Humphry Davy
Sir Humphry DAVY [HANfri DEJvi] (naskiĝis la 17-an de decembro 1778 en Penzance (Anglio), mortis la 29-an de majo 1829 en Ĝenevo) estis angla kemiisto.
| Humphry Davy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| Persona informo | |||||
| Humphrey Davy | |||||
| Naskiĝo | 17-an de decembro 1778 en Penzance | ||||
| Morto | 29-an de majo 1829 (50-jaraĝa) en Ĝenevo | ||||
| Tombo | Cemetery of Kings vd | ||||
| Lingvoj | angla vd | ||||
| Ŝtataneco | Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando • Reĝlando de Granda Britio vd | ||||
| Alma mater | Truro Cathedral School vd | ||||
Subskribo  | |||||
| Familio | |||||
| Patro | Robert Davy vd | ||||
| Patrino | Grace Millett vd | ||||
| Gefratoj | John Davy vd | ||||
| Edz(in)o | Jane Davy vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | kemiisto • inventisto • fizikisto • geologo • fotisto • poeto • verkisto vd | ||||
| Laborkampo | kemio • fiziko • geologio vd | ||||
| |||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Ekde 1802 li estis profesoro pri kemio en Londono. Inter 1820 kaj 1827 li prezidis la Reĝan Societon.
Post kiam Alessandro Volta en 1800 konstruis la unuajn elektrajn pilojn, Davy estis inter la unuaj, kiuj uzis elektron por kemiaj analizoj. Per tio li malkovris la elementojn natrio, kalio, bario, stroncio, kalcio kaj magnezio. Li ankaŭ demonstris la elementecon de kloro kaj la fakton, ke klorata acido ne enhavas oksigenon. Tio malpruvis teorion de Antoine Lavoisier, laŭ kiu oksigeno estas nepra parto de acidoj.
Li inventis la Davy-lampon, sekuran lampon por minejoj, kiu indikas la ĉeeston de minejaj gasoj, sed ne eksplodigas ilin. En mem-eksperimento li demonstris la anestezan efikon de ridgaso. Liaj laboroj estis bazo por la evoluigo de kemia fotografio.
En la fino de la 18a al komenco de la 19a jarcentoj, Sir Humphry Davy plenumis multajn eksperimentojn pri kuproŝelo por konstati la variajn dikecojn de kupro submergita strande kaj poste mezuris kiom multe la marakvo estis degradinta ĉiun. Lamenoj el diferencaj metaloj restis en la marakvo dum kvar monatoj kaj poste estis ekzamenitaj. Ankaŭ du havenaj ŝipoj estis uzataj en tiu testado, unu kun zinka kaj alia kun fera zonoj. Kaj la zinka kaj la fera kovriĝis per karbonato kiu permesis ke algoj, plantoj kaj insektoj atakis la metalon. La ĉefa celo de tiuj eksperimentoj estis determini kiel malpliigi korodon al neprotektita kuprolamenado. Neprotektita kupro, kia tiu kiu ne estis kovrita per alia metalo kia fero, rapide iĝis el ruĝeca koloro al verdeca koloro de korodo.[1] Kiam alia metalo estis miksita en kupraj proporcioj el 1/40 al 1/150, ne estis videbla signo de korodo kaj minimuma pezoperdo.[1] Kiam la proporcio ŝanĝis el 1/200 al 1/400, estis grava korodo kaj pezoperdo. Davy konkludis, ke forĝita fero, kiu estis la plej malmultekosta fabrikebla, estis la plej bona por protektado de la kupro ĉar maleebla fero kaj zinko eluziĝis pli rapide.
Li havis la kutimon gustumi aŭ flarumi nekonatajn kemiajn substancojn. Tio malutilis lian sanon, tiel ke li mortis nur 51-jara. Lia asistanto Michael Faraday daŭrigis lian laboron kaj iĝis eĉ pli fama ol Davy, kiu laŭdire nomis lin "sia plej granda malkovro".
