پین‌یین

رایج‌ترین شیوه لاتین‌نویسی چینی ماندارین

پین‌یین یا هانیو پین‌یین (به چینی ساده‌شده: 汉语拼音)، (به چینی سنتی: 漢語拼音)، (به پین‌یینی: Hànyǔ Pīnyīn) رایج‌ترین شیوهٔ لاتین‌نویسی زبان چینی ماندارین است.

در شیوهٔ پین‌یین، حروف لاتین را برای نمایش صداها در زبان چینی به کار می‌برند، اما نحوهٔ تناظر این حروف با صداها چندان شبیه به لاتین‌نویسی رایج برای زبان‌های دیگر نیست. برای نمونه، q و zh هر دو نزدیک به «چ» تلفظ می‌شود (گرچه تلفظ دقیق آن دو یکی نیست) و x نزدیک به «ش» تلفظ می‌شود.

این شیوه در سال ۱۹۵۸ مورد تأیید قرار گرفته و در سال ۱۹۷۹ مورد قبول دولت جمهوری خلق چین قرار گرفت و جانشین سیستم‌های قدیمی‌تر شد.

از آنجا که هانیو پین‌یین توسط دولت سنگاپور نیز مورد قبول واقع شد، کتابخانه کنگره، انجمن کتابخانه‌های آمریکا و بسیاری مؤسسات دیگر این سیستم را به‌عنوان سیستم نوشتار زبان چینی ماندارین برگزیدند. در سال ۱۹۷۹ سازمان جهانی استاندارد (ISO) این سیستم را به‌عنوان استاندارد لاتین‌نویسی چینی تحت شماره استاندارد ISO-7098:1991 قبول نمود. هم‌اکنون پین‌یین به‌عنوان وسیله‌ای مناسب برای ورود متون چینی در کامپیوترها مورد استفاده قرار می‌گیرد. با ورود متون به کامپیوتر با این سیستم نرم‌افزارهای ویرایش‌گر قادر به تبدیل آن به متون چینی ساده‌شده هستند.

آواɑɔɤɑʊɤʊanənɑŋ ɤŋ ɑɻʊŋ iiɤʊiɛnɪnɪŋ
پین‌یینaoeaieiaoouanenangengerongyiyeyouyanyinying
تنغينغ بينيينaoeaieiaoouanenangengerongyiyeyouyanyinying
وید جایلزaoo/êaieiaoouanênangêngêrhungiyehyuyenyinying
بوپوموفوㄨㄥㄧㄝㄧㄡㄧㄢㄧㄣㄧㄥ
مثال
آواuueɪuaɪuanuənuʊnuɤŋuʊŋyyɛnyniʊŋ
پین‌یینwuwoweiwaiwanwenwengyuyueyuanyunyong
تنغينغ بينيينwuwoweiwaiwanwunwongyuyueyuanyunyong
وید جایلزwuwoweiwaiwanwênwêngyüehyüanyünyung
بوپوموفوㄨㄛㄨㄟㄨㄞㄨㄢㄨㄣㄨㄥㄩㄝㄩㄢㄩㄣㄩㄥ
مثال
آواpmfəŋfʊŋtioutueinylykəɻ
پین‌یینbpmfengdiuduitgerkhe
تنغينغ بينيينbpmfongdioudueitnyulyugerkhe
وید جایلزpp'mfêngtiutuit'kêrhk'ho
بوپوموفوㄈㄥㄉㄧㄡㄉㄨㄟㄋㄩㄌㄩㄍㄜㄦㄏㄜ
مثال歌儿
آواtɕiɛntɕyʊŋtɕʰɪnɕyɛnʈʂəʈʂɚʈʂʰəʈʂʰɚʂəʂɚʐəʐɚtsətsuɔtsɨtsʰətsʰɨ
پین‌یینjianjiongqinxuanzhezhichechisheshirerizezuozicecisesi
تنغينغ بينيينjianjyongcinsyuanjhejhihchechihsheshihrerihzezuozihcecihsesih
وید جایلزchienchiungch'inhsüanchêchihch'êch'ihshêshihjihtsêtsotzŭts'êtz'ŭszŭ
بوپوموفوㄐㄧㄢㄐㄩㄥㄑㄧㄣㄒㄩㄢㄓㄜㄔㄜㄕㄜㄖㄜㄗㄜㄗㄨㄛㄘㄜㄙㄜ
مثال
آواma˥˥ma˧˥ma˨˩˦ma˥˩ma
پین‌یینma
تنغينغ بينيينma
وید جایلزma1ma2ma3ma4ma0
بوپوموفوㄇㄚㄇㄚˊㄇㄚˇㄇㄚˋㄇㄚ・
مثال: سنتی\ساده.媽/妈麻/麻馬/马罵/骂嗎/吗

حروف

همخوان‌ها

لبیلثویبرگشتهلثوی‌کامینرم‌کامی
انسدادیغیرتنفسیb [p]d [t]g [k]
تنفسیp [pʰ]t [tʰ]k [kʰ]
خیشومیm [m]n [n]
انسایشیغیرتنفسیz [ts]zh [ʈʂ]j [tɕ]
تنفسیc [tsʰ]ch [ʈʂʰ]q [tɕʰ]
سایشیf [f]s [s]sh [ʂ]x [ɕ]h [x]
روانl [l]r [ɻ~ʐ]
نیم‌واکهy [j]/[ɥ]۱ و w [w]۲

۱ y قبل از u به‌شکل [ɥ] تلفظ می‌شود.

۲ حروف w و y در جدول همخوان‌های اصلی پین‌یین وجود ندارند.

واکه‌ها

واکه‌های استاندارد چینی (با الفبای آوانگاری بین‌المللی و پین‌یین)
جلوییمرکزیپشتی
بسته
i ⟨i⟩ • y ⟨ü⟩
ɨ ⟨i⟩
u ⟨u⟩


ɤ ⟨e⟩ • o ⟨o⟩
⟨ê⟩
ɚ ⟨er⟩



a ⟨a⟩
بسته‌میانی
بازمیانی
باز

جستارهای وابسته

منابع

  • Yin Binyong 尹斌庸 and Mary Felley (1990). Chinese Romanization. Pronunciation and Orthography (Hanyu pinyin he zhengcifa 汉语拼音和正词法). Beijing: Sinolingua. ISBN 7-80052-148-6 / ISBN 0-8351-1930-0.

پیوند به بیرون

🔥 Top keywords: