Pontoporíidos

A dos pontoporíidos (Pontoporiidae) é unha familia de cetáceos odontocetos da superfamilia dos inoideos que comprende un único xénero, Pontoporia Gray, 1870 (antes, Stenodelphis d'Orbigny & Gervais, 1847),[1] unha única especie, Pontoporia blainvillei,[2] un golfiño de auga doce que habita fundamentalmente no grande estuario do Río da Prata, e tamén nas costas suramericanas do océano Atlántico, sendo a única especie de golfiño que, aínda que de río, pode vivir indistintamente en augas doces e salgadas.

Pontoporíidos
Pontoporiidae

Pontoporia blainvillei

Comparación do tamaño co dun home
Comparación do tamaño co dun home

Estado de conservación
Vulnerable
Vulnerable
Clasificación científica
Reino:Animalia
Subreino:Eumetazoa
Superfilo:Deuterostomia
Filo:Chordata
Subfilo:Vertebrata
Clase:Mammalia
Subclase:Eutheria
Orde:Cetacea
Suborde:Odontoceti
Superfamilia:Inioidea
Familia:Pontoporiidae
Gray, 1870
Xénero:Pontoporia
Gray, 1870
Especie:P. blainvillei
Nome binomial
Pontoporia blainvillei
(Gervais & d'Orbigny, 1844)
Distribución de Pontoporia blainvillei
Distribución de Pontoporia blainvillei

Distribución de Pontoporia blainvillei
Sinonimia
  • Delphinus blainvillei Gervais & d'Orbigny, 1844 (basónimo)
  • Pontoporia (Stenodelphis) blainvillei Fraser, in Norman & Fraser, 1938
  • Pontoporia blainvillii Gray, 1846
  • Pontoporia tenuirostris Malm, 1871
  • Stenodelphis blainvillei d'Orbigny & Gervais, 1847
Debuxo de Pantoporia blainvillei.

Nas rexións onde vive coñécese vulgarmente, na Arxentina e o Uruguai, como franciscana ou tonina (no Brasil, toninha), e nos textos científicos da rexión, como delfín del Plata, nome que pasou á bibliografía internacional.[3]

Taxonomía

Pontoporia blainvillei é a única especie do seu xénero. Foi descrita por primeira vez por Paul Gervais e Alcide d'Orbigny en 1844, que a denominaron Delphinus blainvillei, aludindo o nome específico ao zoólogo francés Henri Marie Ducrotay de Blainville, e máis tarde reclasificada no xénero Pontoporia, de aí o nome científico válido actualmente.

Descrición

Ten o bico máis longo (en proporción ao seu tamaño) de todos os cetáceos, máis do 15 % do tamaño do corpo nos adultos. Os machos alcanzan 1,6 m de lonxitude, e as femias poden ser maiores (até 1,8 m). O corpo é cor castaña agrisada, máis clara no ventre (de aí o nome popular de framciscana). As aletas tamén son moi longas en comparación ao corpo, e son moi anchas. A aleta dorsal ten unha gran base e forma arredondada. O peso medio dos exemplares desta especie rolda os 50 kg.

Distribución e hábitat

O golfiño do Prata distribúese pola costa atlántica do sueste de Suramérica, sendo a parte máis importante da súa área de distribución o estuario do Río da Prata. Polo norte chega até o trópico de Capricornio cerca de Ubatuba, Brasil, e polo sur até a península Valdés, Arxentina. É o único membro do grupo dos golfiños de río que vive tamén en auga salgada, como a dos estuarios e mesmoi en matr aberto, ademais de en auga doce, o que indica a gran tolerancia da especie aos cambios de hábitat. Aínda que algúns espécimes vagan constantemente, pasando períodos de tempo en ríos e no mar, outros pasan toda a súa vida nos ríos.

Bioloxía e ecoloxía

A súa expectativa de vida é de 20 anos. O período de xestación é de 10 a 11 meses. As femias poden parir a desde os cinco anos de idade. Normalmente solitarios, obsereváronse excepcionalmente grupos de até 15 individuos.

Aliméntanse en augas profundas, e exames dos seus estómagos revelaron que a súa dieta componse de cerca de 24 diferentes especies de peixes, ademais de polbos, luras e camaróns.

Os seus inimigos naturais son as candorcas e varias especies de tiburóns.

Conservación

Platanista balionvillei está clasificada desde 2008 como especie vulnerábel (VU) na Lista vermella da IUCN,[4] debido á perda dun 30 % da súa poboación durante tres xeracións (36 anos).[4] A súa situación produce preocupación, particularmente na comunidade científica debido ao reducido da súa área de distribución e a súa gran predispocición para quedar atrapada accidentalmente nas artes de pesca, onde un gran número de individuos perecen ao quedaren prendidos nas redes. Aínda que o maior número de capturas documentadas produciuse na década de 1970 no Uruguai, as mortes accidentais en décadas recentes aumentaron no sur do Brasil e na Arxentina. Científicos dos tres países manifestaron a súa preocupación polo futuro da especie, para intentar implicar aos gobernos e á comunidade onde se distribúe, en estudos para trazar un plan de conservación deste golfiño.

Notas

Véxase tamén

Bibliografía

  • Perrin, William F., Bernd Würsig & J. G. M. Thewissen (eds.) (2002): Encyclopedia of Marine Mammals. 2ª ed. San Diego: Academic Press. ISBN 978-0-12-373553-9
  • Wilson, D. E. & Reeder, D. M. (eds.) (2005): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference. Third edition. ISBN 0-8018-8221-4.

Ligazóns externas