Αρσέν Βενγκέρ

Αγωνιστικό έργο

Ανέλαβε την ομάδα του βόρειου Λονδίνου την 1η Οκτωβρίου 1996 αντικαθιστώντας τον Μπρους Ρίοκ,^[3] για να αποτελεί ήδη τον μακροβιότερο της ιστορίας στην τεχνική της ηγεσία, κατόπιν συνεργασίας πάνω από 20 ετών.^[4] Παρότι ως παίκτης δεν είχε διακριθεί ιδιαίτερα, οι επαναστατικές του προπονητικές μέθοδοι και ιδέες μεταμόρφωσαν στην κυριολεξία αγωνιστικά τους Κανονιέρηδες, οι οποίοι διαχρονικά –από τη "χρυσή" ακόμα εποχή τους κατά το Μεσοπόλεμο–^[5] βαρύνονταν με τη φήμη του μη ελκυστικού θεάματος,^{[σ. 1]} εξελίσσοντάς τους σε ένα συγκρότημα που προσφέρει άκρως επιθετικό ποδόσφαιρο πλέον.^[9]

Τους έχει οδηγήσει σε σημαντικές επιτυχίες, όπως τη μόνη τους παρουσία σε τελικό Τσάμπιονς Λιγκ το 2006, τον αντίστοιχο του κυπέλλου UEFA το 2000 (ηττήθηκαν από τη Γαλατασαράι στη διαδικασία των πέναλτι), την ανάδειξη σε αήττητους πρωταθλητές Αγγλίας την περίοδο 2003-04 (αυξάνοντας το ρεκόρ των συνεχών αγώνων Α' κατηγορίας χωρίς ήττα στους 49, εκτεινόμενων σε τρεις περιόδους)^{[σ. 2]} και τα δύο νταμπλ τίτλων των 1998 (πριν συμπληρώσει διετία επικεφαλής τους) και 2002 (όπου για το πρωτάθλημα δεν ηττήθηκαν εκτός έδρας, σκοράροντας σε όλες τις 38 αναμετρήσεις του).^[11]

Στα 130 χρόνια του συλλόγου, είναι αυτός που τον οδήγησε στους περισσότερους εγχώριους –αλλά και γενικά– τίτλους μεγάλης εμβέλειας,^[12] συγκεκριμένα:

• 3 Πρωταθλήματα επί συνόλου 13 κατακτήσεων (1998, 2002, 2004 και 5 θέσεις δευτεραθλητή: 1999, 2000, 2001, 2003, 2005)
• 7 Κύπελλα σε 13 συνολικά (1998, 2002, 2003, 2005, 2014, 2015 και 2017 και φιναλίστ το 2001)
• 6 Κομιούνιτι ή Τσάριτι Σιλντ, δηλαδή σούπερ καπ, στα 14 (1998, 1999, 2002, 2004, 2014, 2015 και 2017 επί 9 εμφανίσεων).

Η περίοδος 1996-97, όταν και ανέλαβε καθήκοντα την 9η από τις 38 αγωνιστικές του πρωταθλήματος, υπήρξε η μοναδική, μέχρι την περίοδο 2016-17 όπου δεν εξασφαλίστηκε –για 4 γκολ στην ισοβαθμία– συμμετοχή σε όμιλο του Τσάμπιονς Λιγκ. Έκτοτε καταγράφηκε αδιάλειπτη παρουσία, σταθερή δε έως και το 2017 πρόκριση στη φάση των 16 πλην του 1999,^[13] όπου η 3η θέση σε εκείνον έφερε τον "υποβιβασμό" στο κύπελλο UEFA και την πορεία προς τον τελικό του. Με την έναρξη της διοργάνωσης 2015-16, οι 18 συνεχόμενες φορές της Άρσεναλ σε όμιλο είναι λιγότερες από μόλις τις 19 της Ρεάλ Μαδρίτης (μόνη χωρίς αποκλεισμό στη δεδομένη φάση^[13]), καθώς το ανάλογο σερί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ διακόπηκε το 2014.^[14]

Το γεγονός επιτρέπει στον Βενγκέρ να φθάσει –με περιθώρια να υπερβεί– τον παλαίμαχο συνάδελφο Άλεξ Φέργκιουσον της τελευταίας, σχετικά με τον αριθμό ρεκόρ των 18 συμμετοχών στο Τσάμπιονς Λιγκ χωρίς διακοπή (αμφότεροι με το ίδιο σωματείο). Περαιτέρω στον ατομικό τομέα και τώρα σε κλίμακα χώρας, αποτέλεσε τον πρώτο μη Βρετανό νταμπλούχο προπονητή (ακολούθησε το 2010 ο Κάρλο Αντσελότι της Τσέλσι)^[15] και τον μοναδικό που το επανέλαβε, ενώ μοιράζεται το ρεκόρ –ανεξαρτήτως εθνικότητας– στις ανακηρύξεις σε κυπελλούχο.

Γενικότερη προσφορά

Στο Γάλλο τεχνικό πιστώνεται επίσης η εξασφάλιση πόρων για τη χρηματοδότηση υλοποίησης τόσο του προπονητικού κέντρου στο Λόντον Κόλνι (εργασίες 1998-1999), όσο και –σε υψηλότερο βαθμό– της καινούργιας και υπερσύγχρονης έδρας Στάδιο Έμιρατς (2004-2006). Οι οικονομικές αυτές δυνατότητες ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής που εφαρμόζει με αγορά νεαρών ταλαντούχων παικτών −διαφόρων εθνικοτήτων, όμως σπάνια Βρετανούς−, την ανάδειξή τους και μεταπώληση σε πολλαπλάσιο τίμημα.^{[σ. 3]} Το κόστους 15½ εκατομμυρίων ευρώ πρώτο ιδιόκτητο προπονητήριο του συλλόγου, δημιουργήθηκε αποκλειστικά μέσω των 35 της Ρεάλ Μαδρίτης τον Ιούλιο του 1999 για απόκτηση του Νικολά Ανελκά,^{[17] [18]} ο οποίος 28 μήνες νωρίτερα υπήρξε με μόλις 760 χιλιάδες από την Παρί Σεν Ζερμέν η εναρκτήρια "επένδυση" της εποχής Βενγκέρ.^[19] Ο τελευταίος έχει αναφερθεί στην απόφαση ανέγερσης του Έμιρατς ως "τη σπουδαιότερη για την Άρσεναλ από το 1925 όταν το διοικητικό συμβούλιο επέλεξε να προσλάβει"^[20] τον έτερο θρύλο της τεχνικής της ηγεσίας Χέρμπερτ Τσάπμαν.^{[σ. 4]}

Οι δύο τους άλλωστε πρόκειται για τους μόνους που η προτομή τους κοσμεί εσωτερικό χώρο του γηπέδου, από κοινού με του τέως προέδρου Ντένις Χιλ-Γουντ (1962-1982, πατέρα του επόμενου μέχρι το 2013, Πίτερ).^[12] Ενώ εκείνων είχαν τοποθετηθεί στην παλαιά έδρα –επί σχεδόν ένα αιώνα– Χάιμπουρι αμέσως με το θάνατό τους (1934 και 1982), του Αλσατού αναρτήθηκε μαζί τους στο Έμιρατς και όντας αυτός όχι απλά εν ζωή, αλλά και ενεργό στέλεχος του σωματείου. Έρευνα του 2009 κατέδειξε ότι ο Βενγκέρ σημείωσε από το 2004 σε αγοραπωλησίες παικτών μέσο ετήσιο κέρδος 4,4 εκατομμύρια λίρες, πολύ ανώτερο κάθε προπονητή του αγγλικού ποδοσφαίρου.^[21] Την είδηση αναπαρήγαγαν με ενθουσιασμό τα μέσα ενημέρωσης, δεδομένου πως στην πρώτη του δεκαετία (1996-2006) οι Λονδρέζοι συνδύαζαν το πλούσιο θέαμα στο παιχνίδι τους με την αποτελεσματικότητα και τις διακρίσεις.

Σύμφωνα με τα προηγούμενα, δεν προκαλεί εντύπωση ότι υπερασπίζεται σθεναρά το Financial Fair Play,^[22] καθώς προτού καν το υιοθετήσει η UEFA εκείνος εξαπέλυε ευθείες κατηγορίες στις Τσέλσι, Μάντσεστερ Σίτι και Ρεάλ Μαδρίτης για "οικονομικό ντοπάρισμα" (financial doping) μέσω της πολιτικής οι δαπάνες να υπερβαίνουν τα έσοδα τους.^[23] Το Σεπτέμβριο του 2011, τέλος, προέβλεψε το όφελος που το άθλημα θα αποκομίσει με τη νομισματική κρίση στην Ευρωζώνη, αναθεωρώντας τα μεγέθη και τις αξίες του.^{[24] [25]} Το διάστημα παραμονής του στη βρετανική πρωτεύουσα, έχει απορρίψει δελεαστικές προτάσεις να αναλάβει κορυφαίες εθνικές ομάδες (Αγγλίας, Γαλλίας) και εύρωστους ευρωπαϊκούς συλλόγους (Μπάγερν Μονάχου, Ρεάλ Μαδρίτης, Παρί Σεν Ζερμέν, ενδεχομένως και Μονακό εκ νέου μετά 20ετία).^{[26] [27]}

Κριτική

Οι παραπάνω οικονομικές επιλογές του Βενγκέρ (πωλήσεις, χρηματοδότηση κατασκευής εγκαταστάσεων) σε συνδυασμό με την παρατεταμένη έλλειψη τίτλων της Άρσεναλ από το 2006 (χρονιά όπου ως φιναλίστ πέτυχε την τελευταία της παρουσία σε ημιτελικά Τσάμπιονς Λιγκ, για να ακολουθήσουν μόλις δύο κύπελλα τα 2014, 2015 και η 3η ή συχνότερα 4η θέση στο πρωτάθλημα) διχάζουν τους οπαδούς της,^{[28] [26] [29]} ενώ αποτέλεσαν αιτίες δημόσιας κριτικής με αφετηρία ακόμη και τον Ουζμπέκο μεγαλομέτοχο (ποσοστό 30%) Αλισέρ Ουσμάνοφ.^{[30] [31]} Κατά καιρούς τον στηρίζουν πάντως η διοίκηση,^{[32] [33]} παίκτες του,^{[34] [35]} αλλά και συνάδελφοί του που υπάρχει παρελθόν αντιπαλότητας σε δηλώσεις ή συμπεριφορές.^{[36] [37] [38]}

Σε επίπεδο εκτός σωματείου, τώρα, αρκετοί επισημαίνουν το ζήτημα που οι ποδοσφαιριστές του φέρεται να αντιμετωπίζουν εξαιτίας των αποβολών, τουλάχιστον σύμφωνα με τις ακριβώς 100 που χρεώθηκαν ανάμεσα σε Οκτώβριο 1996 και Φεβρουάριο 2014. Εντούτοις, η Άρσεναλ ήταν που στον πίνακα ευ αγωνίζεσθαι (fair play) της διοργανώτριας Premier League ανακηρύχθηκε κορυφαία του πρωταθλήματος τα 2004, 2005,^[39] 2010,^[40] δεύτερη το 2006^[41] και τρίτη το 2009.^[42] Αυτό που δεν αμφισβητείται, είναι ότι οι ομάδες του Βενγκέρ στηρίζονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία στο ξένο στοιχείο.

Ρεκόρ κατακτήσεων κυπέλλου Αγγλίας

Από τις 30 Μαΐου 2015 και την 6η νίκη σε 7 τελικούς κυπέλλου, πρόκειται πλέον για τον τεχνικό με τις περισσότερες κατακτήσεις της αρχαιότερης διοργάνωσης —διασυλλογικής ή εθνικών συγκροτημάτων– σε παγκόσμια κλίμακα. Τη διάκριση μοιράζεται με τον "κ. Άστον Βίλα" Τζορτζ Ράμζι,^[43] υπό την καθοδήγηση του οποίου οι Χωριάτες μεταξύ 1887 και 1920 πανηγύρισαν 6 φορές σε 8 τελικούς.^{[σ. 5]} Συμπτωματικά το ρεκόρ ισοφαρίστηκε όταν στον τελικό του 2015 τα "Κανόνια" επιβλήθηκαν (4-0) της Άστον Βίλα. Ο Γάλλος έχει τη χρονική δυνατότητα να ξεπεράσει τον προπολεμικό από τη Σκοτία σε κατακτήσεις του αγγλικού θεσμού, ο ίδιος ωστόσο δηλώνει ότι μεσοπρόθεσμα θα αποσυρθεί της ενεργού δράσης.

Χιλιάδα αγώνων

Το Σάββατο 22 Μαρτίου 2014, συμπλήρωσε ως επικεφαλής της Άρσεναλ 1.000 επίσημους αγώνες σε εγχώριες και ευρωπαϊκές διοργανώσεις, έχοντας υπερβεί προ πολλού τη 14ετία του Τζορτζ Άλισον (1934-1947) και τους 540 του Μπέρτι Μι (1966-1976).^[45] Έγινε ο 5ος που έφθασε τετραψήφιο αριθμό αποκλειστικά με ένα σωματείο της Αγγλίας, έπειτα τους Ράμζι (ο προαναφερόμενος, 1884-1926), Ντάριο Γκράντι (Κριού Αλεξάντρα, 1983-2011 σε τρία διαστήματα) και τους δύο Σερ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ Ματ Μπάσμπι (1945-1971 με διακοπή), Άλεξ Φέργκιουσον (1986-2013).^[37] Η επέτειος συνοδεύτηκε πάντως με την 6-0 εκτός έδρας ήττα πρωταθλήματος από την Τσέλσι του Ζοζέ Μουρίνιο, ανταγωνιστή τόσο εντός γηπέδου όσο και στον τομέα των δηλώσεων.^[46] Παρόμοια περίπτωση αντίπαλου προπονητή ο Φέργκιουσον, τον Αύγουστο του 2011 και με τη νίκη 8-2 στο Μάντσεστερ, υποχρέωσε τον Βενγκέρ στην ευρύτερη ήττα της Άρσεναλ τα τελευταία 115 χρόνια.^[47] Κατόπιν ολοκλήρωσης της περιόδου 2014-15, οι συνολικές αναμετρήσεις έχουν ανέλθει σε 1.066 (Φέργκιουσον 1.500, Γκράντι 1.362 και Μπάσμπι 1.141), με αποτελέσματα 613-249-204 (χονδρικά: 5½ νίκες - 2½ ισοπαλίες - 2 ήττες ανά 10 αγώνες).

• Arsène Wenger, βάση δεδομένων footballdatabase.eu
• Arsène Wenger, βάση δεδομένων transfermarkt.gr

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Arsène Wenger στο Wikimedia Commons