Slovena lingvo
La slovena lingvo (slovene: slovenski jezik aŭ slovenščina) estas slava lingvo de la hindeŭropa lingvaro. Ĝi havas ĉirkaŭ du milionojn da parolantoj, ĉefe en Slovenio, sed ankaŭ en Aŭstrio kaj en Italio (regiono de Triesto).[1] Ĝi estas la oficiala lingvo de Slovenio kaj unu el la oficialaj lingvoj de la Eŭropa Unio.[1]
| Slovena lingvo | ||
| slovenščina | ||
 | ||
| lingvo • moderna lingvo | ||
|---|---|---|
| Western South Slavic | ||
| Parolata en | Slovenio, Karintio (Aŭstrio), Kroatio, Italio, Hungario | |
| Parolantoj | 2 400 000 | |
| Denaskaj parolantoj | 2,4 milionoj | |
| Fremdlingvo / dua lingvo por | ? | |
| Skribo | latina kun kelkaj aldonoj | |
| Lingvistika klasifiko | ||
| Hindeŭropa lingvaro | ||
| Oficiala statuso | ||
| Oficiala lingvo en | Slovenio, Eŭropa Unio | |
| Reguligita de | Slovena Akademio de Sciencoj kaj Artoj | |
| Lingvaj kodoj | ||
| Lingvaj kodoj | ||
| ISO 639-1 | sl | |
| ISO 639-2 | ||
| Bibliografia | slv | |
| Terminologia | ? | |
| ISO 639-3 | slv | |
| SIL | slv | |
| Glottolog | slov1268 | |
| Angla nomo | Slovene | |
| Franca nomo | slovène | |
| Vikipedio | ||
| Specimeno | |
|---|---|
| Očenaš (Patro nia) Oče naš, | |
Alfabeto
La slovena uzas la latinan alfabeton kun tri diakritaj literoj nomataj šumniki (č, š kaj ž). Ĝi konservas kelkajn trajtojn de la malnova slava lingvo kaj ĝin influis la latina, la germana kaj la itala.
Jen la literoj de la slovena alfabeto:
A, B, C, Č, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, R, S, Š, T, U, V, Z, Ž.
En la vikipedio, la literoj Č, Š kaj Ž estas kodita tiel:
- Č: Č (majuskla), č (minuskla) - č prononcata kiel ĉ
- Š: Š (majuskla), š (minuskla) - š prononcata kiel ŝ
- Ž: Ž (majuskla), ž (minuskla) - ž prononcata kiel ĵ
Historio
La unua dokumento en la lingvo estas la Manuskriptoj de Freising, verkitaj inter la jaroj 972 kaj 1039, kiuj entute estas la unua latin-alfabeta kontinua teksto en slava lingvo.
En 1584, Adam Bohorič verkis sian plej elstaran verkon, nome Arcticae horulae succisivae (Liberaj vintraj horoj).[2] La libro, verkita en Latino, estis la unua gramatiko de slovena kaj la unua slovena normiga gvidilo. Ĝi estis adaptita kaj republikigita kiel Grammatica latino-germanico-slavonica en 1715 fare de Janez Adam Geiger. En tiu verko, Bohorič kodigis la unuan slovenan alfabeton, nune nomata Bohorič-a alfabeto. Ĝi estis uzata ĝis la 1840-aj jaroj, kiam ĝi estis anstataŭata de la Gaj-a latina alfabeto.
Slovena literaturo estas la literaturo verkita en slovena lingvo. Ĝi ampleksiĝas al ĉiuj literaturaj ĝenroj el kiuj historie la slovena historia fikcio estas la plej disvastigita ĝenro de fikcio. La romantisma eposa poezio de la 19-a jarcento verkita de la elstara figuro de la slovena literatura kanono, nome France Prešeren, inspiris praktike la tutan slovenan literaturon.
Slovena literaturo
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Slovena literaturo.Slovena literaturo estas la literaturo verkita en slovena lingvo. Ĝi ampleksiĝas al ĉiuj literaturaj ĝenroj el kiuj historie la slovena historia fikcio estas la plej disvastigita ĝenro de fikcio. La romantisma eposa poezio de la 19-a jarcento verkita de la elstara figuro de la slovena literatura kanono, nome France Prešeren, inspiris praktike la tutan slovenan literaturon.
Bildaro
tabelo pri la vokaloj de la slovena
alfabeto de la slovena
mapo de Slovenio
