Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας
To Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας (αγγλικά: Academy Award for Best Director) είναι ένα από τα βραβεία που δίνονται ετησίως από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών. Το βραβείο αποδίδεται σε σκηνοθέτη ταινίας, ο οποίος έχει επιτύχει μια θεωρούμενη πολύ καλή σκηοθεσία ενώ εργάζοταν στην βιομηχανία κινηματογράφου. Οι υποψηφιότητες επιλέγονται από τους σκηνοθέτες που είναι μέλη της Ακαδημίας, ενώ οι νικητές επιλέγονται από όλα τα μέλη της Ακαδημίας.[1][2][3]
Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας | |
---|---|
Ο βραβευμένοι το 2024, Κρίστοφερ Νόλαν | |
Απονέμεται για | Απονομή για σκηνοθετικό επιτεύγμα σε κινηματογραφική ταινία. |
Χώρα | ΗΠΑ |
Απονέμεται από | Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών |
Πρώτη απονομή | 1929 |
Ιστοσελίδα | oscars.org |
Ιστορία
Η 1η τελετή των βραβείων Όσκαρ πραγματοποιήθηκε το 1929 με το βραβείο να χωρίζεται σε κατηγορίες "Δραματική ταινία" και "Κωμωδία". Ο Φρανκ Μπορζέιγκι και ο Λιούις Μάιλστοουν κέρδισαν για τις ταινίας Έβδομος ουρανός και Ιππόται της αρβύλας, αντίστοιχα. Ωστόσο, αυτές οι κατηγορίες συγχωνεύτηκαν στο πλαίσιο όλων των επόμενων τελετών.[4] Οι υποψήφιοι καθορίζονται με μία μόνο ψήφο εντός του κλάδου σκηνοθετών της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών. Οι νικητές επιλέγονται κατά πλειοψηφία από το σύνολο των μελών της ακαδημίας που έχουν δικαίωμα ψήφου.[1][2][3]
Τα πρώτα έντεκα χρόνια των βραβείων Όσκαρ, επιτρεπόταν να προτείνονται για πολλές ταινίες του ίδιου σκηνοθέτη την ίδια χρονιά. Ωστόσο, μετά την υποψηφιότητα του Μάικλ Κερτίζ για δύο ταινίες, τα Κολασμένες ψυχές και 4 υπέροχα κορίτσια, στην 11η τελετή των βραβείων Όσκαρ, οι κανόνες αναθεωρήθηκαν έτσι το κάθε άτομο να μπορεί να είναι υποψήφιο μόνο για μία ταινία σε κάθε τελετή.[4] Αυτός ο κανόνας έχει έκτοτε τροποποιηθεί, αν και ο μόνος σκηνοθέτης που έλαβε πολλαπλές υποψηφιότητες την ίδια χρονιά ήταν ο Στίβεν Σόντερμπεργκ για τις ταινίες Έριν Μπρόκοβιτς και Traffic το 2000, κερδίζοντας το βραβείο για την τελευταία. Τα Βραβεία Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας και Καλύτερης Ταινίας είναι πολύ στενά συνδεδεμένα σε όλη την ιστορία τους. Από τις 89 ταινίες που κέρδισαν Όσκαρ καλύτερης ταινίας και ήταν επίσης υποψήφιες για καλύτερη σκηνοθεσία, οι 68 κέρδισαν το βραβείο.[5][6]
Από την καθιέρωσή του, το βραβείο έχει απονεμηθεί σε 75 σκηνοθέτες ή σκηνοθετικές ομάδες. Από την 96η τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ, ο Βρετανοαμερικανός σκηνοθέτης Κρίστοφερ Νόλαν είναι ο πιο πρόσφατος νικητής σε αυτήν την κατηγορία για το έργο του στην ταινία Οπενχάιμερ.
Νικητές
Στον παρακάτω πίνακα, τα έτη παρατίθενται σύμφωνα με την αρίθμηση της Ακαδημίας και γενικά αντιστοιχούν στο έτος κυκλοφορίας
της ταινίας στην κομητεία του Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας. οι τελετές γίνονται πάντα τον επόμενο χρόνο.[7] Για τις πρώτες πέντε
τελετές, η περίοδος επιλεξιμότητας διαρκούσε δώδεκα μήνες από την 1η Αυγούστου έως τις 31 Ιουλίου.[8] Για την 6η τελετή που πραγματοποιήθηκε το
1934, η περίοδος επιλεξιμότητας διήρκεσε από την 1η Αυγούστου 1932 έως τις 31 Δεκεμβρίου 1933.[8] Από την 7η τελετή που πραγματοποιήθηκε το 1935 ,
η περίοδος επιλεξιμότητας έγινε το πλήρες προηγούμενο ημερολογιακό έτος από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου.[8]
Δεκαετία του 1920
Έτος | Σκηνοθεσία | Πρωτότυπος τίτλος | Τίτλος στα ελληνικά | Πηγή |
---|---|---|---|---|
1927/28 | Φρανκ Μπορζέιγκι (Δραματική ταινία) | Seventh Heaven | Έβδομος ουρανός | [9] |
Χέρμπερτ Μπέρνον (Δραματική ταινία) | Sorrell and Son | Sorrell and Son | ||
Κινγκ Βάιντορ (Δραματική ταινία) | The Crowd | Ο άνθρωπος των μαζών | ||
Λιούις Μάιλστοουν (Κωμωδία) | Two Arabian Knights | Ιππόται της αρβύλας | ||
Τεντ Γουάιλντ (Κωμωδία) | Speedy | Speedy | ||
Τσάρλι Τσάπλιν (Κωμωδία) | The Circus | Ο Σαρλό στο τσίρκο | [10] | |
1928/29 | Φρανκ Λόιντ | The Divine Lady | Η μη εστεμμένη βασίλισσα | [11] |
Λάιονελ Μπάριμορ | Madame X | Madame X | ||
Χάρι Μπομόν | The Broadway Melody | The Broadway Melody | ||
Έρβιν Κάμινγκς | In Old Arizona | Ο ληστής της Αριζόνας | ||
Φρανκ Λόιντ | Drag | Drag | ||
Weary River | Ο μοιραίος χείμαρρος | |||
Ερνστ Λούμπιτς | The Patriot | Ο πατριώτης |
Δεκαετία του 1930
Έτος | Σκηνοθεσία | Πρωτότυπος τίτλος | Τίτλος στα ελληνικά | Πηγή |
---|---|---|---|---|
1929/30 | Λιούις Μάιλστοουν | All Quiet on the Western Front | Ουδέν νεότερον από το δυτικό μέτωπο | [12] |
Κλάρενς Μπράουν | Anna Christie | Άννα Κρίστι | ||
Romance | Ρομάντζο | |||
Ρόμπερτ Ζ. Λέοναρντ | The Divorcee | Μετά το διαζύγιο | ||
Ερνστ Λούμπιτς | The Love Parade | Ερωτική παρέλασις | ||
Κινγκ Βάιντορ | Hallelujah | Αλληλούια | ||
1930/31 | Νόρμαν Τάουρογκ | Skippy | Skippy | [13] |
Κλάρενς Μπράουν | A Free Soul | Ελεύθερες ψυχές | ||
Λιούις Μάιλστοουν | The Front Page | The Front Page | ||
Γουέσλεϊ Ραγκλς | Cimarron | Cimarron | ||
Γιόζεφ φον Στέρνμπεργκ | Morocco | Μαρόκο | ||
1931/32 | Φρανκ Μπορζέιγκι | Bad Girl | Bad Girl | [14] |
Κινγκ Βάιντορ | The Champ | Ο πρωταθλητής | ||
Γιόζεφ φον Στέρνμπεργκ | Shanghai Express | Σαγκάη Εξπρές | ||
1932/33 | Φρανκ Λόιντ | Cavalcade | Cavalcade | [15] |
Φρανκ Κάπρα | Lady for a Day | Κυρία για μια μέρα | ||
Τζορτζ Κιούκορ | Little Women | Οι 4 κόρες του δρος Μαρτς | ||
1934 | Φρανκ Κάπρα | It Happened One Night | Συνέβη μια νύχτα | [16] |
Βίκτορ Σέρτζινγερ | One Night of Love | Μια νύχτα έρωτος | ||
Γ. Σ. Βαν Ντάικ | The Thin Man | Ο άνθρωπος-σκιά | ||
1935 | Τζον Φορντ | The Informer | Ο καταδότης | [17][18] |
Χένρι Χάθαγουεϊ | The Lives of a Bengal Lancer | Οι λογχοφόροι της Βεγγάλης | ||
Φρανκ Λόιντ | Mutiny on the Bounty | Ναυτική ανταρσία | ||
Μάικλ Κερτίζ | Captain Blood | Κάπτεν Μπλαντ | ||
1936 | Φρανκ Κάπρα | Mr. Deeds Goes to Town | Ο πρίγκιπας των δολαρίων | [19] |
Γκράγκορι Λα Κάβα | My Man Godfrey | Ο άνδρας μου ο αλήτης | ||
Ρόμπερτ Ζ. Λέοναρντ | The Great Ziegfeld | Ο μέγας Ζίγκφιλντ | ||
Γ. Σ. Βαν Ντάικ | San Francisco | Σαν Φρανσίσκο, η πόλις της αμαρτίας | ||
Γουίλιαμ Γουάιλερ | Dodsworth | Χαμένα νιάτα | ||
1937 | Λίο Μακάρεϊ | The Awful Truth | Διαζύγιο με προθεσμία | [20] |
Γουίλιαμ Ντίτερλε | The Life of Emile Zola | Η ζωή του Αιμίλιου Ζολά | ||
Σίντνεϊ Φράνκλιν | The Good Earth | Υπό το βλέμμα του Βούδα | ||
Γκρέγκορι Λα Κάβα | Stage Door | Στο κατώφλι της ευτυχίας | ||
Γουίλιαμ Α. Γουέλμαν | A Star Is Born | Ένα αστέρι γεννιέται | ||
1938 | Φρανκ Κάπρα | You Can't Take It with You | Δεν θα τα πάρεις μαζί σου | [21] |
Μάικλ Κερτίζ | Angels with Dirty Faces | Κολασμένες ψυχές | ||
Four Daughters | 4 υπέροχα κορίτσια | |||
Νόρμαν Τάουρογκ | Boys Town | Αδέσποτα νιάτα | ||
Κινγκ Βάιντορ | The Citadel | Γκρεμισμένα είδωλα | ||
1939 | Βίκτορ Φλέμινγκ | Gone with the Wind | Όσα παίρνει ο άνεμος | [22] |
Φρανκ Κάπρα | Mr. Smith Goes to Washington | Αμερική, η χώρα της ελευθερίας | ||
Τζον Φορντ | Stagecoach | Η ταχυδρομική άμαξα | ||
Σαμ Γουντ | Goodbye, Mr. Chips | Αντίο, ωραία νιάτα | ||
Γουίλιαμ Γουάιλερ | Wuthering Heights | Ανεμοδαρμένα ύψη |
Δεκαετία του 1940
Δεκαετία του 1950
Έτος | Σκηνοθεσία | Πρωτότυπος τίτλος | Τίτλος στα ελληνικά | Πηγή |
---|---|---|---|---|
1950 | Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς | All About Eve | Όλα για την Εύα | [33] |
Τζορτζ Κιούκορ | Born Yesterday | Γεννημένη χτες | ||
Τζον Χιούστον | The Asphalt Jungle | Η ζούγκλα της ασφάλτου | ||
Κάρολ Ριντ | The Third Man | Ο τρίτος άνθρωπος | ||
Μπίλι Γουάιλντερ | Sunset Boulevard | Η λεωφόρος της δύσεως | ||
1951 | Τζορτζ Στίβενς | A Place in the Sun | Μια θέση στον ήλιο | [34] |
Τζον Χιούστον | The African Queen | Η βασίλισσα της Αφρικής | ||
Ελία Καζάν | A Streetcar Named Desire | Λεωφορείον ο πόθος | ||
Βινσέντε Μινέλι | An American in Paris | Ένας Αμερικανός στο Παρίσι | ||
Γουίλιαμ Γουάιλερ | Detective Story | Αστυνομική ιστορία | ||
1952 | Τζον Φορντ | The Quiet Man | Ο ήσυχος άνθρωπος | [35] |
Σέσιλ Ντε Μιλ | The Greatest Show on Earth | Το όγδοο θαύμα | ||
Τζον Χιούστον | Moulin Rouge | Μουλέν Ρουζ | ||
Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς | 5 Fingers | Υπόθεση Κικέρων | ||
Φρεντ Τσίνεμαν | High Noon | Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές | ||
1953 | Φρεντ Τσίνεμαν | From Here to Eternity | Όσο υπάρχουν άνθρωποι | [36] |
Τζορτζ Στίβενς | Shane | Άρπαγες της γης | ||
Τσαρλς Γουόλτερς | Lili | Λιλί | ||
Μπίλι Γουάιλντερ | Stalag 17 | Ο καταδότης του θαλάμου 17 | ||
Γουίλιαμ Γουάιλερ | Roman Holiday | Διακοπές στη Ρώμη | ||
1954 | Ελία Καζάν | On the Waterfront | Το λιμάνι της αγωνίας | [37] |
Άλφρεντ Χίτσκοκ | Rear Window | Σιωπηλός μάρτυς | ||
Τζορτζ Σίτον | The Country Girl | Η χωριατοπούλα | ||
Γουίλιαμ Α. Γουέλμαν | The High and the Mighty | Όταν σημάνει η ώρα | ||
Μπίλι Γουάιλντερ | Sabrina | Γλυκιά μου Σαμπρίνα | ||
1955 | Ντέλμπερτ Μαν | Marty | Μάρτι | [38] |
Ελία Καζάν | East of Eden | Ανατολικά της Εδέμ | ||
Ντέιβιντ Λιν | Summertime | Διακοπές στη Βενετία | ||
Τζόσουα Λόγκαν | Picnic | Πικνίκ | ||
Τζον Στέρτζες | Bad Day at Black Rock | Άσχημη μέρα στον άσπρο βράχο | ||
1956 | Τζορτζ Στίβενς | Giant | Ο γίγας | [39] |
Μάικλ Άντερσον | Around the World in 80 Days | Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες | ||
Γουόλτερ Λανγκ | The King and I | Ο Βασιλιάς κι εγώ | ||
Κινγκ Βάιντορ | War and Peace | Πόλεμος και ειρήνη | ||
Γουίλιαμ Γουάιλερ | Friendly Persuasion | Ο άνθρωπος δίχως όπλα | ||
1957 | Ντέιβιντ Λιν | The Bridge on the River Kwai | Η γέφυρα του ποταμού Κβάι | [40] |
Τζόσουα Λόγκαν | Sayonara | Σαγιονάρα | ||
Σίντνεϊ Λουμέτ | 12 Angry Men | Οι 12 ένορκοι | ||
Μαρκ Ρόμπσον | Peyton Place | Η ομορφιά της Κολάσεως | ||
Μπίλι Γουάιλντερ | Witness for the Prosecution | Μάρτυς κατηγορίας | ||
1958 | Βινσέντε Μινέλι | Gigi | Ζιζί | [41] |
Ρίτσαρντ Μπρουκς | Cat on a Hot Tin Roof | Λυσσασμένη γάτα | ||
Στάνλεϊ Κρέιμερ | The Defiant Ones | Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες | ||
Μαρκ Ρόμπσον | The Inn of the Sixth Happiness | Το πανδοχείο της 6ης ευτυχίας | ||
Ρόμπερτ Γουάιζ | I Want to Live! | Θέλω να ζήσω | ||
1959 | Γουίλιαμ Γουάιλερ | Ben-Hur | Μπεν Χουρ | [42] |
Τζακ Κλέιτον | Room at the Top | Στον ανεμοστρόβιλο των παθών | ||
Τζορτζ Στίβενς | The Diary of Anne Frank | Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ | ||
Μπίλι Γουάιλντερ | Some Like It Hot | Μερικοί το προτιμούν καυτό | ||
Φρεντ Τσίνεμαν | The Nun's Story | Η ιστορία μιας μοναχής |
Δεκαετία του 1960
Δεκαετία του 1970
Δεκαετία του 1980
Δεκαετία του 1990
Δεκαετία του 2000
Δεκαετία του 2010
Δεκαετία του 2020
Έτος | Σκηνοθεσία | Πρωτότυπος τίτλος | Τίτλος στα ελληνικά | Πηγή |
---|---|---|---|---|
2020 | Κλόι Ζάο | Nomadland | Η χώρα των νομάδων | [103] |
Λι Άιζακ Τσανγκ | Minari | Μινάρι | ||
Έμεραλντ Φένελ | Promising Young Woman | Υποσχόμενη νέα γυναίκα | ||
Ντέιβιντ Φίντσερ | Mank | Μανκ | ||
Τόμας Βίντερμπεργκ | Another Round | Άσπρο πάτο | ||
2021 | Τζέιν Κάμπιον | The Power of the Dog | Η εξουσία του σκύλου | [104] |
Πολ Τόμας Άντερσον | Licorice Pizza | Πίτσα γλυκόριζα | ||
Κένεθ Μπράνα | Belfast | Μπέλφαστ | ||
Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι | Doraibu mai kâ | Drive My Car | ||
Στίβεν Σπίλμπεργκ | West Side Story | Γουέστ Σάιντ στόρι | ||
2022 | Ντάνιελ | Everything Everywhere All at Once | Τα πάντα όλα | [105] |
Τοντ Φιλντ | Tár | Ταρ | ||
Μάρτιν Μακντόνα | The Banshees of Inisherin | Τα πνεύματα του Ινισέριν | ||
Ρούμπεν Έστλουντ | Triangle of Sadness | Το τρίγωνο της θλίψης | ||
Στίβεν Σπίλμπεργκ | The Fabelmans | The Fabelmans | ||
2023 | Κρίστοφερ Νόλαν | Oppenheimer | Οπενχάιμερ | [106] |
Τζόναθαν Γκλέιζερ | The Zone of Interest | Ζώνη ενδιαφέροντος | ||
Γιώργος Λάνθιμος | Poor Things | Poor Things | ||
Μάρτιν Σκορσέζε | Killers of the Flower Moon | Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού | ||
Justine Triet | Anatomie d'une chute | Ανατομία μιας πτώσης |
Λοιπές πληροφορίες
- Πολλοί διακεκριμένοι σκηνοθέτες δεν βραβεύτηκαν ποτέ με το βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Μερικοί από αυτούς είναι οι Ρόμπερτ Άλτμαν (5 υποψηφιότητες), Μικελάντζελο Αντονιόνι (1 υποψηφιότητα), Ίνγκμαρ Μπέργκμαν (3 υποψηφιότητες), Τσάρλι Τσάπλιν (1 υποψηφιότητα), Φεντερίκο Φελίνι (4 υποψηφιότητες), Άλφρεντ Χίτσκοκ (5 υποψηφιότητες), Στάνλει Κιούμπρικ (4 υποψηφιότητες), Ακίρα Κουροσάβα (1 υποψηφιότητα), Χάουαρντ Χοκς (1 υποψηφιότητα), Σίντνεϊ Λουμέτ (4 υποψηφιότητες), Ντέιβιντ Λιντς (3 υποψηφιότητες), Ρίντλεϊ Σκοτ (3 υποψηφιότητες), Πίτερ Γουίαρ (4 υποψηφιότητες) και Όρσον Γουέλς (1 υποψηφιότητα).
- Ο Στίβεν Ντάλντρι είναι ο μόνος σκηνοθέτης που έχει καταφέρει να είναι υποψήφιος για όλες του τις ταινίες (τρεις φορές μέχρι στιγμής) χωρίς να καταφέρει να κερδίσει.
- Καμία γυναίκα σκηνοθέτης δεν είχε καταφέρει να κερδίσει το βραβείο μέχρι την νίκη της Κάθριν Μπίγκελοου για την ταινία The Hurt Locker (The Hurt Locker) το 2010. Μέχρι τότε μόνο τρεις σκηνοθέτιδες (Τζέιν Κάμπιον, Σοφία Κόπολα και Λίνα Βερτμίλερ) είχαν κατάφεραν να αποσπάσουν υποψηφιότητα σε αυτή την κατηγορία.
- Έξι άνθρωποι ήταν υποψήφιοι για το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου και το Όσκαρ Σκηνοθεσίας για την ίδια ταινία, αλλά κανένας δεν κατάφερε να κερδίσει και τα δύο βραβεία. Τέσσερις κέρδισαν το βραβείο Σκηνοθεσίας αλλά όχι Καλύτερου Ηθοποιού - Ο Γουόρεν Μπίτι για το Οι κόκκινοι, ο Γούντι Άλεν για το Ο νευρικός εραστής, ο Κέβιν Κόσνερ για το Χορεύοντας με τους λύκους και ο Κλιντ Ίστγουντ για τα Οι ασυγχώρητοι και Million Dollar Baby. Δύο κέρδισαν το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου αλλά όχι αυτό της σκηνοθεσίας - Ο Λόρενς Ολίβιε για το Άμλετ και ο Ρομπέρτο Μπενίνι για το Η ζωή είναι ωραία.
- Τα 61 από τα 82 Όσκαρ Σκηνοθεσίας ήταν για ταινίες που κέρδισαν επίσης το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας.
Ρεκόρ
Κατηγορία | Όνομα | Ρεκόρ | Χρονιά | Σημειώσεις |
---|---|---|---|---|
Περισσότερα Βραβεία | Τζον Φορντ | 4 | 1952 | 5 συνολικές υποψηφιότητες |
Περισσότερες Υποψηφιότητες | Γουίλιαμ Γουάιλερ | 12 | 1965 | 3 συνολικά βραβεία |
Πιο Ηλικιωμένος Νικητής | Κλιντ Ίστγουντ | 74 χρονών | 2004 | Million Dollar Baby |
Πιο Ηλικιωμένος Υποψήφιος | Τζον Χιούστον | 79 χρονών | 1985 | Η τιμή των Πρίτσι (Prizzi's Honor) |
Νεότερος Νικητής | Νόρμαν Τόρογκ | 32 χρονών | 1930/31 | Skippy |
Νεότερος Υποψήφιος | Τζον Σίνγκλετον | 24 χρονών | 1991 | Τα Παιδιά της Γειτονιάς (Boyz N the Hood) |
Παραπομπές
Εξωτερικοί Σύνδεσμοι
- Oscars.org (επίσημη ιστοσελίδα)
- The Academy Awards Database
- Oscar.com