Ամերիկայի սիրելի ճարտարապետություն

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

«Ամերիկայի սիրելի ճարտարապետություն» (անգլ.՝ America's Favorite Architecture), 150 առավել հայտնի շենքերի ու շինությունների ցանկ ԱՄՆ-ում՝ ըստ Ճարտարապետների ամերիկյան ինստիտուտի[1]։

«Ութանկյուն տուն»՝ Ճարտարապետների ամերիկյան ինստիտուտի շենքը

2006 և 2007 թվականներին Ճարտարապետների ամերիկյան ինստիտուտը հովանավորեց ԱՄՆ ամենահայտնի շինությունների հայտնաբերման հետազոտությունը։ Harris Interactive ընկերությունը հետազոտություն անցկացրեց նախ ինստիտուտի անդամների, իսկ այնուհետև այլ ամերիկացիների շրջանում։ Հարցման առաջին փուլում ինստիտոիտի 2448 անդամներից յուրաքանչյուրին առաջարկվեց նշել 15 կատեգորիայից նշել 20 ճարտարապետական շինություն։ 248 շինություն, որը նշվեց գոնե վեց անդամների կողմից, ներառվեց հաջորդ փուլի ցուցակներում։ Այս փուլին մասնակցեցին 2214 մարդ, որոնց առաջարկվեց ցանկից ընտրել 248 շինություն[2]։ Քվեարկողների նախասիրությունները մշակվեցին հատուկ սանդղակով, որը ստեղծվել էր հատուկ հետազոտության համար։

Ճարտարապետների ամերիկյան ինստիտուտի 150-ամյակի տոնակատարությունների շրջանակում 2007 թվականին հայտարարվեց 150 շենքերից և շինություններից մի ցանկ՝ որօես «Ամերիկայի սիրելի ճարտարապետություն»[2]։ Այս ցանկում Նյու Յորքին բաժին է ընկնում 32 օբյեկտ՝ ավելի շատ, քանի ցանկացած այլ քաղաքի[2]։ Չիկագոյում և Վաշինգտոնում գտնվում է 17-ական օբյեկտ, ընդ որում ԱՄՆ մայրաքաղաքում գտնվում է 6 շինություն, որոնք գտնվում են ցանկի առաջին տասնյակում[2]։

Ցանկում ներառվեց նաև երկու շինություն, որոնք ներառման պահին արդեն քանդված էին՝ Առևտրի համաշխարհային կազմակերպություն (№ 19) և Փենսիլվանիայի կայարան (№ 143):

Շենքերի և շինությունների ցանկ

ՎայրԱնվանումՔաղաքՆահանգՃարտարապետ(ներ)ՈճՊատկեր
1«Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգ»Նյու ՅորքՆյու ՅորքՈւիլյամ ԼեմբԱր-դեկո
2Սպիտակ տունՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանՋեյմս ՀոուբանՆեոգոթիկա
3Վաշինգտոնի Մայր տաճարՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանՋորջ Ֆրեդերիկ Բոդլի և Հենրի ՎոնՆեոգոթիկա
4Ջեֆֆերսոնի հուշահամալիրՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանՋոն ՊոուպНеоклассический
5«Ոսկե դարպասներ» կամուրջՍան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաԻրվինգ Մորոու և Գերտրուդա ՄորոուԱր-դեկո
6ԿապիտոլիումՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանՈւիլյամ ԹորնթոնНеоклассический
7Լինքոլնի հուշահամալիրՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանՀենրի ԲեքոնНеогреческий
8«Բիլթմոր» կալվածքԷշվիլլՀյուսիսային ԿարոլինաРичард Хант, Фредерик ОлмстедАрхитектура французского Возрождения
9«Քրայսլեր բիլդինգ»Նյու ՅորքՆյու ՅորքУильям Ван АленԱր-դեկո
10Վիետնամի պատերազմի վետերանների հուշահամալիրՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանМайя ЛинМодерн
11Սուրբ Պատրիկի տաճարՆյու ՅորքՆյու ՅորքДжеймс РенвикНеоготический
12Վաշինգտոնի հուշակոթողՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանРоберт МиллзАрхитектура египетского Возрождения
13Նյու Յորքի կենտրոնական կայարանՆյու ՅորքՆյու ՅորքReed and Stem, Warren and WetmoreБозар
14«Արևմուտքի դարպասներ»Սենթ ԼուիսՄիսսուրիЭэро СаариненМодерн
15ԱՄՆ Գերագույն դատարանի շենքՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանКэсс ГильбертНеоклассический
16«Սենթ Ռեջիս» հյուրանոցՆյու ՅորքՆյու ՅորքTrowbridge & LivingstonБозар
17Մետրոպոլիտեն թանգարանՆյու ՅորքՆյու ՅորքКалверт Вокс; Ричард Хант; Кевин Роч; McKim, Mead & White; Roche-DinkelooБозар
18«Դել Կորոնադո» հոթելԿորոնադոԿալիֆոռնիաДжеймс Уильям РейдВикторианский
19Առևտրի համաշխարհային կազմակերպություն

(փլուզված)

Նյու ՅորքՆյու ՅորքМинору ЯмасакиМодерн
20Բրուքլինի կամուրջՆյու ՅորքՆյու ՅորքДжон РёблингНеоготический
21Սիթի հոլՖիլադելֆիաՓենսիլվանիաДжон Макартур (младший)Архитектура Второй империи
22«Բելաջիո» հյուրանոց-խաղատունԼաս ՎեգասՆևադաИтальянская архитектура
23Հովհաննես առաքյալի տաճարՆյու ՅորքՆյու ՅորքHeins & LaFarge, Ральф КрамНеоготический
24Художественный музей ФиладельфииՖիլադելֆիաՓենսիլվանիաХорас Трамбайер; Zantzinger, Borie & MedaryНеоклассический
25Церковь ТроицыԲոստոնՄասաչուսետսГенри РичардсонРичардсонский неороманский стиль
26Отель «Авани»ЙосемитиԿալիֆոռնիաГилберт АндервудПарковый стиль
27«Монтичелло»ШарлотсвиллՎիրջինիաТомас ДжефферсонՆեոգոթիկա
28Библиотека КонгрессаՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանДжон Смитмейер, Поль ПелзБозар
29«Дом над водопадом»СпрингфилдՓենսիլվանիաФрэнк РайтИнтернациональный
30«Телесин»Сприн-ГринՎիսկոնսինФрэнк РайтСтиль прерий
31«Ригли Филд»ՉիկագոԻլինոյսЗахарий ДэвисБейсбольный стадион
32Универмаг «Wanamaker's»ՖիլադելֆիաՓենսիլվանիաДэниел БернемНеоренессанс
33Роузовский центр изучения Земли и космосаՆյու ՅորքՆյու ՅորքДжеймс ПольшекХай-тек/постмодерн
34Национальная галерея искусства
(западная часть)
ՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանДжон ПоупНеоклассический
35Здание суда округа АллегейниПиттсбургՓենսիլվանիաГенри РичардсонРичардсонский неороманский стиль
36Отель «Old Faithful Inn»Национальный парк «Йеллоустон»ВайомингРоберт РеймерПарковый стиль
37Станция «Союзная»ՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանДэниел БернемБозар
38«Трибьюн-тауэр»ՉիկագոԻլինոյսДжон Хауэллз, Раймонд ХудНеоготический
39Отель «Делано»Майами-БичՖլորիդաРоберт Суотбург, Филипп Старк (интерьер)Ար-դեկո
40Станция «Союзная»Սենթ ԼուիսՄիսսուրիТеодор ЛинкНеороманский
41«Херст-касл»Сан-СимеонԿալիֆոռնիաДжулия МорганИспанская архитектура колониального Возрождения
42«Уиллис-тауэр»ՉիկագոԻլինոյսSkidmore, Owings and MerrillМодерн
43Общественная библиотека Томаса КрейнаКуинсиՄասաչուսետսГенри РичардсонРичардсонский неороманский стиль
44«Вулворт-билдинг»Նյու ՅորքՆյու ՅորքКэсс ГильбертНеоготический
45Железнодорожный вокзал и музей ЦинциннатиՑինցինատիՕհայոАльфред Феллхеймер и Стюарт Вагнер; Поль КретԱր-դեկո
46Отель «Валдорф-Астория»Նյու ՅորքՆյու ՅորքSchultze and WeaverԱր-դեկո
47Нью-Йоркская публичная библиотекаՆյու ՅորքՆյու ՅորքCarrere and HastingsБозар
48«Карнеги-холл»Նյու ՅորքՆյու ՅորքУильям Татхилл; Ричард Хант и Данкмар АдлерИтальянская архитектура
49Сити-холлՍան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաАртур Браун (младший)Бозар
50Капитолий штата ВиргинияՌիչմոնդՎիրջինիաТомас ДжефферсонНеоклассический
51Кадетская часовня Академии военно-воздушных сил СШАԿոլորադո ՍպրինգսԿոլորադոВальтер НетцхФутуризм
52Филдовский музей естественной историиՉիկագոԻլինոյսДэниел Бернем; Graham, Anderson, Probst & WhiteНеоклассический
53Магазин Apple Store на Пятой авенюՆյու ՅորքՆյու ՅորքBohlin Cywinski JacksonХай-тек
54Фишеровская библиотека изобразительных искусствՖիլադելֆիաՓենսիլվանիաФрэнк ФернессВикторианский
55Отель «Мауна-Кеа Бич»КогалаГавайиSkidmore, Owings and MerrillМодерн
56Рокфеллеровский центрՆյու ՅորքՆյու ՅորքReinhard & Hofmeister, Харви Корбетт, Уоллес Харрисон, Раймонд Худ, Godley & FouilhouxԱր-դեկո
57Международный аэропорт ДенвераԴենվերԿոլորադոFentress ArchitectsПостмодерн
58Бесплатная библиотека ЭймсаИстонՄասաչուսետսГенри РичардсонРичардсонский неороманский стиль
59Художественный музей МилуокиМилуокиՎիսկոնսինСантьяго КалатраваПостмодерн
60Часовня тернового венцаЭврика-СпрингсАрканзасЭайн ДжонсСтиль прерий
61Пирамида «Трансамерика»Սան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաУильям ПерейраМодерн
62Уокер-драйв, 333ՉիկագոԻլինոյսKohn Pedersen FoxМодерн
63Национальный музей авиации и космонавтикиՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանБэй ЮйминМодерн
64«Фенел-холл»ԲոստոնՄասաչուսետսБенджамин РумфордՆեոգոթիկա
65Хрустальный соборГарден-ГроувԿալիֆոռնիաФилип ДжонсонХай-тек/постмодерн
66Дом ГэмблаПасадинаԿալիֆոռնիաGreene and GreeneАмериканский ремесленный стиль
67Капитолий штата НебраскаЛинкольнНебраскаБертрам ГудхьюМодерн/неоклассический
68The New York Times BuildingՆյու ՅորքՆյու ՅորքРенцо ПианоСтруктурный экспрессионизм
69Общественная библиотека Солт-Лейк-СитиСолт-Лейк-СитиЮтаМоше СафдиСтруктурный экспрессионизм/постмодерн
70Walt Disney World Dolphin и Walt Disney World SwanЛейк-Бьюна-ВистаՖլորիդաМайкл ГрейвсПостмодерн
71«Хёрст-тауэр»Նյու ՅորքՆյու ՅորքНорман ФостерСтруктурный экспрессионизм
72«Флэтайрон-билдинг»Նյու ՅորքՆյու ՅորքДэниел БернемБозар/Чикагская школа
73«Лейк-Пойнт»ՉիկագոԻլինոյսSchipporeit and HeinrichМодерн
74Музей Соломона ГуггенхаймаՆյու ՅորքՆյու ՅորքФрэнк РайтМодерн
75Станция «Союзная»Лос-АнджелесԿալիֆոռնիաThe ParkinsonsИспанская архитектура колониального Возрождения
76Отель «Уиллард-Интерконтитентал-Вашингтон»ՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանГенри ХарденбергБозар
77«Север-холл» Гарвардского университетаКембриджՄասաչուսետսГенри РичардсонРичардсонский неороманский стиль
78Отель «Бродмур»Կոլորադո ՍպրինգսԿոլորադոWarren and WetmoreИспанская архитектура колониального Возрождения
79Международный торговый центр Рональда РейганаՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանДжеймс ФридПостмодерн
80Библиотека Академии Филлипса в ЭксетереЭксетерНью-ГэмпширЛуис КанМодерн
81Отель «Плаза»Նյու ՅորքՆյու ՅորքГенри ХарденбергБозар
82Отель «Софитель Чикаго Уотер-тауэр»ՉիկագոԻլինոյսЖан-Поль ВигеПостмодерн
83Дом Джона ГлесснераՉիկագոԻլինոյսГенри РичардсонРичардсонский неороманский стиль
84Стадион «Янки-стэдиум» (1923)Նյու ՅորքՆյու ՅորքOsborn EngineeringБейсбольный стадион
85Библиотека Гарольда ВашингтонаՉիկագոԻլինոյսHammond, Beeby and BabkaПостмодерн
86«Линкольн-центр»Նյու ՅորքՆյու ՅորքУоллес Харрисон, Филип Джонсон и др.Модерн
87Жилой дом «Дакота»Նյու ՅորքՆյու ՅորքГенри ХарденбергНеоренессанс
88Институт искусствՉիկագոԻլինոյսShepley, Rutan and CoolidgeБозар
89Отель «Фраймонт Сан-Франциско»Սան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաReid & ReidБозар
90Бостонская общественная библиотекаԲոստոնՄասաչուսետսЧарльз МаккимНеоренессанс
91«Голливуд-боул»Лос-АнджелесԿալիֆոռնիաФрэнк Райт (младший), Фрэнк Гери,Экспрессионизм
92Капитолий штата ТехасОстинТехасЭлайджа МайерсНеоренессанс
93«Фонтенбло Майами-Бич»Майами-БичՖլորիդաМорис ЛапидусМодерн
94Школа права Университета МичиганаЭнн-АрборМичиганYork and SawyerНеоготический
95«Гетти-центр»Лос-АнджелесԿալիֆոռնիաРичард МейерМодерн
96Высокохудожественный музейАтлантаДжорджияРичард МейерМодерн
97Здание суда США имени Альфонса Д'АматоЦентральный ИслипՆյու ՅորքРичард МейерМодерн
98«Хьюмана»ЛуисвиллКентуккиМайкл ГрейвсПостмодерн
99Концертный зал имени Уолта ДиснеяЛос-АнджелесԿալիֆոռնիաФрэнк ГериПостмодерн/блобизм
100Музыкальный холл «Радио-сити»Նյու ՅորքՆյու ՅորքЭдвард СтоунԱր-դեկո
101Стадион Поля БраунаՑինցինատիՕհայոNBBJПостмодерн
102Первый терминал аэропорта «О’Хара»ՉիկագոԻլինոյսХельмут ЯнМодерн
103Отель «Хаятт-Ридженси Атланта»АтлантаДжорджияДжон Калвин Портман (младший)Модерн
104«AT&T-парк»Սան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաPopulousБейсбольный стадион
105«Тайм-Уорнер-Центр»Նյու ՅորքՆյու ՅորքДэвид ЧайлдзМодерн
106Вашингтонский метрополитенՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանГенри УизиБрутализм
107«IDS-центр»ՄինեապոլիսՄինեսոտաФилип ДжонсонМодерн
108Центральная библиотека СиэтлаՍիեթլՎաշինգտոնРем Колхас и Джошуа Принс-Рамус
109Музей современного искусства Сан-ФранцискоՍան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաМарио БоттаПостмодерн
110Станция «Союзная»ՉիկագոԻլինոյսДэниел Бернем; Graham, Anderson, Probst & White
111Штаб-квартира ООНՆյու ՅորքՆյու ՅորքУоллес Харрисон и др.Модерн
112Национальное музейное зданиеՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանМонтгомери МейтсНеоренессанс
113Стадион «Фенуэй Парк»ԲոստոնՄասաչուսետսOsborn Engineering CompanyБейсбольный стадион
114Дом Даны-ТомасаСпрингфилдԻլինոյսФрэнк РайтСтиль прерий
115Терминал Trans World Airlines Международного аэропорта имени Джона КеннедиՆյու ՅորքՆյու ՅորքЭэро СаариненМодерн/экспрессионизм
116New Harmony's AtheneumНью-ХармониИндианаРичард Мейер
117Уолкерский центр искусствՄինեապոլիսՄինեսոտաЭдвард Барнз
118«Американ Эйрлайнс-центр»ДалласТехасДэвид ШварцԱր-դեկո
119Отель «Аризона-Билтмор»ФиниксАризонаАльберт Чейз Макартур и Фрэнк Райт
120Лос-анджелесская центральная библиотекаЛос-АнджелесԿալիֆոռնիաБертрам Гудхью
121Международный аэропорт Сан-ФранцискоՍան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաSkidmore, Owings and Merrill, Del Campo and Maru Architects, Michael Willis Architects
122Стадион «Ориол-парк на Кемден-ярдс»БалтиморМэрилендHellmuth, Obata and KassabaumБейсбольный стадион
123«Талиесин-Вест»СкоттсдейлАризонаФрэнк Райт
124Мемориальный музей ХолокостаՎաշինգտոնԿոլումբիա շրջանДжеймс Фрид, Pei Cobb Freed & Partners
125«Ситигруп-центр»Նյու ՅորքՆյու ՅորքХай Стаббинз, Эмери Рот
126V. C. Morris Gift ShopՍան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաФрэнк Райт
127Станция «Союзная»Канзас-СитиՄիսսուրիДжарвис ХантБозар
128Здание «Рукери»ՉիկագոԻլինոյսBurnham and RootЧикагская школа
129Вейсмановская художественная галереяՄինեապոլիսՄինեսոտաФрэнк ГериПостмодерн/блобизм
130Дом Дугласа в Харбор-СпрингсХарбор-СпрингсМичиганРичард МейерМодерн
131«Холлихок-хаус»Лос-АнджелесԿալիֆոռնիաФрэнк Райт
132«Пеннзойл-плэйс»ХьюстонТехасФилип Джонсон
133Отель «Роялтон»Նյու ՅորքՆյու ՅորքФилипп Старк
134«Релиант Астродом»ХьюстонТехасHermon Lloyd & W.B. Morgan, Wilson, Morris, Crain & Anderson
135«Сейфко-филд»ՍիեթլՎաշինգտոնNBBJБейсбольный стадион
136Корнингский музей стеклаКорнингՆյու ՅորքГунарс Биркертс
13730th Street StationՖիլադելֆիաՓենսիլվանիաGraham, Anderson, Probst & WhiteНеоклассический
138Дом Фредерика РобиՉիկագոԻլինոյսФрэнк РайтСтиль прерий
139«Уильямс-Тауэр»ХьюстонТехасФилип Джонсон
140«Шталь-хаус»Лос-АнджелесԿալիֆոռնիաПьер Кёниг
141Магазин Apple Store в СохоՆյու ՅորքՆյու ՅորքBohlin Cywinski Jackson
142«Башня Джона Хэнкока»ԲոստոնՄասաչուսետսГенри Кобб
143Пенсильванский вокзал
(разрушен)
Նյու ՅորքՆյու ՅորքMcKim, Mead & WhiteБозар
144Отель «Хайат-Ридженси Сан-Франциско»Սան ՖրանցիսկոԿալիֆոռնիաДжон Калвин Портман (младший)
145Здание компании Carson, Pirie, Scott and CompanyՉիկագոԻլինոյսЛуис СалливанЧикагская школа
146Нью-Йоркский музей современного искусстваՆյու ՅորքՆյու ՅորքФилип Джонсон, Сезар Пелли (1984), Йошио Танигучи (2004)
147«Аудиториум»ՉիկագոԻլինոյսДанкмар Адлер, Луис СалливанЧикагская школа
148Отель «Браун-Пэлас»ԴենվերԿոլորադոФрэнк Эдбрук
149Եյլի համալսարանի Ingalls RinkНью-ХейвенԿոնեկտիկուտЭэро СаариненХоккейный стадион
150Օսթինում Տեխասի համալսարանի «Բաթլ հոլ»ОстинТехасКэсс ГильбертАрхитектура средиземноморского Возрождения

Ծանոթագրություններ