અમેરિકન એરલાઇન્સ

મે 2008માં અમેરિકન 655 વિમાન સાથે 260 શહેરમાં (ભાગીદાર એરલાઇન સાથે કોડશેર્સને સિવાય) સેવા આપતી હતી.^[૩] અમેરિકન અમેરિકા અને લેટિન અમેરિકા વચ્ચે અન્ય કોઇ પણ એરલાઇનની તુલનાએ વધુ પ્રવાસીઓનું વહન કરે છે. (2004માં 12.1 પ્રવાસીઓનું વહન કર્યું હતું). તે આંતરખંડીય અને સ્થાનિક બજારમાં પણ મજબૂત સ્થાન ધરાવે છે.

અમેરિકન પાંચ હબ ધરાવે છે જેમાં: ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થ (ડીએફડબલ્યુ (DFW)), શિકાગો (ઓઆરડી (ORD)), મિયામી (એમઆઇએ (MIA)), ન્યૂ યોર્ક (જેએફકે (JFK)), અને લોસ એન્જિલસ (એલએએક્સ (LAX))નો સમાવેશ થાય છે.^[૧૦] ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થએરલાઇનનું સૌથી મોટું હબ છે, અહીં એરપોર્ટ પર 85 ટકા વિમાનોનું સંચાલન AA (એએ) કરે છે અને તેના અન્ય હબ કરતા વધુ પ્રવાસ ધરાવે છે. સાન જૌન (એસજેયુ (SJU)) અને બોસ્ટન (બીઓએસ (BOS)) મુખ્ય શહેરો અને આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવેશદ્વાર તરીકે કામ કરે છે. અમેરિકન અત્યારે તુલસા (ટીયુએલ (TUL)) અને ફોર્ટ વર્થ એલાયન્સ (એએફડબલ્યુ (AFW)) ખાતે જાળવણી થાણાનું સંચાલન કરે છે. અમેરિકને 24 સપ્ટેમ્બર 2010ના રોજ તેનો કેન્સાસ સિટી (એમસીઆઇ (MCI)) ખાતેનું જાળવણી થાણુ બંધ કર્યું હતું.^[૧૧]

અમેરિકન એરલાઇન્સ ત્રણ ક્ષેત્રીય કેરિયર ધરાવે છે જેમાંથી બેની માલિકી અમેરિકનની મુખ્ય કંપની એએમઆર (AMR) કોર્પોરેશનની છે અને એકની માલિકી ત્રાહિત પક્ષની છે.

• અમેરિકન ઇગલ એરલાઇન્સ "અમેરિકન ઇગલ" તરીકે કામ કરે છે અને શિકાગો ઓહારે, ડલ્લાસ એફટી વર્થ, ન્યૂ યોર્ક લાગાર્ડિયા, લોસ એન્જિલસ, મિયામી અને સાન જૌન ખાતે હબ ધરાવે છે. એરલાઇન અમેરિકન માટે સમગ્ર ઉત્તર અમેરિકામાં ક્ષેત્રીય પુરવઠો પુરો પાડે છે અને અમેરિકનના હબ પરથી ક્ષેત્રીય જેટ ઉડાવે છે. અમેરિકન ઇગલની સંપૂર્ણ માલિકી અમેરિકન એરલાઇન્સની મુખ્ય કંપની એએમઆર (AMR) કોર્પોરેશનની છે.^[૧૨]
• એક્ઝિક્યુટિવ એરલાઇન્સ "અમેરિકન ઇગલ" તરીકે કામ કરે છે અને મિયામી અને સાન જૌનમાં હબ ધરાવે છે. એક્ઝિક્યુટિવ સમગ્ર કેરિબીયનમાં સુપર એટીઆર (ATR) ટર્બોપ્રોપ્સ ઉડાવે છે. એક્ઝિક્યુટિવ એરલાઇન્સ એ અમેરિકન ઇગલ અને વિસ્તરણ દ્વારા એએમઆર (AMR)ની સંપૂર્ણ માલિકીની પેટાકંપની છે.
• ચૌટૌક્વા એરલાઇન્સ "અમેરિકનકનેક્શન" તરીકે કામ કરે છે અને અમેરિકનની ફ્લાઇટ્સને તેના શિકાગો ઓહારે ((6 એપ્રિલ 2010ના રોજથી સેન્ટ લ્યુઇસથી તબદીલ કરાયેલા))હબ પરથી ફ્લાઇટ્સ ફીડ કરે છે. ચૌટૌક્વાની માલિકી એએમઆર (AMR) સાથે સંબંધ ન ધરાવતી અલગ કંપની રિપબ્લિક એરવેઝ હોલ્ડિંગ્સની છે.^[૧૩]

રચના

અમેરિકન એરવેઝ એ હસ્તાંતરણ અને પુનઃસંગઠન દ્વારા 82 નાની એરલાઇન્સના જૂથ માથી રચાયેલી કંપની છે. શરૂઆતમાં અમેરિકન એરવેઝ એ અનેક સ્વતંત્ર કેરિયર્સ માટે એક સામાન્ય બ્રાન્ડ હતી. તેમાં ટેક્સાસમાં સધર્ન એર ટ્રાન્સપોર્ટ, પશ્ચિમી અમેરિકામાં સધર્ન એર ફાસ્ટ એક્સપ્રેસ (સેફ (SAFE)),મધ્યપશ્ચિમમાં યુનિવર્સલ એવિયેશન (તેણે 1929માં આંતરખંડીય એર/રે રૂટનું સંચાલન કર્યું હતું), થોમ્પસન એરોનોટિકલ સર્વિસિસ (જેણે ડેટ્રોઇલ-ક્લિવલેન્ડ રૂટનું 1929માં શરૂઆતથી સંચાલન કર્યું હતું) અને ઉત્તરપૂર્વમાં કોલોનીયલ એર ટ્રાન્સપોર્ટનો સમાવેશ થાય છે.

25 જાન્યુઆરી 1930ના રોજ અમેરિકન એરવેઝની એક જ કંપની તરીકે રચના થઇ હતી, તે ન્યૂ યોર્ક સ્થિત હતી અને બોસ્ટન, ન્યૂ યોર્ક અને શિકાગોથી ડલ્લાસ, અને ડલ્લાસથી લોસ એન્જિલસ રૂટ ધરાવતી હતી. એરલાઇને ઊન અને કપડાંથી ઢંકાયેલા ફોક્કર ટ્રાઇમોટર અને ઓલ-મેટલ ફોર્ડ ટ્રાઇમોટર્સનું સંચાલન કર્યું હતું. 1934માં અમેરિકને સ્લીપિંગ બર્થ સાથેના કુર્તિસ કોન્ડોર બાઇપ્લેન્સ ઉડાડવાનું શરૂ કર્યું હતું.

દ્વિતીય વિશ્વ યુદ્ધ અગાઉની અમેરિકન એરલાઇન્સ

1934માં અમેરિકન એરવેઝ કંપનીને ઈ.એલ કોર્ડે હસ્તગત કરીને તેનું નામ બદલીને ‘અમેરિકન એર લાઇન્સ’ રાખ્યું હતું. કોર્ડે કંપનીને ચલાવવા માટે ટેક્સાસના બિઝનેસમેન સી.આર. (સાઇરસ રોલેટ) સ્મિથની નિમણૂક કરી હતી.

સ્મિથે ડીસી-3 (DC-3) વિમાનો વિકસાવવા ડોનાલ્ડ ડગ્લાસ સાથે કામ કર્યું હતું, જે વિમાનોને અમેરિકન એરલાઇન્સે 1936માં ઉડ્ડયન માટે ઉપયોગમાં લીધા હતા. ડીસી-3 (DC-3) સાથે અમેરિકન એરલાઇન્સે તેના વિમાનોને ‘ફ્લેગશિપ’ તરીકે ઓળખવાનું શરૂ કર્યું હતું અને મૂલ્યવાન મુસાફરો માટે એડમિરલ્સ ક્લબની સ્થાપના કરી હતી. ડીસી-3 (DC-3)ની કોકપિટ વિન્ડોની બહાર ફોર સ્ટાર ‘એડમિરલ્સ પેનન્ટ’ રાખવામાં આવ્યા હતા, જેનાથી વિમાનને પાર્ક કરવામાં આવે ત્યારે આ એરલાઇન્સની તે સમયની સૌથી વધુ જાણીતી ઇમેજ ઊભી થઈ હતી.

અમેરિકન એરલાઇન્સ ન્યૂ યોર્ક સિટીમાં એરપોર્ટનું નિર્માણ કરવા ફિઓરેલો લાગુર્ડિયા સાથે સહયોગ કરનાર પ્રથમ એરલાઇન્સ હતી અને તેથી તે નવા લાગુર્ડિયા એરપોર્ટ (LGA) ખાતે વિશ્વની પ્રથમ એરપોર્ટ લાઉન્જની માલિક બની હતી, જે લાઉન્જ પછીથી એડમિરલ્સ ક્લબ તરીકે પ્રખ્યાત બની હતી. શરૂઆતમાં સભ્યપદ આમંત્રણ આધારિત હતું, પરંતુ દાયકા પછી ભેદભાવ અંગે થયેલા કાનૂની દાવાને કારણે આ ક્લબ પેઇડ ક્લબ બની હતી અને તેને બીજી એરલાઇન લાઉન્જ માટેનું મોડલ રજૂ કર્યું હતું.

યુદ્ધ પછીની ગતિવિધિઓ

બીજા વિશ્વ યુદ્ધ પછી અમેરિકન એરલાઇન્સ દ્વારા યુરોપમાં સેવા પૂરી પાડવા અમેરિકન એક્સપોર્ટ એરલાઇન્સને ખરીદવામાં આવી હતી અને તેનું નામ બદલીને અમેરિકન ઓવરસીઝ એરલાઇન્સ કરવામાં આવ્યું હતું. એઓએ (AOA)ને 1950માં પાન એએમને વેચવામાં આવી હતી. એએ (AA)એ મેક્સિકો સુધી વિમાન સેવા ચાલુ કરવા અને ત્યાં કેટલાંક એરપોર્ટનું નિર્માણ કરવા લીનીસ એરિસ અમેરિકન ડી મેક્સિકો એસ.એ. નામની બીજી પેટાકંપની સ્થાપી હતી. અમેરિકન એરલાઇન્સે 1951ની ફિલ્મ થ્રી ગાઇઝ નેમ્ડ માઇક માં તેના વિમાનોનો નિશુલ્ક ઉપયોગ કરવાની છૂટ આપીને તેની જાહેરાત કરી હતી.^[૧૪] કેપિટલનું 1961માં યુનાઇટેડમાં વિલિનીકરણ થયું ત્યાં સુધી એએ (AA) અમેરિકાની સૌથી મોટી એરલાઇન્સ હતી પરંતુ આ વિલિનિકરણ પછી તે એરોફ્લોટ પછી વિશ્વની બીજા ક્રમની સૌથી મોટી એરલાઇન કંપની બની હતી.

અમેરિકન એરલાઇન્સે 25 જાન્યુઆરી, 1959ના રોજ બોઇંગ 707 વિમાનોનો ઉપયોગ કરીને પ્રથમ ટ્રાન્સકોન્ટિનેન્ટલ જેટ સર્વિસ શરૂ કરી હતી. 707 વિમાનો સાથે અમેરિકને નોનસ્ટોપ કોસ્ટ-ટુ કોસ્ટ ફ્લાઇટ ચાલુ કરી હતી, જોકે તેને તેના નોન કોનવેર 990 વિમાનો અને લોકહીડ ઇલેક્ટ્રાસ વિમાનોનો ઉપયોગ કરીને જૂના રૂટ પરના શહેરો માટે ફીડર વિમાન સેવા જાળવી રાખી હતી. અમેરિકને 1962 સુધીમાં જેટ વિમાનોમાં 440 મિલિયનનું રોકાણ કર્યું હતું, આઇબીએમ (IBM)ના સહયોગમાં પ્રથમ ઇલેક્ટ્રોનિક બુકિંગ સિસ્ટમ (સાબ્રે)નો પ્રારંભ કર્યો હતો અને ન્યૂ યોર્ક સિટીમાં આઇડવાઇલ્ડ (હવે જેકેએફ (JFK)) ખાતે નવું ટર્મિનલ બાંધ્યું હતું, જે ટર્મિનલ આ એરલાઇન્સનું સૌથી મોટું બેઝ સ્ટેશન બન્યું હતું.^[૧૫] 1960માં માટેલે અમેરિકન એરલાઇન્સની વિમાન પરિચારિકા બાર્બી ડોલની સિરિઝ જારી કરી હતી, જે તેની વધતી જતી વેપારી સફળતા દર્શાવે છે.^{[સંદર્ભ આપો]} વિગ્નેલી એસોસિએટ્સે 1967માં એએ ઇગલ લોગો ડિઝાઇન કર્યો હતો. વિગ્નેલી તેમની કંપનીના પ્રારંભ માટે એએ (AA)ના જાણીતા ડિઝાઇન કન્સલ્ટન્સ હેનરી ડ્રેફસને શ્રેય આપે છે. આ લોગો હજુ પણ ઉપયોગમાં છે.

સપ્ટેમ્બર 1970 સુધીમાં અમેરિકન એરલાઇન્સ વેસ્ટ કોસ્ટથી હોનોલુલુ અને અમેરિકન સમોઆ અને નાડી થઈને સિડનીથી ઓકલેન્ડ સુધીની તેની પ્રથમ લાંબા અંતરની આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ ઓફર કરવા લાગી હતી.^[૧૬]

ડગલાસ ટ્રમબુલ નિર્મિત અને બ્રુસ ડેર્નને ચમકાવતી 1971ની વિજ્ઞાન પરિકલ્પના ફિલ્મ સાઇલેન્ટ રનિંગ માં વેલી ફોર્જ નામના કાલ્પનિક ‘અમેરિકન એરલાઇન્સ સ્પેસ ફ્રેઇટર’નો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. આ ફ્રેઇટરની બાહ્ય બોડી (હલ) પર તત્કાલિન નવો "એએ (AA)" લોગો તેમજ ક્રુ ગણવેશ અને બીજા સેટિંગનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.

30 માર્ચ 1973માં એએ (AA) બોઇંગ 727 વિમાનાનો ઉડ્ડયન માટે બોની ટિબુર્ઝીની ભરતી કરીને મહિલા પાઇલોટ ધરાવતી પ્રથમ અગ્રણી એરલાઇન બની હતી. 1971-1978માં બેવર્લી લીન બર્ન્સે એએ માં એરહોસ્ટેસ રીતે કામગીરી કરી હતી. તે 18 જુલાઈ, 1984ના રોજ પ્રથમ વિમેન બોઇંગ 747 એરલાઇન કેપ્ટન બની હતી, જે દિવસે બપોરના 3.30 કલાકે ન્યૂઆર્ક ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટથી લોસ એન્જિલસ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ જતી પીપલ એક્સપ્રેસ ફ્લાઇટ #17 (વિમાન 604)માં કમાન્ડર તરીકે કામગીરી કરી હતી. અગાઉથી આયોજિત પ્રયાસના ભાગરૂપે આ સન્માનમાં પીપલ એક્સપ્રેસની બીજી મહિલા કેપ્ટન લીન રિપલમેયરને ભાગીદાર બનાવવામાં આવી હતી, જેમને તે જ દિવસે સાંજે 7.35 કલાકે નેવાર્કથી લંડન ગેટવિક સુધીની ફ્લાઇટ #2નું ઉડ્ડયન કર્યું હતું.^[૧૭]

1980 અને 1990ના દાયકામાં વિસ્તરણ

1979માં ફોર્ટ વર્થ ખાતે હેડક્વાર્ટર્સનું સ્થળાંતર કર્યા પછી અમેરિકન એરલાઇન્સે હબ-એન્ડ-સ્પોક સિસ્ટમને આધારે 1981માં રૂટની ગોઠવણ કરી હતી તેમજ પ્રથમ હબ ડીએફડબલ્યુ (DFW) અને શિકાગો ઓહારે ખાતે શરૂ કરવામં આવ્યા હતા. નવા ચેરમેન અને સીઇઓ (CEO) રોબર્ટ ક્રેન્ડલના નેતૃત્વ હેઠળ અમેરિકન એરલાઇને 1980ના દાયકાના મધ્યમાં યુરોપ અને જાપાન માટે આ હબથી ફ્લાઇટ ચાલુ કરી હતી.

1980ના દાયકાના અંત ભાગમાં અમેરિકને ઉત્તર-દક્ષિણના મુસાફરો માટે ત્રણ હબ ખોલ્યા હતા. સાન જોસ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટનો સમાવેશ અમેરિકન દ્વારા એરકેલની ખરીદી પછી થયો હતો. અમેરિકને નજીકના વિકસતા જતા રિસર્સ ટ્રાયંગલ પાર્ક અને ચાર્લોટીમાં યુએસએર (USAir)ના હબ સાથે સ્પર્ધા કરવા રાલી-ડરહામ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ ખાતે ટર્મિનલ અને રનવેનું નિર્માણ કર્યું હતું. નેશવિલે પણ એક હબ હતું. 1988માં અમેરિકન એરલાઇન્સે તેના પ્રથમ એરબસ એ300બી4-605આર (A300B4-605R) વિમાનો મેળવ્યા હતા.

1990માં અમેરિકન એરલાઇન્સ 445 મિલિયન ડોલરમાં લંડન હિથ્રો ખાતે ટીડબલ્યુએ (TWA)ના બિઝનેસની અસ્ક્યામતો ખરીદી હતી અને તેથી તેને લંડનમાં હબની સુવિધા મળી હતી. એપ્રિલ 2008માં મુક્ત આકાશની નીતિ અમલી બની ત્યાં સુધી અમેરિકા અને બ્રિટન વચ્ચેની બર્મુડા-2 સંધિને કારણે અમેરિકન અને યુનાઇટેડ એરલાઇન્સ સિવાયની અમેરિકાની બીજી એરલાઇન્સ કંપનીઓ હિથ્રોથી ઉડ્ડયન કરી શકતી ન હતી.

ઇંધણના નીચા ભાવ અને બિઝનેસ માટે સાનુકુળ વાતાવરણને કારણે 1990ના દાયકામાં નફો સરેરાશ કરતા વધુ રહ્યો હતો. ઊંચા વેતન માટે 17 ફેબ્રુઆરી, 1997માં પાઇલટની હડતાલને કારણે આ ઉદ્યોગના વિસ્તરણને વિપરિત અસર થઈ ન હતી. પ્રમુખ બિલ ક્લિન્ટને અમેરિકા પરની આર્થિક અસરનું કારણ આપીને રેલવે લેબર એક્ટને અમલી બનાવ્યો હતો અને હડતાલને રદ કરી હતી.^[૧૮] પાઇલટે તેમની માગણી કરતા નીચા વેતને સંતોષ માનવો પડ્યો હતો.

1990ના દાયકામાં ત્રણ નવ હબનો ત્યાગ કરવામાં આવ્યો હતો તેમજ સેન જોસ ખાતેની કેટલીક સુવિધા રેનો એરને અને રાલી/ડરહામ ખાતેની કેટલીક સુવિધા મિડવે એરલાઇન્સને વેચવામાં આવી હતી. મિડવે 2001માં બિઝનેસમાંથી બહાર નીકળી ગઈ હતી. અમેરિકને 1999માં રેનો એરની ખરીદી હતી અને 31 ઓગસ્ટ, 1999ના રોજ તેના બિઝનેસને તેની સાથે સંકલિત કર્યો હતો, પરંતુ સાન જોસ ખાતે હબ ફરી ચાલુ કર્યું ન હતું. રેનોના મોટાભાગના રુટને અમેરિકને બંધ કર્યા હતા અને રેનો એરના મોટાભાગના વિમાનોનું વેચાણ કર્યું હતું, કારણ આ રૂટ 12 વર્ષ પહેલાથી એર કેલિફોર્નિયા સાથે તેને મળ્યા હતા. એર કેલિફોર્નિયા અને રેનો એરના બાકી રહેલા રૂટમાં સાન ફ્રાન્સિસ્કોથી લોસ એન્જિલસનો સમાવેશ થાય છે.

તે સમય દરમિયાન એરલાઇન્સ કંપનીઓની નાદારી અને શેરના ભાવમાં ઘટાડાની ચિંતાને કારણે અમેરિકનના સીઇઓ (CEO) રોબર્ટ ક્રેન્ડલે ચેતવણી ઉચ્ચારી હતી. ‘મે ક્યારેય એરલાઇનમાં રોકાણ કર્યું નથી’ એમ ક્રેન્ડેલે કહ્યું હતું. ‘હું એરલાઇન મેનેજર છું. હું એરલાઇન્સમાં રોકાણ કરતો નથી. અને હું હંમેશા અમેરિકાના કર્મચારીઓને કહું છું. આ યોગ્ય રોકાણ નથી. તે કામ કરવાનું શ્રેષ્ઠ સ્થળ છે અને તે શ્રેષ્ઠ કંપની છે, જે મહત્ત્વની કામગીરી કરે છે. પરંતુ એરલાઇન્સમાં રોકાણ કરી શકાય નહીં.’ એમ ક્રેન્ડલે જણાવ્યું હતું. ક્રેન્ડલે નોંધ્યું હતું કે 1970ના દાયકામાં એરલાઇન પરના નિયમનો દૂર થયા પછીથી 150 એરલાઇન્સ બંધ થઈ છે. ‘ઘણા લોકો એરલાઇન બિઝનેસમાં આવ્યા હતા. મોટા ભાગના તેમના નાણાં ગુમાવીને તાકીદે નીકળી ગયા હતા,’ એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.^{[સંદર્ભ આપો]}

અમેરિકને 1990માં ઇસ્ટર્ન એર લાઇન્સ પાસેથી મધ્ય અને દક્ષિણ અમેરિકન રૂટ (બ્રેનિફ ઇન્ટરનેશનલ એરવેઝ (મૂળમાં પેનેગ્રાએ ચાલુ કરેલા પરંતુ પછીથી બ્રેનિફ ઇન્ટરનેશનલ પાસે આવ્યા હતા) ખરીદ્યા પછી મિયામી હબ બન્યું હતું. 1990ના દાયકા દરમિયાન અમેરિકન લેટિન અમેરિકામાં તેના નેટવર્કનું વિસ્તરણ કર્યું હતું અને તે આ વિસ્તારમાં અમેરિકાની પ્રભુત્વશાળી એરલાઇન બની હતી.

15 ઓક્ટોબર, 1998માં અમેરિકન એરલાઇન્સ તેની સર્વિસ હેઠળના 44 દેશોમાં ઇલેક્ટ્રોનિક ટિકિટ સિસ્ટમ ચાલુ કરનારી પ્રથમ એરલાઇન બની હતી.

1999માં બ્રિટિશ એરવેઝ, કેથે પેસિફિક, કેનેડિયન એરલાઇન્સ અને ક્વાન્ટાસ એરવેઝ સાથે મળીને અમેરિકન એરલાઇન્સે વૈશ્વિક એરલાઇન્સ જોડાણ વનવર્લ્ડની સ્થાપના કરી હતી.

ટીડબલ્યુએ (TWA) વિલિનીકરણ અને 9/11

રોબર્ટ ક્રેન્ડલની 1998માં વિદાય પછી તેમની જગ્યાએ ડોનાલ્ડ જે કાર્ટીની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. કાર્ટીએ એપ્રિલ 2001માં નાદારીના આરે આવી ગયેલી ટ્રાન્સ વર્લ્ડ એરલાઇન્સ (તે ખરીદી સમજૂતીના ભાગરૂપે તેની ત્રીજી નાદારી માટેની અરજી કરનારી હતી)^{[૧૯][૨૦][૨૧]} અને સેન્ટ લુઇસમાં તેના હબને ખરીદવાની મંત્રણા કરી હતી.

સિનિયોરિટી ધરાવતા કર્મચારીઓનું વિલિનીકરણ પાઇલટમાં વિવાદનો મુદ્દો બની રહ્યા હતો, બંને ગ્રૂપનું અલગ અલગ કામદાર સંઘો પ્રતિનિધિત્વ કરતા હતા. આ વિલિનિકરણમાં ટીડબલ્યુએ (TWA)ના 60 ટકા ભૂતપૂર્વ પાઇટલને એએ (AA)ની સિનિયોરિટી યાદીમાં તળિયે રાખવામાં આવ્યા હતા. ઘણા લાંબી રજા (ફર્લો) પર ઉતરી ગયા હતા અને મોટાભાગના લાંબી રજા પર રહ્યા હતા. ટીડબલ્યુએ (TWA)ના સિનિયર કેપ્ટનને પછીથી ભરતી કરવામાં આવેલા એએ (AA) કેપ્ટનની સિનિયોરિટી સ્તરે રાખવામાં આવ્યા હતા.^{[સંદર્ભ આપો]} માર્ચ 1989માં અને તે પછી ભરતી કરવામાં આવેલા ટીડબલ્યુએ (TWA)ના તમામ કેપ્ટન અને ફર્સ્ટ ઓફિસરને જૂન 2011માં ભરી કરવામાં આવેલા અમેરિકન એરલાઇન્સના ફર્સ્ટ ઓફિસર્સના સિનિયોરિટી લિસ્ટ જુનિયરમાં સમાવવામાં આવ્યા હતા. ટીડબલ્યુએના સિનિયર પાઇલટ અમેરિકન એરલાઇન્સમાં ઊંચા વેતન સાથે કેપ્ટનના હોદ્દા પર ટકી શક્યા હતા અને આર્થિક રીતે મજબૂત કંપની માટે કામ કરતા રહ્યા હતા. ટીડબલ્યુએ (TWA)ના જુનિયર પાઇલટને લાંબા રજા પર ઉતારી દેવામાં આવ્યા હતા. એએ (AA)ના પક્ષે કેપ્ટનને મોટાભાગે અસર થઈ ન હતી તેમાં અપવાદ એ હતો કે એએમઆર (AMR)ને ટીડબલ્યુ (TWA) દેવું વારસામાં મળ્યું હતું અને તેનાથી મુખ્ય કંપનીની આર્થિક સદ્ધરતામાં ઘટાડો થયો હતો. 9/11નો હુમલો અને તે પછીની નાણાકીય કટોકટીને પગલે કંપનીના કદમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યા પછી પણ એએ (AA)ના ફર્સ્ટ ઓફિસરને ટીડબલ્યુએ (TWA) સેંકડો કેપ્ટનને કેપ્ટનની સીટ પર જોવા મળ્યા હતા. 9/11 હુમલાને પગલે ટીડબલ્યુએ (TWA)ના ભૂતપૂર્વ પાઇલટની લંબાવેલી લાંબી રજા (ફર્લો)ને કારણે સેન્ટ. લૂઇસને પ્રમાણમાં વધારે અસર થઈ હતી અને આ બેઝ પર અમેરિકન એરલાઇન્સના પાઇલટનો નોંધપાત્ર પ્રવાહ આવ્યો હતો. કેબિન ક્રૂ (વિમાન ચાલકદળના કર્મચારીઓ)ના સંદર્ભમાં એએ (AA)ના ફ્લાઇટ એટેન્ડન્ટ્સ યુનિયને ટીડબલ્યુએ (TWA)ના ફ્લાઇટ એટેન્ડન્ટ્સને સિનિયોરિટી યાદીમાં તળિયે મૂક્યા હોવાથી ટીડબલ્યુએ (TWA)ના ફ્લાઇટ એટેન્ડન્ટ્સ (આશરે 4,200) 2003ના મધ્યમાં લાંબી રજા પર ઉતરી ગયા હતા.

ટીડબલ્યુએ (TWA)ના વિલીનિકરણ અને 11 સપ્ટેમ્બર, 2001ના હુમલા (જેમાં તેના બે વિમાન સંકળાયેલા હતા)ને પગલે અમેરિકન એરલાઇન્સે નાણાં ગુમાવવાનું શરૂ કર્યું હતું. કાર્ટીએ યુનિયન્સ સાથે વેતન અને લાભ સમજૂતીઓની વાટાઘાટ કરી હતી, પરંતુ તેઓ એક્ઝિક્યુટિવ કમ્પેનસેશન પેકેજની યોજના બનાવી રહ્યા છે તેવું યુનિયન નેતાઓને જાણમાં આવ્યા બાદ તેમણે રાજીનામું આપ્યું હતું. તેનાથી કર્મચારીઓ સાથે વિશ્વાસમાં વધારો કરવાના અને તેમની ઉત્પાદકતામાં વધારો કરવાના એએ (AA)ના પ્રયાસોને ફટકો પડ્યો હતો.^[૨૨] સેન્ટ લૂઇસ હબના કદમાં પણ ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો.

2002માં એરલાઇનને માનવ અધિકાર ઝુંબેશ દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા પ્રથમ કોર્પોરેટ ઇક્વાલિટી ઇન્ડેક્સમાં 100 ટકા રેટિંગ મળ્યું હતું અને કર્મચારીઓ અંગેની નીતિના સંદર્ભમાં આ રેટિંગ જાળવી રાખ્યું હતું.^{[સંદર્ભ આપો]}

એએ (AA)એ ‘મોર રૂમ થ્રુઆઉટ કોચ’ પ્રોગ્રામ પાછો ખેંચી લેવા (જેનાથી ચોક્કસ વિમાનમાં બેઠકોની કેટલીક હરોળ દૂર થઈ હતી) સહિતના ખર્ચ કપાતના વધુ પગલાં લીધા હતા, તેમાં ઘણી ઇન્ટરનેશનલ ફ્લાઇટ્સ પરની થ્રી-ક્લાસ સર્વિસની નાબૂદી, દરેક હબ ખાતે વિમાન કાફલાનું સુયોજનનો સમાવેશ થતો હતો (નીચે વધુ માહિતી જુઓ). જોકે એરલાઇને આયર્લેન્ડ, ભારત અને મેનલેન્ડ ચાઇના સહિતના નવા બજારમાં વિસ્તરણ કર્યું હતું. 20 જુલાઈ, 2005ના રોજ અમેરિકને 17 ત્રિમાસિક ગાળામાં પ્રથમ વખત ત્રિમાસિક નફો જાહેર કર્યો હતો. એરલાઇને 2005ના બીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં 58 મિલિયન ડોલરનો નફો કર્યો હતો.

એએ (AA) ડલ્લાસમાં લવ ફીલ્ડ ખાતે કર્મિશયલ એરલાઇન સેવાનું નિયમન કરતા રાઇટ સુધારાનું જોરદાર સમર્થન કર્યું હતું. 15 જૂન, 2006ના રોજ અમેરિકન એરલાઇન્સ લવ ફિલ્ડ માત્ર ડોમેસ્ટિક એરપોર્ટ રહેશે અને તેની ગેટ ક્ષમતા મર્યાદિત રહેશે તેવી શરતને આધારે રાઇટ સુધારો પાછો ખેંચી લેવા માટે સાઉથવેસ્ટ એરલાઇન્સ તેમજ ડલ્લાસ અને ફોર્ટ વર્થના શહેરો સાથે સંમત થઈ હતી.^[૨૩]

મોટાપાયે વિમાનો નિષ્ક્રીય બન્યાના એક મહિના પછી એટલે કે મે, 2008માં અમેરિકન એરલાઇન્સે આવકમાં વધારો કરવા અને ઇંધણના ઊંચા ભાવ સામે રક્ષણ મેળવવા ક્ષમતામાં કાપ મૂકવાની અને ફી લાદવાની જાહેરાત કરી હતી. એરલાઇન્સે વિવિધ ફીમાં વધારો કર્યો હતો, જેમાં ફર્સ્ટ ચેક બેગમાં 15 ડોલર ચાર્જ, સેકન્ડ બેગ માટે 25 ડોલર તેમજ ડોમેસ્ટિક રિઝર્વેશન માટે 150 ડોલર ચેન્જ ફીનો સમાવેશ થાય છે. અમેરિકન એરલાઇનની પ્રાદેશિક એરલાઇન અમેરિકન ઇગલ એરલાઇન્સ તેના 35થી 40 રિજનલ જેટમાં ઘટાડો કરશે તેમજ તેના સાબ ટર્બોપ્રોપ કાફલામાં ઘટાડો કરશે.

2 જુલાઈ, 2008ના રોજ અમેરિકને ટેક્સાસ વર્કર એડજસ્ટમેન્ટ એન્ડ રિટ્રેનિંગ નોટિફિકેશન એક્ટ સિસ્ટમ મારફત 950 ફ્લાઇટ એટેન્ડન્ટ્સન માટે ફર્લોની જાહેરાત કરી હતી.^[૨૪] આ ફર્લો 20 એમડી-8 વિમાન માટેની ફર્લો ઉપરાંતની હતી.^[૨૫] સાન જુઆન, પુર્ટો રિકોના લૂઈઝ મુનોઝ મેરિન ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ ખાતેના અમેરિકનના હબ તરફ આવતી દરરોજની ફ્લાઇટની સંખ્યાને 38થી ઘટાડીને 18 કરાશે, જોકે એરલાઇન ઓછી ક્ષમતાએ આ સર્વિસ જાળવી રાખશે.^[૨૬]

13 ઓગસ્ટ, 2008ના રોજ કેન્સાસ સિટી સ્ટારે અહેવાલ આપ્યો હતો કે અમેરિકન તેના કેન્સાસ સિટી, મિસોરી બેઝથી કેટલીક ઓવરહોલ કામગીરી ખસેડશે. બોઇંગ 757 વિમાનોનું રિપેરિંગ કામ ટુલ્સા, ઓક્લાહોમાં કરવામાં આવશે અને આશરે 767 મેન્ટેનન્સ પણ ત્યાં ખસેડવામાં આવશે તેમજ કેન્સાસ સિટી ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ ખાતે એક અથવા સંભવત બે બોઇંગ 767 રિપેર લાઇન્સ જાળવી રાખવામાં આવશે. નેરો-બોડી હેન્ગરને બંધ કરાશે. એરલાઇન ઓછામાં ઓછી 700 નોકરીને જાળવી રાખે તેવી શરત સાથે શહેરના નાગરિક ઉડ્ડયન વિભાગે રિપેર ફેસિલિટીને અપગ્રેડ કરવાની ઓફર કરી હતી.^[૨૭]

26, જૂન, 2009એ યુએસ એરવેઝ સાથે મર્જરની અફવા આવી હતી અને ઓનલાઇન એવિયેશન કમ્યુનિટીમાં અનેક પ્રકારની અટકળો વ્યક્ત કરાઈ હતી.^[૨૮]

ઓગસ્ટ 2009માં યુનાઇટેડ એરલાઇન્સ અને યુએસ એરવેઝની સાથે અમેરિકનને પણ ક્રેડિટ વોચ હેઠળ મૂકવામાં આવી હતી.^{[સંદર્ભ આપો]} ઓગસ્ટ સુધીમાં તમામ એરબસ એ300 જેટ વિમાનોને સેવામાંથી દૂર કરાયા હતા અને આ વિમાનો હાલમાં રોસવેલ, ન્યૂ મેક્સિકોમાં રાખવામાં આવેલા છે.^[૨૯]

28 ઓક્ટોબર, 2009ના રોજ અમેરિકને તેના કર્મચારીને નોટિસ આપી હતી કે તે સપ્ટેમ્બર 2010માં તેના કેન્સાસ સિટી મેન્ટેનન્સ બેઝને બંધ કરશે અને પાંચ નાના મેન્ટેનન્સ સ્ટેશનને બંધ કરશે અથવા તેના કદમાં ઘટાડો કરશે. તેનાથી 700 નોકરીઓ દૂર થઈ હતી.^[૩૦]

જુલાઈ, 2010ની શરૂઆતમાં એવા અહેવાલ હતા કે અમેરિકન એરલાઇન્સ તેની પ્રાદેશિક એરલાઇન અમેરિકન ઇગલ માટે ખરીદદારો શોધવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ પછી ડેલ્ટા એર લાઇન્સ અને તેની સંપૂર્ણ માલિકીની પ્રાદેશિક એરલાઇન્સ કમ્પાસ એરલાઇન્સ અને મેસાબા એરલાઇન્સનું વિભાજન થયું હતું.^{[૩૧][૩૨]}

એમડી-80 (MD-80) મેન્ટેનન્સ વિવાદ

એમેરિકન એરલાઇન્સને તેના એમડી-80 (MD-80) વિમાન કાફલાના મેન્ટેનન્સના સંદર્ભમાં એફએએ (FAA) સાથે વારંવાર વિવાદ થયો છે. આ જેટ વિમાનના સંચાલન સાથે સંકળાયેલા ખર્ચથી અમેરિકન એરલાઇન્સના નફાને અસર થઈ છે. અમેરિકન એરલાઇન્સે સલામતી અંગેના સરકારના નિયમોનું પાલન થાય તેની ખાતરી કરવા માટે એપ્રિલ 2008માં ત્રણ દિવસ માટે વાયર બન્ડલની ચકાસણી કરવા 1,000 ફ્લાઇટ રદ કરી હતી.^[૩૩] તેનાથી મુસાફરોની નોંધપાત્ર અગવડ પડી હતી અને એરલાઇને નાણાકીય સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. અમેરિકન એરલાઇન્સે તેના જુના એમડી-80 (MD-80) જેટ વિમાનોની જગ્યાએ બોઇંગ 747 વિમાનો લાવવાની પ્રક્રિયા ચાલુ કરી છે. નેકસ્ડ જનરેશન બોઇંગ નેરોબોડી વિમાનો (બોઇંગ વાય1 (Y1)) ઉપલબ્ધ ન બને ત્યાં સુધી નવા એમડી-80 (MD-80) વિમાનો સર્વિસમાં ચાલુ રહેશે.

સપ્ટેમ્બર 2009માં એસોસિયેટેડ પ્રેસ અને વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલે અહેવાલ આપ્યો હતો કે અમેરિકન એરલાઇન્સે તેના ઓછામાં ઓછા 16 એમડી-80 (MD-80) વિમાનોમાં મેન્ટેનન્સની વારંવારની ક્ષતિઓને એફએએ (FAA)થી છૂપી રાખી હોવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો છે. ફોલ્ટી ઇમર્જન્સી સ્લાઇડ્સ, અયોગ્ય એન્જિન કોટિંગ, ખોટા ડ્રિલ્ડ હોલ અને ખરાબ વર્કમેનશિપના બીજા ઉદાહરણો જેવી બાબતનો રિપેરિંગ સંબંધિત મુદ્દામાં સમાવેશ થાય છે. સૌથી વધુ ગંભીર કથિત ક્ષતિમાં પ્રેશર બલ્કહેડમાં પડેલી ક્રેકને રિપેર કરવાની નિષ્ફળતાનો સમાવેશ થાય છે. બલ્કહેડમાં તિરાડથી કેબિનમાં દબાણ ઘટી શકે છે. એવો પણ આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો હતો કે એફએએ (FAA)ની તપાસથી બચવા માટે એરલાઇને તેના એક વિમાનને સર્વિસમાંથી દૂર કર્યું હતું, જોકે એરલાઇન્સે સામો જવાબ આપ્યો હતો કે એફએએ (FAA)ના ઇન્સ્પેક્ટર્સ કોઇ પણ વિમાનની કોઇપણ સમયે તપાસ કરી શકે છે.^{[૩૪][૩૫]}

જાપાન એરલાઇન્સ સાથેની સંભવિત વાટાઘાટ

12 સપ્ટેમ્બર, 2009ના રોજ અમેરિકન એરલાઇન્સની મુખ્ય કંપની એએમઆર (AMR) કોર્પોરેશને જાહેરાત કરી હતી કે તેઓ નાણાકીય મુશ્કેલીનો સામનો કરી રહેલી કેટલીક જાપાનની એરલાઇન્સને ખરીદવાની શક્યતા ચકાસી રહ્યા છે.^[૩૬] માત્ર એએમઆર (AMR) જ આ એરલાઇન્સમાં રોકાણની શક્યતા ચકાસી રહી નથી, પરંતુ તેની હરીફ ડેલ્ટા એર લાઇન્સ પણ મુશ્કેલીમાં રહેલી એરલાઇનમાં રોકાણની શક્યતા ચકાસી રહી છે. ડેલ્ટા તેના ભાગીદાર એર ફ્રાન્સ-કેએલએમ (KLM)ના સહયોગમાં આવી વિચારણા કરી રહી છે. ડેલ્ટા અને એએફ-કેએલએમ (AF-KLM) બંને વનવર્લ્ડના હરીફ જોડાણ સ્કાયટીમનો એક ભાગ છે.^[૩૭] જાપાન એરલાઇન્સે 5 ઓક્ટોબર, 2009ના રોજ તમામ એરલાઇન્સ સાથેના સંભવિત સોદાની વાટાઘાટ પડતી મૂકી હતી.

21 ઓક્ટોબર, 2009ના રોજ અમેરિકન એરલાઇન્સના સીઇઓ (CEO) ગેરાર્ડ આર્પેએ જણાવ્યું હતું કે એરલાઇન અને તેમનું એરલાઇન્સનું વૈશ્વિક જોડાણ વનવર્લ્ડ, જાપાન એરલાઇન્સ અગ્રણી ઇન્ટરનેશનલ કેરિયર તરીકે ચાલુ રહે ત્યાં સુધી તેની સાથેની ભાગીદારી માટે પ્રતિબદ્ધ છે.^[૩૮]

18 નવેમ્બર, 2009ના રોજ, ટીપીજી (TPG) ની મદદથી ડેલ્ટાએ જેએએલ (JAL) માટે તેની સાથે ભાગીદારી કરવા 1 અબજ ડોલરની બિડ કરી હતી. બે દિવસ પછી જાપાનથી અહેવાલ આવ્યા હતા કે એએ (AA) અને ટીપીજી (TPG) જોડાણ કર્યું છે અને જેએએલ (JAL)ને 1.5 અબજ ડોલરની રોકડ ઓફર કરી છે, જેની પણ (TPG) વિચારણા કરી શકે છે.^[૩૯]

9 ફેબ્રુઆરી, 2010ના રોજ જાપાન એરલાઇન્સે સત્તાવાર જાહેરાત કરી હતી કે તે અમેરિકન એરલાઇન્સ અને વનવર્લ્ડ સાથેના તેના સંબંધોને મજબૂત બનાવશે.^[૪૦]

11 જાન્યુઆરી, 2011ના રોજ જેએએલ (JAL) અને અમેરિકન એરલાઇન્સ બંનેએ જાહેરાત કરી હતી કે તેઓ 1 એપ્રિલ, 2011થી તેમનો સંયુક્ત સાહસ બિઝનેસ ચાલુ કરશે.^[૪૧]

તાજેતરની હિલચાલો

વિશ્વાસવિરોધી રક્ષણ

ફેબ્રુઆરી 2010ના રોજ યુએસડીઓટી (USDOT)એ ટ્રાન્સએટલાન્ટિક રૂટ પર બ્રિટિશ એરવેઝ, આઇબેરિયા એરલાઇન્સ, ફિનનેર અને રોયલ જોર્ડનિયન એરલાઇન્સ સાથે કામ કરવાની (AA)ને પરવાનગી આપવા પ્રાથમિક વિશ્વાસવિરોધી રક્ષણ (સ્પર્ધા કાયદા) આપ્યું હતું.^[૪૨] આ ભાગીદારીને 20 જુલાઈ, 2010ના રોજ યુએસડીઓટી (USDOT) દ્રારા સત્તાવાર મંજૂરી અપાઇ હતી.^[૪૩] 1 ઓક્ટોબરે અમેરિકન, બ્રિટિશ એરવેઝ અને આઇબેરિયાએ બીજી બાબતોની સાથે તેમના સંયુક્ત સાહસને શરૂ કર્યું હતું અને તેમાં વારંવાર મુસાફરી કરતા ગ્રાહકો એકબીજાની ફ્લાઇટ પરના માઇલ્સ (પોઇન્ટ)ની કમાણી કરીને તેની વટાવી શકવાની વ્યવસ્થા હતી.^[૪૪]

એક સપ્તાહ કરતા ઓછા સમય પછી અમેરિકનના ટ્રાન્સએટલાન્ટિક સંયુક્ત સાહસને શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.^[૪૫] ડીઓટી (DOT)એ 7 ઓક્ટોબરે જાપાન એરલાઇન્સ સાથેના અમેરિકનના નવા ટ્રાન્સ્પેસિક સંયુક્ત સાહસને પ્રાથમિક મંજૂરી આપી હતી અને એક મહિના પછી આ સાહસને જાપાને અંતિમ મંજૂરી આપી હતી^[૪૬] અને કાયદેસરની માફી નવેમ્બર 2010ની શરૂઆતમાં આપવામાં આવી હતી.^[૪૭]

ન્યૂ યોર્ક સિટી માટેની વિસ્તૃત વિમાન સેવા

31 માર્ચ, 2010ના રોજ અમેરિકને જેટબ્લ્યૂ સાથેની ભાગીદારી ઉપરાંત જેએફકે (JFK) અને લાગાર્ડિયા એરપોર્ટ એમ બંને પર ન્યૂ યોર્ક સિટી સેવાનું વિસ્તરણ કરવાની જાહેરાત કરી હતી.^[૪૮]

લાગાર્ડિયા

અમેરિકને લાગાર્ડિયાથી કેટલીક નવી ફ્લાઇટનો સમાવેશ કર્યો હતો, જેમાં એટલાન્ટા, ચાર્લોટી અને મિનિયાપુલિસ/સેન્ટ.પોલનો સમાવેશ થતો હતો. આ તમામ ફ્લાઇટ ફર્સ્ટ કલાસ બેઠકો સાથે સીઆરજે-700 (CRJ-700) વિમાનોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. વધુમાં અમેરિકન લાગાર્ડિયા ખાતેના એડમિરલ્સ ક્લબને નવેસરથી તૈયાર કરવાની વિચારણા કરી રહી રહી છે અને કોન્કોર્સ સી અને ડી સાથે જોડાણ માટેના માર્ગ શોધી રહી છે, જેથી બે કોન્કોર્સ સાથે જોડાયેલા મુસાફરોએ સુરક્ષા પ્રક્રિયામાંથી પસાર થવું પડશે નહીં અને કોન્કોર્સ સીથી ઉપડેલી ફ્લાઇટના મુસાફરો કોન્કોર્સ ડીમાં આવેલી એડમિરલ્સ ક્લબનો ઉપયોગ કરી શકશે. કોન્કોર્સ ડીનો પણ જીર્ણાધ્ધાર કરાશે.^[૪૯]

જેએફકે (JFK)

જેએફકે (JFK) એરપોર્ટ ખાતે અમેરિકને લોડેરર્ડેલ, ફ્લોરિડા. મેડ્રીડ, સ્પેન અને સાન જોસ, કોસ્ટા રિકા માટેના નવા રૂટ શરૂ કર્યા છે. ટર્મિનલ 8ના સી કોન્કોર્સમાં હાલની 11,000-square-foot (1,000 m²) એડમિરલ્સ ક્લબમાં અમેરિકન 3,000 square feet (280 m²)નો ઉમેરો પણ કરશે. વધુમાં અમેરિકન અને બ્રિટિશ એરવેઝ હાલના ટર્મિનલ 8માં નવી ઇમારતની વિચારણા કરી રહી છે, જેથી બંને એરલાઇન્સનો સહ-સમાવેશ થઈ શકે અને જોડાણ વધુ સરળ બને.^[૪૮]

જેટબ્લ્યૂ સાથેની ભાગીદારી

31 માર્ચ, 2010ના રોજ અમેરિકન અને જેટબ્લ્યૂએ બંને એરલાઇન્સ વચ્ચેના રૂટના આંતરજોડાણના સંદર્ભમાં ભાગીદારીની જાહેરાત કરી હતી.^{[૪૮][૫૦]} જેટબ્લ્યૂના 27 સ્થળોને, જયાં અમેરિકન વિમાન સેવા પૂરી પાડતી ન હતી તેનો તેમજ ન્યૂ યોર્ક અને બોસ્ટનમાંથી અમેરિકનના 13 આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થળોનો આ સમજૂતીમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. વધુમાં અમેરિકન રોનાલ્ડ રિગન વોશિંગ્ટન નેશનલ એરપોર્ટ ખાતે જેટબ્લ્યૂને 8 સ્લોટ પેર (એક સ્લોટ પેર એટલે એક આગમન સ્લોટ અને અને એક વિદાય સ્લોટ) વેસ્ટચેસ્ટર કાઉન્ટી એરપોર્ટ ખાતે એક સ્લોટ પેર આપશે. આના બદલમાં જેટબ્લ્યૂ જેએફકે (JFK) એરપોર્ટ ખાતે અમેરિકનને 12 સ્લોટ પેર આપશે.

19 જુલાઈ, 2010ના રોજ એએ (AA)એ જાહેરાત કરી હતી 2010ના અંત સુધીમાં વિમાન મુસાફરો જેએફકે (JFK) કે બોસ્ટનમાં જોડાણ ધરાવતી તેમની આંતરિક મુસાફરીમાં એડવાન્ટેજ માઇલ્સ કે ટ્રુબ્લ્યૂ પોઇન્ટ બેમાંથી એક જ મેળવી શકશે.^[૫૧] 18 નવેમ્બર 2010થી બંને એરલાઇન્સ લાયકાત ધરાવતા રૂટ પર ઉડ્ડયન દરમિયાન બેમાંથી એક પ્રોગ્રામમાં ટ્રાવેલર માઇલ્સ આપશે અને તે માટે ઇન્ટરનેશનલ જોડાણનો સમાવેશ થાય છે કે નહીં તેને ધ્યાનમાં રાખવામાં આવશે નહીં.^[૫૨]

એવી પણ પુષ્ટિ આપવામાં આવી હતી કે બે એરલાઇન્સ બંને વચ્ચે કોડશેર સમજૂતીની વાટાઘાટ કરી રહી છે, જોકે આ સમજૂતી પર હજુ હસ્તાક્ષર થયા નથી.^[૫૩]

લોસ એન્જેલસ માટે વિસ્તૃત વિમાન સેવા

20 ઓક્ટોબર, 2010ના રોજ અમેરિકને લોસ એન્જિલસમાં એલએએક્સ (LAX) એરપોર્ટથી નવી અને સુધારેલી ઘરેલું વિમાન સેવાની જાહેરાત કરી હતી. નવા રૂટમાં હોસ્ટન, ફોનિક્સ, સોલ્ટ લેક સિટી અને શાંઘાઇ (વધુ માહિતી નીચે આપેલી છે)નો સમાવેશ થાય છે, જે શાંઘાઇને બાદ કરતા તમામ ફ્લાઇટ અમેરિકન ઇગલની હતી. એલએએક્સ (LAX) અને ડેનવર વચ્ચેની ચાર વખતની રોજિંદી વિમાન સેવાને ફર્સ્ટ ક્લાસ કેબિનટ સહિત સીઆરજે-700 (CRJ-700) સાથે સુધારવામાં આવી હતી. વધુમાં અમેરિકન એલએએક્સ (LAX) અને શિકાગો, ડલ્લાસ, મિયામી, લાસ વેગાસ અને ઓર્લેન્ડો વચ્ચે વિમાન સેવાની ફ્રિકવન્સીમાં વધારો કરવામાં આવી રહ્યો છે.^[૫૪]

નવા રૂટ

હેનેડા એરપોર્ટ, ટોકિયો

16 ફેબ્રુઆરી, 2010ના રોજ અમેરિકને ટોકિયાના હેનેડા એરપોર્ટ માટે નોનસ્ટોપ વિમાન સેવા ચાલુ કરવા અમેરિકાના પરિવહન વિભાગને અરજી કરી હતી. અમેરિકને બોઇંગ 777-200ઇઆર (777-200ER) વિમાનો સાથે ન્યૂ યોર્ક-જેએફકે (JFK) અને લોસ એન્જિલસથી 1 ઓક્ટોબર, 2010થી વિમાન સેવા ચાલુ કરવાની યોજના બનાવી હતી.^[૫૫] 7મે, 2010ના રોજ અમેરિકાના પરિવહન વિભાગે જેએફકે (JFK) એરપોર્ટથી ટોકિયો-હેનેડા વચ્ચે નોન સ્ટોપ વિમાન સેવા ચાલુ કરવા અમેરિકન એરલાઇન્સને કામચલાઉ હક આપ્યા હતા, પરંતુ એલએએક્સ (LAX)થી હેનેડાની વિમાન સેવાને મંજૂરી આપી ન હતી.^[૫૬] અમેરિકને 20 જાન્યુઆરી, 2011થી ટોકિયો-હેનેડાથી જેએફકે (JFK) વચ્ચે વિમાન સેવા ચાલુ કરવાની યોજના બનાવી હતી. જોકે એરલાઇન્સે નીચા બુકિંગનું કારણ આપીને 18 ફેબ્રુઆરી 2011 સુધી આ વિમાન સેવાનો મોકૂફ રાખવાનો નિર્ણય કર્યો હતો.^[૫૭]

શાંઘાઇ અને ચીનમાં વધુ વિસ્તરણ

પહેલી ઓક્ટોબર 2010ના રોજ અમેરિકને જાહેરાત કરી હતી કે તે લોસ એન્જિલસ અને શાંઘાઇ, ચીન વચ્ચે દરરોજની નોન સ્ટોપ ફ્લાઇટ ચાલુ કરવા અમેરિકાના પરિવહન વિભાગને અરજી કરશે. એરલાઇનને 5 એપ્રિલ, 2011થી લોસ એન્જિલસ-શાંઘાઈ માટે વિમાન સેવા ચાલુ કરવા યુએસ ડીઓટી (US DOT)એ મંજૂરી આપી હતી.^[૫૮] એરલાઇન હોંગ કોગ અને ગુઆન્ગઝુ માટે પણ વિમાન સેવા ચાલી કરવાની પણ વિચારણા કરી રહી છે.^[૫૯]

જીડીએસ (GDS) ડોટકોમ વિવાદ

એએ (AA)એ બે ઓનલાઇન ટિકિટ એજન્સીઓ એક્સપેડિયા અને ઓર્બિત્ઝ સાથે ભાવ અંગેના મોટા વિવાદનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, કારણ કે એએ (AA)એ જીડીએસ (GDS)^[૬૦] કમ્પ્યુટર રિઝર્વેશન સિસ્ટમ (તેની આંતરિક સાબ્રે સિવાયની)ને વિદાય આપવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો^{[૬૧][૬૨][૬૩]}. ગ્રાહકો આ બે સાઇટ્સથી ટિકિટનું બુકિંગ કરાવી શકતા ન હતા અથવા અમેરિકન પ્રવાસના વિશેષ રિઝલ્ટ છેલ્લે દર્શાવવામાં આવતા હતા, તેથી સ્પર્ધાત્મક ગેરલાભ થતો હતો, કારણ કે એએ (AA)એ AA.com અને સંબંધિત ટ્રાવેલોસિટી ડોટ કોમ સાથે ગ્રાહકોને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.આ વિવાદનો મુખ્ય કારણ એ છે કે અમેરિકન એરલાઇન્સે ઓટીએ (OTA)અને ટ્રાવેલ એજન્સીઓ સાથે સીધું જોડાણ સ્થાપિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. સીધા જોડાણ સાથે એરલાઇન્સ તેમના વિતરણ માળખા પર વધુ અંકુશ રાખી શકે છે અને ખર્ચમાં બચત કરી શકે છે. વધુમાં સીધા જોડાણ સાથે એરલાઇન્સ તેના ગ્રાહકોને આનુષાંગિક સેવાઓનું વેચાણ કરવામાં પણ સારી સ્થિતિમાં આવે છે.^[૬૪]

મુખ્યમથકો

અમેરિકન એરલાઇન્સનું મુખ્યમથક ફોર્ટ વર્થ, ટેક્સાસમાં છે જે ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટની નજીકમાં છે.^[૬૫]

આ પૂર્વે, તેનું મુખ્યમથક ટેક્સાસમાં હતું, અમેરિકન એરલાઇન્સનું મુખ્ય મથક ન્યૂ યોર્ક શહેરના મિડટાઉન મૅનહટનના મુરે હિલ વિસ્તારમાં 633, થર્ડ એવન્યુ ખાતે હતું.^{[૬૬][૬૭]} 1978માં, અમેરિકન એરલાઇન્સે એવી જાહેરાત કરી હતી કે તે ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ ખાતેના સ્થળે 1979માં પોતાનું મુખ્યમથક ખસેડશે. આ પગલાને લીધે લગભગ 1,300 નોકરીઓને અસર થઈ હતી. ન્યૂ યોર્ક શહેરના મૅયર એડ કોચે આ પગલાને ન્યૂ યોર્ક શહેરને થયેલા “વિશ્વાસઘાત” સમાન ગણાવ્યું હતું.^[૬૮] અમેરિકન એરલાઇન્સે પોતાની ઓફિસ ટેક્સાસમાં ગ્રાન્ડ પ્રાયરી ખાતે બે ભાડાની ઇમારતોમાં ખસેડી હતી.^[૬૯] એરલાઇને 17 જાન્યુઆરી 1983ના રોજ ફોર્ટ વર્થમાં 150 મિલિયન ડોલરની સુવિધામાં સ્થળાંતર પૂરું કર્યું;550,000-square-foot (51,000 m²) વડામથક માટેની 147 મિલિયન ડોલરની રકમ ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટના બોન્ડ્સ દ્વારા મળી હતી. એરલાઇને એરપોર્ટ પરથી સુવિધા ભાડે આપવાનું શરૂ કર્યું હતું. એરપોર્ટ સુવિધાની માલિકી ધરાવે છે.^[૬૯]

કર્મચારીઓ

એલાઇડ પાયલટ્સ એસોસિયેશન એ અમેરિકન એરલાઇન્સમાં કામ કરતા પાયલટોનું યુનિયન છે જે સંસ્થાના 12 હજાર પાયલટોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. 1963માં એએલપીએ (ALPA) યુનિયનને પાયલટોએ વિખેરી નાખ્યા બાદ આ યુનિયનની રચના થઈ હતી.^[૭૦]

પ્રત્યાયન

1967માં, માસિમો વિગ્નેલીએ કંપનીના સુપ્રસિદ્ધ એએ (AA) લોગોની રચના કરી હતી.^{[૭૧][૭૨]} ત્રીસ વર્ષ બાદ, 1997માં ડોમેઇન AA.comને ખરીદી લઈને અમેરિકન એરલાઇન્સ પોતાના લોગોને ઇન્ટરનેટને સુસંગત બનાવી શકી હતી.^[૭૩] એએ (AA) એરલાઇન્સ આઇએટીએ (IATA) નંબર સાથે પણ મેળ ખાય છે. આજે પણ અમેરિકામાં એએ (AA) "એવા ઓછા લોગો પૈકીનો એક છે કે જેમાં કોઈ જ ફેરફાર કરવાની જરૂરત નથી."

માર્ચ 2000માં, અમેરિકન એરલાઇન્સે પોતાની AA.com વેબસાઇટ માટે સીઆઇઓ (CIO) મેગેઝિનનો 2000 વૅબ બિઝનેસ 50/50 એવોર્ડ મેળવ્યો હતો.

પર્યાવરણ ક્ષેત્રે કામગીરી

ટેક્સાસ કમિશન ઓફ એન્વારોન્મેન્ટલ ક્વોલિટીએ અમેરિકન એરલાઇન્સે પર્યાવરણના સંરક્ષણ અને પ્રદુષણ અટકાવવાની દિશામાં કરેલા પ્રયાસો બદલ તેને પોતાનો 2005 ગવર્નર’સ એવોર્ડ આપ્યો હતો. અમેરિકન એરલાઇન્સમાં વૅસ્ટવોટર ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટમાં વિમાન ધોવા માટેના બૅઝમાં વપરાતા પાણી ઉપર રિસાયક્લિંગ કરવામાં આવે છે, અને આ પ્રક્રિયામાંથી નીકળતા પાણીને પાણીની ટાંકીઓ વીંછળવા અને બગીચાને સિંચવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. ફક્ત આ પ્રક્રિયાને લીધે વર્ષ 2002થી અત્યાર સુધીમાં લગભગ એક મિલિયન ડોલરની બચત થઈ છે. આ ઉપરાંત, અમેરિકન એરલાઇન્સે જોખમી કચરામાં ઘટાડા માટે પણ એવોર્ડ જીત્યો છે, જોખમી કચરામાં ઘટાડા માટે 2,000 ડોલરનું મૂડીરોકાણ કર્યા બાદ કંપનીને 229,000 ડોલરની બચત થઈ છે. જોખમી કચરા ઉપર નજર રાખવા માટે બાર કોડ સિસ્ટમનો ઉપયોગ થાય છે. વર્ષ 2000થી લઈ અત્યાર સુધીમાં જોખમી કચરામાં 50 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.^[૭૪]

ઓક્ટોબર 1993થી જુલાઈ 1998 સુધીના સાડા ચાર વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન દેશભરના 10 મહત્વના હવાઇમથકો ખાતે મોટર વાહનોમાં સલ્ફરનું ઉચ્ચ પ્રમાણ ધરાવતા બળતણનો ઉપયોગ કરવા બદલ અમેરિકન એરલાઇન્સ કાયદાનો ભંગ કરતી જણાઈ આવી હતી. ફૅડરલ ક્લીન ઍર ઍક્ટ હેઠળ મોટર વાહનોમાં સલ્ફરનું ઉચ્ચ પ્રમાણ ધરાવતું બળતણ વાપરી શકાતું નથી. તુરંત જ અમેરિકન એરલાઇન્સે પગલા લઈને ક્લીન ઍર ઍક્ટના કાયદાનો ભંગ કરનારી ભૂલો ઓળખી કાઢી હતી અને તેમાં સુધારા કર્યાં હતા.^[૭૫]

વેચાણ

વિશિષ્ટ ઓળખ સમાન ચિહનો (લિવરી)

આરંભમાં અમેરિકન એરલાઇન્સના રૂપરંગમાં વ્યાપકપણે વિવિધતા હતી, પરંતુ 1930ના દશકમાં સર્વસામાન્ય રૂપરંગ અપનાવી લેવાયો હતો, જેમાં વિમાનની પૂંછડીના ભાગે ઉપર આવેલા કાંઠલાના આકારના ભાગ ઉપર એક ગરૂડની આકૃતિ દર્શાવવામાં આવી. આ ગરૂડ કંપનીનું પ્રતીક બની ગયું અને અમેરિકન ઇગલ એરલાઇન્સના નામકરણ માટે પ્રેરણાસ્રોત બન્યું. પ્રોપેલર વિમાનોમાં ઇન્ટરનેશનલ નારંગી રંગનાં ચમકતા બોલ્ટનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો જે વિમાનની પૂંછડીના ભાગે ઉપર આવેલા કાંઠલાના આકારના ભાગની નીચે સુધી જતો હતો, જેટ વિમાનોના આગમન સાથે તેનું સ્થાન નારંગી રંગની વધુ સરળ પટ્ટીએ લીધું.

1960ના દશકના ઉત્તરાર્ધમાં, અમેરિકન એરલાઇન્સે એક ઔદ્યોગિક ડિઝાઇનરને નવા વિશિષ્ટ રંગો વિકસાવવાનું કામ સોંપ્યું. મૂળ ડિઝાઇનમાં વિમાનની પૂંછડીના ભાગે ઉપર આવેલા કાંઠલાના આકારના ભાગે ગરૂડની બાદબાકી કરીને એક લાલ, સફેદ અને વાદળી રંગની પટ્ટી તથા સરળ “એએ” (AA) લોગો રાખવામાં આવ્યો. જો કે, જ્યારે આ વિશિષ્ટ ચિહનોને જાહેર કરવામાં આવ્યા ત્યારે અમેરિકન એરલાઇન્સના કર્મચારીઓએ બળવો પોકાર્યો, અને “ગરૂડ બચાવો” આંદોલન શરૂ કરી દીધું, બિલકુલ એવું જ અન્ય આંદોલન “ઉડતા લાલ ઘોડાને બચાવો” હતું જે મોબિલમાં થયું હતું.^{[સંદર્ભ આપો]} આખરે ડિઝાઇનરે નમતું જોખ્યું અને એક અત્યંત છટાદાર ગરૂડની રચના બનાવી, જે આજે પણ કંપનીના લોગોમાં જોવા મળે છે. વર્ષ 1999માં, અમેરિકન એરલાઇન્સે એક નવા બોઇંગ 757ને વર્ષ 1959ના વખતે કંપનીમાં પ્રચલિત હતો તે નારંગી રંગ વડે રંગ્યુ હતું. એક બોઇંગ 737-800ને જૂના જમાનાની એસ્ટ્રોજૅટ રંગો વડે રંગવામાં આવ્યું છે. એક બોઇંગ 777 અને એક બોઇંગ 757ને વિમાનની બન્ને બાજુના ભાગમાં તથા પૂંછડીના ભાગમાં ગુલાબી રંગની રિબન સહિત સ્ટાન્ડર્ડ રંગોમાં રંગવામાં આવ્યા છે, આવું સુઝાન જી. કોમેન ફોર ધ ક્યોરના ટેકા રૂપે કરવામાં આવ્યું હતું.

અમેરિકન એરલાઇન્સ એ અમેરિકાની એકમાત્ર એવી મહત્વની એરલાઇન છે જે પોતાના મોટાભાગના વિમાનોના બહારના ભાગને રંગવિહીન રાખે છે. તે પાછળનું કારણ એવું છે કે સી. આર. સ્મિથ વિમાનોને રંગવાની વિરુદ્ધમાં હતા અને તેમણે સમગ્ર વિમાનને રંગવું પડે એવા કોઇ વિશિષ્ટ રંગોનો ઉપયોગ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. રોબર્ટ “બોબ” ક્રૅન્ડેલે બાદમાં આ લાક્ષણિક મેટલ દેખાવને વાજબી ઠેરવતા એવી નોંધ કરી હતી કે ઓછા રંગોને કારણે વિમાનનું વજન ઓછું રહે છે, તેથી બળતણનો ખર્ચ ઘટે છે.^[૭૬] ઇસ્ટર્ન ઍર લાઇન્સ, યુએસ ઍરવૅઝ, ફ્લાઇંગ ટાઇગર્સ, ડોમિનિકાના, કૅથે પૅસિફીક કાર્ગો અને નોર્થવૅસ્ટ એરલાઇન્સે પણ પોતાના વિમાનોને રંગવિહીન રાખ્યાં છે.

નાસા (NASA)નું એન905એનએ (N905NA) તરીકે નોંધણી ધરાવતું બોઇંગ 747 શટલ કૅરિયર એરક્રાફ્ટ વાસ્તવમાં અમેરિકન એરલાઇન્સની માલિકીનું હતું, અને પ્રારંભમાં વર્ષો સુધી આ વિમાન અમેરિકન એરલાઇન્સની આગવી ઉભી રંગીન પટ્ટીઓ પણ ધરાવતું હતું. 1980ના દશકના આરંભ સુધીમાં, નાસા (NASA)એ અમેરિકન એરલાઇન્સની આગવી ઓળખ સમાન રંગો કે ચિહનોનો ઉપયોગ નહી કરવાનો અને તેના સ્થાને પોતાની આગવી ઓળખ સમાન ચિહનો રાખવાનો નિર્ણય લઈ લીધો હતો. નાસાના આગવા ચિહનોમાં વિમાનની પૂંછડીના ભાગે સફેદ રંગનો કાંઠલાના આકારનો મોરો અને વાદળી પટ્ટીનો સમાવેશ થાય છે.

સૂત્રો

• વર્તમાન – “વી નો વ્હાય ટુ ફ્લાય.” (સ્પેનિશઃ “સબેમોસ પોર ક્યે વ્યુએલાસ”)

• એએ (AA)/ટીડબલ્યુએ (TWA) વિલય – “ટુ ગ્રેટ એરલાઇન્સ, વન ગ્રેટ ફ્યુચર.”
• 2001 (9/11 બાદ) – “વિ આર અન એરલાઇન ધેટ ઇઝ પ્રાઉડ ટુ બેર ધ નેમ અમેરિકન.”
• 1990ના દશકનો મધ્યગાળો – “બેઝ્ડ હિયર, બૅસ્ટ હિયર.”
• 1980ના દશકનો આખરી ભાગ – “નો અધર એરલાઇન ગિવ્સ યુ મોર ઓફ અમેરિકા, ધેન અમેરિકન.”
• 1980ના દશકનો મધ્યભાગ-1990ના દશકનો મધ્યભાગ – “સમથિંગ સ્પેશ્યલ ઇન ધ એર.” (વેબસાઇટ માટે વપરાયેલો સૂત્રપ્રકારઃ “સમથિંગ સ્પેશ્યલ ઓનલાઇન.”, સ્પેનિશ સૂત્રપ્રકારઃ “ટોડો એસ ઇસ્પેશિયલ, ટુ એરેઝ ઇસ્પેશિયલ.”)
• 1982- 1980ના દશકનો આખરી ભાગ – “એન અમેરિકન, ટેનેમોઝ લો ક્વે ટુ બુસ્કાસ.” (આ એક સ્પેનિશ ભાષાનું સૂત્ર હતું જેનો લૂઝ અનુવાદ કરીને આ સૂત્ર બનાવાયું હતું – “એટ, અમેરિકન, વી હેવ ગોટ વ્હોટ યુ આર લૂકિંગ ફોર”).
• 1980નો દશક-1988- “ધ ઓન-ટાઇમ મશીન.”
• 1970નો દશક-1980નો દશક – “વી આર અમેરિકન એરલાઇન્સ, ડુઇંગ વ્હોટ વી ડુ બેસ્ટ.”
• 1970ના દશકનો પ્રારંભિક સમય – “ઇટ ઇઝ ગૂડ ટુ નો યુ આર ઓન અમેરિકન એરલાઇન્સ.”
• 1967-1969 – “ફ્લાય ધ અમેરિકન વૅ.”
• 1964-1967 – “અમેરિકન બિલ્ટ અન એરલાઇન ફોર પ્રોફેશનલ ટ્રેવેલર્સ.”
• 1950નો દશક-1960ના દશકનો પ્રારંભિક સમય – “અમેરિકા’ઝ લિડીંગ એરલાઇન.”

અમેરિકન એરલાઇન્સ વૅકેશન્સ

અમેરિકન એરલાઇન્સ વૅકેશન્સ એ અમેરિકન એરલાઇન્સની એક પેટાકંપની છે જે અમેરિકાના કોઇ એરલાઇનની માલિકીની સૌથી વિશાળ પ્રવાસ સંચાલક છે.^{[સંદર્ભ આપો]}

આશરે 25 વર્ષ પૂર્વે ફ્લાયએઅવે વેકેશન્સના નામ હેઠળ આ વિભાગની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. પ્રસંગોપાત આ નામ બદલાઈને એએવી (AAV) ટૂર્સ થઈ ગયું. આજે તે અમેરિકન એરલાઇન્સ વૅકેશન્સ તરીકે કામ કરે છે, આ કંપની કૅરેબિયન, મેક્સિકો, હવાઇ, યુરોપ, કેનેડા, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, લેટિન અમેરિકા અને એશિયાના સ્થળોએ વૅકેશનની સુવિધા પૂરી પાડે છે. અમેરિકન એરલાઇન્સ વૅકેશન્સ એકમાત્ર એવી ટ્રાવેલ કંપની છે જે એએડવાન્ટેજ માઇલ્સ (અથવા વનવર્લ્ડ માઇલ્સ) થકી ચૂકવણીની છૂટ આપે છે. અમેરિકન એરલાઇન્સ વેકેશન્સના વર્તમાન પ્રેસિડેન્ટ સુઝાન રુબિન છે.

એએમઆર (AMR) કોર્પોરેશન પૂર્વેની એરલાઇનની ખરીદીઓ

ટ્રાન્સ કેરિબીયન એરવેઝ

અમેરિકન એરલાઇન્સ ચાર ખંડમાં કામગીરી ધરાવે છે. (કોન્ટિનેન્ટલ એરલાઇન્સ પાંચ ખંડમાં, જ્યારે ડૅલ્ટા એર લાઇન્સ અને યુનાઇટેડ એરલાઇન્સ- બન્ને છ ખંડમાં કામગીરી કરે છે.) અમેરિકન એરલાઇન્સના ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થ તથા મિયામીના હબ અમેરિકાના પ્રવેશદ્વાર તરીકેની ભૂમિકા ભજવે છે, જ્યારે શિકાગોનું કેન્દ્ર યુરોપ અને એશિયા માટેના અમેરિકન એરલાઇન્સના પ્રાથમિક પ્રવેશમાર્ગની ભૂમિકા ભજવે છે. ન્યૂ યોર્ક કેનેડી (જેએફકે) (JFK) અમેરિકા અને યુરોપ બન્ને માટેનો પ્રાથમિક પ્રવેશમાર્ગ છે, જ્યારે લોસ એન્જિલસ હબ (એલએએક્સ (LAX)) એ એશિયા/પેસિફિક માટેના પ્રાથમિક પ્રવેશમાર્ગ સમાન છે. વર્ષો સુધી લૅમ્બર્ટ-સેંટ લ્યુઇસ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટએ પ્રાદેશિક મથક તરીકેની પણ ભૂમિકા નિભાવી હતી. જો કે, 2009માં આ એરલાઇનની પુર્નરચનાને પગલે 5 એપ્રિલ, 2010ના રોજ આ હવાઇમથકને ફોકસ સિટીના દરજ્જામાંથી હટાવી દેવાયું હતું.^[૭૭] સૌથી વધુ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થળોએ કામગીરી કરવામાં કોન્ટિનેન્ટલ એરલાઇન્સ અને ડૅલ્ટા એર લાઇન્સ બાદ અમેરિકન એરલાઇન્સ ત્રીજા ક્રમે આવે છે.

અમેરિકન એરલાઇન્સ એકમાત્ર એવી યુ.એસ. (U.S.) એરલાઇન છે કે જે એન્ગ્વિલા, બોલિવિયા, ડોમિનિકા, સેંટ વિન્સેન્ટ અને ગ્રેનેડિનીઝ અને ઉરૂગ્વેની શિડ્યુલ્ડ ફ્લાઇટ્સ ધરાવે છે.^{[સંદર્ભ આપો]}

અમેરિકન એરલાઇન્સે મિશ્ર સફળતા સાથે એશિયામાં વિસ્તરણ શરૂ કર્યું છે. 2005માં, અમેરિકન એરલાઇન્સે ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થથી ઓસાકા-કાન્સાઈ સુધી એકપણ રોકાણ વિનાની ફ્લાઇટ પુનઃ શરૂ કરી હતી, આ ફ્લાઇટને અગાઉ બંધ કરી દેવામાં આવી હતી. અમેરિકન એરલાઇન્સે શિકાગોથી નાગોયા-સેન્ટરેઇરની નોન-સ્ટોપ સેવા પણ શરૂ કરી હતી, પરંતુ તેને એક વર્ષની અંદર જ બંધ કરી દેવામાં આવી હતી. 2005માં, અમેરિકન એરલાઇન્સે શિકાગોથી દિલ્હીની સેવા પણ શરૂ કરી હતી.^[૭૮] વર્ષ 2006ના એપ્રિલમાં, અમેરિકને શિકાગોથી શાંઘાઈની સેવાનો પ્રારંભ કર્યો હતો. જો કે, ઓક્ટોબર 2006માં અમેરિકન એરલાઇન્સે સાન જોઝ, કેલિફોર્નિયાથી ટોકિયો-નારિતાની ફ્લાઇટ બંધ કરી દીધી હતી, જેના કારણે પશ્ચિમ તટે એલએએક્સ (LAX) એ અમેરિકાનું એકમાત્ર આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવેશદ્વાર બની ગયું. અમેરિકન એરલાઇન્સે 2007માં ડલ્લાસ/ફોર્ટ વર્થથી શિકાગો-ઓહારે (માત્ર પશ્ચિમ તરફ) થઈને બિજીંગ જતી ફ્લાઇટનું આયોજન કર્યું હતું પરંતુ યુનાઇટેડ એરલાઇન્સના ડ્યુલેસથી બિજીંગના રૂટ સામે તેનો પ્રયાસ નિષ્ફળ નિવડ્યો હતો. સપ્ટેમ્બર 2007માં, એએ (AA)ને ચીનના નવા માર્ગો હેઠળ વર્ષ 2009માં શિકાગો-બિજીંગ રૂટ શરૂ કરવા માટે પરવાનગી મળી હતી.^[૭૯] વાસ્તવમાં, 4 એપ્રિલ, 2010ના રોજ આ સેવાનો પ્રારંભ કરવાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.^[૮૦] ત્યારબાદ બળતણના વધતા જતા ભાવો અને નબળા અર્થતંત્રના કારણોસર અમેરિકન એરલાઇન્સે બિજીંગ ફ્લાઇટના પ્રારંભની તારીખ લંબાવીને 1 મે, 2010 કરી હતી.^[૮૧] સંખ્યાબંધવાર વિલંબ થયા બાદ, આ એરલાઇને આખરે જાહેરાત કરી કે તે 26 એપ્રિલ, 2010ના રોજ ચીનનાં પાટનગરે જતી ફ્લાઇટ્સ શરૂ કરશે.^[૮૨] ચીનની સરકાર તરફથી યોગ્ય ઉતરાણ પરવાનગી નહી મળવાને કારણે, એરલાઇનને તેના શિકાગોથી બિજીંગ રૂટની ઉદઘાટક ફ્લાઇટને મુલતવી રાખીને પ્રારંભની તારીખને 4 મે, 2010 સુધી લંબાવવાની ફરજ પડી હતી.^[૮૩] આ એરલાઇને 25 મે, 2010ના રોજ બિજીંગની સેવાનો પ્રારંભ કર્યો હતો.^[૮૪]

ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે, એએ (AA)એ ન્યૂ યોર્ક અને ટોકિયોના હાનીડા હવાઇમથક તેમજ લોસ એન્જિલસ તથા શાંઘાઈ પ્યુડોન્ગ હવાઇમથકની વચ્ચે સેવા શરૂ કરવા માટે અરજી કરી હતી અને તેમાં સફળતા મેળવી હતી. આ બન્ને સેવાનો પ્રારંભ અનુક્રમે 18 ફેબ્રુઆરી, 2011 અને 5 એપ્રિલ, 2011ના રોજ થયો હતો.

કોડ વહેંચણી કરાર

કોડ વહેંચણી માટેના પોતાના વનવર્લ્ડ ગઠબંધન ઉપરાંત, અમેરિકન એરલાઇન્સે કેટલીક અન્ય એરલાઇનો સાથે કોડવહેંચણીના કરાર ઉપર હસ્તાક્ષર કર્યાં છે.^[૮૫]

ડિસેમ્બર 2010 અનુસાર, અમેરિકન એરલાઇન્સનો વિમાન કાફલો 621 વિમાનો વડે બનેલો છે.^[૮૮]

ઓગસ્ટ 2007માં, અમેરિકન એરલાઇને એવી જાહેરાત કરી હતી કે તે સમગ્ર અમેરિકામાં અમેરિકન ફ્લેગશિપ સર્વિસ (એએફએસ) (AFS)ના હવાઇમાર્ગો ઉપર બોઇંગ 767-200ઇઆર (767-200ER)માં વાઇ-ફાઇ (Wi-Fi) ઇન્ટરનેટ સેવા આપશે.^[૮૯] 20 ઓગસ્ટ, 2008ના રોજ, અમેરિકન એરલાઇન્સ વિમાનની અંદર ઇન્ટરનેટની પૂર્ણ સેવા પૂરી પાડનાર સૌપ્રથમ એરલાઇન બની હતી.^[૯૦]

ઓક્ટોબર 2008માં, અમેરિકન એરલાઇન્સે બોઇંગ 787-9 ડ્રીમલાઇનરનો ઓર્ડર આપવાની યોજનાની જાહેરાત કરી.^[૯૧]

અમેરિકન એરલાઇન્સ એ મૅકડોનેલ ડગ્લસ એમડી-80 (MD-80)નો ઉપયોગ કરતી સૌથી મોટી ઓપરેટર છે, તેની પાસે આ પ્રકારના આશરે 225 વિમાનો છે. વિમાની કાફલાની પુર્નરચનાની પોતાની યોજનાના ભાગરૂપે, અમેરિકન એરલાઇન એક ચતુર્થાંશ જેટલા એમડી-80 (MD-80)ના સ્થાને બોઇંગ 737-800 લાવી રહી છે જે બેઠક દીઠ માઇલેજમાં 35 ટકાની વૃદ્ધિ આપે છે.^[૯૨] બાકીના વિમાનોના સ્થાને ક્રમાનુસાર રીતે બોઇંગના નવી પેઢીના સાંકડી બોડી ધરાવતા વિમાન બોઇંગ વાય1 લવાશે, જે 2020 અથવા તેથી વધુ સમય સુધી ઉપલબ્ધ થઈ શકે તેમ નથી. અમેરિકન એરલાઇન્સે જણાવ્યું છે કે તેના એમડી-80 (MD-80)નો ભાડાપટ્ટો મોડામાં મોડો 2024 સુધી ચાલવાનો છે.

ઓગસ્ટ 2009માં, અમેરિકન એરલાઇન્સે 21 વર્ષની સેવા બાદ પોતાના કાફલાના એરબસ એ300 વિમાનોને સત્તાવારપણે નિવૃત્ત કર્યાં હતા. અમેરિકન એરલાઇન્સે પોતાના આ વિમાનોની બદલી અંગેની યોજના બનાવી નથી. 19 જાન્યુઆરી, 2011ના રોજ, અમેરિકન એરલાઇન્સે એવી જાહેરાત કરી હતી કે તે બે બોઇંગ 777-300ઇઆર (777-300ER)નો ઓર્ડર આપશે.અમેરિકન એરલાઇન્સ માટેનો બોઇંગે કસ્ટમર કોડ 7x7-x23 છે (ઉદાહરણ તરીકેઃ 737-823, 777-223).

વર્તમાન

ઓગસ્ટ 2010માં અમેરિકન એરલાઇન્સના કાફલાની સરેરાશ વય 14.5 વર્ષની હતી.^[૯૩] અમેરિકન એરલાઇન્સ જેનું સંચાલન કરે છે તે કાફલાના તમામ વિમાન બોઇંગ છે (મૅકડોનેલ-ડગ્લાસ વિમાન સહિત કે જે 1997માં બોઇંગમાં વિલય પામી હતી), અમેરિકન એરલાઇન્સ આ પ્રકારનો વિમાની કાફલો ધરાવતી માત્ર બે કંપનીઓ પૈકીની એક છે, બીજી કંપની છે કોન્ટિનેન્ટલ એરલાઇન્સ.^[૯૪]અમેરિકન એરલાઇન્સના કાર્યાન્વિત વિમાનોનો હાલના કાફલાની વિગત નીચે પ્રમાણે છે:^[૯૫]

ઐતિહાસિક વિમાન કાફલો

નોંધ :

• આઠ બોઇંગ 377 અને સાત લોકહીડ એલ-049 (L-049) કોન્સ્ટેશન્સ વિમાનોએ અમેરિકન ઓવરસીઝ એરવેઝની ટ્રાન્સએટલાન્ટિક સેવામાં જોડાયેલા હતા અને તેને પાન અમેરિકન વર્લ્ડ એરવેઝ દ્વારા ખરીદવામાં આવ્યા હતા.
• 1970ની શરૂઆતમાં એએ (AA)એ તેના પોતાના બોઇંગ 747ની ખરીદી કરી તે પહેલા કંપનીએ બે પાન એએમ 747-121 (Am 747-121) (એન750પીએ (N740PA) અને એન74પીએ (N743PA)) ભાડાપટ્ટે રાખ્યા હતા. આ વિમાનોમાં એએ (AA)ના સંપૂર્ણ લોગો અને રંગનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યા હતા અને તે 1971ની શરૂઆત સુધી કાર્યરત રહ્યા હતા. એએ (AA)એ તેના પોતાના નવા 747-123 વિમાનો મેળવ્યા પછી આ વિમાનો પાન એએમને પરત કરવામાં આવ્યા હતા.
• અમેરિકન એરલાઇન્સે 1971માં ટ્રાન્સ કેરિબીયનને હસ્તગત કર્યા પછી કંપની થોડા સમય માટે ટીસી (TC)ના ડીસી-8 (DC-8) (3-50 અને 2-61) પ્રકારના પાંચ વિમાનોના કાફલાની માલિક બની હતી. આ વિમાનોનો એએ (AA) દ્વારા ક્યારેય ઉપયોગ થયો ન હતો અને બીજી એરલાઇન્સ કંપનીઓને વેચવામાં આવ્યા હતા.
• મોટાભાગના બોઇંગ 747-100 વિમાનોને 1970ના દાયકાના પછીના ભાગમાં પેસેન્જર સર્વિસમાંથી સેવાનિવૃત્ત કરાયા હતા અને 1985માં અંતિમ સેવાનિવૃત્તિ સુધી માલવાહક વિમાનો તરીકે ઉપયોગ થયો હતો. કેટલાંક વિમાનોને વહેલા સેવાનિવૃત કરાયા હતા અને વહેલા સેવાનિવૃત કરાયેલા વિમાનોમાંથી એક વિમાન, એન905એનએ (N905NA), નાસા (NASA) દ્વારા ખરીદવામાં આવ્યું હતું અને આ વિમાનોને ત્યારથી શટલ કેરિયર એરફ્રાક્ટ તરીકે ઉપયોગ થાય છે. નાસા (NASA)માં શરૂઆતની કામગીરી દરમિયાન આ વિમાનમાં અમેરિકન એરલાઇન્સના ત્રિરંગી ચીટલાઇનો ઉપયોગ ચાલુ રાખ્યો હતો. રજિસ્ટ્રેશન નંબર એન9675 (N9675) ધરાવતા એક બોઇંગ 747-100નો ફિલ્મ એરપોર્ટ 1975માં ઉપયોગ થયો હતો, જે વિમાન 1971માં કંપનીને સોંપવામાં આવ્યું હતું. આ ફિલ્મ માટે વિમાનને ‘કોલંબિયા એરલાઇન્સ’ના ગણવેશમાં સજાવવામાં આવ્યું હતું. અમેરિકન એરલાઇન્સે આ વિમાનનો ઉપયોગ પેસેન્જર જેટ તરીકે અને પછીથી ‘અમેરિકન ફ્રેઇટર’ શિર્ષક હેઠળ માત્ર માલવાહક વિમાન એમ બંને પ્રકારે કર્યો હતો. આ વિમાનને તેના છેલ્લા ઓપરેટર યુપીએસ (UPS) કલરમાં રજિસ્ટ્રેશન નંબર એન675યુપી (N675UP) સાથે 2005થી રોસવેલ સંગ્રહાલયમાં રાખવામાં આવ્યું છે.
• અમેરિકન એરલાઇન્સે 1984માં એક બોઇંગ 747-273સી ફ્રેઇટર એન749ડબલ્યુએ (N749WA) (સિરિયલ નંબર 20653/લાઇન નંબર 237) ટૂંકા ગાળા માટે ઉપયોગ કર્યો હતો.^[૧૧૧]

• અમેરિકન એરલાઇન્સે 21 વર્ષની સેવા પછી ઓગસ્ટ 2009માં એરબસ એ300 વિમાનોને નિવૃત કર્યા હતા અને તેમને હાલમાં રોસવેલ, એનએમ (NM)માં રાખવામાં આવેલા છે.

સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસારઃ^[૧૧૨] – એક અમેરિકન એ300 (A300)ને માર્ચ 2009માં વિક્ટોરવિલે એરપોર્ટ ખાતે તોડી નાંખવામાં આવ્યું હતું, તેનો ટેઇલ નંબર એન7055એ (N7055A) હતો.

• 1987 અને 1992ની વચ્ચે ઓપરેટ કરાયેલા 31 બોઇંગ 737-100/200/300 અને 8 બીએઇ (BAe) 146 વિમાનોને એર કેલિફોર્નિયાની અસ્કામતોની સાથે ખરીદવામાં આવ્યા હતા અને ખાસ કરીને સાન જોસ ઇન્ટરનેલ એરપોર્ટ ખાતેના એએ (AA)ના હબથી તેનું સંચાલન થતું હતું. એક સમયે અમેરિકન એરલાઇન્સ દ્વારા ઓપરેટ કરવામાં આવેલા આઠ 737-300 વિમાનોનો હાલમાં સાઉથવેસ્ટ એરલાઇન્સ દ્વારા ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
• એમડી-80 (MD-80) સિરિઝના મૂળ વિમાનો ઉપરાંત અમેરિકન એરલાઇન્સે 2001 અને 2003ની વચ્ચે ટ્રાન્સ વર્લ્ડ એરલાઇન્સ પાસેથી ખરીદવામાં આવેલા 28 બોઇંગ 717 વિમાનોનોનો પણ તેની સેવામાં ઉપયોગ કર્યો હતો.^[૧૧૩] રેનો એર પાસેથી ખરીદેલા પાંચ એમડી-87 (MD-87) અને પાંચ એમડી-90 (MD-90) પ્રકારના વિમાનોની પણ અમેરિકન એરલાઇન્સ થોડા સમય માટે માલિક હતી.^[૧૧૪]

ડોમેસ્ટિક ફ્લાઇટ્સ તેમજ કેનેડા, મધ્ય અમેરિકા અને કેરિબીયન વિસ્તાર (ડોમિનિક રિપબ્લિક સહિત)માં અમેરિકન એરલાઇન્સ વિમાનમાં ખરીદી આધારિત પ્રોગ્રામ ઓફર કરે છે, જેમાં મુસાફર પૈસા આપીને સેન્ડવીચ અને નાસ્તો ખરીદી શકે છે. બે કલાક તે તેનાથી વધુ સમય થતો હોય તેવી ફ્લાઇટ્સમાં નાસ્તો અને ત્રણ કલાક કે તેનાથી વધુ સમય થતો હોય તેવી ફ્લાઇટમાં સેન્ડવીચ ઓફર કરાયા છે. ટ્રાન્સકોન્ટિનેન્ટલ ફ્લાઇટ્સ અને હવાઇની ફ્લાઇટમાં ખરીદી માટે ‘પ્રીમિયમ સેન્ડવિચ અને ચીપ કોમ્બો’ ઓફર કરવામાં આવે છે. મધ્ય અમેરિકા (મિયામીથી) અને ડોમિનિક રિપબ્લિક માટેના વિમાનમાં ખરીદીની સેવાનો પ્રારંભ 1, માર્ચ 2009માં થયો હતો. અમેરિકને યુરોપ, હૈતી, જાપાન, વેનેઝુએલા અને બીજા સ્થળો માટેની ફ્લાઇટ પર મફત કોચ ભોજન ઓફર કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે.^{[૧૧૫][૧૧૬]}

ભોજનના પરંપરાગત સમય દરમિયાન ઉડ્ડયન કરતી હોય તેવી અને બે કલાક કે વધુ સમયની મુસાફરી હોય તેવી તમામ ડોમેસ્ટિક ફ્લાઇટના ફર્સ્ટ અને બિઝનેસ ક્લાસમાં પૂર્ણ ભોજન સેવાનો સમાવેશ કરાયેલો છે. અઢી કલાકથી વધુ મુસાફરી થતી હોય તેવી તેમજ પરંપરાગત ભોજન સમયમાં ન આવતી હોય તેવી ફ્લાઇટ્સમાં આ બંને ક્લાસ માટે નાસ્તાની સેવા ઓફર કરવામાં આવે છે.^[૧૧૫] ફર્સ્ટ ક્લાસ અને બિઝનેસ ક્લાસ મુસાફરોને નિશુલ્ક આલ્કોહોલિક બેવરેજ ઓફર કરવામાં આવે છે. નોન આલ્કોહોલિક બેવરેજ તમામ કલાસ માટે નિશુલ્ક છે. નવા વર્ષની પૂર્વસંધ્યાએ પણ ઇન્ટરનેશનલ ફ્લાઇટ્સ દરમિયાન આલ્કોહોલિક ડ્રીન્ક ખરીદી માટે ઉપલબ્ધ હોય છે. ^[૧૧૭]

ડોમેસ્ટિક ફ્લાઇટ્સમાં હેડસેટ માટે બે ડોલરનો ચાર્જ લાગુ છે, જ્યારે યુરોપ, એશિયા, ભારત અને દક્ષિણ અમેરિકા આવજાવ કરતા ફ્લાઇટ માટે નિશુલ્ક છે. હેડસેટ્સ ફર્સ્ટ અને બિઝનેસ ક્લાસના મુસાફરો માટે નિશુલ્ક છે.^[૧૧૮] એક સમયે ચાદરો અને તકીયા મફત આપવામાં આવતા હતા. જોકે ફેબ્રુઆરી 2010માં અમેરિકન એરલાઇન્સે જાહેરાત કરી હતી કે તે કોચમાં નિશુલ્ક ચાદરની સુવિધા બંધ કરશે અને તકીયો અને ચાદર ધરાવતું પેકેજ 8 ડોલરે વેચશે, જેનો પહેલી મેથી પ્રારંભ થશે.^[૧૧૯]

એએડવાન્ટેજ અમેરિકન એરલાઇન્સનો ફ્રિકવન્ટ ફ્લાયર પ્રોગ્રામ છે. 1 મે, 1981માં શરૂ કરવામાં આવેલો આ પ્રોગ્રામ વિશ્વનો બીજો આવો લોયલ્ટી પ્રોગ્રામ છે (પ્રથમ પ્રોગ્રામ 1979માં ટેક્સાસ ઇન્ટરનેશનલ એરલાઇન્સનો હતો) અને તે 2005માં 50 મિલિયનથી વધુ સભ્યો સાથે સૌથી મોટો પ્રોગ્રામ બનીને રહ્યો છે.^{[૧૨૦][૧૨૧]}

આ પ્રોગ્રામમાં સંચયિત કરેલા માઇલને આધારે સભ્યો ટિકિટ વટાવવાની, સેવા ક્લાસના અપગ્રેડેશનની અથવા ફ્રી અથવા ડિસ્કાઉન્ટેડ કાર ભાડાની, હોટેલ રહેઠાણની, મર્ચેન્ડાઇસ કે બીજા પ્રોડક્ટ્સની ખરીદી કરી શકે છે. બુક કરાયેલી મુસાફરીના ભાવ અને રકમને આધાર સૌથી વધુ સક્રિય સભ્યોને એડવાન્ટેજ ગોલ્ડ, એડવાન્ટેજ પ્લેટિનમ અને એડવાન્ટેજ એક્ઝિક્યુટિવ પ્લેનિટમ એમ વિશિષ્ટ સભ્યો ગણવામાં આવે છે અને તેમને અલગ, ચેક-ઇન, અપગ્રેડેશનમાં પ્રાથમિકતા, સ્ટેન્ડબાય પ્રોસેસિંગ કે ફ્રી અપગ્રેડ જેવી વિશેષ સેવા મળે છે. આવા સભ્યોને એએ (AA)ની ભાગીદાર એરલાઇન્સ અને ખાસ કરીને વનવર્લ્ડમાં પણ આવી વિશેષ સેવા મળે છે.^[૧૨૨] એએડવાન્ટેજ કો-બ્રાન્ડેડ ક્રેડિટ કાર્ડ પણ ઉપલબ્ધ છે અને બીજા લાભ ઓફર કરે છે. આ કાર્ડ સિટીગ્રૂપની પેટાકંપની સિટીકાર્ડ્સ દ્વારા જારી કરવામાં આવે છે.

ઇતિહાસ

1978ના એરલાઇન ડિરેગ્યુલેશન એક્ટને પગલે સ્પર્ધામાં વધારો થવાની એરલાઇન કંપનીઓના માર્કેટિંગ પ્રોફેશનલ્સને વારંવાર મુસાફરી કરતાને વળતર આપવા અને બ્રાન્ડ પ્રત્યે પ્રમાણિકતા ઉભી કરવા માટે પદ્ધતિઓ વિકસિત કરવાની ફરજ પડી હતી. અમેરિકન એરલાઇન્સના પ્રથમ પ્રોગ્રામ ‘રોયલ્ટી ફેર’માં સુધારાવધારા કરાયા હતા અને તેને વિસ્તૃત બનાવીને ફ્રી ફર્સ્ટ કલાસ ટિકિટ, સાથીદાર માટે ફર્સ્ટ ક્લાસમાં અપગ્રેડેશન અથવા ડિસ્કાઉન્ટેડ કોચ ટિકિટ ઓફર કરવામાં આવી હતી. એએ (AA)ની સાબરે (SABRE) કમ્પ્યુટર રિઝર્વેશન સિસ્ટમમાં વારંવાર આવતા ફોન નંબરને સર્ચ કરીને સભ્યપદની પસંદગી કરવામાં આવી હતી. 13,000 મોસ્ટ ફિકવન્ટ ફ્લાયર્સ (સૌથી વધુ હવાઇ મુસાફરી કરનારા લોકો) અને એએ (AA) એડમિરલ્સ ક્લબના વધારાના 60,000 સભ્યોની આ પ્રોગ્રામમાંથી પૂર્વનોંધણી કરાઈ હતી અને તેમને નવા એકાઉન્ટ નંબર સાથે પત્રો મોકલવામાં આવ્યા હતા. આ નામ એએ (AA) એડવર્ટાઇઝિંગ એજન્સી દ્વારા પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા અને તે નામ અને લોગોમાં ‘એએ’ (AA)નો ઉપયોગ થયો હોય તેવા અમેરિકન એરલાઇન્સના બીજા પ્રોગ્રામ સાથે સાતત્ય ધરાવે છે. આ લોગો માસિમો વિગ્નેલીએ ડિઝાઇન કર્યો હતો.^[૧૨૩]

એક સપ્તાહ કરતા ઓછા સમયમાં હરીફ યુનાઇટેડ એરલાન્સે તેનો માઇલેજ પ્લસ પ્રોગ્રામ શરૂ કર્યો હતો અને બીજી એરલાઇન્સે પણ પછીના મહિનાઓ અને વર્ષોમાં આવા પ્રોગ્રામ ચાલુ કર્યા હતા. સ્પર્ધાના તીવ્ર આગમનથી આ પ્રોગ્રામના પ્રકારમાં ફેરફાર થયો હતો અને એરલાઇન કંપનીઓ વચ્ચે તેમના ફ્રિકવન્ટ ફ્લાયર પ્રોગ્રામની વિશેષતાઓ માટે સ્પર્ધા શરૂ થઈ હતી અને એએડવાન્ટેજના નિયમોને ઉદાર બનાવવામાં આવ્યા, હોટેલ અને રેન્ટલ કાર એજન્સીઓ સાથે ભાગીદારી કરાઇ અને એક્સ્ટ્રા ફ્રી બેવરેજ જેવા પ્રોત્સાહન ઓફર કર્યા હતા. 1982માં એએડવાન્ટેજ આંતરરાષ્ટ્રીય એરલાઇન્સ સાથે સહકાર સાધનારો પ્રથમ પ્રોગ્રામ બન્યો હતો, સભ્યો માઇલ્સના પોઇન્ટ મેળવીને યુરોપમાં બ્રિટિશ એરવેઝની ફ્લાઇટ માટે તેને વટાવી શકતા હતા.^{[સંદર્ભ આપો]}

2005માં અમેરિકન એરલાઇન્સ ઓનલાઇન શોપિંગ પોર્ટલ શરૂ કરવામાં બીજી અમેરિકી એરલાન્સ સાથે જોડાઈ હતી અને ખરીદદારો ઓનલાઇન શોપિંગ દરમિયાન એએડવાન્ટેજ માઇલ્સ મેળવી શકતા હતા.

ભાગીદારીઓ

વનવર્લ્ડ, અમેરિકન કનેક્શન અને અમેરિકન ઇગલ સાથેની ભાગીદારી ઉપરાંત અમેરિકન એરલાઇન્સ નીચે મુજબની એરલાઇન્સ અને રેલેવે સાથે પણ ફ્રિકવન્ટ ફ્લાયર જોડાણ ઓફર કરે છેઃ^[૧૨૪]

એરલાઇન્સ

• એર લિન્ગસ
• એર પેસિફિક
• અલાસ્કા એરલાઇન્સ
• ઇઆઇ એઆઇ (El Al)
• ગોલ એરલાઇન્સ ^[૮૭]
• ગલ્ફ એર
• હવાઇયન એરલાઇન્સ
• હોરાઇઝન એર
• જેટ એરવેઝ
• જેટબ્લ્યૂ એરવેઝ
• કિંગફિશર એરલાઇન્સ ^[૧૨૫]

રેલવે

• ડોઇચે બાહન (એરરેલ સેવા)
• એસએનસીએફ (SNCF)

એડમિરલ્સ ક્લબનો સૌ પ્રથમ વિચાર એએ (AA)ના પ્રેસિડન્ટ સી.આર. સ્મિથને તેઓને માનદ ટેક્સાસ રેન્જર બનાવવામાં આવ્યા તે પછી તુરત એક માર્કેટિંગ વ્યૂહરચના તરીકે આવ્યો હતો. કેન્ટુકી કર્નલ અને બીજા માનદ સંસ્થાઓથી પ્રેરણા લઇને સ્મિથે ‘ફ્લેગશિપ ફ્લીટ’ (એએ (AA)તે સમયે વિમાનને‘ફ્લેગશિપ’ તરીકે ઓળખતી હતી)ના ખાસ કરીને મૂલ્યવાન મુસાફરોને ‘એડમિરલ્સ’ બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. એડમિરલ્સની યાદીમાં ઘણી હસ્તીઓ, રાજકીય નેતાઓ અને બીજા વીઆઇપી (VIP)નો તેમજ એરલાઇન્સને વફાદાર હોય તેવા ‘સાધારણ’ ગ્રાહકોનો સમાવેશ થતો હતો.

લાગાર્ડિયા એરપોર્ટ ખુલ્લુ મૂકવામાં આવી તે પહેલા એડમિકલ ક્લબ માટેની કોઇ બિલ્ડિંગ ન હતું. એરપોર્ટના બાંધકામ દરમિયાન ન્યૂ યોર્કના મેયર ફિયોરેલો લાગાર્ડિયાએ પ્રેસ કોન્ફરન્સ અને બિઝનેસ મીટિંગો માટે અપલ લેવલ લાઉન્જ (પ્રતિક્ષાલય)ની વ્યવસ્થા કરી હતી. એક પત્રકાર પરિષદમાં તેમને જણાવ્યું હતું કે સમગ્ર ટર્મિનલ એરલાઇન ભાડુઆતને ભાડે આપવામાં આવી રહ્યું છે. એક પત્રકારે પૂછ્યું હતું કે શું આ લાઉન્જને ભાડે આપવામાં આવશે કે નહીં. લાગાર્ડિયાએ હામાં જવાબ આપ્યો હતો અને એએ (AA)ના વાઇસ પ્રેસિડન્ટે આ પરિસર ભાડે રાખવાની તાકીદે દરખાસ્ત કરી હતી. એરલાઇને પછી લિકર લાઇસન્સ મેળવ્યું હતું કે લાઉન્જનો 1939થી ‘એડમિરલ્સ ક્લબ’ તરીકે ઉપયોગ ચાલુ થયો હતો.

બીજી એડમિરલ્સ ક્લબ વોશિંગ્ટન નેશનલ એરપોર્ટ ખાતે ખોલવામાં આવી હતી. તે સમયે વર્જિનિયામાં આલ્કોહોલનું વેચાણ ગેરકાયદેસર હોવાથી આ ક્લબમાં તેના સભ્યોના ઉપયોગ માટે રેફ્રિજરેટર્સ રાખવામાં આવતા હતા, જેથી સભ્યોએ એરપોર્ટ પર તેમની પોતાની માલિકીનો શરાબ રાખી શકે છે. ઘણા વર્ષો સુધી એડમિરલ્સ ક્લબનું સભ્યપદ અને (બીજા મોટાભાગની એરલાઇન્સ લાઉન્જ) એરલાઇન્સના આમંત્રણ આધારિત હતું. એક મુસાફરે ભેદભાવ માટે કાનૂની દાવો દાખલ કર્યા પછી^[૧૨૬] ક્લબ અને (મોટાભાગની એરલાઇન્સ લાઉન્જ) નાણા ચૂકવીને સભ્ય બનાવના કાર્યક્રમમાં બદલાઇ હતી.

એએડવાન્ટેજ ફ્રિકવન્ટ ફ્લાયર પ્રોગ્રામ લેવલના આધારે સભ્યપદ માટે દર વર્ષે 300થી 450 ડોલરનો હવે ખર્ચ થાય છે (અને વાર્ષિક રિન્યુઅલ મેમ્બરશિપ ખર્ચ 250થી 400 ડોલર) એડવાન્ટેજ માઇલ્સની ખરીદી કરીને સભ્યપદ ખરીદી શકાય છે. 12/2010થી તમે 59 અમેરિકી ડોલર ખર્ચને 24 કલાસનો પાસ મેળવી શકો છો અને જો 30 દિવસમાં તેને વાર્ષિક સભ્યપદમાં ફેરવી નાંખવામાં આવે તો આ ખર્ચ ગણતરીમાં લેવામાં આવે છે.

ફ્લેગશિપ લાઉન્જ

એડમિરલ્સ ક્લબ સાથે સંલગ્ન હોવા છતાં અને ઘણા સમાન કર્મચારીઓ હોવા છતાં એએ ફ્લેગશિપ લાઉન્જ ખાસ કરીને અમેરિકા અને આંતરરાષ્ટ્રીય એમ બંને પ્રકારની પ્રીમિયમ ફ્લાઇટમાં ઉડ્ડયન કરતા ગ્રાહકો માટે ડિઝાઇન કરાયેલી અલગ લાઉન્જ છે. આનો અર્થ એવો થાય છે કે ઇન્ટરનેશનલ અને ટ્રાન્સકોન્ટિનેન્ટલ એમ બંને પ્રકારના રુટ માટે થ્રી કલાસ વિમાન પરના ફર્સ્ટ ક્લાસ પેસેન્જર્સ જ આ લાઉન્જમાં પ્રવેશ કરી શકે છે. નોન-ટ્રાન્સકોન એએફએસ (AFS) ફ્લાઇટ માટે કાર્યરત એ-થ્રી કલાસ વિમાનો અને થ્રી-ક્લાસ તરીકે વેચવામાં ન આવી હોય તેવી ટિકિટ પરના મુસાફરોને પ્રીમિયમ માનવામાં આવતા નથી અને આ પ્રકારની સેવા માટે મુસાફરોને પ્રવેશ આપવામાં આવતો નથી. પસંદગીની એરલાઇન ભાગીદારોની નોન એએ (AA) ફ્લાઇટ્સમાં જો ફ્લાઇટ ખરેખર ઇન્ટરનેશનલ ફર્સ્ટ ક્લાસ કેબિન હોય અને મુસાફરો ચુકવણી કરતા અથવા પ્રીમિયમ કેબિન ફ્રિકવન્ટ ફ્લાયર એવોર્ડ ટિકિટ ધરાવતા હોય (અપગ્રેડ તરીકે નહીં) તો તે કલાસમા નોંધાયેલા મુસાફરોને આ લાઉન્જમાં પ્રવેશ આપવામાં આવે છે. આ નિયમમાં એકમાત્ર અપવાદ ઇન્ટરનેશનલ ફ્લાઇટ પરના (કેનેડા, કેરિબીયન અને મેક્સિકો સિટીને બાદ કરતા મેકિસકો બાકાત) વનવર્લ્ડ ઇમેરલ્ડ એલાઇટ એફએફ (FF) સભ્યો (એએ એક્ઝિક્યુટિવ પ્લેટિનમ) અને ‘ડોમેસ્ટિક’ પરના નોન-એડવાન્ટેડ વનવર્લ્ડ એમેરલ્ડ એલાઇટ એફએફ (FF) સભ્યો છે, જેમને કોઇપણ ક્લાસમાં મુસાફરી કરતી વખતે આ લાઉન્જમાં પ્રવેશ આપવામાં આવે છે.^[૧૨૭]

સામાન્ય એડમિરલ્સ ક્લબની સરખામણીમાં ફ્લેગશિપ લાઉન્જની વધારાની સુવિધામાં એડમિરલ્સ ક્લાબમાં સમાવેશ ન હોય તેવી પ્રીમિયમ બ્રાન્ડ સહિતના ફ્રી આલ્કોહોલિક બેવરેજ, બ્રેકફાસ્ટ આઇટમ, સલાડ, સેન્ડવીચ, ફ્રૂટ, ચોકોલેટ, ચીઝ સહિતના ફ્રી પ્રીમિયમ બફેટ સ્નેક્સ, બીજા નીચા ભાડા (દિવસના સમયને આધારે વિકલ્પોમાં બદલાય છે) તેમજ ઓછી ભીડભાડવાળી અને વધુ આરામદાયક લાઉન્જનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત મોટાભાગના સ્થળે ફ્રી ઇન્ટરનેટ સુવિધા સાથે લેનોવો કમ્પ્યૂટર ટર્મિનલ્સ, ટી-મોબાઇલ (T-Mobile) હોટસ્પોટ સુવિધા અને કોમ્પ્લિમેન્ટરી પ્રિન્ટિંગ તેની વધારાની સુવિધાઓ છે.

પ્રથમ ફ્લેગશિપ લાઉન્જને લંડન અને ટોકિયો માટેની લાંબી ફ્લાઇટ્સ માટેની તૈયારી કરતા ફર્સ્ટ ક્લાસ ગ્રાહકોના સૌજન્ય તરીકે ડલ્લાસ ફોર્ટ વર્થ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ ખાતે ખુલ્લી મૂકવામાં આવી હતી. ડલ્લાસ લાઉન્જ હવે ચાલુ નથી, પરંતુ ફ્લેગશિપ લાઉન્જ હવે પાંચ એરપોર્ટઃ ચિકાગો-ઓ’હેર, લંડન-હિથ્રો, લોસ એન્જેલસ, મિયામી અને ન્યૂ યોર્ક –જેએફકે (JFK) ખાતે ઉપલબ્ધ છે.

ઢાંચો:Proseઢાંચો:Trivia

• અમેરિકના લશ્કરે આઇએટીએ (IATA) એરલાઇન કોડ યુએસ (US)ને બિનલશ્કરી ઉપયોગ માટે મુક્ત કર્યા ત્યારે એએ (AA)એ તેને મેળવવા માટે ભારે લોબિંગ કર્યું હતું. જોકે, યુએસએર (USAir)એ અંતે યુએસ (US) એરલાઇનર કોડ માટે બિડ જીતી હતી.^{[ક્યારે?]}
• એએ (AA) અમેરિકામાં એવી પાંચ બિગ ફાઇલ લેગસી કેરિયર છે કે જેને ચેપ્ટર 11 હેઠળ નાદારીના રક્ષણ માટે અરજી કરી નથી.
• એએ (AA)નું નામ મેવરિક બાસ્કેટબોલ ટીમ અને ડલ્લાસ સ્ટાર્સ આઇસ હોકી ટીમના વતન ડલ્લાસમાં અમેરિકન એરલાઇન્સ સેન્ટર તેમજ મિયામી હીટ બાસ્કેટબોલ ટીમના વતન મિયામીના અમેરિકન એરલાઇન્સ એરેના સાથે જોડાયેલું છે. 2006 એનબીએ (NBA) ફાઇનલ્સમાં હીટ અને મેવરિક વચ્ચે મુકાબલો થયો ત્યારે તેને ‘અમેરિકન એરલાઇન્સ સિરિઝ’ તરીકે ઓળખવામાં આવી હતી.
• અમેરિકન એરલાઇન્સ 42, સ્ટ્રીટ, ન્યૂ યોર્ક સિટીમાં ‘અમેરિકન એરલાઇન્સ થીયેટર’ નામનું બ્રોડવે થીયેટર ધરાવે છે.
• એએ (AA)એ હોમ એલોન સિરિઝ ની પ્રથમ બે ફિલ્મોમાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી છે.
• અમેરિકન એરલાઇન્સ એલ.એ. સ્ટોરી ફિલ્મના એક દ્રશ્યમાં દેખાય છે, જેમાં હેરિફ કે ટેલેમેચર્સ તેની પ્રેમિકા લંડનની પત્રકાર સારા વતન તરફ ઉડ્ડયન કરવાનો પ્રયાસ કરે છે.
• એએ (AA) જ્યોર્જ ક્લૂનીની ફિલ્મ અપ ઇન ધી એર માં પણ ચમકી છે, જેમાં તેને અને હિલ્ટન હોટેલ્સને ઘણી પબ્લિસિટી મળે છે.^[૧૨૮] ફિલ્મમાં ફ્રિકવન્ટ ટ્રાવેલર્સ માટે બોન પ્રોગ્રામ જેવા કોર્પોરેટ વફાદારી સાથે માનવ જોડાણની વાર્તા છે.
• એએ (AA)ના રિબ્રાન્ડિંગ પ્રયાસોનો મેડ મેન માં નાની પેટાકથાવસ્તુ તરીકે વણી લેવામાં આવી છે.
• ફિલ્મ બ્રાઇટ આઇ માં જેમ્સ ડન એરપોર્ટ પર વિમાનમાં લટાર મારતા હોય છે ત્યારે શર્લી ટેમ્પલ ‘ઓન ધ ગુડ શિપ લોલિપોપ’ ગાતી હોય છે ત્યારે છે તે દ્રશ્યમાં અમેરિકન એરલાઇન્સ ડીસી-ટુ (DC-2)નું શુટિંગ છે. જાણીતી માન્યતાથી વિપરીત "ગુડ શિપ લોલીપોપ"નો ઉલ્લેખ એક વિમાન માટે થયો છે દરીયામાં જતા વહાણ માટે નહીં. આ ફિલ્મમાં ડીસી-2 (DC-2) અને સમકાલિન કર્ટિસ કોન્ડોર એરલાઇનરના કેટલાક શ્રેષ્ઠ હવાઇ દૃશ્યો છે.
• અમેરિકન એરલાઇન્સ ડીસી-7 (DC-7)ના નોઝ સેક્શનને સ્મિથસોનિયન એર એન્ડ સ્પેસ મ્યુઝિયમમાં દર્શાવાયું છે.

	Dallas-Fort Worth portal
	New York City portal
	Companies portal
	Aviation portal

• અમેરિકામાં હવાઇ પરિવહન
• અમેરિકાની કંપનીઓની યાદી
• અમેરિકાની એરલાઇન્સની યાદી
• અમેરિકાના એરપોર્ટની યાદી
• અમેરિકામાં પરિવહન

• Capozzi, John M. (2001). A Spirit of Greatness. JMC. ISBN 0965641031.
• Bedwell, Don (1999). Silverbird: The American Airlines Story. Airways. ISBN 0965399362.
• Casey, Al (1997). Casey's Law. Arcade. ISBN 1559703075.
• Forty, Simon (1997). ABC American Airlines. Ian Allan. ISBN 1882663217.
• Reed, Dan (1993). The American Eagle: The Ascent of Bob Crandall and American Airlines. St. Martin's. ISBN 0312086962.
• Serling, Robert J. (1985). Eagle. St. Martin's. ISBN 0312224532.
• International Directory of Company Histories. St. James Press.

અમેરિકન એરલાઇન્સ વિષય પર વધુ જાણવા માટે જુઓ:
	શબ્દકોશ
	પુસ્તકો
	અવતરણો
	વિકિસ્રોત
	દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય માધ્યમો અને ચિત્રો
	સમાચાર
	અભ્યાસ સામગ્રી

• અધિકૃત વેબસાઇટ
  • "અમેરિકન એરલાઇન્સ ઇસ સોસિયલ સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૮-૨૬ ના રોજ વેબેક મશિન" – ફેસબૂક અને ટ્વિટર પર સત્તાવાર લિંક્સ
• એએ (AA) મોબાઇલ સાઇટ સંગ્રહિત ૨૦૦૮-૦૭-૨૭ ના રોજ વેબેક મશિન
• સત્તાવાર અમેરિકન એરલાઇન્સ વેકેશન્સ વેબસાઇટ સંગ્રહિત ૨૦૧૯-૧૦-૨૨ ના રોજ વેબેક મશિન
• અમેરિકન વે ઇનફ્લાઇટ મેગેઝિન

વિકિયાત્રા (Wikivoyage) પર આ વિષયક વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ છે:

અમેરિકન એરલાઇન્સ

• માર્કેટવોચ પર અમેરિકન એરલાઇન્સ વિડીયો અને ઓડિયો સંગ્રહિત ૨૦૦૮-૦૬-૦૭ ના રોજ વેબેક મશિન