Ρωσικό αλφάβητο

αλφάβητο που χρησιμοποιεί γράμματα από την Κυριλλική γραφή

Το ρωσικό αλφάβητο αποτελείται από 33 γράμματα. Προέρχεται από το ελληνικό αλφάβητο, ωστόσο κάποιοι χαρακτήρες του είναι εντελώς διαφορετικοί από τους ελληνικούς, προκειμένου να αποδώσουν κάποια ιδιαίτερα φωνήματα της ρωσικής γλώσσας. Το ρωσικό αλφάβητο αποτελείται από 10 φωνήεντα και 21 σύμφωνα, ενώ δύο γράμματα, το ь και το ъ, δεν αποτελούν ήχους.

Το ρωσικό αλφάβητο

Το αλφάβητο

АБВГДЕЁЖЗИЙКЛМНОПРСТУФХЦЧШЩЪЫЬЭЮЯ
абвгдеёжзийклмнопрстуфхцчшщъыьэюя

Πίνακας του ρωσικού αλφαβήτου

Το ρωσικό αλφάβητο έχει ως ακολούθως :

ΓράμμαCursiveΠλάγια γραφήΌνομαΠαλαιότερη ονομασίαΠροφοράΕπιστημονική μεταγραφήΠαράδειγμα λέξης στα αγγλικάΠαράδειγμα στα ρωσικά, προφορά, ερμηνεία
АаА аа

[a]

азъ

[as]

/a/afatherдва dva

"δύο"

1
БбБ ббэ

[bɛ]

буки

[ˈbukʲɪ]

/b/ or /bʲ/bbadоба óba

"και οι δύο"

ВвВ ввэ

[vɛ]

вѣди

[ˈvʲedʲɪ]

/v/ or /vʲ/vvineвот vot

"εδώ"

2
ГгГ ггэ

[ɡɛ]

глаголь

[ɡɫɐˈɡolʲ]

/ɡ/ or /gʲ/ggoгод god

"έτος"

3
ДдД ддэ

[dɛ]

добро

[dɐˈbro]

/d/ or /dʲ/ddoда da

"ναι"

4
ЕеЕ ее

[je]

есть

[jesʲtʲ]

/je/, / ʲe/ or /e/eyesне ne

"όχι"

5
ЁёЁ ёё

[jo]

/jo/ or / ʲo/ëyoreёж yozh

"σκατζόχοιρος"

ЖжЖ жжэ

[ʐɛ] ( listen)

живѣте

[ʐɨˈvʲetʲɪ]

/ʐ/žpleasureжук zhuk

"σκαθάρι"

ЗзЗ ззэ

[zɛ]

земля

[zʲɪˈmlʲæ]

/z/ or /zʲ/zzooзной znoy

"heat"

7
ИиИ ии

[i]

иже

[ˈiʐɨ]

/i/, / ʲi/, or /ɨ/ipoliceили íli

"or"

8
ЙйЙ йи краткое

[i ˈkratkəjɪ]

и съ краткой

[ɪ s ˈkratkəj]

/j/jtoyмой moy

"my, mine"

КкК кка

[ka]

како

[ˈkakə]

/k/ or /kʲ/kkeptкто kto

"who"

20
ЛлЛ лэл or эль

[ɛɫ] or [ɛlʲ]

люди

[ˈlʲʉdʲɪ]

/ɫ/ or /lʲ/lfeel or lampли li

"whether"

30
МмМ мэм

[ɛm]

мыслѣте

[mɨˈsʲlʲetʲɪ]

/m/ or /mʲ/mmapмеч mech

"sword"

40
НнН нэн

[ɛn]

нашъ

[naʂ]

/n/ or /nʲ/nnotно no

"but"

50
ОоО оо

[о]

онъ

[on]

/o/omoreон on

"he"

70
ПпП ппэ

[pɛ]

покой

[pɐˈkoj]

/p/ or /pʲ/ppetпод pod

"under"

80
РрР рэр

[ɛr]

рцы

[rt͡sɨ]

/r/ or /rʲ/rrolled rрека reká

"river"

100
СсС сэс

[ɛs]

слово

[ˈsɫovə]

/s/ or /sʲ/ssetесли yésli

"if"

200
ТтТ ттэ

[tɛ]

твердо

[ˈtvʲerdə]

/t/ or /tʲ/ttopтот tot

"that"

300
УуУ уу

[u]

укъ

[uk]

/u/utoolуже uzhé

"already"

400
ФфФ фэф

[ɛf]

фертъ

[fʲert]

/f/ or /fʲ/ffaceформа fórma

"form"

500
ХхХ хха

[xa]

хѣръ

[xʲer]

/x/ or /xʲ/xlochдух dukh

"spirit"

600
ЦцЦ ццэ

[tsɛ]

цы

[t͡sɨ]

/t͡s/csitsконец konéts

"end"

900
ЧчЧ чче

[tɕe]

червь

[t͡ɕerfʲ]

/t͡ɕ/čchatчас chas

"hour"

90
ШшШ шша

[ʂa]

ша

[ʂa]

/ʂ/šsharpваш vash

"yours"

ЩщЩ щща

[ɕɕæ]

ща

[ɕt͡ɕæ]

/ɕɕ/ščsheer (σε κάποιες διαλέκτους προφέρεται όπως στην λέξη pushchair)щека shcheká

"cheek"

ЪъЪ ътвёрдый знак

[ˈtvʲɵrdɨj znak ] ( listen)

еръ

[jer]

ʺ(called "hard sign") silent, prevents palatalization of the preceding consonantобъект obyékt

"object"

ЫыЫ ыы

[ɨ]

еры

[jɪˈrɨ]

[ɨ]yroses, hitты ty

"you"

ЬьЬ ьмягкий знак

[ˈmʲæxʲkʲɪj znak ] ( listen)

ерь

[jerʲ]

/ ʲ/'(called "soft sign") silent, palatalizes the preceding consonant (if it is phonologically possible)весь vyes

"all"

ЭэЭ ээ

[ɛ]

э оборотное

[ˈɛ ɐbɐˈrotnəjɪ]

/e/èmetэто éto

"this, that"

ЮюЮ юю

[ju]

ю

[ju]

/ju/ or / ʲu/juuseюг yug

"south"

ЯяЯ яя

[ja]

я

[ja]

/ja/ or / ʲa/jayardряд ryad

"row"

γράμματα που εξαφανίστηκαν το 1917–18
ІіІ іі десятеричное

[i]

/i/, / ʲi/, or /j/iόπως το и ή το йстихотворенія (τώρα стихотворения) stikhotvoréniya

"ποιήματα, (του) ποιήματος"

10
ѲѳѲ ѳѳита

[fʲɪˈta]

/f/ or /fʲ/fόπως το форѳографія (τώρα орфография) orfográfiya

"ορθογραφία"

9
ѢѣѢ ѣять

[jætʲ]

/e/ or / ʲe/ěόπως το еАлексѣй (τώρα Алексей) Alekséy

Αλεξέι

ѴѵѴ ѵижица

[ˈiʐɨtsə]

/i/ or / ʲi/iΣυνήθως όπως το имѵро (τώρα миро) míro

"χρισμός (μύρο)"

γράμματα που εξαφανίστηκαν πριν το 1750
ЅѕЅ ѕзѣло

[zʲɪˈɫo]

/z/ or /zʲ/zόπως το з-6
ѮѯѮ ѯкси

[ksʲi]

/ks/ or /ksʲ/ksόπως το кс-60
ѰѱѰ ѱпси

[psʲi]

/ps/ or /psʲ/psόπως το пс-700
ѠѡѠ ѡомега

[ɐˈmʲeɡə]

/o/oόπως το о-800
ѪѫѪ ѫюсъ большой

[jus bɐlʲˈʂoj]

/u/, /ju/or / ʲu/ǫόπως το у ή το ю-
ѦѧѦ ѧюсъ малый

[jus ˈmaɫɨj]

/ja/ or / ʲa/ęόπως το я-
ѬѭѬ ѭюсъ большой іотированный

[jus bɐlʲˈʂoj jɪˈtʲirəvənnɨj]

/ju/ or / ʲu/όπως το ю-
ѨѩѨ ѩюсъ малый іотированный

[jus ˈmaɫɨj jɪˈtʲirəvən.nɨj]

/ja/ or / ʲa/όπως το я-

Συχνότητα χρήσης

Η συχνότητα των χαρακτήρων στην γραπτή μορφή της ρωσικής γλώσσας έχει ως ακολούθως :

ΓράμμαΣυχνότηταΆλλες πληροφορίες
О11.07%Το γράμμα με την συχνότερη χρήση στο ρωσικό αλφάβητο.
Е8.50%Οι ξένες λέξεις μερικές φορές χρησιμοποιούν το γράμμα Е αντί για το γράμμα Э, ακόμα και αν το γράμμα προφέρεται e αντί για ye. Επιπλέον, το Ё συχνά αντικαθίσταται από το Е. Αυτό κάνει το Е ακόμα πιο κοινό γράμμα στην χρήση.
А7.50%
И7.09%
Н6.70%Το πιο συχνό σύμφωνο στο ρωσικό αλφάβητο.
Т5.97%
С4.97%
Л4.96%
В4.33%
Р4.33%
К3.30%
М3.10%
Д3.09%
П2.47%
Ы2.36%
У2.22%
Б2.01%
Я1.96%
Ь1.84%
Г1.72%
З1.48%
Ч1.40%
Й1.21%
Ж1.01%
Х0.95%
Ш0.72%
Ю0.47%
Ц0.39%
Э0.36%Οι ξένες λέξεις μερικές φορές χρησιμοποιούν το E αντί για το Э, παρόλο που το πρώτο προφέρεται e αντί για ye. Αυτή η χρήση κάνει το Э λιγότερο κοινό στην χρήση γράμμα.
Щ0.30%
Ф0.21%Το λιγότερο σύχνό σύμφωνο στο ρωσικό αλφάβητο.
Ё0.20%Στα γραπτά ρωσικά, το Ё συχνά αντικαθίσταται από το E.
Ъ0.02%Ъ συνήθιζε να είναι ένα αρκετά κοινό γράμμα στο ρωσικό αλφάβητο. Αυτό συνέβαινε επειδή πριν τις μεταρρυθμίσεις του 1918, κάθε λέξη που έληγε σε ένα σύμφωνο που δεν ήταν palatalized γραφόταν με τελικό Ъ - π.χ. η λέξη вотъ πριν το 1918 vs. η λέξη вот μετά το 1918. Οι μεταρρυθμίσεις του 1918 περιόρισαν την χρήση του Ъ μέσα σε αυτό το περιεχόμενο, κάνοντάς το το λιγότερο κοινό γράμμα στο ρωσικό αλφάβητο.

Γράμματα που εξαφανίστηκαν το 1918

ΓράμμαΌνομαΠεριγραφή
іDecimal IΠανομοιότυπο στην προφορά με το ⟨и⟩, αυτό το γράμμα χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά μπροστά από άλλα φωνήεντα και το ⟨й⟩ ("μικρό I") (για παράδειγμα, ⟨патріархъ⟩ [pətrʲɪˈarx], 'patriarch') και στην λέξη ⟨міръ⟩ [mʲir] ('world') και τα παράγωγά του για να το ξεχωρίσει από την λέξη ⟨миръ⟩ [mʲir] ('peace')
ѳFitaΑυτό το γράμμα προήλθε από το ελληνικό θήτα και ήταν πανομοιότυπο με το ⟨ф⟩ στην προφορά αλλά χρησιμοποιήθηκε διαφορετικά - με βάση την ετυμολογία του (για παράδειγμα το ⟨Ѳёдоръ⟩ "Theodore" έγινε ⟨Фёдор⟩ "Fyodor").
ѣYatΣτα μέσα του 18ου αιώνα το γράμμα αυτό είχε πανομοιότυπη προφορά με το ⟨е⟩. Από την κατάργησή του το 1918, έχει παραμείνει ως πολιτικό σύμβολο της παλιάς ορθογραφίας.
ѵIzhitsaΑυτό το γράμμα προέρχεται από το ελληνικό ύψιλον, συνήθως πανομοιότυπο με το ⟨и⟩ στην προφορά, και χρησιμοποιούνταν για ελληνικές δάνειες λέξεις όπως το λατινικό Y (π.χ. στην λέξη synod, myrrh) ; από το 1918, έγινε πολύ σπάνιο. Στον 18ο αιώνα, χρησιμοποιούνταν επίσης μετά από κάποια φωνήεντα και από τότε έχει αντικατασταθεί από το ⟨в⟩ ή (σπάνια) από το ⟨у⟩. Για παράδειγμα, ένα ελληνικό πρόθεμα αρχικά συλλαβιζόταν ⟨аѵто-⟩ (ισοδύναμο του αγγλικού auto-) και σήμερα συλλαβίζεται ⟨авто⟩ στις περισσότερες περιπτώσεις και ⟨ауто-⟩ σε μερικές σύνθετες λέξεις.

Το ρωσικό πληκτρολόγιο

Το συνηθισμένο ρωσικό πληκτρολόγιο είναι όπως το ακόλουθο :

Ωστόσο, υπάρχουν αρκετές επιλογές των επονομαζόμενων "φωνητικών πληκτρολογίων" που μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει σε έναν υπολογιστή - στην περίπτωση των μη Ρώσων. Για παράδειγμα, όταν γράψεις ένα αγγλικό (λατινικό) γράμμα σε ένα πληκτρολόγιο, στην ουσία θα γράψεις ένα ρωσικό γράμμα με παρόμοιο ήχο (Α-Α, Ο-Ο, F-Φ).

Ονόματα επιστολών

Μέχρι περίπου το έτος 1900, τα μνημονικά ονόματα που κληρονομήθηκαν από την σλαβική εκκλησία χρησιμοποιήθηκαν στις επιστολές. Εισήχθη και υιοθετήθηκε η ορθογραφία της προ 1918 περιόδου στο αλφάβητο της μετά 1708 εποχής.

Ο Ρώσος ποιητής Αλεξάντερ Πούσκιν έγραψε : "Τα γράμματα που συνθέτουν το σλαβικό αλφάβητο δεν παράγουν κανένα νόημα, Τα Аз, буки, веди, глаголь, добро κλπ. αποτελούν ξεχωριστές λέξεις και έχουν επιλεγεί μόνο για τον αρχικό τους ήχο." Ωστόσο, δεδομένου ότι τα ονόματα των πρώτων γραμμάτων του σλαβικού αλφαβήτου φαίνεται πως συνθέτουν κείμενο, προσπάθειες έχουν γίνει για την σύνθεση ενός κειμένου από όλα τα γράμματα του αλφαβήτου.

Αυτή είναι μια τέτοια προσπάθεια "αποκωδικοποίησης" ενός μηνύματος :

аз буки ведиaz buki vediI know letters
глаголь добро естьglagol' dobro yest'"To speak is a beneficence" or "The word is property"
живете зело, земля, и иже и како людиzhivyete zelo, zyemlya, i izhe, i kako lyudi"Live, while working heartily, people of Earth, in the manner people should obey"
мыслете наш он покойmyslete nash on pokoy"try to understand the Universe (the world that is around)"
рцы слово твердоrtsy slovo tvyerdo"be committed to your word"
ук ферт херuk fert kher"The knowledge is fertilized by the Creator, knowledge is the gift of God"
цы червь ша ер ять юtsy cherv' sha yet yat' yu"Try harder, to understand the Light of the Creator"

Σε αυτή την προσπάθεια μόνο οι γραμμές 1, 2 και 5 ανταποκρίνονται με κάποιο τρόπο στις πραγματικές σημασίες των ονομασιών των γραμμάτων. Οι "μεταφράσεις" στις υπόλοιπες γραμμές φαίνεται πως είναι κατασκευασμένες ή απορρέουν από την φαντασία. Για παράδειγμα, η λέξη "покой" ("rest" ή "apartment") δεν σημαίνει "the Universe" και η λέξη "ферт" δεν έχει κάποια ερμηνεία στην ρωσική ή σε κάποια άλλη σλαβική γλώσσα (δεν υπάρχουν λέξεις σλαβικής προέλευσης που να ξεκινούν με το γράμμα "f"). Η τελευταία σειρά περιλαμβάνει μόνο μια λέξη η οποία δύναται να μεταφραστεί – η λέξη "червь" ("worm"), η οποία όμως δεν συμπεριλήφθηκε στην "μετάφραση".

Βιβλιογραφία

  • Ivan G. Iliev. Kurze Geschichte des kyrillischen Alphabets. Plovdiv. 2015
  • Ivan G. Iliev. Short History of the Cyrillic Alphabet
  • Benson, Morton (1960), "Review of The Russian Alphabet by Thomas F. Magner", The Slavic and East European Journal, 4 (3): 271–72
  • Dunn, John; Khairov, Shamil (2009), Modern Russian Grammar, Modern Grammars, Routledge
  • Halle, Morris (1959), Sound Pattern of Russian, ΜΙΤ Press
  • Smirnovskiy, P (1915), A Textbook in Russian Grammar, Part I. Etymology (26th ed.)
  • Vasmer, Max (1979), Russian Etymological Dictionary, Winter

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Russian alphabet στο Wikimedia Commons