat Mıemmer Qeddafi liderê Libya bi. Serra 2011 dı şarê Libya Mıemer Qedafi ardo cêr, eskeran nezdiyê Sirta dı o tepışto u kerdo linç, kışto. O taw ra nat Libya dı cumhuriyet ameyo pêhesnayış.

Tarix

Erdê Libya zaf işğali diy. Verênde ra Berberi ronıştey bi. Feqet bênatey seseranê 200-800 ra İmperatoriya Roma u İmperatoriya Bizansi erde Libya işğal kerd. Seserra 8. de Erebanê Emewiyan hıkum kerd u Berberan pêro İslamiyet qebul kerd. Seserra 15. de İmperatoriya Usmanıcan Libya işğal kerde. Bênatey seserranê 15.-19. de Libya gırêdiye be İmperatoriya Usmanıcan ra. Feqet Libya otonom biye.

Serra 1911ıne de İtalya Libya işğal kerde u Libya biye koloniya/mıstemera İtalya. Eskerê İtalya zaf terteley u dızdiya erdê şarê Libya kerdi. Bênateyê serranê 1954-1962 şarê Libya eskerê İtalya u Ewropa fetelna. Serra 1951ıne de Libya xoseriya xo gırewte.

İklım u sûki

İklımê Libya vıriyeno. Zımeyê Libya de iklım weşo. Mıntıqa ra Deryayê Sıpêy (Deryao Miyanên) de hewa zaf honıko. Feqet verocê Libya zaf germıno; tici zaf erzena. Verocê Libya çolan ra vıraziyao.

Bacarê gırdi:

1. Tripoli, nıfus: 1,682,000
2. Bınğazi, nıfus: 660,147
3. El Beyda
4. Mısrate
5. Sırt
6. Sebha

Sûka Tripoli merkezê iqtısad u siyasetê Libyaya. Banê tarixki zafê. Tripoli zaf cêngi diyê.

Nıfus

Nıfusê Libya 5,1 milyono. % 90 (se ra neway) şarê cı zımeyê Libya de ronıştiyayo. % 99 (se ra neway u new) şarê Libra Ereb u Berberan rayo. % 99 şarê Libya mısılmano. Merdumê ğeribi senıkê. Zıwano resmi Erebkiyo; feqet tayê merdumi Berberki qısey kenê. Nuskar u wendoğê xo zaf niyê.

İqtısad

İqtısadê Libya qewetın niyo. Endustriya petrol u qazi zaf muhıma. Standardê heyati hewl niyo. Seba ke Libya destek da era teror. No ri ra dewletanê Ewropa u Dewletanê Amerikayê Yewbiyayeyan ambargo nao ro. Serra 1989ıne de DAY roketi şawıti u Libya kerde xırabe. Ambargoy iqtısadê Libya rê zaf zerar da.

Çımey

Kıtabê melumatê CIAyê dınya — Libya Archived 2006-06-07 at the Wayback Machine

Search