Mario Vargas Llosa

Honorigoj
Honorigoj	Nobel-premio pri literaturo • Princess of Asturias Literary Prize • honorary doctor of the University of Rennes 2 • Premio Rómulo Gallegos • Premio Planeta de Novela • Mariano de Cavia' Price • Premio Maria Moors Cabot • Pacpremio de la germana librokomerco • Prix mondial Cino Del Duca • Premio Cervantes • Menéndez Pelayo International Prize • Irving Kristol Award • Grinzane Cavour Prize • Premio Carlos Fuentes • Jerusalempremio • Library of Congress Living Legend • Kavaliro de Honora Legio • Komandoro de la Artoj kaj la Leteroj • Honorary doctor of the Humboldt University of Berlin • honorary doctor of the University of Alicante • Ortega y Gasset Awards • Grand Cross, Special Class of the Order of the Sun of Peru • Order of Christopher Columbus • Ordeno Rubén Darío de Kultura Sendependeco • Aŭstra insigno de honoro por scienco kaj arto • Commander of the Order of the Aztec Eagle • ordeno de Vasco Núñez de Balboa • Caonabo de Oro Award • Freedom Prize • honorary doctorate of the National University of San Marcos • honorary doctorate of the University of Valladolid • gold Medal of the Community of Madrid • honorary doctorate of the Bordeaux Montaigne University • honora doktoreco de la Universitato de Granado • Viareggio-Versilia International Prize • honorary doctorate of the University of Murcia • honorary doctorate of the University of Las Palmas, Gran Canaria • Premio Biblioteca Breve • Castilian Narrative Critic Award • Castilian Narrative Critic Award • National Culture Award • Ordeno de Arta kaj Kultura Merito Paŭlo Neruda • Prix Formentor • St. Louis Literary Award • Premio Ceppo Pistoia • Q17651535 • National Book Critics Circle Award • Q9052823 • Scanno Prize • honorary doctor of the Katholieke Universiteit Leuven • Honorary doctor of the University of Oxford • Honorary Doctorate from the National Autonomous University of Mexico • honorary doctor from the NOVA University Lisbon • Orden al Mérito Docente y Cultural Gabriela Mistral • Don Quijote Journalism Prize • honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru • honorary doctorate of the University of Burgos • Grand Cross of the Order of Boyacá • honorary doctor of the University of Miami • honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University • doctor honoris causa from the University of Pau • Oficiro de la Artoj kaj de la Leteroj vd

Postenoj
Postenoj	prezidanto • seĝo 18 de la Franca Akademio vd

**Mario Vargas Llosa**
Mario Vargas Llosa
	Nobel-premiito
Persona informo
	Mario Vargas Llosa
Naskonomo	Jorge Mario Pedro Vargas Llosa
Naskiĝo	28-an de marto 1936 (88-jaraĝa); en Arekipo, Peruo
Religio	agnostikismo vd
Lingvoj	hispana • franca • angla vd
Loĝloko	Arekipo • Cochabamba • Pjuro • Limo • Parizo • Madrido vd
Ŝtataneco	Hispanio • Peruo • Domingo vd
Alma mater	Ĉefa Nacia Universitato de San Marcos • Komplutensa Universitato de Madrido • Leoncio Prado Military Academy • Colegio La Salle • Q5777167 vd
Partio	Liberty Movement • Liberty Movement • People's Liberty vd
Subskribo
Familio
Patro	Ernesto Vargas Maldonado vd
Patrino	Dora Llosa Ureta vd
Edz(in)o	Julia Urquidi Illanes • Patricia Llosa Urquidi vd
Amkunulo	Isabel Preysler vd
Infanoj	Álvaro Vargas Llosa • Morgana Vargas Llosa vd
Parencoj	Luis Llosa vd
Profesio
Okupo	romanisto • dramaturgo • politikisto • ĵurnalisto • eseisto • literaturkritikisto • universitata instruisto • prozisto • dramaturgo • filozofo • publikigisto • verkisto • filmreĝisoro • scenaristo vd
Laborkampo	literaturo vd
Aktiva en	Madrido • Parizo • Limo • Londono • Kembriĝo vd
Aktiva dum	1959– vd
Doktoreca konsilisto	Alonso Zamora Vicente vd
Verkado
Verkoj	The Time of the Hero ❦; The Green House ❦; Conversation in the Cathedral vd
Postenoj
Postenoj	prezidanto • seĝo 18 de la Franca Akademio vd
Honorigoj
Honorigoj	Nobel-premio pri literaturo • Princess of Asturias Literary Prize • honorary doctor of the University of Rennes 2 • Premio Rómulo Gallegos • Premio Planeta de Novela • Mariano de Cavia' Price • Premio Maria Moors Cabot • Pacpremio de la germana librokomerco • Prix mondial Cino Del Duca • Premio Cervantes • Menéndez Pelayo International Prize • Irving Kristol Award • Grinzane Cavour Prize • Premio Carlos Fuentes • Jerusalempremio • Library of Congress Living Legend • Kavaliro de Honora Legio • Komandoro de la Artoj kaj la Leteroj • Honorary doctor of the Humboldt University of Berlin • honorary doctor of the University of Alicante • Ortega y Gasset Awards • Grand Cross, Special Class of the Order of the Sun of Peru • Order of Christopher Columbus • Ordeno Rubén Darío de Kultura Sendependeco • Aŭstra insigno de honoro por scienco kaj arto • Commander of the Order of the Aztec Eagle • ordeno de Vasco Núñez de Balboa • Caonabo de Oro Award • Freedom Prize • honorary doctorate of the National University of San Marcos • honorary doctorate of the University of Valladolid • gold Medal of the Community of Madrid • honorary doctorate of the Bordeaux Montaigne University • honora doktoreco de la Universitato de Granado • Viareggio-Versilia International Prize • honorary doctorate of the University of Murcia • honorary doctorate of the University of Las Palmas, Gran Canaria • Premio Biblioteca Breve • Castilian Narrative Critic Award • Castilian Narrative Critic Award • National Culture Award • Ordeno de Arta kaj Kultura Merito Paŭlo Neruda • Prix Formentor • St. Louis Literary Award • Premio Ceppo Pistoia • Q17651535 • National Book Critics Circle Award • Q9052823 • Scanno Prize • honorary doctor of the Katholieke Universiteit Leuven • Honorary doctor of the University of Oxford • Honorary Doctorate from the National Autonomous University of Mexico • honorary doctor from the NOVA University Lisbon • Orden al Mérito Docente y Cultural Gabriela Mistral • Don Quijote Journalism Prize • honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru • honorary doctorate of the University of Burgos • Grand Cross of the Order of Boyacá • honorary doctor of the University of Miami • honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University • doctor honoris causa from the University of Pau • Oficiro de la Artoj kaj de la Leteroj vd
Membrecoj
Membrecoj	Reĝa Akademio Hispana • Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj • Brazila Beletristika Akademio • Societo Mont Pelerin • Akademio Perua de la Lingvo • Inter-American Dialogue • Franca Akademio vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Jorge Mario Pedro VARGAS LLOSA, konata kiel Mario VARGAS LLOSA [elp. Marjo Bargas Ljosa] (naskiĝis la 28-an de marto 1936 en Arequipa) estas perua kaj hispana (ekde 1993) verkisto, ĵurnalisto kaj politikisto. Li estas laŭreato de Nobel-premio pri literaturo de la jaro 2010.

Biografio

Vargas Llosa naskiĝis en Peruo, en mezklasa familio de Arequipa, kaj studis en Hispanio.

Baldaŭ konata tutmonde, li verkas en la hispana lingvo, ĉefe romanojn, sed ankaŭ elstaras liaj artikoloj kaj eseoj, ne nur beletraj sed ankaŭ politikaj, pri kiuj estas konata lia paso el maldekstremaj opinioj al la defendo de la novliberalismo.

Li famiĝis internacie en la 1970-aj jaroj danke al la eldona fenomeno konata kiel "boom" en Hispanio kaj en la tuta Eŭropo, per kio oni disvastigis la verkojn de tiamaj hispanamerikaj verkistoj (romanistoj kaj rakontistoj ĉefe) kiel Gabriel García Márquez, Julio Cortázar kaj aliaj, kune kun Mario Vargas Llosa.

Li estis kandidato al la prezidanteco de Peruo en 1990, sed perdis fronte al la tiam nekonata Alberto Fujimori. Jam tiam en tiu epoko li pasigis longajn loĝadojn kaj en Britio kaj en Hispanio, anstataŭ en Peruo. Pli kaj pli li iĝis pli dekstrema. Lastatempe, post ekregistaro de maldekstrema Pedro Castillo en Peruo kaj de Pedro Sánchez en Hispanio, kelkaj asertoj liaj iomete skandalis kiel eĉ kontraŭdemokrataj: "Latinamerikanoj eliros el krizo nur kiam ili malkovros, ke ili malbone voĉdonis. Gravo en baloto ne estas libero en elekto, sed bone voĉdoni".^[1]

Premioj

Premio Princo de Asturio de la Beletro (1986).
Premio Cervantes (1994).
Pacpremio de la germana librokomerco (1996)
Nobel-premio pri literaturo (2010)

Verkoj

Los jefes (La ĉefoj) (1959)
La ciudad y los perros (La urbo kaj la hundoj) (1963)
La casa verde (La verda domo)) (1965).
Conversación en La Catedral (Interparolo en la katedralo) (1969)
Pantaleón y las visitadoras (Pantaleono kaj la vizitulinoj) (1973)
La tía Julia y el escribidor (Onklino Julia kaj la skribisto) (1977)
La guerra del fin del mundo (La milito de la mondfino) (1981)
Lituma en los Andes (Lituma en la Andoj) (1993).
Los cuadernos de don Rigoberto (La kajeroj de sinjoro Rigoberto) (1997)
La fiesta del chivo (La festo de la kaprido) (2000)
El paraíso en la otra esquina (La paradiso aliangulen) (2003) - pri la historio de Paul Gauguin kaj Flora Tristán.
La tentación de lo imposible (La tento de l' neeblo) (2004)