انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)

یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران

یازدهمین دورهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار گردید که طی آن حسن روحانی به عنوان هفتمین رئیس‌جمهور ایران برگزیده شد.

انتخابات یازدهمین دورهٔ ریاست‌جمهوری ایران
ایران
→ ۱۳۸۸
اعضا
۲۴ خرداد ۱۳۹۲
دولت یازدهم
۱۳۹۶ ←
اعضا

نظرسنجی‌ها
مشارکت۳۶٬۸۲۱٬۵۳۸ رای ۷۲٫۹۴٪
 
نامزدحسن روحانیمحمدباقر قالیبافسعید جلیلی
حزباعتدال و توسعهپیشرفت و عدالتمستقل
اتحادجبهه اصلاحاتجبهه پایداری
رأی‌های مردمی۱۸٬۶۱۳٬۳۲۹۶٬۰۷۷٬۲۹۲۴٬۱۶۸٬۹۴۶
درصد رأی۵۰٫۷۱٪۱۶٫۵۶٪۱۱٫۳۶٪
درصد واجدان۳۶٫۸۷٪۱۲٫۰۴٪۸٫۲۶٪
گرایشاعتدال‌گرااصول‌گرااصول‌گرا

 
نامزدمحسن رضاییعلی‌اکبر ولایتیسید محمد غرضی
حزبتوسعه و عدالتپزشکان ایرانمستقل
اتحادایستادگی جبهه پیروان
رأی‌های مردمی۳٬۸۸۴٬۴۱۲۲٬۲۶۸٬۷۵۳۴۴۶٬۰۱۵
درصد رأی۱۰٫۵۹٪۶٫۱۸٪۱٫۲۲٪
درصد واجدان۷٫۶۹٪۴٫۴۹٪۰٫۸۸٪
گرایشاصول‌گرااصول‌گرامستقل

نتیجه به تفکیک شهرستان و استان بر پایهٔ درصد نامزد برنده


رئیس‌جمهور پیش از انتخابات

محمود احمدی‌نژاد
ایثارگران

رئیس‌جمهور برگزیده

حسن روحانی
اعتدال و توسعه

همزمان چهارمین انتخابات شورای شهر و روستا و نیز انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نهم در چهار حوزه و انتخابات میان‌دوره‌ای دورهٔ چهارم خبرگان در دو استان آذربایجان غربی و کهگیلویه و بویراحمد برگزار شد.[۱]

پیشینه

انتخابات پیشین

در انتخابات ریاست‌جمهوری دوره پیش (خرداد ۱۳۸۸محمود احمدی‌نژاد، میر حسین موسوی، محسن رضایی و مهدی کروبی به رقابت پرداختند. در آن انتخابات، محمود احمدی‌نژاد موفق شد با کسب حدود ۶۳ درصد از آراء به پیروزی دست یابد. اعلام چنین نتیجه‌ای، اعتراض گستردهٔ اصلاح‌طلبان و طرفداران موسوی و کروبی را به دنبال داشت.

اصلاح قانون انتخابات

یکی از موضوع‌هایی که از سال پیش از انتخابات مطرح شده‌است، بحث اصلاح قانون به‌خصوص پیرامون مجری انتخابات، شرایط نامزدان انتخابات است.

مجری انتخابات طبق قانون وزارت کشور (دولت) است و دربارهٔ تغییر یا ابقای این قانون اظهارنظرهایی وجود دارد.

همچنین در قانون آمده‌است که نامزدان باید مردان سیاسی و مذهبی و دارای سواد خواندن و نوشتن باشند؛ ولی مشخص نشده‌است که منظور از رجال سیاسی و مذهبی چیست. همان‌گونه که برای نمایندگی مجلس مدرک کارشناسی ارشد یا معادل حوزوی آن نیاز است دربارهٔ اینکه «آیا تعیین مدرک برای نامزدان رئیس‌جمهور نیاز هست یا نه؟» نیز اظهارنظرهایی وجود دارد؛ چنانچه طبق قانون تصویب‌شده در مجلس هشتم حداقل تحصیلات نمایندگان مجلس کارشناسی ارشد یا هم‌ارز حوزوی است.

تا کنون عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان نیز چند بار این موضوع را مطرح کرده‌است.[۲]

هم‌چنین گفته شد که سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، از مجمع تشخیص مصلحت نظام خواسته‌است تا در نظام انتخاباتی بازنگری کنند و نقص‌هایش را برطرف کند.[۳]

امیر خجسته رئیس گروه شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی گفته‌است که در جلسه‌ای با حضور کارشناسان مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزارت کشور و شورای نگهبان تصمیم‌گیری برای اصلاح و بازنگری در قانون انتخابات ریاست جمهوری آغاز شده‌است.[۴] وی همچنین اعلام کرد که بررسی اصلاح قانون انتخابات ریاست‌جمهوری با حضور سید صولت مرتضوی و گروه کارشناسی دولت انجام شد و از شورای نگهبان و مجمع تشخیص -که به موضوع مربوطند- دعوت آمد تا به کمیسیون بیایند و نظرها و کارهای کارشناسی‌شدهٔ خود را به گروه گزارش کنند تا تصمیم نهایی را برای برنامه‌های بعدی بگیریم.[۵]

موضع دولت دربارهٔ تغییر مجری انتخابات مثبت نیست. محمدرضا میرتاج‌الدینی معاون رئیس‌جمهور اجرای قانون اساسی و انتخابات را از وظایف قوه مجریه دانست و از تغییر نهاد برگزارکننده انتخابات انتقاد کرد و به دلایلی آن را نادرست دانست.[۶]مصطفی محمدنجار وزیر کشور نیز گفت این کار مبنای قانونی ندارد و باعث درهم شدن وظیفهٔ قوه‌ها می‌شود.[۷]

اصلاحات

قانون جدیدِ انتخابات ابتدا تحتِ عنوانِ «طرحِ اصلاحِ انتخابات ریاست جمهوری ایران» در تاریخ ۲۶ آذرماه ۱۳۹۱ به تصویب مجلس رسید.[۸]؛ اما شورای نگهبان قانون اساسی، مواردی از آن را خلاف قانون اساسی و شرع تشخیص داد.[۹] اما این طرح در نهایت در در ۲۶ دیماه در مجلس و متعاقب آن در ۴ بهمن ۱۳۹۱ در شورای نگهبان تأیید شد.[۱۰][۱۱] این قانون توسط علی لاریجانی در ۲۱ بهمن ۱۳۹۱ برای اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ شد.[۱۲]برخی از مواردِ مهمِ اصلاح شده عبارتند از:

مادهقانون سابققانون فعلی (اصلاح‌شده)
۱۸ و ۳۱
  • وزارت کشور نتیجه انتخابات را اعلام می‌کند.
  • وزارت کشور به تنهایی مجری انتخابات است.
  • وزارت کشور، زیر نظر هیئت اجرایی مرکزی انتخابات، مجری انتخابات است*.
  • نتایج نهایی انتخابات پس از تأیید هیئت اجرایی، توسط وزیر کشور اعلام عمومی می‌شود. پس از آن صحت انتخابات باید توسط شورای نگهبان تأیید شود.
۶۴
  • برنامه تبلیغاتی (رادیویی و تلویزیونی) نامزدها باید ضبط شود.
  • کمیسیون بررسی تبلیغات در صورت تشخیصِ می‌تواند مواردِ خلافِ قانون**، را از برنامه تبلیغاتی نامزد حذف کند.
  • در صورت ارتکاب موارد خلافِ قانون در زمان پخش زنده، سازمان صدا و سیما باید فرصت مناسب برای احقاق حق، به شکل ضبط شده را فراهم آورد.
۸و۹•کاندید انتخابات باید رای مطلق را بیاورد.

(۵۰درصد+۱)

•برای رفتن به دور دوم کاندیدای دیگر باید حداقل ۲۰ درصد رای بیاورند.

*ماده ۳۱: مجری انتخابات وزارت کشور است اما می‌بایست زیر نظر هیئت اجرایی مرکزی انتخابات اقدام نماید: این هیئت از ۱۱ نفر تشکیل شده شاملِ: سه فردِ حقوقی (وزیر کشور، وزیر اطلاعات، دادستان کل کشور) و ۷ نفر معتمد (شخصیت فرهنگی، دینی، اجتماعی و سیاسی) و یک نفر از هیئت رئیسه مجلس (بدون حق رای)
** این موارد عبارتند از: مطالبِ توهین‌آمیز، هتک حرمت سایر نامزدها یا افراد یا مواردِ مغایر با قوانین

با وجود الزام قانون به تشکیل هیئت اجرایی حداقل ۵ ماه پیش از انتخابات، دولت در تاریخِ ۸ اردیبهشت از اعلامِ اسامی به هیئت نظارت انتخابات خبر داد.[۱۳][۱۴] پیش از این مجلس شورای اسلامی از قصور در اعلام تشکیلِ این هیئت شکایت کرده بود.[۱۵] کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان از رد شدن بخشی از فهرست ارائه شده از سوی وزارت کشور خبر داد.[۱۶] وی دلیلِ این‌کار را «حفظ استقلال و بی‌طرفی هیئت مرکزی اجرایی» ذکر نمود. اما در همین حال از تأیید فهرست نهایی تا پایان وقت اداری روز ۱۰ اردیبهشت خبر داد.[۱۷] فهرست اسامی معتمدان مورد تأیید شورای نگهبان عبارتند از:

همچنین رضا تقی‌پور، حسین مظفر (نماینده تهران در مجلس)، حجت‌الاسلام شیرمردی و حجت‌الاسلام آشتیانی عراقی (نماینده مردم قم) به عنوان ۴ عضو علی‌البدل هیئت عالی اجرایی انتخابات انتخاب شدند.[۱۸] طبق قانون نماینده مجلس فاقد حقِ رأی است، ولی در فهرست ارائه شده مشخص نشده که چه کسی از سوی مجلس در این هیئت نمایندگی دارد. از طرف دیگر حضور ۳ نماینده ولی‌فقیه (در سازمان‌های مختلف) در این هیئت، جالب توجه است.

نامزدهای انتخاباتی

نام‌نویسی نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری از ۱۷ تا ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ انجام شد.[۱۹]

رسیدگی به صلاحیت نامزدها، ابتدا به مدت ۵ روز از ۲۲ تا ۲۶ اردیبهشت توسط شورای نگهبان صورت پذیرفت. سپس شورای نگهبان یک تمدید پنج روزه را برای بررسی بیشتر صلاحیت نامزدها درخواست کرد. در نهایت شورای نگهبان اسامی نامزدهای احراز صلاحیت شده را در ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ به وزارت کشور فرستاد. به دنبال آن، وزارت کشور در ساعت‌های پایانی ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ اسامی نامزدهای تأیید صلاحیت شده را اعلام کرد. تبلیغات رسمی نامزدها از ساعت هشت صبح روز ۳ خرداد ۱۳۹۲ آغاز و به مدت ۲۰ روز ادامه یافت. رأی‌گیری در روز جمعه ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار شد.[۲۰][۲۱]

در مجموع ۶۸۶ نفر در این انتخابات ثبت‌نام کردند که تنها حدود ۳۷ نفر از آن‌ها چهره‌های برجسته سیاسی بودند.[۲۲] از این ۳۷ نامزد شناخته‌شده، ۹ نفر به اسامی: محمدحسن ابوترابی فرد، کامران باقری لنکرانی، رامین مهمانپرست، داوود احمدی‌نژاد، صادق واعظ زاده، علی اکبر جوانفکر، محمدرضا رحیمی، صادق خلیلیان و جواد اطاعت قبل از اعلام گزارش نهایی بررسی صلاحیت‌ها انصراف دادند.[۲۳]

نامزدهای حاضر در انتخابات

وزارت کشور در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ نتیجهٔ احراز صلاحیت کاندیدهای ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان را به شرح زیر اعلام کرد که از ۸ نفر دو نفر بعداً کنار کشیدند:[۲۴]

گرایشحامیاننامزدحزبشعارسمت‌های کلیدیتحصیلات
اصول‌گراجبههٔ پایداریسعید جلیلی مستقلحیات طیبهدبیر شورای عالی امنیت ملی
رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران
دکترای علوم سیاسی
محمدباقر قالیباف جمعیت پیشرفت و عدالتایران سربلند (تغییر زندگی مردم)فرماندهی نیروی هوایی سپاه، فرمانده ناجا، شهردار تهراندکترای جغرافیای سیاسی
جبههٔ پیروان خط امام و رهبری[۲۵]جامعهٔ اسلامی مهندسین[۲۶]حزب مؤتلفه، اصول‌گرایان اصلاح‌طلب،[۲۷] جبههٔ حامیان ولایت[۲۸]علی‌اکبر ولایتی مستقلدولت متمموزیر امور خارجه ایران در دولت موسوی و هاشمی، مشاور امور بین‌الملل رهبریفوق تخصص بیماری‌های عفونی
اصول‌گرا[۲۹]جبههٔ ایستادگیمحسن رضایی جبهه ایستادگیسلام بر زندگیفرمانده سپاه پاسداران در ۸ سال دفاع مقدس، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظامدکترای اقتصاد
اعتدال‌گرا[۳۰][۳۱]حزب اعتدال و توسعه،[۳۲] جبهه اصلاحات[۳۳]حسن روحانی حزب اعتدال و توسعه
جامعهٔ روحانیت مبارز
دولت تدبیر و امیددبیر شورای عالی امنیت ملی در دولت هاشمی و دولت خاتمی، نماینده مجلس خبرگان،
عضو و دبیر پیشین مجمع تشخیص، ۵ دوره نماینده مجلس شورای اسلامی، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس تیم هسته‌ای و مذاکره‌کننده ارشد ایران در دولت خاتمی، رئیس مجمع استراتژیک مجمع تشخیص، نماینده رهبر در شورای عالی امنیت ملی، فرمانده پدافند هوایی کل کشور، عضو و رئیس شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما
دکترای حقوق اساسی
مستقلسید محمد غرضی مستقلدولت ضد تورمنماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی، وزیر نفت دولت میرحسین موسوی و وزیر پست و تلگراف و تلفن دولت موسوی و هاشمیکارشناس ارشد الکترونیک

نامزدان کنار کشیده

ردصلاحیت شده‌های سرشناس

داوطلبان کنار کشیدهٔ سرشناس

داوطلبان سرشناس زیر پیش از اعلام بررسی صلاحیت از انتخابات کنار کشیدند:

واکنش‌ها

داخلی

سید علی خامنه‌ای

اصول حاکم بر سخنان رهبر ایران محور چند نکته است.

  • اهمیت مضاعف این انتخابات
  • تلاش دشمنان برای سرد کردن انتخابات و برگزیده شدن فردی با ویژگی‌های خلاف خواستهٔ مردم و بحرانی جلوه دادن کشور
  • حضور گسترده مردم و شور انتخاباتی و بی‌اثر سازی تهدیدهای دشمنان
  • حضور همه جریان‌ها و سلیقه‌های سیاسی معتقد به نظام اسلامی
  • تعیین‌کننده بودن رأی مردم
  • عدم اظهار نظر رهبری مبنی بر نظر بر فرد یا جریان خاص
  • تمکین همه در برابر قانون
  • یادآوری حوادث پیش آمده در سال ۱۳۸۸
  • محترم شمردن نظر و رأی شورای نگهبان
  • تشکر از تمکین به قانون احراز نشدگان
  • آیندهٔ روشن
  • سیاه‌نمایی نکردن و نادیده نگرفتن زحمت‌ها و کارهای برجستهٔ دولت‌ها
  • ندادن وعده‌ها و شعارهایی که نامزدان توانش را ندارند[۴۱][۴۲][۴۳][۴۴][۴۵][۴۶]
دشمن در نخستین وهله در پی برگزار نشدن انتخابات و سپس پس انداختن اوست، ولی چون ناامید است می‌خواهد انتخابات را پرهزینه کند و جلو پرشوریش را گرفته حضور مردم را کمرنگ کند. نیز با پدیدآوردن ماجرایی اقتصادی یا سیاسی یا امنیتی مردم را سرگرم کنند. در همه‌جای دنیا صلاحیت نامزدان بررسی می‌شود و مطرح کردن انتخابات آزاد از حربه‌های امروز دشمن است.[۴۷][۴۸]
کاری کنیم که نتیجه انتخابات، یک گزینش خوب و همراه با صلاح و صرفه انقلاب و کشور باشد. این معنایش این نیست که اگر ما کسی را نپسندیدیم، با او بداخلاقی کنیم، برخورد تند و سخت و غلط بکنیم؛ نه. آن کسانی که خودشان را صالح می‌دانند، برای خودشان اهلیت قائلند، وارد میدان شوند. ما هم که می‌خواهیم انتخاب کنیم، نگاه کنیم، حقیقتاً با معیارهایی که معتقدیم و بین همه ماها مشترک است، بسنجیم. شاید بشود گفت که بین همه ایرانی‌ها - معتقدین به انقلاب - این معیارها تقریباً مشترک است. در هر کسی که این معیارها را مشاهده کردیم، کوشش کنیم، تلاش کنیم، کار کنیم - کار سالم - که انتخابات به سمت انتخاب یک چنین کسی برود.[۴۹]

محمود احمدی‌نژاد

محور اصلی سخنان احمدی‌نژاد دربارهٔ انتخابات چند نکته است:

  1. تأکید بر مشارکت بالا بلکه پنجاه میلیونی و بیان اهمیت و اثر وضعی و عملی این مشارکت بالا است.
  2. برگزیدهٔ حداکثری و بلکه سی-چهل میلیونی
  3. تغییر معادله‌های بین‌المللی و شکست دشمن با حضور حداکثری
  4. تابعیت از رأی ملت و برتر بودن آن از نظرهای سیاسی و اعتماد به مردم
  5. در کنار این امر وی با استناد به کلام سید علی خامنه‌ای بیان کرده‌است که همه باید در انتخابات شرکت کنند و کسی حق اعمال محدودیت بی‌مورد ندارد.
  6. تأکید بر انتخابات سالم و عدم دخالت نهاد دولت در انتخابات
  7. کار کردن و ادامهٔ مسئولیت تا روز تنفیذ رئیس‌جمهور دیگر[۵۰][۵۱][۵۲][۵۳][۵۴][۵۵][۵۶][۵۷][۵۸][۵۹][۶۰][۶۱][۶۲][۶۳][۶۴][۶۵][۶۶]

او به‌عنوان شخص حقیقی در انتخابات رسماً از اسفندیار رحیم مشایی پشتیبانی کرده‌بود.

او دو روز مانده به انتخابات تأکید کرد: مطمئناً ملت ایران در صحنهٔ انتخابات آینده نیز بار دیگر با توکل بر خدا تصمیم شایسته را اتخاذ خواهد کرد.[۶۷]

علی لاریجانی

علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی گفت محدودیتی برای حضور سلیقه‌های مختلف در انتخابات وجود ندارد.[۶۸]

وی در مراسم بهره‌برداری از بزرگراه امام علی غیررسمی از محمدباقر قالیباف حمایت کرد.[۶۹]

دیگران

  • محمدصادق حائری شیرازی

محمدصادق حائری شیرازی، نماینده مجلس خبرگان، در نامه‌ای خطاب به خامنه‌ای، نسبت به محقق نشدن انتخابات پرشور بر اثر برخی ردصلاحیت‌ها هشدار داد.[۷۰]

بین‌المللی

  • رئیس‌جمهور سوریه بشار اسد گفت: ایران امروز با ۱۰ سال گذشته خود تفاوت دارد و جزو مهم‌ترین و قوی‌ترین کشورها و دولتی بسیار محوری است. انتخابات این تغییرات را منعکس می‌کند. به عقیده من انتخابات و تغییراتی که در ایران روی می‌دهد چنان‌که آمریکا در پی آن است نخواهد بود و هرگز رئیس‌جمهوری که ایران را به مترسک آمریکا تبدیل کند روی کار نمی‌آید. آمریکا باید بداند در این رؤیا نباشد؛ تغییرات داخلی ایران چیزی نیست که غرب می‌خواهد.[۷۱]
  • رئیس‌جمهوراسرائیل، شیمون پرز گفت: ایران به انتخابات نزدیک می‌شود و تحریم‌ها شاید بر آن تأثیر داشته باشد. تحریم‌ها و فشارها باید به صورت تدریجی تا برگزاری انتخابات علیه ایران ادامه یابد.
  • رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیرترکیه، در کنفرانس مطبوعاتی با باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا با ابراز امیدواری نسبت به انجام انتخاباتی شفاف در ایران گفت که ما خواستار دوره جدیدی از استقرار در منطقه خاورمیانه هستیم.[۷۲]
  • وزیر خارجه آمریکا جان کری گفت که با رد صلاحیت‌های انتخاباتی در ایران به سختی می‌توان گفت که انتخابات ایران به شیوه‌ای آزاد، رضایت بخش و قابل نظارت برگزار می‌شود. وزیر خارجه آمریکا با اشاره به اینکه شورای نگهبان تنها صلاحیت نمایندگان حکومت را تأیید کرده‌است، این اقدام شورای نگهبان را سد کردن مسیر دموکراسی به شیوه‌ای مشروع خواند.[۷۳]
  • وزیر امورخارجهٔ بریتانیا ویلیام هگ پس از پایان نشست وزیران امور خارجه هشت کشور صنعتی در لندن گفت:ما امیدواریم که انتخابات ریاست جمهوری در ایران، اجازه احیای رایزنی‌ها دربارهٔ برنامهٔ هسته‌ای ایران را بدهد و قبل از پایان سال جاری تهران باید تصمیم بگیرد که آیا آماده مذاکرات جدی با ۱+۵ است یا خیر؟ وزیر خارجه انگلیس بیان کرد: در همین زمان ما هم می‌توانیم به تدوین و فرموله کردن نظرمان دربارهٔ جدی بودن نیات ایران بپردازیم.[۷۴]
  • وزیر دفاع آمریکا چاک هگل در سفرش به اسرائیل در سخنرانی‌ای ابراز امیدواری کرد که انتخابات ریاست‌جمهوری ایران که قرار است در ماه ژوئن (خرداد) برگزار شود، به تغییر مسیر چرخهٔ هسته‌ای ایران بینجامد.[۷۵]
کمپین حامیان حسن روحانی

تبریک‌های داخلی و خارجی

نخستین کسی که تبریک گفت محمود احمدی‌نژاد بود و سپس علی خامنه‌ای تبریک گفت. بلافاصله پس از اعلام نتایج نهایی انتخابات، بسیاری از مسئولان ارشد کشور نیز برگزاری موفقیت‌آمیز این انتخابات را یک پیروزی توصیف کرده و آن را به مردم ایران، مقام رهبری و حسن روحانی تبریک گفتند.

بسیاری از کشورهای جهان، نخست کشورهای اروپایی، همچنین کشورهای عربی، کشورهای آمریکا، آمریکای لاتین، روسیه نیز پیروزی حسن روحانی را تبریک گفتند.

نظرسنجی‌ها

نظرسنجی‌های بعد از آخرین مناظره

منبعتاریخ بازبینیتعدادجلیلی حدادعادل رضایی روحانی عارف غرضی قالیباف ولایتی وضعیت نظرسنجی
انتخاب[۷۶]۱۹ خرداد۶۷٬۹۷۳۵٫۹۷٪۱٫۰۱٪۶٫۴۵٪
۵۷٫۲۸٪
۱۷٫۳۵٪۲٫۱۹٪۳٫۹۷٪۵٫۷۸٪پایان‌یافته
خبرآنلاین[۷۷]۱۹ خرداد۴۱٬۰۰۰۶٪۱٪۸٪
۴۴٪
۲۱٪۳٪۵٪۱۲٪"
عصرایران[۷۸]۱۹ خرداد۱۰۱٬۲۲۰۴٫۲۷٪۱٫۲۳٪۹٫۸۶٪
۵۵٫۳۴٪
۱۵٫۴۱٪۳٫۲۹٪۴٫۳۱٪۶٫۲۸٪"
فرارو[۷۹]۱۹ خرداد۵۰٬۶۶۶۵٫۰۶٪۱٫۱٪۵٫۹۵٪
۵۲٫۹۷٪
۱۹٫۳۸٪۲٫۹۶٪۵٫۵۸٪۷٪"

برگزاری انتخابات

براساس پیش‌بینی‌های انجام شده فرایند اخذ رأی انتخابات یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری و چهارمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا در ۱۴ حوزه انتخابیه به صورت تمام الکترونیکی برگزار خواهد شد.[۸۰]

تغییر زمان امتحانات دانشگاه‌ها

در پی همزمانی انتخابات با آزمون‌های پایانی نیم‌سال دوم سال ۹۱–۹۲ وزارت علوم فرمان داد از ۲۰ خرداد تا ۲ تیر آزمونی برگزار نشود[۸۱] که مورد اعتراض فراوان برخی دانشجویان و استادان قرار گرفت.[۸۲]

ازجمله جنبش عدالت‌خواه دانشجویی، کانون اندیشهٔ دانشجوی مسلمان، انجمن اسلامی دانشجویان،[۸۳] بسیج دانشجویی دانشگاه اراک[۸۴] و شریف[۸۵] و آزاد بروجرد[۸۶] قرار گرفت.

همچنین رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها گفت دانشگاه‌ها محل خلق حماسه سیاسی اند و از این کار انتقاد و ابراز تأسف کرد.

تبلیغات

طبق اعلام وزارت کشور، مدت تبلیغات انتخاباتی از صبح روز سوم تا پایان روز بیست و دوم خرداد به مدت ۲۰ روز تعیین شده و تبلیغات انتخاباتی نامزدها در روز ۲۳ خرداد ممنوع است.

مناظره‌ها و برنامه‌های تلویزیونی

در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۹۲، طی مراسمی با حضور نمایندگان نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در صدا و سیما، جدول زمان‌بندی پخش برنامه‌های تبلیغاتی نامزدها شامل مناظره‌های مشترک، گفتگوهای رادیویی و مستندهای تبلیغاتی آن‌ها از شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی مطابق با قرعه‌کشی مشخص شد.

بر اساس برنامه سازمان صدا و سیما هر یک از نامزدها به صورت انفرادی و بدون در نظر گرفتن مناظره‌ها، ۴۰۵ دقیقه از طریق تلویزیون و ۲۸۵ دقیقه از طریق رادیو فرصت داشتند تا با مردم سخن بگویند.[۸۷]

به منظور پیش‌گیری از وقوع حاشیه‌های گوناگون در مناظره‌های دو نفره، در این دوره از انتخابات مقرر گردید که مناظره‌ها به صورت دسته‌جمعی و در سه نوبت برگزار شود. شامل: مناظره اقتصادی ۱۰ خرداد، مناظره فرهنگی ۱۵ خرداد و مناظره سیاسی ۱۷ خرداد. مجری هر سه مناظره مرتضی حیدری تعیین شد. مدت زمان هر یک از مناظرات، سه و نیم ساعت تعیین شد و قرار شد که هر سه مناظره از ساعت ۱۶:۰۰ از شبکه اول سیما پخش گردد؛ و تکرار آن در همان روز، از ساعت ۲۱:۰۰ از شبکه چهار سیما پخش شود.[۸۷][۸۸][۸۹]

رأی‌گیری

تعرفه برگه رای در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران

مصطفی محمدنجار، وزیر کشور ایران اعلام کرده بود در این دوره از انتخابات ۵۰٬۴۸۳٬۱۹۲ نفر واجد شرایط رأی‌دهی هستند که از این میان ۱٬۶۳۱٬۲۰۶ نفر رأی‌اولی هستند. بر اساس بررسی روزنامه بهار، براساس آمار سرشماری سال ۹۰، ۵۵ میلیون نفر بالای شانزده سال وجود داشتند که اکنون واجد شرایط شرکت در انتخابات‌اند. همچنین حدود سه تا پنج میلیون ایرانی مقیم خارج از کشور در این امار گنجانده نشده‌است.[۹۰] همچنین برای این انتخابات ۱۳۰هزار صندوق اخذ رأی[۹۱] در قالب ۲۰هزار شعبه در نظر گرفته شده‌است.[۹۲] بنابر آمار منتشره از شوی سرپرست اداره‌کل رسانه‌های خارجی، برای پوشش رسانه‌ای انتخابات، ۴۲۱ خبرنگار از ۱۹۳ خبرگزاری متعلق به ۲۸ کشور جهان مجوز خبرنگاری در روز انتخابات را دریافت کرده‌اند.[۹۳]

به گفتهٔ وزیر کشور شمردن رأی در شعبه‌های رای‌گیری بلافاصله پس از پایان زمان رای‌گیری آغاز خواهد شد.[۹۴]

انتخابات در سراسر کشور تا ساعت ۲۲ و تهران تا ۲۳ تمدید شد.[۹۵]

نتیجه

بنابر اعلام نتایج رسمی انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲، این دوره با مشارکت داخلی ۷۲٫۷٪ برگزار شد و حسن روحانی با ۵۰٫۷۱٪ کل آرا به عنوان رئیس‌جمهور منتخب برگزیده شد.[۹۶] این انتخاب با واکنش مثبت سران سایر کشورها مواجه شد و با توجه به دیدگاه‌های پیشین وی، امیدهای بین‌المللی نسبت به حل بحران‌های مرتبط با ایران را بیشتر ساخت.[۹۷]

و • ب نتیجهٔ انتخابات
نامزدگرایشحامیانرأی٪
۱حسن روحانیاعتدالگرااصلاح طلبان
حزب اعتدال و توسعه
۱۸٬۶۱۳٬۳۲۹۵۰٫۷۱٪
۲محمدباقر قالیبافاصولگراجمعیت پیشرفت و عدالت۶٬۰۷۷٬۲۹۲۱۶٫۵۵٪
۳سعید جلیلیاصولگراجبههٔ پایداری۴٬۱۶۸٬۹۴۶۱۱٫۳۵٪
۴محسن رضاییمستقلجبههٔ ایستادگی۳٬۸۸۴٬۴۱۲۱۰٫۵۸٪
۵علی‌اکبر ولایتیاصولگراجمعی از جامعهٔ مدرسین
جبههٔ پیروان
۲٬۲۶۸٬۷۵۳۶٫۱۸٪
۶سید محمد غرضیمستقل-۴۴۶٬۰۱۵۱٫۲۱٪
رأی‌های باطله۱٬۲۴۵٬۴۰۹۳٫۳۹٪
مجموع کل رأی‌ها۳۶٬۷۰۴٬۱۵۶۱۰۰٪
رأی‌های گرفته/درصد مشارکت داخلی۳۶٬۹۳۸٬۶۵۱۷۲٫۷٪
رأی‌های درست۳۵٬۴۵۸٬۷۴۷۷۰٫۲۳٪
رأی‌های باطله۱٬۲۴۵٬۴۰۹۲٫۴۶٪
رأی‌ندادگان۱۳٬۷۷۹٬۰۳۶۲۷٫۲۹٪
واجدان شرایط رأی‌دهی داخلی۵۰٬۴۸۳٬۱۹۲۱۰۰٪
منبع: «گزارش نهایی یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری». وزارت کشور. ۲۵ خرداد ۱۳۹۲.، «وزیر کشور در گزارش انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در محضر رهبر انقلاب: انتخابات ۹۲ مهر تاییدی بر تمام انتخابات گذشته بود». وزارت کشور. ۱۳ مرداد ۱۳۹۲.
نمودار میله‌ای
روحانی
۵۰٫۷۱٪
قالیباف
۱۶٫۵۵٪
جلیلی
۱۱٫۳۵٪
رضایی
۱۰٫۵۸٪
ولایتی
۶٫۱۸٪
غرضی
۱٫۲۱٪
باطله
۳٫۳۹٪
استان‌هایی که روحانی اول شده
استان‌هایی که رضایی اول شده
استانحسن روحانی%محمدباقر قالیباف%محسن رضایی%سعید جلیلی%علی‌اکبر ولایتی%سید محمد غرضی%مجموع
استان آذربایجان شرقی۱٬۰۵۲٬۳۴۵۵۷٫۸۷٪۱۸۷٬۴۴۴۱۰٫۳۱٪۲۰۲٬۱۷۵۱۱٫۱۲٪۱۸۷٬۲۲۷۱۰٫۳۰٪۱۶۴٬۱۷۹۹٫۰۳٪۲۵٬۰۸۲۱٫۳۸٪۱٬۸۱۸٬۴۵۲
استان آذربایجان غربی۶۸۲٬۱۹۳۶۳٫۹۱٪۱۵۱٬۵۰۸۱۳٫۱۱٪۱۰۵٬۶۵۸۸٫۸۸٪۹۳٬۷۸۷۷٫۴۹٪۶۷٬۸۷۴۵٫۲۶٪۱۵٬۵۴۸۱٫۳۵٪۱٬۱۱۶٬۵۶۸
استان اردبیل۳۸۴٬۷۵۱۵۸٫۳۷٪۹۸٬۲۹۸۱۷٫۸۷٪۵۹٬۵۲۴۹٫۰۷٪۴۴٬۴۴۱۶٫۹۷٪۴۰٬۵۳۱۶٫۴۷٪۸٬۳۶۷۱٫۲۶٪۶۳۵٬۹۱۲
استان اصفهان۱۰۱۷۵۱۶۴۵٫۰۰٪۲۵۹۶۰۱۱۳٫۵۴٪۲۷۰۷۹۹۱۲٫۱۵٪۴۱۱۰۹۸۱۸٫۸۷٪۲۰۳۶۷۹۸٫۰۷٪۵۹۱۰۶۲٫۳۷٪۲۲۲۱۷۹۹
استان البرز۵۱۹۴۱۲۵۱٫۱۹٪۲۱۳۹۰۴۱۹٫۲۴٪۸۴۶۳۳۷٫۹۴٪۱۰۵۳۷۲۱۰٫۷۵٪۷۷۲۸۸۹٫۶۹٪۱۲۲۲۶۱٫۱۸٪۱۰۱۲۸۳۵
استان ایلام۱۷۵۶۰۸۵۶٫۴۰٪۳۵۵۸۶۱۱٫۴۳٪۵۸۱۸۲۱۸٫۶۹٪۲۲۹۷۶۷٫۳۸٪۱۵۱۰۴۴٫۸۵٪۳۸۸۹۱٫۲۵٪۳۱۱۳۴۵
استان بوشهر۲۷۸۷۶۳۵۳٫۸۱٪۶۴۸۸۱۱۲٫۵۲٪۷۴۲۲۰۱۴٫۳۳٪۵۴۹۶۰۱۰٫۶۱٪۳۸۴۹۹۷٫۴۳٪۶۷۱۱۱٫۳۰٪۵۱۸۰۳۴
استان تهران۲۳۸۵۸۹۰۴۸٫۵۱٪۱۲۶۶۵۶۸۲۵٫۷۵٪۳۳۶۵۵۷۶٫۸۴٪۵۵۰۳۴۸۱۱٫۱۹٪۳۱۶۵۹۲۶٫۴۴٪۶۱۸۹۳۱٫۲۶٪۴۹۱۷۸۴۸
استان چهارمحال و بختیاری۱۵۵۸۸۴۳۲٫۸۵٪۴۳۲۰۱۹٫۱۰٪۲۱۱۱۰۱۴۴٫۴۹٪۳۸۶۰۰۸٫۱۳٪۲۱۶۹۳۴٫۵۷٪۴۰۳۴۰٫۸۵٪۴۷۴۵۱۳
استان خراسان جنوبی۱۹۲۴۴۶۴۴٫۵۱٪۱۰۱۷۱۳۲۳٫۵۳٪۱۴۵۸۲۳٫۳۷٪۱۰۳۳۸۲۲۳٫۹۱٪۱۵۱۸۵۳٫۵۱٪۵۰۵۲۱٫۱۷٪۴۳۲۳۶۰
استان خراسان رضوی۱۳۰۰۶۱۷۴۳٫۹۹٪۹۶۷۴۳۲۳۲٫۷۲٪۱۰۸۰۷۵۳٫۶۶٪۴۰۶۱۲۴۱۳٫۷۴٪۱۴۰۱۴۲۴٫۷۴٪۳۴۴۳۳۱٫۱۶٪۲۹۵۶۸۲۳
استان خراسان شمالی۲۲۶۱۴۴۴۷٫۱۹٪۱۵۷۸۰۰۳۲٫۹۳٪۱۸۸۷۰۳٫۹۴٪۵۲۸۰۲۱۱٫۰۲٪۱۷۹۲۴۳٫۷۴٪۵۶۸۴۱٫۱۹٪۴۷۹۲۲۴
استان خوزستان۶۷۵۴۹۵۳۴٫۱۵٪۱۱۷۹۷۷۵٫۹۶٪۹۲۱۵۷۰۴۶٫۵۹٪۱۶۹۴۴۶۸٫۵۷٪۷۸۴۸۸۳٫۹۷٪۱۵۲۵۱۰٫۷۷٪۱۹۷۸۲۲۷
استان زنجان۲۸۱۸۶۷۵۰٫۲۹٪۱۰۶۴۱۵۱۸٫۹۹٪۴۹۶۵۴۸٫۸۶٪۷۰۷۹۷۱۲٫۶۳٪۴۲۵۵۰۷٫۵۹٪۹۱۷۰۱٫۶۴٪۵۶۰۴۵۳
استان سمنان۱۵۷۱۳۳۴۵٫۳۱٪۸۷۵۹۸۲۵٫۲۶٪۱۴۵۴۱۴٫۱۹٪۵۵۹۸۷۱۶٫۱۵٪۲۶۵۰۰۷٫۶۴٪۵۰۱۵۱٫۴۵٪۳۴۶۷۷۴
استان سیستان و بلوچستان۷۷۰۳۹۴۷۳٫۳۰٪۱۰۹۳۹۰۱۰٫۴۱٪۶۱۹۸۶۵٫۹۰٪۶۴۳۳۹۶٫۱۲٪۳۶۱۲۲۳٫۴۴٪۸۷۸۵۰٫۸۴٪۱۰۵۱۰۱۶
استان فارس۱۲۹۲۹۴۳۵۸٫۲۱٪۲۴۷۶۴۲۱۱٫۱۵٪۲۱۱۸۰۱۹٫۵۴٪۳۰۹۹۲۹۱۳٫۹۵٪۱۳۵۴۲۵۶٫۱۰٪۲۳۳۴۳۱٫۰۵٪۲۲۲۱۰۸۳
استان قزوین۳۲۴۷۳۹۵۱٫۷۰٪۱۱۱۶۰۴۱۷٫۷۷٪۴۵۸۸۴۷٫۳۱٪۹۰۵۷۳۱۴٫۴۲٪۴۷۱۷۴۷٫۵۱٪۸۱۰۸۱٫۲۹٪۶۲۸۰۸۲
استان قم۲۰۱۶۷۷۳۸٫۷۰٪۸۹۹۸۷۱۷٫۲۷٪۳۰۵۴۰۵٫۸۶٪۱۲۱۲۳۷۲۳٫۲۶٪۶۸۳۵۶۱۳٫۱۲٪۹۳۴۶۱٫۷۹٪۵۲۱۱۴۳
استان کردستان۴۳۸۲۹۰۷۰٫۸۵٪۷۵۵۴۸۱۲٫۲۱٪۴۹۶۹۵۸٫۰۳٪۳۰۱۹۵۴٫۸۸٪۱۷۸۴۳۲٫۸۸٪۷۰۴۸۱٫۱۴٪۶۱۸۶۱۹
استان کرمان۸۵۵۴۶۳۵۹٫۳۳٪۲۲۲۸۰۰۱۵٫۴۵٪۶۹۳۱۶۴٫۸۱٪۲۱۵۸۷۲۱۴٫۹۷٪۶۴۲۴۷۴٫۴۶٪۱۴۲۳۷۰٫۹۹٪۱۴۴۱۹۳۵
استان کرمانشاه۵۶۷۷۸۴۶۲٫۴۳٪۱۶۲۰۶۲۱۷٫۸۲٪۶۴۵۹۷۷٫۱۰٪۶۴۵۹۷۷٫۱۰٪۴۱۳۴۸۴٫۵۵٪۹۰۱۷۰٫۹۹٪۹۰۹۴۰۵
استان کهگیلویه و بویراحمد۱۲۶۳۹۵۳۹٫۱۲٪۱۷۴۸۹۵٫۴۱٪۱۴۲۰۴۰۴۳٫۹۷٪۲۴۱۳۸۷٫۴۷٪۱۱۵۱۰۳٫۵۶٪۱۴۸۷۰٫۴۶٪۳۲۳۰۵۹
استان گلستان۵۴۸۰۶۹۵۹٫۸۱٪۱۵۸۹۴۷۱۷٫۳۵٪۴۶۱۰۰۵٫۰۳٪۷۸۱۹۲۸٫۵۳٪۷۴۶۳۳۸٫۱۴٪۱۰۴۰۱۱٫۱۴٪۹۱۶۳۴۲
استان گیلان۷۸۴۷۸۹۶۴٫۷۴٪۸۶۹۲۳۷٫۱۷٪۸۶۹۲۳۷٫۱۷٪۱۴۹۸۷۶۱۲٫۳۶٪۸۵۱۵۶۷٫۰۳٪۱۸۵۱۶۱٫۵۳٪۱۲۱۲۱۸۳
استان لرستان۴۰۲۶۵۵۴۷٫۴۳٪۹۹۰۲۲۱۱٫۶۶٪۲۳۶۴۵۱۲۷٫۸۵٪۶۳۳۱۶۷٫۴۶٪۴۰۹۰۸۴٫۸۲٪۶۵۹۶۰٫۷۸٪۸۴۸۹۴۸
استان مازندران۱۱۰۷۴۹۴۵۹٫۸۲٪۲۸۶۴۶۴۱۵٫۴۷٪۹۴۱۷۸۵٫۰۹٪۱۸۰۷۷۲۹٫۷۶٪۱۶۱۸۷۳۸٫۷۴٪۲۰۷۴۲۱٫۱۲٪۱۸۵۱۵۲۳
استان مرکزی۳۲۳۶۳۱۴۵٫۹۴٪۱۳۷۱۹۵۱۹٫۴۸٪۶۵۴۹۵۹٫۳۰٪۹۳۳۴۳۱۳٫۲۵٪۷۵۳۱۸۱۰٫۶۹٪۹۴۰۹۱٫۳۴٪۷۰۴۳۹۱
استان هرمزگان۴۱۴۴۴۴۵۴٫۴۶٪۹۹۲۷۷۱۳٫۰۴٪۶۴۲۷۰۸٫۴۴٪۱۲۲۹۵۴۱۶٫۱۶٪۴۸۷۴۳۶٫۴۰٪۱۱۳۵۶۱٫۴۹٪۷۶۱۰۴۴
استان همدان۴۵۱۸۱۰۵۰٫۶۸٪۱۳۹۸۶۵۱۵٫۶۹٪۸۰۳۴۰۹٫۰۱٪۱۳۸۴۱۴۱۵٫۵۲٪۶۹۷۷۰۷٫۸۳٪۱۱۳۷۸۱٫۲۸٪۸۹۱۵۷۷
استان یزد۳۵۱۵۲۷۶۷٫۷۲٪۵۲۹۱۱۱۰٫۱۹٪۱۹۷۹۳۳٫۸۱٪۶۲۲۳۲۱۱٫۹۹٪۲۷۴۶۸۵٫۲۹٪۵۱۳۷۰٫۹۹٪۵۱۹۰۶۸
مجموع/درصد بدون باطله۱۸٬۴۴۸٬۱۶۸۵۲٫۴۱٪۵٬۹۵۷٬۰۵۲۱۶٫۹۲٪۳٬۸۹۹٬۵۵۰۱۱٫۰۸٪۴٬۱۷۷٬۳۲۶۱۱٫۸۷٪۲٬۲۷۲٬۱۲۲۶٫۴۵٪۴۴۶٬۳۶۷۱٫۲۷٪۳۵٬۲۰۰٬۵۸۵*
مجموع/درصد با باطله۵۰٫۶۲٪۱۶٫۳۴٪۱۰٫۷۰٪۱۱٫۴۶٪۶٫۲۳٪۱٫۲۲٪۳۶٬۴۴۵٬۹۹۴
  • *نتایج جدول از بخش نتایج انتخابات ریاست جمهوریِ وزارت کشور [۱] بدست آمده‌است (نیازمند رمز عبور است).
  • **در آمار وزارت کشور داده‌های مربوط به آرای ایرانی‌های خارج اعلام نشده. در جدول نیز منظور نشده‌است.

نقشه‌ها

تحلیف

سالن در زمان سخرانی روحانی

مراسم تحلیف یازدهمین دوره ریاست جمهوری در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ از ساعت ۱۶:۱۵ تا ۱۷:۳۶ در مجلس شورای اسلامی و با حضور شخصیت‌ها و مقامات داخلی و خارجی برگزار گردید. این مراسم یک روز پس از مراسم تنفیذ (تاریخ ۱۲ مرداد) برگزار شد. مراسم تحلیف به صورت مستقیم از ۱۱ شبکه سیما به وسیله ۲۰ دوربین پخش و تصویربرداری گردید.[۹۸][۹۹] برای نخستین بار پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران تصمیم گرفته شده از مقامات کشورهای خارجی برای شرکت در این مراسم دعوت شود. چند شبکه رادیویی و تلویزیونی در ایران مراسم تحلیف حسن روحانی را برای سراسر جهان پخش می‌کنند. این مراسم یک روز پیش از سالگرد فرمان مشروطیت در ایران برگزار گردید. در این مراسم بیش از ۵۵ هیئت خارجی که ۱۱ هیئت آن در سطح سران و بقیه از وزرا یا روسای مجالس بوده‌اند، شرکت کردند. حسن روحانی می‌گوید تماس و مذاکره با آن‌ها اولین قدم در دیپلماسی خارجی دولت بود که در فضای بین‌المللی بسیار مؤثر بود.[۱۰۰]

جستارهای وابسته

منابع

پیوند به بیرون

🔥 Top keywords: