Խորխե Մարիո Պեդրո Վարգաս Լյոսա (իսպ.՝ Jorge Mario Pedro Vargas Llosa, մարտի 28, 1936(1936-03-28)[1][2][3][…], Արեկիպա, Պերու), պերուացի գրող և քաղաքական գործիչ։ Արժանացել է գրականության 2010 թվականի Նոբելյան մրցանակին[36], որը նրան շնորհվել է «իշխանության կառուցվածքի մանրակրկիտ նկարագրության և անհատի դիմադրության, ընդվզման ու պարտության վառ պատկերների համար»[37]։
Մարիո Վարգաս Լյոսա իսպ.՝ Mario Vargas Llosa |
---|
|
Ծննդյան անուն | իսպ.՝ Jorge Mario Pedro Vargas Llosa |
---|
Ծնվել է | մարտի 28, 1936(1936-03-28)[1][2][3][…] (88 տարեկան) |
---|
Ծննդավայր | Արեկիպա, Պերու |
---|
Մասնագիտություն | վիպասան, դրամատուրգ, քաղաքական գործիչ, լրագրող, ակնարկագիր, գրական քննադատ, համալսարանի դասախոս, արձակագիր, դրամատուրգ, փիլիսոփա, հրապարակախոս, գրող և կինոռեժիսոր |
---|
Լեզու | իսպաներեն |
---|
Քաղաքացիություն | Իսպանիա, Պերու և Դոմինիկյան Հանրապետություն[4] |
---|
Կրթություն | Սան Մարկոս համալսարան (1958), Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան (1971), Leoncio Prado Military Academy? (դեկտեմբեր 1951), Colegio La Salle? (դեկտեմբեր 1949) և Q5777167? (դեկտեմբեր 1952) |
---|
Գրական ուղղություններ | մոգական ռեալիզմ և Latín mmg todos? |
---|
Ուշագրավ աշխատանքներ | The Time of the Hero?, The Green House? և Conversation in the Cathedral? |
---|
Անդամակցություն | Իսպանիայի արքայական ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Բրազիլական գրականության ակադեմիա, «Մոն Պելերին» համայնք, Peruvian Academy of Language?, Inter-American Dialogue? և Ֆրանսիական ակադեմիա[5][6] |
---|
Կուսակցություն | Liberty Movement?, Liberty Movement?[7] և People's Liberty?[8] |
---|
Աշխատավայր | Փրինսթոնի համալսարան, Լոնդոնի թագավորական քոլեջ, La Crónica?, La Industria?, Բարսելոնայի ինքնավար համալսարան և Հարվարդի համալսարան[9] |
---|
Պարգևներ | |
---|
Ամուսին | Ջուլիա Ուրկուիդի և Patricia Llosa Urquidi? |
---|
Համատեղ ապրող | Իզաբել Փրեյսլեր[35] |
---|
Զավակներ | Ալվարո Վարգաս Լյոսա և Մորգանա Վարգաս Լյոսա |
---|
Ազգականներ | Luis Llosa? |
---|
|
|
Կայք | mvargasllosa.com |
---|
Mario Vargas Llosa Վիքիպահեստում |
Վարգաս Լյոսան իսպանախոս աշխարհի ամենահռչակավոր գրողներից է, ավելի քան երեք տասնյակ վեպերի, դրամաների և էսսեների հեղինակ։ 1995 թվականին նրան շնորհվել է իսպանախոս աշխարհի ամենահեղինակավոր՝ Սերվանտեսի անվան մրցանակը։
Միջազգային հռչակ Վարգաս Լյոսային բերել են «Քաղաքը և շները» (La ciudad y los perros, 1963 թ., անգլերեն թարգմանությունը վերնագրված է «Հերոսի ժամանակը»), «Կանաչ տունը» (La casa verde, 1966 թ.) վեպերը[37]։
Հայերեն թարգմանություններ
- Մարիո Վարգաս Լյոսա, Պանտալեոնը եւ Այցելուների ջոկատը, իսպ․ թարգմ․՝ Կառա Չոբանյան, Անտարես, Երևան, 2015, 312 էջ։
- Մարիո Վարգաս Լյոսա, Խուլիա մորաքույրը և գրչակը, իսպ․ թարգմ․՝ Կառա Չոբանյան, Անտարես, Երևան, 2019, 396 էջ։
Ծանոթագրություններ