Libya
17°E / 27°N 17°E
Ti Libya (Arabiko: ليبيا, Berber: ⵍⵉⴱⵢⴰ, Libya) ket maysa a pagilian idiay Maghreb a rehion iti Amianan nga Aprika a nabeddengan babaen ti Baybay Mediteraneo iti amianan, ti Ehipto iti daya, ti Sudan iti abagatan a daya, ti Chad ken Niger iti abagatan, ken ti Arhelia ken Tunisia iti laud.
Libya ليبياⵍⵉⴱⵢⴰ | |
|---|---|
 Wagayway | |
| Nailian a kanta: ليبيا ليبيا ليبيا (Ilokano: Libya, Libya, Libya)[1][2] | |
Selio iti Nailian a Pagibaliwan a Konseho.svg){kind=spacer} | |
.svg) | |
| Kapitolio ken kadakkelan a siudad | Tripoli 32°52′N 13°11′E / 32.867°N 13.183°E |
| Opisial a sasao | Arábiko[a] |
| Dagiti Pagsasao | Libio nga Arábiko, dadduma pay Dagiti Arábiko a dialekto, Berber |
| Nagan dagiti umili | Libio, Taga-Libya |
| Gobierno | Probisional a gobierno |
• Mangipagulo | Mohamed al-Menfi |
• Kangrunaan a Ministro | Abdul Hamid Dbeibeh |
| Lehislatura | Selio iti Nailian a Pagibaliwan a Konsilo |
| Pannakawayawayas | |
• Inibbatan babaen ti Italia | 10 Pebrero 1947 |
• manipud ti Nagkaykaysa a Pagarian ken Pransia babaen ti Pagimatonan ti Nagkaykaysa a Pagpagilian | 24 Disiembre 1951 |
| Kalawa | |
• Dagup | 1,759,541 km2 (679,363 sq mi) (Maika-17) |
| Populasion | |
• Senso idi 2006 | 5,670,688[b] |
• Densidad | 3.6/km2 (9.3/sq mi) (Maika-218) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2011 |
• Dagup | $37.492 billion[3] (Maika-95) |
• Tunggal maysa a tao | $5,787[3] (Maika-109) |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2011 |
• Dagup | $36.874 bilion[3] (Maika-84) |
• Tunggal maysa a tao | $5,691[3] (Maika-87) |
| HDI (2013) |  0.784[4]nangato · Maika-55 |
| Kuarta | Dinar (LYD) |
| Sona ti oras | UTC+2 (EET) |
| Pagmanehuan | kanawan |
| Kodigo ti panagtawag | 218 |
| Kodigo ti ISO 3166 | LY |
| TLD ti internet | .ly |
a. ^ Ti Libio nga Arábiko ken dagiti dadduma a pagsasao. Dagiti pagsasao a Berber kadagiti naisangayan a bassit ti populasionna a luglugar. Ti opisial a pagsasao ket nainaganan a kas ti "Arábiko" (Pannakairangaran ti Batay-linteg, artikulo 1). b. ^ Nairaman dagiti 350,000 a ganganaet | |
Nga adda iti gangani a 1.8 riwriw kuadrado kilometro (700,000 sq mi), ti Libya ket isu ti maikatlo a kadakkelan a pagilian idiay Áprika babaen ti kalawa, ken ti maika-17 a kadakkelan iti lubong.[5] Ti kadakkelan a siudad ket ti, Tripoli, a pagtaengan daytoy kadagiti 1.7 a riwriw iti 6.4 a riwriw a dagup a populasion iti Libya. Dagiti tallo a tinawtawid a paset iti daytoy a pagilian ket ti Tripolitania, Fezzan ken Cyrenaica.
Idi 2009 ti Libya ket adda ti kangatuan ti HDI idiay Aprika ken ti maikapat a kangatuan ti GDP (PPP) tunggal maysa a tao idiay Aprika, a kalpasan laeng ti Seychelles, Guinea Ekuatorial ken Gabon. Ti Libya ket adda ti maika-10 a napasingkedan a reserba ti lana iti ania man a pagilian iti lubong ken ti maika-17 a kangatuan ti panagpataud ti petrolio.[6]
A kas nagbanagan ti Sibil a Gubat ti Libya, ti Libio nga Arabo a Jamahiriya , a daytoy ket addan iti 34 tawtawen, ket narabba ken ti Libya ket simrek iti paset ti panawen a panagturay babaen ti panagbalbaliw nga administrasion a tinawtawagan a ti Nailian a Pagibaliwan a Konsilo.[7] Ti NTC ket nangibaga ti panggepenna a mangimaton ti umuna a paset iti panagibaliwan ti batay-linteg a demokrasia, a kalpasan daytoy ket nangitonton nga agikkatto para iti maysa a representatibo a lehislatura.[8]