Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας

διεθνής οργανισμός που επιδιώκει να προωθήσει την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας και να αναστείλει τη χρήση της για οποιονδήποτε

16°24′58″E / 48.23389°N 16.41611°E / 48.23389; 16.41611

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, (αγγλικά: International Atomic Energy Agency), γνωστή και με το διεθνές αρκτικόλεξο IAEA, (προφέρεται: Άι-Έι-Ι-Έι), είναι ένας αυτόνομος διεθνής διακρατικός οργανισμός που συνδέεται με τον ΟΗΕ, του οποίου και αποτελεί εξειδικευμένη οργάνωση.

Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας
ΣυντομογραφίαΙΑΕΑ
Ίδρυση1957
ΤύποςΟργανισμός
ΈδραΒιέννη, Αυστρία
ΕπικεφαλήςΡαφαέλ Γκρόσι
Ιστότοποςhttp://www.iaea.org

Η ΙΑΕΑ ιδρύθηκε το 1957, έχει έδρα τη Βιέννη και το 2019 αριθμούσε 167 χώρες-μέλη.[1] Το 1994 αποχώρησε η Βόρεια Κορέα, ενώ το 2003 η Καμπότζη. Το 2005 απενεμήθη τόσο στην ΙΑΕΑ όσο και στον τότε γενικό διευθυντή της, Δρα Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Από την 1η Δεκεμβρίου του 2009 ως τον θάνατό του, τον Ιούλιο του 2019 γενικός διευθυντής ήταν ο Ιάπωνας Γιουκίγια Αμάνο. Στις 3 Δεκεμβρίου 2019 ανέλαβε στη θέση ο Αργεντίνος Ραφαέλ Γκρόσι.

Όργανα ΙΑΕΑ

Κύρια όργανα της Διεθνούς οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας είναι:[2]

  1. Η Γενική Διάσκεψη της ΙΑΕΑ: η οποία συγκροτείται από αντιπροσώπους όλων των χωρών-μελών της Οργάνωσης. Συνέρχεται σε τακτική ετήσια σύνοδο καθώς και σε άλλες ειδικές περιπτώσεις ανάλογα με τις ανάγκες εκτάκτων καταστάσεων. Η Διάσκεψη μπορεί να συζητά οποιοδήποτε θέμα που αφορά ή περιλαμβάνεται στο εύρος που καλύπτει το καταστατικό της ΙΑΕΑ.
  2. Το Συμβούλιο των Διοικητών της ΙΑΕΑ, καλούμενο πολλές φορές και Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, που αποτελείται από 35 χώρες-μέλη το οποίο και είναι υπεύθυνο για την εκτέλεση του έργου της Οργάνωσης. Τα μέλη του εκλέγονται από τη Γενική Διάσκεψη. Και τέλος
  3. Ο Γενικός Διευθυντής της ΙΑΕΑ, ο οποίος και είναι ο ανώτερος διοικητικός αξιωματούχος της ΙΑΕΑ, ο οποίος διορίζεται από το προαναφερόμενο Συμβούλιο των Διοικητών, κατόπιν έγκρισης της Γενικής Διάσκεψης της ΙΑΕΑ. Η δε θητεία του Γενικού Διευθυντού είναι τετραετής. Νέος Γενικός Διευθυντής εξελέγη στις 2 Ιουλίου του 2009 ο Ιάπωνας Γιουκίγια Αμάνο.

Διατελέσαντες Γενικοί Διευθυντές του ΙΑΑΑ

Όλες οι θητείες άρχισαν την 1η Δεκεμβρίου και ολοκληρώθηκαν στις 30 Νοεμβρίου των αντίστοιχων ετών.

Όνομα (γέννηση-θάνατος)Χώρα καταγωγήςΔιάρκεια θητείαςΣυνολικός χρόνος θητείας (σε έτη)
Γ. Στέρλινγκ Κολ (1904-1987)ΗΠΑ1957–19614
Σίγκβαρτ Έκλουντ (1911-2000)Σουηδία1961–198120
Χανς Μπλιξ (1928-)Σουηδία1981–199716
Μοχάμετ Ελ Μπαραντέι (1942-)Αίγυπτος1997–200912
Γιουκίγια Αμάνο (1947-2019)Ιαπωνία2009 – 18 Ιουλίου 20199 (απεβίωσε εν ενεργεία)
Ραφαέλ Γκρόσι (1961-)Αργεντινή3 Δεκεμβρίου 2019 - σήμεραΣημερινός

Σκοπός της ΙΑΕΑ

Τα μέλη της ΙΑΕΑ
  Μέλη
  Αποχωρήσαντα μέλη (Βόρεια Κορέα)
  Μη μέλη

Σκοποί της ΙΑΕΑ όπως αυτοί περιγράφονται στο καταστατικό της είναι εν περιλήψει αφενός η επιτάχυνση και η διεύρυνση της συμβολής της ατομικής ενέργειας στην παγκόσμια ειρήνη, υγεία και την ευημερία (modus vivendi), των λαών της Γης, και αφετέρου η διασφάλιση ότι κάθε παρεχόμενη βοήθεια την οποία μπορεί να παρέχει δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για πολεμικούς σκοπούς.

Κράτη μέλη

Χώρα[3]Ημερομηνία εισδοχής
Αφγανιστάν31 Μαΐου 1957 (1957-05-31) (66 ετών)
Αλβανία23 Αυγούστου 1957 (1957-08-23) (66 ετών)
Αλγερία24 Δεκεμβρίου 1963 (1963-12-24) (60 ετών)
Ανγκόλα9 Νοεμβρίου 1999 (1999-11-09) (24 ετών)
Αντίγκουα και Μπαρμπούντα14 Οκτωβρίου 2015 (2015-10-14) (8 ετών)
Αργεντινή3 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-03) (66 ετών)
Αρμενία27 Σεπτεμβρίου 1993 (1993-09-27) (30 ετών)
Αυστραλία29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (66 ετών)
Αυστρία10 Μαΐου 1957 (1957-05-10) (66 ετών)
Αζερμπαϊτζάν30 Μαΐου 2001 (2001-05-30) (22 ετών)
Μπαχάμες7 Ιανουαρίου 2014 (2014-01-07) (10 ετών)
Μπαχρέιν23 Ιουνίου 2009 (2009-06-23) (14 ετών)
Μπανγκλαντές27 Σεπτεμβρίου 1972 (1972-09-27) (51 ετών)
Μπαρμπάντος20 Νοεμβρίου 2015 (2015-11-20) (8 ετών)
Λευκορωσία8 Απριλίου 1957 (1957-04-08) (67 ετών)
Βέλγιο29 Απριλίου 1958 (1958-04-29) (66 ετών)
Μπελίζ31 Μαρτίου 2006 (2006-03-31) (18 ετών)
Μπενίν26 Μαΐου 1999 (1999-05-26) (24 ετών)
Βολιβία15 Μαρτίου 1963 (1963-03-15) (61 ετών)
Βοσνία και Ερζεγοβίνη19 Σεπτεμβρίου 1995 (1995-09-19) (28 ετών)
Μποτσουάνα20 Μαρτίου 2002 (2002-03-20) (22 ετών)
Βραζιλία29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (66 ετών)
Μπρουνέι18 Φεβρουαρίου 2014 (2014-02-18) (10 ετών)
Βουλγαρία17 Αυγούστου 1957 (1957-08-17) (66 ετών)
Μπουρκίνα Φάσο14 Σεπτεμβρίου 1998 (1998-09-14) (25 ετών)
Μπουρούντι24 Ιουνίου 2009 (2009-06-24) (14 ετών)
Καμπότζη23 Νοεμβρίου 2009 (2009-11-23) (14 ετών) (αρχικά έγινε μέλος στις 6-2-1958, όμως αποχώρησε στις 26-3-2003).[4][5][6]
Καμερούν13 Ιουλίου 1964 (1964-07-13) (59 ετών)
Καναδάς29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (66 ετών)
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία5 Ιανουαρίου 2001 (2001-01-05) (23 ετών)
Τσαντ2 Νοεμβρίου 2005 (2005-11-02) (18 ετών)
Χιλή19 Σεπτεμβρίου 1960 (1960-09-19) (63 ετών)
Κίνα1 Ιανουαρίου 1984 (1984-01-01) (40 ετών)
Κολομβία30 Σεπτεμβρίου 1960 (1960-09-30) (63 ετών)
Δημοκρατία του Κονγκό15 Ιουλίου 2009 (2009-07-15) (14 ετών)
Κόστα Ρίκα25 Μαρτίου 1965 (1965-03-25) (59 ετών)
Ακτή Ελεφαντοστού19 Νοεμβρίου 1963 (1963-11-19) (60 ετών)
Κροατία12 Φεβρουαρίου 1993 (1993-02-12) (31 ετών)
Κούβα1 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-01) (66 ετών)
Κύπρος7 Ιουνίου 1965 (1965-06-07) (58 ετών)
Τσεχία27 Σεπτεμβρίου 1993 (1993-09-27) (30 ετών)
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό10 Οκτωβρίου 1961 (1961-10-10) (62 ετών)
Δανία16 Ιουλίου 1957 (1957-07-16) (66 ετών)
Τζιμπουτί6 Μαρτίου 2015 (2015-03-06) (9 ετών)
Δομινίκα17 Φεβρουαρίου 2012 (2012-02-17) (12 ετών)
Δομινικανή Δημοκρατία11 Ιουλίου 1957 (1957-07-11) (66 ετών)
3 Μαρτίου 1958 (1958-03-03) (66 ετών)
Αίγυπτος4 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-04) (66 ετών)
Ελ Σαλβαδόρ22 Νοεμβρίου 1957 (1957-11-22) (66 ετών)
Ερυθραία20 Δεκεμβρίου 2002 (2002-12-20) (21 ετών)
Εσθονία31 Ιανουαρίου 1992 (1992-01-31) (32 ετών)
Αιθιοπία30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (66 ετών)
Φίτζι2 Νοεμβρίου 2012 (2012-11-02) (11 ετών)
Φινλανδία7 Ιανουαρίου 1958 (1958-01-07) (66 ετών)
Γαλλία29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (66 ετών)
Γκαμπόν21 Ιανουαρίου 1964 (1964-01-21) (60 ετών)
Γεωργία23 Φεβρουαρίου 1996 (1996-02-23) (28 ετών)
Γερμανία (έγινε μέλος με το όνομα Δυτική Γερμανία. Η Ανατολική Γερμανία ήταν επίσης μέλος της IAEA προτού γίνει η ένωση)[7]1 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-01) (66 ετών)
Γκάνα28 Σεπτεμβρίου 1960 (1960-09-28) (63 ετών)
Ελλάδα30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (66 ετών)
Γουατεμάλα29 Μαρτίου 1957 (1957-03-29) (67 ετών)
Γουιάνα27 Ιανουαρίου 2015 (2015-01-27) (9 ετών)
Αϊτή7 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-07) (66 ετών)
 Βατικανό20 Αυγούστου 1957 (1957-08-20) (66 ετών)
Ονδούρα24 Φεβρουαρίου 2003 (2003-02-24) (21 ετών) (αρχικά έγινε μέλος στις 9-7-1957 όμως αποσύρθηκε στις 19-6-1967).[8]
Ουγγαρία8 Αυγούστου 1957 (1957-08-08) (66 ετών)
Ισλανδία6 Αυγούστου 1957 (1957-08-06) (66 ετών)
Ινδία16 Ιουλίου 1957 (1957-07-16) (66 ετών)
Ινδονησία7 Αυγούστου 1957 (1957-08-07) (66 ετών)
Ιράν16 Σεπτεμβρίου 1958 (1958-09-16) (65 ετών)
Ιράκ4 Μαρτίου 1959 (1959-03-04) (65 ετών)
Δημοκρατία της Ιρλανδίας6 Ιανουαρίου 1970 (1970-01-06) (54 ετών)
Ισραήλ12 Ιουλίου 1957 (1957-07-12) (66 ετών)
Ιταλία30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (66 ετών)
Τζαμάικα29 Δεκεμβρίου 1965 (1965-12-29) (58 ετών)
Ιαπωνία16 Ιουλίου 1957 (1957-07-16) (66 ετών)
Ιορδανία18 Απριλίου 1966 (1966-04-18) (58 ετών)
Καζακστάν14 Φεβρουαρίου 1994 (1994-02-14) (30 ετών)
Κένυα12 Ιουλίου 1965 (1965-07-12) (58 ετών)
Νότια Κορέα8 Αυγούστου 1957 (1957-08-08) (66 ετών)
Κουβέιτ1 Δεκεμβρίου 1964 (1964-12-01) (59 ετών)
Κιργιστάν10 Σεπτεμβρίου 2003 (2003-09-10) (20 ετών)
Λάος4 Νοεμβρίου 2011 (2011-11-04) (12 ετών)
Λετονία10 Απριλίου 1997 (1997-04-10) (27 ετών)
Λίβανος29 Ιουνίου 1961 (1961-06-29) (62 ετών)
Λεσότο13 Ιουλίου 2009 (2009-07-13) (14 ετών)
Λιβερία5 Οκτωβρίου 1962 (1962-10-05) (61 ετών)
Λιβύη9 Σεπτεμβρίου 1963 (1963-09-09) (60 ετών)
Λίχτενσταϊν13 Δεκεμβρίου 1968 (1968-12-13) (55 ετών)
Λιθουανία18 Νοεμβρίου 1993 (1993-11-18) (30 ετών)
Λουξεμβούργο29 Ιανουαρίου 1958 (1958-01-29) (66 ετών)
Βόρεια Μακεδονία25 Φεβρουαρίου 1994 (1994-02-25) (30 ετών)
Μαδαγασκάρη22 Μαρτίου 1965 (1965-03-22) (59 ετών)
Μαλάουι2 Οκτωβρίου 2006 (2006-10-02) (17 ετών)
Μαλαισία15 Ιανουαρίου 1969 (1969-01-15) (55 ετών)
Μάλι10 Αυγούστου 1961 (1961-08-10) (62 ετών)
Μάλτα29 Σεπτεμβρίου 1997 (1997-09-29) (26 ετών)
Νήσοι Μάρσαλ26 Ιανουαρίου 1994 (1994-01-26) (30 ετών)
Μαυριτανία23 Νοεμβρίου 2004 (2004-11-23) (19 ετών)
Μαυρίκιος31 Δεκεμβρίου 1974 (1974-12-31) (49 ετών)
Μεξικό7 Απριλίου 1958 (1958-04-07) (66 ετών)
Μολδαβία24 Σεπτεμβρίου 1997 (1997-09-24) (26 ετών)
Μονακό19 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-19) (66 ετών)
Μογγολία20 Σεπτεμβρίου 1973 (1973-09-20) (50 ετών)
Μαυροβούνιο30 Οκτωβρίου 2006 (2006-10-30) (17 ετών)
Μαρόκο17 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-17) (66 ετών)
Μοζαμβίκη18 Σεπτεμβρίου 2006 (2006-09-18) (17 ετών)
Μιανμάρ18 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-18) (66 ετών)
Ναμίμπια17 Φεβρουαρίου 1983 (1983-02-17) (41 ετών)
Νεπάλ8 Ιουλίου 2008 (2008-07-08) (15 ετών)
Ολλανδία30 Ιουλίου 1957 (1957-07-30) (66 ετών)
Νέα Ζηλανδία13 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-13) (66 ετών)
Νικαράγουα25 Μαρτίου 1977 (1977-03-25) (47 ετών) (αρχικά έγινε μέλος στις 17-9-1957, για να αποχωρήσει στις 14-12-1970).[9][10]
Νίγηρας27 Μαρτίου 1969 (1969-03-27) (55 ετών)
Νιγηρία25 Μαρτίου 1964 (1964-03-25) (60 ετών)
Νορβηγία10 Ιουνίου 1957 (1957-06-10) (66 ετών)
Ομάν5 Φεβρουαρίου 2009 (2009-02-05) (15 ετών)
Πακιστάν2 Μαΐου 1957 (1957-05-02) (66 ετών)
Παλάου2 Μαρτίου 2007 (2007-03-02) (17 ετών)
Παναμάς2 Μαρτίου 1966 (1966-03-02) (58 ετών)
Παπούα Νέα Γουινέα4 Απριλίου 2012 (2012-04-04) (12 ετών)
Παραγουάη30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (66 ετών)
Περού30 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-30) (66 ετών)
Φιλιππίνες2 Σεπτεμβρίου 1958 (1958-09-02) (65 ετών)
Πολωνία31 Ιουλίου 1957 (1957-07-31) (66 ετών)
Πορτογαλία12 Ιουλίου 1957 (1957-07-12) (66 ετών)
Κατάρ27 Φεβρουαρίου 1976 (1976-02-27) (48 ετών)
Ρουμανία12 Απριλίου 1957 (1957-04-12) (67 ετών)
Ρωσία8 Απριλίου 1957 (1957-04-08) (67 ετών)
Ρουάντα4 Σεπτεμβρίου 2012 (2012-09-04) (11 ετών)
Άγιος Μαρίνος25 Νοεμβρίου 2013 (2013-11-25) (10 ετών)
Σαουδική Αραβία13 Δεκεμβρίου 1962 (1962-12-13) (61 ετών)
Σενεγάλη1 Νοεμβρίου 1960 (1960-11-01) (63 ετών)
Σερβία31 Οκτωβρίου 2001 (2001-10-31) (22 ετών)
Σεϋχέλλες22 Απριλίου 2003 (2003-04-22) (21 ετών)
Σιέρα Λεόνε4 Ιουνίου 1967 (1967-06-04) (56 ετών)
Σιγκαπούρη5 Ιανουαρίου 1967 (1967-01-05) (57 ετών)
Σλοβακία27 Σεπτεμβρίου 1993 (1993-09-27) (30 ετών)
Σλοβενία21 Σεπτεμβρίου 1992 (1992-09-21) (31 ετών)
Νότια Αφρική6 Ιουνίου 1957 (1957-06-06) (66 ετών)
Ισπανία26 Αυγούστου 1957 (1957-08-26) (66 ετών)
Σρι Λάνκα22 Αυγούστου 1957 (1957-08-22) (66 ετών)
Σουδάν17 Ιουλίου 1958 (1958-07-17) (65 ετών)
Σουηδία19 Ιουνίου 1957 (1957-06-19) (66 ετών)
Ελβετία5 Απριλίου 1957 (1957-04-05) (67 ετών)
Εσουατίνι15 Φεβρουαρίου 2013 (2013-02-15) (11 ετών)
Συρία6 Ιουνίου 1963 (1963-06-06) (60 ετών)
Τατζικιστάν10 Σεπτεμβρίου 2001 (2001-09-10) (22 ετών)
Τανζανία6 Ιανουαρίου 1976 (1976-01-06) (48 ετών)
Ταϊλάνδη15 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-15) (66 ετών)
Τόγκο1 Νοεμβρίου 2012 (2012-11-01) (11 ετών)
Τρινιντάντ και Tομπάγκο9 Νοεμβρίου 2012 (2012-11-09) (11 ετών)
Τυνησία14 Οκτωβρίου 1957 (1957-10-14) (66 ετών)
Τουρκία19 Ιουλίου 1957 (1957-07-19) (66 ετών)
Ουγκάντα30 Αυγούστου 1967 (1967-08-30) (56 ετών)
Ουκρανία31 Ιουλίου 1957 (1957-07-31) (66 ετών)
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα15 Ιανουαρίου 1976 (1976-01-15) (48 ετών)
Ηνωμένο Βασίλειο29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (66 ετών)
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής29 Ιουλίου 1957 (1957-07-29) (66 ετών)
Ουρουγουάη22 Ιανουαρίου 1963 (1963-01-22) (61 ετών)
Ουζμπεκιστάν26 Ιανουαρίου 1994 (1994-01-26) (30 ετών)
Βανουάτου9 Σεπτεμβρίου 2015 (2015-09-09) (8 ετών)
Βενεζουέλα19 Αυγούστου 1957 (1957-08-19) (66 ετών)
Βιετνάμ24 Σεπτεμβρίου 1957 (1957-09-24) (66 ετών)
Υεμένη14 Οκτωβρίου 1984 (1984-10-14) (39 ετών)
Ζάμπια8 Ιανουαρίου 1969 (1969-01-08) (55 ετών)
Ζιμπάμπουε1 Αυγούστου 1986 (1986-08-01) (37 ετών)

Πηγές

  • Α. Ζιμπουλάκη "Διεθνές Δίκαιο" - Αθήνα 1979, σ.130.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι