Πρωτάθλημα Ελλάδας ποδοσφαίρου ανδρών
Η Α1 Εθνική Κατηγορία ποδοσφαίρου ανδρών ή Super League 1 (Σούπερ Λιγκ 1) είναι το ανώτατο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ανδρών στην Ελλάδα.[1] Από το 2023, το πρωτάθλημα είναι γνωστό και με την ονομασία Stoiximan Super League λόγω της χορηγίας από την εν λόγω εταιρεία.[2]
Διοργανωτής | Super League 1 Ελλάδα Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης |
---|---|
Ίδρυση | 1906 (υπό τον Σ.Ε.Γ.Α.Σ.) 1927 (υπό την Ε.Π.Ο.) |
Χώρα | Ελλάδα |
Αριθμός ομάδων | 14 |
Επίπεδο | 1 |
Υποβιβασμός | Super League 2 |
Τοπικά κύπελλα | Κύπελλο Ελλάδας |
Προκρίνει σε | Champions League Europa League Europa Conference League |
Τρέχων κάτοχος | ΠΑΟΚ (4ος τίτλος) |
Περισ. κατακτήσεις | Ολυμπιακός (47 τίτλοι) |
Τηλεοπτική κάλυψη | COSMOTE TV και Novasports |
Ιστοσελίδα | Επίσημος ιστότοπος |
2023–24 | |
Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση | |
Η Super League 1 είναι ένας συνεταιρισμός περιορισμένης ευθύνης που διοργανώνει το ελληνικό επαγγελματικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2019 ως διάδοχος της Super League που είχε ιδρυθεί το 2006 (διάδοχος της Ε.Π.Α.Ε.), και λειτουργεί ως αστικός συνεταιρισμός περιορισμένης ευθύνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 1667/1986 και του Νόμου 3479/2006 καθώς και υπό την εποπτεία της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (Ε.Π.Ο.).[1][3]
Τα μέλη του συνεταιρισμού είναι οι Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες (Π.Α.Ε.) που έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο πρωτάθλημα της Super League 1. Νέος Πρόεδρος του συνεταιρισμού εξελέγη στις 5 Ιανουαρίου 2024 ο Κύπριος Μηνάς Λυσάνδρου, Α΄ Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΠΑΕ ΟΦΗ και πρώην της ΠΑΕ ΑΕΚ.[4]
Μέχρι τώρα μόνο 6 σύλλογοι έχουν κατακτήσει τον τίτλο, ο Ολυμπιακός, ο Παναθηναϊκός, η ΑΕΚ, ο ΠΑΟΚ, ο Άρης και η Λάρισα. Ο Ολυμπιακός με 47 κατακτήσεις έχει τους περισσότερους τίτλους στην ιστορία της διοργάνωσης.
Η ποδοσφαιρική δραστηριότητα πριν από την Ε.Π.Ο.
Εμβρυϊκές διεργασίες
Το άθλημα του ποδοσφαίρου στην Ελλάδα έκανε την εμφάνισή του το 1894 και άρχισε να διαδίδεται ευρέως μετά τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896, στο πρόγραμμα των οποίων είχε περιληφθεί η διεξαγωγή σειράς αναμετρήσεων της «παιδιάς ποδοσφαιρίσεως». Αυτές δεν πραγματοποιήθηκαν εξαιτίας έλλειψης ομάδων, και Βρετανοί φοιτητές, παρόντες ως φίλαθλοι, έδωσαν αγώνα επίδειξης στο Ποδηλατοδρόμιο του Νέου Φαλήρου, που είχε κατασκευαστεί για τις ανάγκες της διοργάνωσης.[5]
Πριν την έλευση του 20ου αιώνα, αθλητικοί σύλλογοι της Αθήνας και της τότε ευρύτερης περιοχής άρχισαν να δημιουργούν σε μη μόνιμη βάση τμήματα ποδοσφαίρου, με πηγές της εποχής να καταγράφουν τουλάχιστον τους Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο (ίδρυση 1891), Ποδηλατικό Όμιλο Αθηνών (1891), Εθνικό Γυμναστικό Σύλλογο (1893), Όμιλο Λόουν Τέννις (Lawn-Tennis Club, 1895),[6][7] ενώ μεταγενέστερες κάνουν λόγο και για τον Πειραϊκό Σύνδεσμο (ανεπίσημο σωματείο έως το 1902).[5] Υπάρχουν αναφορές περί διοργάνωσης 2 τουρνουά, για τα οποία όμως δεν έχουν βρεθεί προς το παρόν λεπτομερείς πληροφορίες.
Έτος | Πρωταθλητής |
---|---|
1898[8] | Ποδηλατικός Όμιλος Αθηνών |
1899[8][9] | Πανελλήνιος Γυμναστικός Σύλλογος ή Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος |
Η υπαγωγή στον Σ.Ε.Γ.Α.Σ. και η Ε.Π.Σ.Ε.
Επί αρκετά μεγάλο διάστημα και έως το 1919 το ποδόσφαιρο υπαγόταν στο Σύνδεσμο Ελληνικών Αθλητικών και Γυμναστικών Σωματείων (ΣΕΑΓΣ, από το 1929 ΣΕΓΑΣ), στον οποίο ανήκουν και οι πρώτες συστηματικές ενέργειες για τη διεξαγωγή πρωταθλήματος.[10] Η προσπάθεια ευδοκίμησε το 1906, σε μία διοργάνωση όπου μετείχαν οι προαναφερθέντες σύλλογοι Εθνικός ΓΣ, Πανελλήνιος ΓΣ, Πειραϊκός Σύνδεσμος, με τελικό νικητή τον πρώτο. Οι αποκαλούμενοι «Ετήσιοι Ποδοσφαιρικοί Αγώνες» είχαν τη μορφή τουρνουά που διεξαγόταν για τρεις ή τέσσερις συνεχόμενες Κυριακές και ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Την προκήρυξη και οργάνωση αναλάμβανε συνήθως ο ΣΕΑΓΣ, άλλοτε η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων (ΕΟΑ), πλέον Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή (ΕΟΕ), ενώ καταγράφονται περιπτώσεις συνδιοργάνωσης από τους δύο φορείς,[11] τους μοναδικούς αθλητικούς της εποχής σε θεσμικό επίπεδο.
Στην πλειονότητά τους οι αναμετρήσεις λάμβαναν χώρα στο Ποδηλατοδρόμιο (στο χώρο του σημερινού Σταδίου «Γεώργιος Καραϊσκάκης») και συγκεκριμένα στην επίπεδη έκταση που περιέβαλε ο επικλινής στίβος της ποδηλασίας, με το κοινό να παρακολουθεί από αυτόν. Χώροι προπονητικής και αγωνιστικής δραστηριότητας υπήρχαν σε κάποια σημεία της Αθήνας (Γουδή,[12] Πεδίον του Άρεως πίσω από τις εγκαταστάσεις του Πανελλήνιου Γ.Σ., Ολυμπιείο δίπλα στις αντίστοιχες του Εθνικού Γ.Σ. κ.ά.), για τα πρωταθλήματα όμως επιλεγόταν το απομακρυσμένο –με τα τότε μέσα– Ποδηλατοδρόμιο στο Νέο Φάληρο, καθώς αποκλειστικά εκείνο παρείχε δυνατότητα έλεγχου των θεατών προς πληρωμή εισιτηρίου εισόδου.
Το 1919 ιδρύθηκε η πρώτη αμιγώς ποδοσφαιρική ομοσπονδία Ε.Π.Σ. Αθηνών–Πειραιώς, η οποία το 1922 (κατ' άλλες πηγές το 1921) μετονομάστηκε σε Ε.Π.Σ. Ελλάδος και το 1923 αναγνωρίστηκε από τη Διεθνή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIFA).[13]
Ο ιστότοπος της Ε.Π.Ο. δεν αναφέρει τις εγχώριες διοργανώσεις που είχαν διεξαχθεί πριν το 1926 που η ίδια ιδρύθηκε,[14] αντίθετα με μια έντυπη έκδοσή της του 1947, στην οποία κατέγραψε πανελλήνιους ποδοσφαιρικούς αγώνες και πανελλήνια ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα από το 1906.[σ 1] Την ίδια χρονική αφετηρία όσον αφορά τις διοργανώσεις ποδοσφαίρου σε εθνική κλίμακα οριοθετεί η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού σε δικό της έργο του 1997.[σ 2] Αυτές συνοψίζονται ως εξής:[16][17][18][19][20]
Διοργανώσεις Ε.Ο.Α.–Σ.Ε.Γ.Α.Σ. / Τοπικά Πρωταθλήματα (Ε.Π.Σ. Μακεδονίας–Θράκης, Ε.Π.Σ. Αθηνών, Ε.Π.Σ. Πειραιώς) / Ε.Π.Σ. Ελλάδος
Έτος ή περίοδος | Διοργάνωση | Ονομασία αγώνων σε παλαιότερες πηγές | Πρωταθλητής | Δευτεραθλητής | Παραπομπές |
---|---|---|---|---|---|
1906 | ΕΟΑ ή/και ΣΕΑΓΣ | Πανελλήνιοι αγωνιστικών παιδιών | Εθνικός ΓΣ | ; | [21] [22] [23] |
1907 | ΣΕΑΓΣ | ; | Εθνικός ΓΣ | Πανελλήνιος ΓΣ | [24] [25] |
1908 | ΣΕΑΓΣ | ; | ΣΠ Γουδή | ; | [24] [26] |
1909 | ΣΕΑΓΣ | Κύπελλο ΣΕΑΓΣ(;)# | Πειραϊκός Σύνδεσμος | ΣΠ Γουδή | [24] [27] |
1910 | ΣΕΑΓΣ | Κύπελλο ΣΕΑΓΣ(;)# | ΣΠ Γουδή | ; | [24] [28] |
Φθ.1910 | ΣΕΑΓΣ | Ετήσιοι ποδοσφαιρίσεως ΣΕΑΓΣ, Α΄ ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα ΣΕΑΓΣ | Ποδοσφαιρικός OA | ; | [29] [30] [24] [31] |
1911 | ΣΕΑΓΣ | Ετήσιοι ποδοσφαιρικοί α΄ ομάδων συλλόγων ΣΕΑΓΣ, Πρωτάθλημα 1911-1912 | Πανελλήνιος ΠΟ[σ 3] | Πειραϊκός Σύνδεσμος | [33] [34] [35] |
1912 | ΣΕΑΓΣ | Α΄ ομάδων συλλόγων | ΣΠ Γουδή | ; | [36] [37] [38] |
1913 | οι δύο Βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1913 και 1913) νέκρωσαν την κίνηση στον αθλητισμό, η οποία επανήλθε μόνον προς τα τέλη του έτους[39] | ||||
1914 | ΕΟΑ | Πανελλήνιοι ποδοσφαιρίσεως α΄ & β΄ ομάδων συλλόγων | Αθηναϊκός ΣΠ[σ 4] | Πειραϊκή Ένωσις | [41] [42] [43] |
1915 | ισχνή αθλητική κίνηση,[44] εξαιτίας Εθνικού διχασμού, εισόδου της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και έναρξης της Μικρασιατικής εκστρατείας | ||||
1916 | |||||
1917 | |||||
1918 | |||||
1919 | |||||
1920 | |||||
1921 | |||||
1921-22 | ΕΠΣΑ-Π[σ 5] | Πρωτάθλημα ΕΠΣ Αθηνών-Πειραιώς | Πανελλήνιος ΠΑΟ | Πειραϊκή Ένωσις | [46] [37] [47] |
1922-23 | ΕΠΣΕ | Πρωτάθλημα Ελλάδος | Πειραϊκός Σύνδεσμος | Άρης Θ.[σ 6] | [46] [50] [54] |
1923-24 | διεξαγωγή τριών τοπικών πρωταθλημάτων από την ΕΠΣΕ και τις νεοϊδρυμένες ΕΠΣ Μακεδονίας-Θράκης (ΕΠΣΜ-Θ) και ΕΠΣ Αθηνών (ΕΠΣΑ) | [55] [56] | |||
1924-25 | διεξαγωγή δύο τοπικών πρωταθλημάτων από τις ΕΠΣΑ και ΕΠΣ Πειραιώς (ΕΠΣΠ) (νεοϊδρυμένη) | [57] [58] | |||
1925-26 | διεξαγωγή τριών τοπικών πρωταθλημάτων από τις ΕΠΣΜ-Θ, ΕΠΣΑ και ΕΠΣΠ | [57] [59] | |||
1926-27 | [57] [60] |
# αθλητική εφημερίδα του 1938 καταγράφει: "Ένα χρόνο αργότερα (σημ. από το 1908), κατά το 1910, ο ΣΕΓΑΣ, ο οποίος είχε αναγνωρίσει εν τω μεταξύ το ποδόσφαιρο μετά πολλούς δισταγμούς, προεκήρυξε αγώνας κυπέλλου κατά τους οποίους ενίκησαν το Γουδί και ο Πειραϊκός. Εν συνεχεία ο ΣΕΓΑΣ προεκήρυξε το πρώτο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα στο οποίο ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος ενίκησε τον Πειραϊκό... Το Γουδί δεν έλαβε μέρος."[30] Ενδέχεται οι σύγχρονες πηγές να έχουν εκλάβει τις συγκεκριμένες διοργανώσεις κυπέλλου –πιθανά πρώτες στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου– ως πρωτάθλημα ή όντως τις χρονιές εκείνες να πραγματοποιήθηκαν τόσο πρωτάθλημα όσο και κύπελλο, με τα 4 τρόπαια να κατακτούνται ανά ένα από τους ίδιους δύο συλλόγους.
Άλλες διοργανώσεις
Διοργανώσεις ή τουρνουά διεξαγωγής από αθλητικές θεσμικές αρχές, στα οποία οι τότε πηγές ή η σύγχρονη αθλητική βιβλιογραφία δεν έχουν αποδώσει το χαρακτήρα πανελλήνιου πρωταθλήματος.
Μήνας ή/και έτος | Διοργάνωση | Περιγραφή αγώνων σε παλαιότερες πηγές | 1η θέση | 2η θέση |
---|---|---|---|---|
Φεβρ. 1907[61] | ΕΟΑ - ΣΕΑΓΣ[62] | Ποδοσφαιρίσεως μεταξύ συλλόγων | Εθνικός ΓΣ[63] | Ακαδημαϊκόν Γυμν/ριον |
1907[σ 7] ή 1908[30] | ΕΟΑ | ; | ΣΠ Γουδή | ; |
Νοέ.-Δεκ. 1908[65] | ΕΟΑ[σ 8] [30] | Ποδοσφαιρίσεως α΄ και β΄ ομάδων συλλόγων[66] | Ποδοσφαιρικός OA | ; |
;[σ 9] | ; | σημαντικό τουρνουά σε αθλητικούς αγώνες Τρικάλων[30] | Πειραϊκός Σύνδεσμος | ; |
1915 | Πειραϊκή Ένωσις | αντί των Πανελλήνιων ποδοσφ/κών αγώνων, με εποπτεία της ΕΟΑ[68] | Πανελλήνιος ΠΟ | Πειραϊκή Ένωσις |
1916 | Πειραϊκή Ένωσις | με εποπτεία της ΕΟΑ[69] | Αθηναϊκός ΣΠ | Πειραϊκή Ένωσις |
Ο θεσμός υπό την Ε.Π.Ο.
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1927–1959)
Στις 14 Νοεμβρίου 1926 ιδρύεται η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία και διοργανώνει το πρώτο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα την περίοδο 1927–1928, στο οποίο όμως δεν συμμετείχαν οι Ολυμπιακός Πειραιώς, Παναθηναϊκός και Α.Ε.Κ. λόγω προστριβών με την Ε.Π.Ο..
Οι αρχικές διοργανώσεις γίνονταν με ομάδες της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, αποκλείοντας τις επαρχιακές. Προηγουμένως διεξάγονταν τα τοπικά πρωταθλήματα των πόλεων και στην τελική φάση προκρίνονταν άλλοτε μόνο οι πρώτες, άλλοτε οι δύο ή οι τρεις πρώτες ομάδες. Στο πρωτάθλημα του 1938–1939, το οποίο διεξήχθη σε δύο ομίλους, μετείχαν για πρώτη φορά και ομάδες εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης (Δόξα Δράμας, Α.Ε.Κ. Καβάλας και Φίλιπποι Καβάλας). Η παρθενική παρουσία επαρχιακών ομάδων σε ενιαίο όμιλο Πανελλήνιου Πρωταθλήματος πραγματοποιήθηκε το 1953–1954 με τη συμμετοχή της Παναχαϊκής Πάτρας από τη Νότια Ελλάδα και της Νίκης Βόλου από την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα.
Α΄ Εθνική Κατηγορία (1959–2000 & 2001–2006)
Την αγωνιστική περίοδο 1959–1960 δημιουργείται η ενιαία Α΄ Εθνική Κατηγορία, η μορφή της οποίας σε γενικές γραμμές διατηρείται έως σήμερα.
Από τη διοργάνωση του 1979-1980 το ελληνικό ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό, καθώς βάσει νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή την 19η Ιανουαρίου 1979 (Νόμος 879/1979) τα ποδοσφαιρικά τμήματα των συλλόγων μετατράπηκαν σε ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρείες (Π.Α.Ε.).[70] Την ευθύνη της διεξαγωγής του πρωταθλήματος ανέλαβε η νεοσύστατη Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (Ε.Π.Α.Ε.), υπό την εποπτεία της Ε.Π.Ο., με πρώτο αιρετό πρόεδρο τον Μάκη Ιθακήσιο.
Ταυτόχρονα οικονομικά επιφανή άτομα (εφοπλιστές, επιχειρηματίες κ.λπ.) απέκτησαν τον έλεγχο των νεοσύστατων Π.Α.Ε., αποκτώντας τα πλειοψηφικά πακέτα των μετοχών.
Ανώτερη Κατηγορία (2000–2001)
Η αναδιάρθρωση του 2000 περιελάμβανε σταδιακή (σε βάθος τριετίας) μείωση των ομάδων στα ελληνικά πρωταθλήματα και αναγγέλθηκε στα τέλη του 1999 από τον τότε πρόεδρο της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (Ε.Π.Α.Ε.) Βίκτωρα Μητρόπουλο. Ήταν βασισμένη σε σχέδιο που επεξεργάστηκε (επί αμοιβή) για λογαριασμό της Ε.Π.Α.Ε. η διεθνής εταιρία «Deloitte & Touche». Όμως, ουδέποτε ολοκληρώθηκε και μόνο για την αγωνιστική περίοδο 2000–2001 ίσχυσε μία απλή μετονομασία των πρωταθλημάτων, που την επόμενη αγωνιστική περίοδο καταργήθηκε. Είχαν χρησιμοποιηθεί οι όροι «Ανώτερη Κατηγορία», «Α΄ Κατηγορία» και «Β΄ Κατηγορία» για την Α΄ Εθνική Κατηγορία, τη Β΄ Εθνική Κατηγορία και την Γ΄ Εθνική Κατηγορία αντίστοιχα.
Super League (2006–2019)
Την αγωνιστική περίοδο 2006–2007 η Ε.Π.Ο. συναίνεσε στην αποχώρηση των 16 συλλόγων-μελών της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας από την Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (Ε.Π.Α.Ε.), ώστε να προβούν σε ίδρυση του συνεταιρισμού Π.Α.Ε. υπό την επωνυμία «Ένωση Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου Α΄ Εθνικής Κατηγορίας»[71] (με τίτλο «Super League Ελλάδα Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης»),[72] ο οποίος διαδέχτηκε την Ε.Π.Α.Ε. στη διοργάνωση του ελληνικού πρωταθλήματος πρώτης εθνικής κατηγορίας.[73] Ο συνεταιρισμός δημιουργήθηκε κυρίως με σκοπό την κεντρική διαχείριση σε ότι αφορά τα τηλεοπτικά δικαιώματα των αγώνων του πρωταθλήματος. Η κεντρική διαχείριση ωστόσο ναυάγησε την περίοδο 2018–2019, καθόσον κάθε Π.Α.Ε. ανέλαβε να διαπραγματευτεί μόνη τα τηλεοπτικά δικαιώματά της.[74]
Α1 Εθνική Κατηγορία ή Super League 1 (2019–Σήμερα)
Με την αναδιάρθρωση του 2019, από την περίοδο 2019–2020 ο επαγγελματικός σύνδεσμος ποδοσφαίρου «Super League Ελλάδα Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης» μετονομάστηκε σε «Super League 1 Ελλάδα Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης».[1] Ο Σύνδεσμος Super League 1 διοργανώνει το επαγγελματικό πρωτάθλημα της Α1 Εθνικής Κατηγορίας (Super League 1) και αποτελεί τον επαγγελματικό σύνδεσμο των Π.Α.Ε. οι ομάδες των οποίων συμμετέχουν στο εθνικό πρωτάθλημα επαγγελματικού ποδοσφαίρου της Α1 Εθνικής Κατηγορίας (Super League 1).[3] Παράλληλα, καθιερώθηκε η χρήση του Video Assistant Referee (V.A.R.) για τους αγώνες του πρωταθλήματος.
Προεδρείο[75] | ||
Πρόεδρος | Μηνάς Λυσάνδρου | Ο.Φ.Η. |
Αντιπρόεδρος | Κάτια Κοξένογλου | Ατρόμητος Αθηνών |
Επιτροπές
- Πρωτοβάθμια Πειθαρχική Επιτροπή
- Επιτροπή Επίλυσης Οικονομικών Διαφορών
Πρωταθλητές
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (Ε.Π.Ο.)
Α΄ Εθνική Κατηγορία (Ε.Π.Ο.)
Α΄ Εθνική Κατηγορία (Ε.Π.Α.Ε.)
Ανώτερη Κατηγορία (Ε.Π.Α.Ε.)
Περίοδος | Πρωταθλητής |
---|---|
2000-01 | Ολυμπιακός |
Α΄ Εθνική Κατηγορία (Ε.Π.Α.Ε.)
Περίοδος | Πρωταθλητής |
---|---|
2001-02 | Ολυμπιακός |
2002-03 | Ολυμπιακός |
2003-04 | Παναθηναϊκός |
2004-05 | Ολυμπιακός |
2005-06 | Ολυμπιακός |
Super League (Super League Ελλάδα ΣΥΝ.Π.Ε.)
Super League 1 (Super League 1 Ελλάδα ΣΥΝ.Π.Ε.)
Περίοδος | Πρωταθλητής |
---|---|
2019-20 | Ολυμπιακός |
2020-21 | Ολυμπιακός |
2021-22 | Ολυμπιακός |
2022-23 | ΑΕΚ |
2023-24 | ΠΑΟΚ |
Σύνολο
Σύλλογος | Τίτλοι | Χρονιές |
---|---|---|
Ολυμπιακός | 47 | 1931, 1933, 1934, 1936, 1937, 1938, 1947, 1948, 1951, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1966, 1967, 1973, 1974, 1975, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2020, 2021, 2022 |
Παναθηναϊκός | 20 | 1930, 1949, 1953, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1969, 1970, 1972, 1977, 1984, 1986, 1990, 1991, 1995, 1996, 2004, 2010 |
ΑΕΚ | 13 | 1939, 1940, 1963, 1968, 1971, 1978, 1979, 1989, 1992, 1993, 1994, 2018, 2023 |
ΠΑΟΚ | 4 | 1976, 1985, 2019, 2024 |
Άρης | 3 | 1928, 1932, 1946 |
Λάρισα | 1 | 1988 |
Πόλη | Τίτλοι | Ομάδες |
---|---|---|
Πειραιάς | 47 | Ολυμπιακός |
Αθήνα | 33 | Παναθηναϊκός, ΑΕΚ |
Θεσσαλονίκη | 7 | ΠΑΟΚ, Άρης |
Λάρισα | 1 | Λάρισα |
Άτυπος τίτλος καλύτερης επαρχιακής ομάδας
Τον άτυπο τίτλο της καλύτερης επαρχιακής ομάδας βάσει βαθμολογικής κατάταξης ανά χρονιά έχουν κατακτήσει:[76]
Σύνολο
Σύλλογος | Φορές | Χρονιές |
---|---|---|
ΟΦΗ | 16 | 1977, 1979, 1986, 1987, 1989, 1990, 1992, 1993, 1994, 1996, 1997, 1998, 2000, 2003, 2007, 2020 |
Ξάνθη | 8 | 1995, 1999, 2001, 2002, 2004, 2005, 2006, 2017 |
Λάρισα | 7 | 1981, 1983, 1984, 1985, 1988, 2008, 2009 |
Πιερικός | 7 | 1963, 1964, 1965, 1966, 1968, 1969, 1970 |
Αστέρας Τρίπολης | 6 | 2012, 2013, 2014, 2015, 2018, 2021 |
ΠΑΣ Γιάννινα | 5 | 1976, 1978, 1980, 2016, 2022 |
Παναχαϊκή | 4 | 1972, 1973, 1974, 1975 |
Δόξα Δράμας | 3 | 1960, 1961, 1991 |
Λαμία | 2 | 2019, 2024 |
Νίκη Βόλου | 1 | 1962 |
Ολυμπιακός Βόλου | 1 | 2011 |
Καβάλα | 1 | 1971 |
Βέροια | 1 | 1967 |
Καστοριά | 1 | 1982 |
Βόλος | 1 | 2023 |
Ανά περίοδο
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1928–1959)
Στον πίνακα αναφέρονται και οι ομάδες που πήραν την πρόκριση μέσω των τριών βασικών τοπικών ενώσεων, δηλαδή της Ε.Π.Σ. Αθηνών, της Ε.Π.Σ. Πειραιώς και της Ε.Π.Σ. Μακεδονίας (την αποτελούσαν οι ομάδες του Νομού Θεσσαλονίκης), οι οποίες ήταν και οι μόνες που είχαν το δικαίωμα πρόκρισης στις περισσότερες διοργανώσεις (με εξαίρεση τις περιόδους 1938–1939, 1939–1940 και από το 1953–1954 ως το τέλος του Πανελληνίου πρωταθλήματος το 1959). Με έντονα γράμματα είναι οι πρωταθλήτριες, οι οποίες αναφέρονται και τις περιόδους κατά τις οποίες δεν διεξήχθη τελική φάση πανελληνίου πρωταθλήματος.
Σημειώσεις
- ^1 Τις περιόδους 1927–1928, 1929–1930, 1936–1937, 1937–1938, 1945–1946, 1947–1948, 1948–1949, 1950–1951 και 1952–1953 είχαν δικαίωμα συμμετοχής στην τελική φάση μόνο οι πρωταθλήτριες ομάδες των τριών βασικών τοπικών ενώσεων (Ε.Π.Σ. Αθηνών, Ε.Π.Σ. Πειραιώς και Ε.Π.Σ. Μακεδονίας).
- ^2 Στην τελική φάση των περιόδων 1932–1933, 1933–1934, 1934–1935, 1938–1939 και 1939–1940 οι ομάδες χωρίστηκαν αρχικά σε δύο ομίλους, τον νότιο και τον βόρειο.
- ^3 Τα πρωταθλήματα των περιόδων 1931–1932, 1932–1933, 1934–1935 και 1935–1936 διεξήχθησαν ως εθνική κατηγορία και οι συμμετέχουσες ομάδες δεν αγωνίστηκαν στα τοπικά πρωταθλήματα, τα οποία λειτούργησαν ως πρωταθλήματα δεύτερου επιπέδου.
- ^4 Τις περιόδους 1938–1939 και 1939–1940 στο βόρειο όμιλο είχαν δικαίωμα συμμετοχής και ομάδες από την Ε.Π.Σ. Ανατολικής Μακεδονίας και την Ε.Π.Σ. Θράκης.
- ^5 Από την περίοδο 1953–1954 επετράπη οριστικά στις επαρχιακές ομάδες να μετέχουν στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα. Συγκεκριμένα οι πρωταθλήτριες των επαρχιακών τοπικών ενώσεων προκρίνονταν αρχικά στο Περιφερειακό πρωτάθλημα, που αποτελείτο από δύο ομίλους, το βόρειο και το νότιο. Μία ομάδα από κάθε όμιλο προκρινόταν στην τελική φάση. Οι καλύτερες ομάδες των τριών βασικών ενώσεων (Ε.Π.Σ. Αθηνών, Ε.Π.Σ. Πειραιώς και Ε.Π.Σ. Μακεδονίας) προκρίνονταν απευθείας στην τελική φάση.
- ^6 Εξαίρεση στον παραπάνω τρόπο διεξαγωγής αποτέλεσε το πρωτάθλημα της περιόδου 1955–1956. Μετά τα τοπικά πρωταθλήματα επτά ομάδες από τις τρεις βασικές ενώσεις και επτά πρωταθλήτριες από τις επαρχιακές ενώσεις αγωνίστηκαν σε μια β΄ προκριματική φάση, χωρισμένες σε τρεις ομίλους (κέντρου, νότου και βορρά). Στην τελική φάση προκρίθηκαν έξι ομάδες που ανήκαν στις τρεις βασικές ενώσεις, ενώ όλες οι επαρχιακές ομάδες μαζί με τον Φωστήρα Ταύρου της Ε.Π.Σ. Αθηνών αποκλείστηκαν.
Σύνολο τίτλων πανελληνίου πρωταθλήματος
Σύλλογος | Τίτλοι | Χρονιές |
---|---|---|
Ολυμπιακός | 1931, 1933, 1934, 1936, 1937, 1938, 1947, 1948, 1951, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959 | |
Άρης | 1928, 1932, 1946 | |
Παναθηναϊκός | 1930, 1949, 1953 | |
ΑΕΚ | 1939, 1940 |
Α΄ Εθνική Κατηγορία – Ανώτερη Κατηγορία – Super League – Super League 1 (1959–Σήμερα)
Τελική κατάταξη
Περίοδος | Ομά- δες | Πρωταθλητής | Β. | Δεύτερος | Β. | Τρίτος | Β. | Βαθμολ. σύστημα |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Α΄ Εθνική 1959-60[σ. 1] | Παναθηναϊκός | 79 | ΑΕΚ | 79 | Ολυμπιακός | 70 | ||
Α΄ Εθνική 1960-61 | Παναθηναϊκός | 80 | Ολυμπιακός | 73 | Πανιώνιος | 70 | ||
Α΄ Εθνική 1961-62 | Παναθηναϊκός | 81 | Ολυμπιακός | 78 | Απόλλων Σμύρνης | 74 | ||
Α΄ Εθνική 1962-63[σ. 2] | ΑΕΚ | 77 | Παναθηναϊκός | 77 | Ολυμπιακός | 75 | ||
Α΄ Εθνική 1963-64 | Παναθηναϊκός | 84 | Ολυμπιακός | 77 | ΑΕΚ | 71 | ||
Α΄ Εθνική 1964-65 | Παναθηναϊκός | 79 | ΑΕΚ | 76 | Ολυμπιακός | 71 | ||
Α΄ Εθνική 1965-66 | Ολυμπιακός | 80 | Παναθηναϊκός | 79 | ΑΕΚ | 71 | ||
Α΄ Εθνική 1966-67 | Ολυμπιακός | 79 | ΑΕΚ | 76 | Παναθηναϊκός | 71 | ||
Α΄ Εθνική 1967-68 | ΑΕΚ | 84 | Ολυμπιακός | 80 | Παναθηναϊκός | 79 | ||
Α΄ Εθνική 1968-69 | Παναθηναϊκός | 90 | Ολυμπιακός | 88 | Άρης | 79 | ||
Α΄ Εθνική 1969-70 | Παναθηναϊκός | 93 | ΑΕΚ | 85 | Ολυμπιακός | 84 | ||
Α΄ Εθνική 1970-71 | ΑΕΚ | 88 | Πανιώνιος | 83 | Παναθηναϊκός | 82 | ||
Α΄ Εθνική 1971-72 | Παναθηναϊκός | 88 | Ολυμπιακός | 83 | ΑΕΚ | 82 | ||
Α΄ Εθνική 1972-73 | Ολυμπιακός | 94 | ΠΑΟΚ | 92 | Παναθηναϊκός | 82 | ||
Α΄ Εθνική 1973-74 | Ολυμπιακός | 59 | Παναθηναϊκός | 54 | Άρης | 48 | ||
Α΄ Εθνική 1974-75 | Ολυμπιακός | 57 | ΑΕΚ | 55 | ΠΑΟΚ | 46 | ||
Α΄ Εθνική 1975-76 | ΠΑΟΚ | 49 | ΑΕΚ | 44 | Ολυμπιακός Πειραιώς | 41 | ||
Α΄ Εθνική 1976-77 | Παναθηναϊκός | 54 | Ολυμπιακός Πειραιώς | 52 | ΠΑΟΚ | 52 | ||
Α΄ Εθνική 1977-78 | ΑΕΚ | 53 | ΠΑΟΚ | 46 | Παναθηναϊκός | 45 | ||
Α΄ Εθνική 1978-79 | ΑΕΚ | 56 | Ολυμπιακός | 56 | Άρης | 50 | ||
Καθιέρωση του επαγγελματισμού στο ελληνικό ποδόσφαιρο. | ||||||||
Α΄ Εθνική 1979-80[σ. 3] | Ολυμπιακός | 47 | Άρης | 47 | Παναθηναϊκός | 45 | ||
Α΄ Εθνική 1980-81 | Ολυμπιακός | 49 | ΑΕΚ | 44 | Άρης | 43 | ||
Α΄ Εθνική 1981-82[σ. 4] | Ολυμπιακός | 50 | Παναθηναϊκός | 50 | ΠΑΟΚ | 46 | ||
Α΄ Εθνική 1982-83 | Ολυμπιακός | 50 | Λάρισα | 45 | ΑΕΚ | 45 | ||
Α΄ Εθνική 1983–84 | Παναθηναϊκός | 46 | Ολυμπιακός | 43 | Ηρακλής | 42 | ||
Α΄ Εθνική 1984-85 | ΠΑΟΚ | 46 | Παναθηναϊκός | 43 | ΑΕΚ | 43 | ||
Α΄ Εθνική 1985-86 | Παναθηναϊκός | 43 | ΟΦΗ | 38 | ΑΕΚ | 36 | ||
Α΄ Εθνική 1986-87 | Ολυμπιακός | 49 | Παναθηναϊκός | 39 | ΟΦΗ | 38 | ||
Α΄ Εθνική 1987-88 | Λάρισα | 43 | ΑΕΚ | 40 | ΠΑΟΚ | 39 | ||
Α΄ Εθνική 1988-89 | ΑΕΚ | 44 | Ολυμπιακός | 41 | Παναθηναϊκός | 37 | ||
Α΄ Εθνική 1989-90 | Παναθηναϊκός | 53 | ΑΕΚ | 50 | ΠΑΟΚ | 46 | ||
Α΄ Εθνική 1990-91 | Παναθηναϊκός | 54 | Ολυμπιακός Πειραιώς | 46 | ΑΕΚ | 42 | ||
Α΄ Εθνική 1991-92 | ΑΕΚ | 54 | Ολυμπιακός | 51 | Παναθηναϊκός | 48 | ||
Α΄ Εθνική 1992-93 | ΑΕΚ | 78 | Παναθηναϊκός | 77 | Ολυμπιακός | 68 | ||
Α΄ Εθνική 1993-94 | ΑΕΚ | 79 | Παναθηναϊκός | 72 | Ολυμπιακός | 68 | ||
Α΄ Εθνική 1994-95 | Παναθηναϊκός | 83 | Ολυμπιακός | 67 | ΠΑΟΚ | 65 | ||
Α΄ Εθνική 1995-96 | Παναθηναϊκός | 83 | ΑΕΚ | 81 | Ολυμπιακός | 65 | ||
Α΄ Εθνική 1996-97 | Ολυμπιακός | 84 | ΑΕΚ | 72 | ΟΦΗ | 66 | ||
Α΄ Εθνική 1997-98 | Ολυμπιακός | 88 | Παναθηναϊκός | 85 | ΑΕΚ | 74 | ||
Α΄ Εθνική 1998-99 | Ολυμπιακός | 85 | ΑΕΚ | 75 | Παναθηναϊκός | 74 | ||
Α΄ Εθνική 1999-00 | Ολυμπιακός | 92 | Παναθηναϊκός | 88 | ΑΕΚ | 66 | ||
Ανώτερη Κατηγορία 2000-01 | Ολυμπιακός | 78 | Παναθηναϊκός | 66 | ΑΕΚ | 61 | ||
Α΄ Εθνική 2001-02 | Ολυμπιακός | 58 | ΑΕΚ | 58 | Παναθηναϊκός | 55 | ||
Α΄ Εθνική 2002-03 | Ολυμπιακός | 70 | Παναθηναϊκός | 70 | ΑΕΚ | 68 | ||
Α΄ Εθνική 2003-04 | Παναθηναϊκός | 77 | Ολυμπιακός | 75 | ΠΑΟΚ | 60 | ||
Α΄ Εθνική 2004-05 | Ολυμπιακός | 65 | Παναθηναϊκός | 64 | ΑΕΚ | 62 | ||
Α΄ Εθνική 2005-06 | Ολυμπιακός | 70 | ΑΕΚ | 67 | Παναθηναϊκός | 67 | ||
Super League 2006-07 | Ολυμπιακός | 71 | ΑΕΚ | 62 | Παναθηναϊκός | 54 | ||
Με την εισαγωγή των play off οι θέσεις από τη 2η ως την 5η της τελικής βαθμολογίας προέκυπταν από την εκεί κατάταξη (οι βαθμοί τους στην κανονική περίοδο παρατίθενται σε υποσημείωση δίπλα στους αντίστοιχους του πρωταθλητή). | ||||||||
Super League 2007-08 | Ολυμπιακός | 70[υ 1] | Παναθηναϊκός | ΑΕΚ | ||||
Super League 2008-09 | Ολυμπιακός | 71[υ 2] | Παναθηναϊκός | ΑΕΚ | ||||
Super League 2009-10 | Παναθηναϊκός | 70[υ 3] | ΠΑΟΚ | ΑΕΚ | ||||
Super League 2010-11 | Ολυμπιακός | 73[υ 4] | Παναθηναϊκός | ΠΑΟΚ | ||||
Super League 2011-12 | Ολυμπιακός | 73[υ 5] | Παναθηναϊκός | ΑΕΚ | ||||
Super League 2012-13 | Ολυμπιακός | 77[υ 6] | ΠΑΟΚ | Ατρόμητος | ||||
Super League 2013-14 | Ολυμπιακός | 86[υ 7] | Παναθηναϊκός | ΠΑΟΚ | ||||
Super League 2014-15 | Ολυμπιακός | 78[υ 8] | Παναθηναϊκός | Αστέρας Τρίπολης | ||||
Super League 2015-16 | Ολυμπιακός | 85[υ 9] | ΠΑΟΚ | Παναθηναϊκός | ||||
Super League 2016-17 | Ολυμπιακός | 67[υ 10] | ΑΕΚ | Παναθηναϊκός | ||||
Κατάργηση play off για τις θέσεις 2 έως 5. | ||||||||
Super League 2017-18 | ΑΕΚ | 70 | ΠΑΟΚ | 64 | Ολυμπιακός | 57 | ||
Super League 2018-19 | ΠΑΟΚ | 80 | Ολυμπιακός Πειραιώς | 75 | ΑΕΚ | 57 | ||
Καθιερώνεται για πρώτη φορά η χρήση του VAR για τον έλεγχο των αμφισβητούμενων φάσεων, καθώς και αγώνων Play Off μεταξύ των έξι πρώτων για την ανάδειξη του πρωταθλητή αλλά και των θέσεων που οδηγούν στις διοργανώσεις της UEFA και Play Out μεταξύ των 8 τελευταίων της κανονικής περιόδου, για την τελική κατάταξη και τις θέσεις υποβιβασμού. | ||||||||
Super League 1 2019-20 | Ολυμπιακός | 91[υ 11] | ΠΑΟΚ | 73 | ΑΕΚ | 69 | ||
Super League 1 2020-21 | Ολυμπιακός | 90[υ 12] | ΠΑΟΚ | 64 | Άρης | 61 | ||
Super League 1 2021-22 | Ολυμπιακός | 83[υ 13] | ΠΑΟΚ | 64 | Άρης | 62 | ||
Super League 1 2022-23 | ΑΕΚ | 83[υ 14] | Παναθηναϊκός | 78 | Ολυμπιακός | 73 | ||
Super League 1 2023-24 | ΠΑΟΚ | 80[υ 15] | ΑΕΚ | 78 | Ολυμπιακός | 74 |
Τέσσερις φορές χρειάστηκε να διεξαχθεί αγώνας κατάταξης (μπαράζ) για την ανάδειξη του πρωταθλητή, μεταξύ δύο ομάδων που ισοβάθμησαν στην κορυφή της βαθμολογίας:
Play Οff για τα Ευρωπαϊκά Κύπελλα
Τελική κατάταξη για τις θέσεις 2 έως 5 του πρωταθλήματος, από την περίοδο 2007–2008 καθιέρωσης των play off μέχρι την κατάργησή τους το 2017–2018:
Play Οff για την ανάδειξη πρωταθλητή
Την περίοδο 2019–2020 καθιερώθηκαν πρώτη φορά play off για την ανάδειξη πρωταθλητή (θέσεις 1-6)
Σύνολο τίτλων
Σύλλογος | Τίτλοι | Χρονιές |
---|---|---|
Ολυμπιακός | 1966, 1967, 1973, 1974, 1975, 1980, 1981, 1982, 1983, 1987, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2020, 2021, 2022 | |
Παναθηναϊκός | 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1969, 1970, 1972, 1977, 1984, 1986, 1990, 1991, 1995, 1996, 2004, 2010 | |
ΑΕΚ | 1963, 1968, 1971, 1978, 1979, 1989, 1992, 1993, 1994, 2018, 2023 | |
ΠΑΟΚ | 1976, 1985, 2019, 2024 | |
Λάρισα | 1988 |
Κάτοχοι των τριών πρώτων θέσεων
Οι εξής 12 σύλλογοι έχουν καταλάβει τις τρεις πρώτες θέσεις της διοργάνωσης από την εισαγωγή της Α΄ Εθνικής Κατηγορίας την περίοδο 1959–1960 έως και την 2023–2024:
Σύλλογος | 1η | 2η | 3η | Σύνολο περιόδων σε πρώτη τριάδα |
---|---|---|---|---|
Ολυμπιακός | 32 | 15 | 11 | 58 |
Παναθηναϊκός | 17 | 20 | 14 | 51 |
ΑΕΚ | 11 | 17 | 18 | 46 |
ΠΑΟΚ | 4 | 9 | 9 | 22 |
Λάρισα | 1 | 1 | – | 2 |
Άρης | – | 1 | 6 | 7 |
ΟΦΗ | – | 1 | 2 | 3 |
Πανιώνιος | – | 1 | 1 | 2 |
Απόλλων Σμύρνης | – | – | 1 | 1 |
Ηρακλής | – | – | 1 | 1 |
Ατρόμητος | – | – | 1 | 1 |
Αστέρας Τρίπολης | – | – | 1 | 1 |
Το χρυσό άστρο
Το 1958, σύμφωνα με μια ιδέα του τότε προέδρου της Γιουβέντους Ουμπέρτο Ανιέλι, εισήχθη για πρώτη φορά στην Ιταλία και αργότερα καθιερώθηκε σε πολλές ακόμη χώρες με διάφορες παραλλαγές, ο θεσμός της απονομής ενός χρυσού άστρου για κάθε δέκα πρωταθλήματα που κατακτά μια ομάδα, το οποίο ορίστηκε να προστίθεται στο άνω μέρος του εμβλήματός της. Στην Ελλάδα αποτελεί άτυπη διάκριση, την οποία υιοθετεί μέχρι στιγμής ο Ολυμπιακός Πειραιώς, ο οποίος φέρει 4 αστέρια.[77]
Συμμετοχές
Ανά σύλλογο
Συμπεριλαμβανομένης της περιόδου 2024–25 και επί συνόλου 89 αγωνιστικών περιόδων που διεξήχθησαν (η περίοδος 1934-35 δεν ανέδειξε πρωταθλητή, λόγω μη διεξαγωγής της τελικής φάσης και δεν προσμετράται), ο σύλλογος με τις περισσότερες παρουσίες στο Πρωτάθλημα Ελλάδας είναι ο Ολυμπιακός με 88 (απουσίασε μόνο στην πρώτη διοργάνωση για εξώ-αγωνιστικούς λόγους) και ακολουθούν ο Παναθηναϊκός με 83 συμμετοχές, ο ΠΑΟΚ με 80, η ΑΕΚ και ο Άρης με 76. Οι μόνοι σύλλογοι που λαμβάνουν μέρος ανελλιπώς σε όλα τα πρωταθλήματα από καταβολής της ενιαίας Α΄ Εθνικής είναι οι Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός και ΠΑΟΚ.
Την περίοδο 1959–60, οι Παγκορινθιακός, Μέγας Αλέξανδρος και ΑΕ Νίκαια τερμάτισαν στις τρεις τελευταίες θέσεις, υπήρξαν δε οι «πρόγονοι» της Κορίνθου, του Πιερικού και του Ιωνικού αντίστοιχα. Οι δύο πρώτοι έπαψαν να υφίστανται, ενώ η τρίτη επανιδρύθηκε και συνεχίζει. Αυτόνομη πορεία, αφού κάποια στιγμή αποτέλεσαν το υπόστρωμα δημιουργίας ισχυρότερων συλλόγων, ακολουθούν οι Χαλκηδόνα, ΑΕΚ Καβάλας και Ασπίδα Ξάνθης. Συμμετοχές έχουν καταγραφεί και για ορισμένους ακόμη συλλόγους που είτε συγχωνεύτηκαν μεταγενέστερα με άλλους (Αστέρας Αθηνών, Άρης Πειραιώς), είτε διαλύθηκαν (Γουδί).
Στον πίνακα που ακολουθούν οι συμμετοχές των ομάδων από το 1927 έως σήμερα σε τρεις στήλες (Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, Α΄ Εθνική, Σούπερ Λιγκ). Συνολικά και στα τρία στάδια του πρωταθλήματος έχουν μετάσχει 82 ομάδες.
1 Την περίοδο 1959–1960 συμμετείχε ο Μέγας Αλέξανδρος Κατερίνης (μη ενεργό σήμερα σωματείο), πρόγονος του Πιερικού.
2 Την περίοδο 1959–1960 συμμετείχε ο Παγκορινθιακός (μη ενεργό σήμερα σωματείο), πρόγονος της Κορίνθου.
3 Ο Ηρακλής (μαζί με τον Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό και ΠΑΟΚ) δεν έχει υποβιβαστεί ποτέ αγωνιστικά. Οι 3 υποβιβασμοί του Ηρακλή (1979–1980, 2010–2011 και 2016–2017) δεν αφορούν την αγωνιστική παρουσία του συλλόγου.
Οι κυπριακές συμμετοχές
Ανάμεσα στις ομάδες με συμμετοχή στην Α΄ Εθνική Κατηγορία καταγράφονται και πέντε κυπριακές, καθώς στα επτά χρόνια της περιόδου της Χούντας είχε καθιερωθεί η είσοδος στην ανώτερη ελληνική κατηγορία ποδοσφαίρου, της πρωταθλήτριας Κύπρου της προηγούμενης χρονιάς. Μετά την πτώση του καθεστώτος η πρακτική αυτή έπαψε να ισχύει. Οι συμμετοχές των κυπριακών ομάδων είναι οι εξής:
|
Ανά γεωγραφική περιφέρεια
Όλες οι γεωγραφικές περιφέρειες της Ελλάδας, καθώς και η Κύπρος, έχουν εκπροσωπηθεί από μία τουλάχιστον ενεργό σήμερα ομάδα στο πρωτάθλημα, με τις περισσότερες συμμετοχές να έχει η Αττική (25 ομάδες). Ακολουθούν σε εκπροσώπηση οι ομάδες από τη Μακεδονία και την Πελοπόννησο. Στον αντίποδα, μόνο μία ομάδα, ο ΠΑΣ Γιάννινα, έχει εκπροσωπήσει την Ήπειρο.
Γενική βαθμολογία (1959–1960 έως 2023–2024)
Η γενική βαθμολογία υπολογίζεται με το σύστημα που ίσχυε κάθε περίοδο[78][79][80] και δεν περιλαμβάνει αγώνες κατάταξης (μονά ή διπλά μπαράζ και play off). Για τις θέσεις κατάταξης 2η - 5η λήφθηκαν υπόψη τα Play Off. Από τη σεζόν 2019–20 ισχύει σύστημα διεξαγωγής δύο φάσεων.
Θ. | Ομάδα | Παρ. | Σ.χρ. | Β. | Αγ. | Ν. | Ισ. | Ητ. | ΤερΥ | ΤερΚ | Π. | 1η θ. | 2η θ. | 3η θ. | 4η θ. | 5η θ. |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Ολυμπιακός | 65 | +65 | 4590 | 2088 | 1389 | 423 | 276 | 4204 | 1542 | -5 | 32 | 15 | 11 | 3 | 1 |
2 | Παναθηναϊκός | 65 | +65 | 4286 | 2088 | 1272 | 470 | 346 | 3892 | 1644 | -33 | 17 | 20 | 14 | 4 | 6 |
3 | ΑΕΚ | 63 | +9 | 3735 | 2020 | 1178 | 467 | 375 | 3707 | 1766 | -22 | 11 | 17 | 18 | 9 | 4 |
4 | ΠΑΟΚ | 65 | +65 | 3658 | 2088 | 1042 | 532 | 514 | 3175 | 1991 | -24 | 4 | 9 | 9 | 17 | 12 |
5 | Άρης | 59 | +6 | 2806 | 1900 | 763 | 517 | 620 | 2305 | 2031 | -15 | 1 | 6 | 8 | 10 | |
6 | Πανιώνιος | 59 | -4 | 2489 | 1873 | 643 | 495 | 735 | 2197 | 2360 | -8 | 1 | 1 | 4 | 8 | |
7 | Ηρακλής | 53 | -7 | 2404 | 1686 | 623 | 469 | 594 | 2099 | 2011 | -6 | 1 | 4 | 5 | ||
8 | ΟΦΗ | 46 | +6 | 1955 | 1486 | 533 | 356 | 597 | 1830 | 1974 | -10 | 1 | 2 | 3 | 1 | |
9 | Απόλλων Σμύρνης | 42 | -2 | 1639 | 1362 | 395 | 362 | 605 | 1416 | 1805 | -6 | 1 | 2 | 3 | ||
10 | Εθνικός Πειραιώς | 36 | -24 | 1501 | 1164 | 356 | 326 | 482 | 1305 | 1552 | -6 | 1 | 1 | |||
11 | Ξάνθη | 31 | -4 | 1217 | 981 | 335 | 258 | 388 | 1127 | 1230 | -12 | 1 | 2 | |||
12 | Λάρισα | 31 | -3 | 1057 | 992 | 329 | 272 | 391 | 1076 | 1244 | -6 | 1 | 1 | 1 | ||
13 | ΠΑΣ Γιάννινα | 28 | +4 | 1054 | 899 | 268 | 250 | 381 | 898 | 1118 | -96 | 3 | ||||
14 | Αιγάλεω | 23 | -17 | 1028 | 726 | 225 | 171 | 330 | 721 | 1039 | -2 | 1 | 1 | |||
15 | Ατρόμητος | 23 | +15 | 882 | 696 | 227 | 209 | 260 | 710 | 831 | -8 | 1 | 5 | |||
16 | Πανσερραϊκός | 25 | +1 | 852 | 784 | 202 | 207 | 375 | 684 | 1075 | ||||||
17 | Παναχαϊκή | 26 | -21 | 843 | 852 | 230 | 227 | 395 | 849 | 1255 | -15 | 1 | ||||
18 | Πιερικός | 16 | -31 | 763 | 516 | 151 | 133 | 232 | 581 | 777 | -1 | 2 | ||||
19 | Προοδευτική | 15 | -20 | 733 | 474 | 121 | 142 | 211 | 493 | 679 | 1 | |||||
20 | Καβάλα | 19 | -13 | 732 | 638 | 190 | 145 | 303 | 605 | 894 | ||||||
21 | Δόξα Δράμας | 21 | -12 | 726 | 670 | 187 | 176 | 307 | 706 | 984 | -6 | |||||
22 | Αστέρας Τρίπολης | 17 | +17 | 713 | 536 | 185 | 158 | 193 | 585 | 592 | 1 | 1 | 2 | |||
23 | Απόλλων Καλαμαριάς | 20 | -16 | 697 | 616 | 143 | 192 | 281 | 550 | 875 | -8 | |||||
24 | Βέροια | 17 | -7 | 657 | 550 | 144 | 146 | 260 | 487 | 777 | -16 | |||||
25 | Ιωνικός | 18 | -1 | 642 | 578 | 169 | 157 | 252 | 620 | 820 | -5 | 2 | ||||
26 | Λεβαδειακός | 19 | -1 | 597 | 597 | 167 | 138 | 292 | 563 | 852 | -4 | |||||
27 | Παναιτωλικός | 14 | +11 | 476 | 447 | 118 | 122 | 207 | 412 | 606 | ||||||
28 | Ολυμπιακός Βόλου | 9 | -13 | 383 | 298 | 83 | 69 | 146 | 270 | 446 | 1 | |||||
29 | Φωστήρας Ταύρου | 7 | -50 | 374 | 226 | 61 | 60 | 105 | 225 | 348 | ||||||
30 | Τρίκαλα | 7 | -24 | 352 | 226 | 52 | 52 | 122 | 234 | 397 | -1 | |||||
31 | Παναιγιάλειος | 6 | -58 | 318 | 180 | 48 | 42 | 90 | 157 | 278 | ||||||
32 | Αθηναϊκός | 9 | -23 | 317 | 302 | 90 | 73 | 139 | 300 | 422 | ||||||
33 | Εργοτέλης | 9 | -9 | 305 | 278 | 78 | 71 | 129 | 278 | 386 | ||||||
34 | Καστοριά | 10 | -27 | 261 | 336 | 89 | 83 | 164 | 316 | 517 | -1 | |||||
35 | Καλαμάτα | 7 | -23 | 257 | 234 | 58 | 65 | 111 | 235 | 374 | ||||||
36 | Νίκη Βόλου | 6 | -9 | 251 | 184 | 36 | 40 | 108 | 143 | 333 | ||||||
37 | Πανηλειακός | 7 | -20 | 249 | 230 | 66 | 51 | 113 | 261 | 358 | ||||||
38 | Βύζας Μεγάρων | 4 | -56 | 247 | 132 | 43 | 29 | 60 | 151 | 209 | ||||||
39 | Κέρκυρα | 8 | -16 | 235 | 244 | 56 | 67 | 121 | 212 | 342 | ||||||
40 | Λαμία | 7 | +7 | 227 | 228 | 49 | 80 | 99 | 236 | 325 | ||||||
41 | Πλατανιάς | 6 | -6 | 209 | 188 | 55 | 44 | 89 | 180 | 253 | ||||||
42 | Εδεσσαϊκός | 5 | -27 | 188 | 170 | 52 | 32 | 86 | 212 | 290 | ||||||
43 | Βόλος | 5 | +5 | 187 | 168 | 47 | 46 | 75 | 179 | 263 | ||||||
44 | Πανθρακικός | 6 | -8 | 182 | 188 | 47 | 41 | 100 | 166 | 286 | ||||||
45 | Πανελευσινιακός | 3 | -25 | 145 | 98 | 20 | 34 | 44 | 92 | 156 | ||||||
46 | Ολυμπιακός Λευκωσίας | 3 | -52 | 144 | 102 | 11 | 21 | 70 | 73 | 240 | -1 | |||||
47 | Κόρινθος | 5 | -31 | 134 | 170 | 46 | 36 | 88 | 155 | 264 | ||||||
48 | Εθνικός Αστέρας | 4 | -22 | 132 | 124 | 36 | 24 | 64 | 126 | 204 | ||||||
49 | Καλλιθέα | 4 | -18 | 110 | 120 | 24 | 38 | 58 | 133 | 181 | ||||||
50 | Ρόδoς | 4 | -41 | 100 | 136 | 36 | 28 | 72 | 138 | 228 | ||||||
51 | Καλλονή | 3 | -8 | 99 | 98 | 26 | 21 | 51 | 84 | 154 | ||||||
53 | Ακράτητος | 4 | -18 | 90 | 116 | 22 | 24 | 70 | 112 | 219 | ||||||
54 | Χαλκηδόνα | 2 | -19 | 83 | 60 | 23 | 14 | 23 | 74 | 77 | ||||||
55 | Διαγόρας Ρόδου | 3 | -35 | 59 | 90 | 20 | 25 | 45 | 75 | 114 | -6 | |||||
56 | Χαλκίδα | 1 | -55 | 56 | 34 | 7 | 8 | 19 | 38 | 61 | ||||||
57 | Παγκορινθιακός | 1 | -64 | 55 | 30 | 9 | 7 | 14 | 27 | 45 | ||||||
58 | Ολυμπιακός Χαλκίδας | 1 | -60 | 54 | 30 | 6 | 12 | 12 | 21 | 41 | ||||||
59 | Μέγας Αλέξανδρος Κατερίνης | 1 | -64 | 47 | 30 | 4 | 9 | 17 | 27 | 60 | ||||||
60 | Θερμαϊκός Θεσσαλονίκης | 1 | -63 | 44 | 30 | 3 | 8 | 19 | 33 | 75 | ||||||
61 | ΕΠΑ Λάρνακας | 1 | -53 | 43 | 34 | 3 | 4 | 27 | 23 | 76 | -1 | |||||
62 | Ομόνοια | 1 | -51 | 42 | 34 | 1 | 7 | 26 | 22 | 71 | -1 | |||||
63 | Ατρόμητος Πειραιώς | 1 | -63 | 40 | 30 | 2 | 7 | 21 | 19 | 65 | -1 | |||||
64 | ΑΕ Νικαία | 1 | -64 | 39 | 30 | 2 | 5 | 23 | 20 | 73 | ||||||
65 | ΑΕ Λεμεσού | 1 | -55 | 39 | 34 | 2 | 1 | 31 | 20 | 125 | ||||||
66 | Μακεδονικός | 1 | -41 | 29 | 34 | 11 | 7 | 16 | 30 | 50 | ||||||
67 | Κηφισιά | 1 | +1 | 28 | 33 | 6 | 10 | 17 | 38 | 68 | ||||||
68 | ΑΠΟΕΛ | 1 | -50 | 27 | 34 | 11 | 5 | 18 | 39 | 48 | ||||||
69 | Νάουσα | 1 | -30 | 18 | 34 | 5 | 3 | 26 | 38 | 76 | ||||||
70 | Θρασύβουλος | 1 | -15 | 14 | 30 | 3 | 5 | 22 | 22 | 53 |
Οι ελληνικές ομάδες στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις
Οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι της Ελλάδας άρχισαν να αγωνίζονται σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις το 1959, συγκεκριμένα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών της UEFA και με πρώτο εκπρόσωπο τον Ολυμπιακό,[σ 10] ο οποίος αποτέλεσε και την παρθενική ελληνική παρουσία στο Κύπελλο Κυπελλούχων. Στο αντίστοιχο Κύπελλο Διεθνών Εκθέσεων, πρόδρομο του Κυπέλλου UEFA, η πρώτη ομάδα που εκπροσώπησε την Ελλάδα ήταν ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης. Συνολικά 20 σωματεία έχουν μετάσχει στις τρεις βασικές διοργανώσεις της Ένωσης Ευρωπαϊκών Ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών, με τις περισσότερες παρουσίες να έχουν οι Ολυμπιακός Πειραιώς και Παναθηναϊκός. Βάσει της αγωνιστικής πορείας των συλλόγων της κατά την εκάστοτε τελευταία πενταετία, η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στη 15η θέση της ειδικής βαθμολογίας που τηρεί η UEFA.[83] Ο Ολυμπιακός είναι η μοναδική ελληνική ομάδα που έχει κατακτήσει ευρωπαϊκό κύπελλο, το ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Κόνφερενς Λιγκ το 2024.[84][85]
Στατιστικά παικτών της Α΄ Εθνικής (1959–Σήμερα)
Στους παρακάτω πίνακες αναφέρονται οι ποδοσφαιριστές με τις περισσότερες συμμετοχές και οι κορυφαίοι σκόρερ στην Α΄ Εθνική.[86][87]
* ο Χάιτας είχε ήδη αγωνιστεί τρεις φορές με τον Πανιώνιο στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα 1958-59.
Ξένοι
# | Ονοματεπώνυμο | Συμμ. | Σύλλογοι |
---|---|---|---|
1 | Κριστόφ Βαζέχα | 390 | Παναθηναϊκός |
2 | Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς | 375 | Πανηλειακός, Ολυμπιακός Π. |
3 | Τόνι Σαβέβσκι | 357 | ΑΕΚ |
4 | Ματίας Ιγκλέσιας | 332 | Λάρισα, Ατρόμητος, Αστέρας Τρίπολης |
5 | Χουάν Μουνάφο | 323 | Πανθρακικός, Αστέρας Τρίπολης, Πλατανιάς |
Κορυφαίοι σκόρερ
Έλληνες και ξένοι
# | Ονοματεπώνυμο | Γκολ | Σύλλογοι |
---|---|---|---|
1 | Θωμάς Μαύρος | 260 | Πανιώνιος, ΑΕΚ |
2 | Κριστόφ Βαζέχα | 244 | Παναθηναϊκός |
3 | Μίμης Παπαϊωάννου[σ 17] | 235 | ΑΕΚ |
4 | Γιώργος Σιδέρης | 224 | Ολυμπιακός Π. |
5 | Αντώνης Αντωνιάδης | 187 | Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός Π. |
Αλέξης Αλεξανδρής | 187 | ΓΑΣ Βέροια, ΑΕΚ, Ολυμπιακός, ΓΣ Καλλιθέα | |
7 | Δημήτρης Σαραβάκος | 185 | Πανιώνιος, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ |
8 | Γιώργος Δέδες | 181 | Πανιώνιος, ΑΕΚ |
9 | Νίκος Αναστόπουλος[σ 18] | 179 | Πανιώνιος, Ολυμπιακός Π., Ιωνικός |
10 | Μιχάλης Κρητικόπουλος[σ 19] | 177 | Παναιγιάλειος, Εθνικός, Ολυμπιακός Π., Απόλλων Σμ. |
11 | Νίκος Λυμπερόπουλος[101] | 167 | ΠΣ Καλαμάτα, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ |
12 | Ντέμης Νικολαΐδης | 163 | Απόλλων Σμ., ΑΕΚ |
13 | Ντίνος Κούης | 142 | Άρης |
14 | Κώστας Νεστορίδης[σ 20] * | 141 | ΑΕΚ |
15 | Μίμης Δομάζος | 139 | Παναθηναϊκός, ΑΕΚ |
16 | Γιώργος Χ. Γεωργιάδης | 137 | Δόξα, Παναθηναϊκός, ΠΑΟΚ, Ολυμπιακός, Ηρακλής |
17 | Σταύρος Σαράφης | 136 | ΠΑΟΚ |
Δημήτρης Σαλπιγγίδης | 136 | ΠΑΟΚ, Παναθηναϊκός | |
19 | Γιώργος Κούδας | 134 | ΠΑΟΚ |
20 | Αλέκος Αλεξιάδης | 132 | Άρης, Παναιτωλικός, ΑΓΣ Καστοριάς |
21 | Θανάσης Ιντζόγλου | 129 | Πανιώνιος, Εθνικός |
Βασίλης Δημητριάδης | 129 | Άρης, ΑΕΚ | |
23 | Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς | 126 | Πανηλειακός, Ολυμπιακός |
24 | Κώστας Φραντζέσκος | 116 | Παναθηναϊκός, ΟΦΗ, ΠΑΟΚ, Καλαμάτα, Ιωνικός, Άρης, Προοδευτική |
25 | Χρήστος Δημόπουλος | 108 | ΠΑΟΚ, Παναθηναϊκός, Αθηναϊκός |
Γιώργος Σκαρτάδος | 108 | Ρόδος, ΠΑΟΚ, Ηρακλής, Ολυμπιακός | |
27 | Μιχάλης Κωνσταντίνου | 106 | Ηρακλής, Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός |
28 | Τάκης Χατζηιωάννογλου | 102 | Εθνικός Πειραιώς |
Γιώργος Κωστίκος | 102 | Πιερικός, ΠΑΟΚ, Ολυμπιακός, Διαγόρας Ρόδου | |
30 | Νίκος Γιούτσος | 101 | Ολυμπιακός, Εθνικός Πειραιώς |
31 | Κώστας Νικολαΐδης | 100 | ΑΕΚ, Απόλλων Σμύρνης |
* ο Νεστορίδης είχε ήδη σημειώσει 33 τέρματα για την ΑΕΚ στα πανελλήνια
πρωταθλήματα 1957-58 (δεύτερος σκόρερ) και 1958-59 (πρώτος).[102]
Χορηγίες
Από το 2007 έως το 2015, χορηγός του πρωταθλήματος ήταν ο ΟΠΑΠ,[103] ενώ η διοργάνωση είχε τον τίτλο «Πρωτάθλημα ΟΠΑΠ» έως το 2011, όταν και μετονομάστηκε σε «Super League ΟΠΑΠ». To 2017, με κύριο χορηγό τη Σουρωτή και δευτερεύοντα χορηγό το Makedonia Palace, το πρωτάθλημα πήρε τον τίτλο «Super League Σουρωτή».[104] Ως το 2019 η διοργάνωση έφερε την ονομασία Super League Σουρωτή, με βάση τη σύναψη χορηγίας με την ομώνυμη εταιρεία. Το 2019, τη χορηγία του πρωταθλήματος ανέλαβε η εταιρεία Interwetten,[105] ενώ το 2020, επετεύχθη νέα συμφωνία χορηγίας με την εταιρεία,[106] με τη διοργάνωση να παίρνει την ονομασία «Super League Interwetten». Από το 2023, τη χορηγία του πρωταθλήματος ανέλαβε η εταιρεία Stoiximan, με τη διοργάνωση να παίρνει τον τίτλο «Stoiximan Super League».[107]
Δείτε επίσης
Σημειώσεις
Παραπομπές
Πηγές
- Πρωταθλητές Ελλάδας – Ε.Π.Ο.
- Στατιστικά Super League
- Η ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου [με κάποια στοιχεία να χρήζουν διασταύρωσης και λιγότερα διόρθωσης], Δημήτρης Χαραλάμπους, «Βήμα-Ιστορία», ένθετο περιοδικό της εφημερίδας «Το Βήμα» 8/7/2004.
- Γιάννης Διακογιάννης, 100 χρόνια ποδόσφαιρο, Εκδόσεις Μίλητος, Αθήνα 2006, ISBN 960-8460-08-5.
- Ανδρέας Μπόμης, Γκολ 2000. Ένας αιώνας ποδόσφαιρο: αλμανάκ, ιστορία, σχόλια, Εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα 2000, ISBN 978-000-4000-05-3.
- Βασίλειος Δ. Πελίγκος, Αθλητική ιστορία των Τρικάλων, έκδοση Φιλολογικού Ιστορικού Λογοτεχνικού Συνδέσμου (ΦΙΛΟΣ) Τρικάλων, Θεσσαλονίκη 1993, ISBN 960-3432-25-3.
- Τάκης Γ. Σακελλαρίου, Το ελληνικό και παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Μελέτη ιστορική και θεωρητική εκλαϊκευμένη, έκδοση Επιτροπής Τύπου και Διαφωτίσεως ΕΠΟ, Αθήνα 1947.
- Τάσσος Κ. Σταθόπουλος, Αχαϊκό ποδόσφαιρο. Εκατόν είκοσι χρόνια (1891-2010), Εκδόσεις Πικραμένος, Πάτρα 2010, ISBN 960-6628-27-6.
- Συλλογικό έργο, Ελληνικός αθλητισμός. Ιστορική αναδρομή 1896-1996. Στατιστικά όλων των αθλημάτων, έκδοση Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού (ΓΓΑ), Υφυπουργείο Αθλητισμού, Αθήνα 1997.
- Ψηφιοποιημένο αρχείο εφημερίδων, ιστότοπος Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος.