Աստղագիտական մարմին

Երկնային մարմին (կամ աստղագիտական մարմին), նյութական մարմին է, որը ձևավորվել է բնական ճանապարհով Տիեզերական տարածությունում։ Երկնային մարմիններ են գիսաստղները, մոլորակները, աստղաքարերը, աստերոիդները, աստղերը և այլն։ Երկնային մարմինների ուսումնասիրմամբ զբաղվում է աստղագիտությունը։

Asteroid Ida with its own moon Mimas, a natural satellite of Saturn
Planet Jupiter, a gas giant
Planet Neptune, a ice giant Planet Uranus, a ice giant
The Sun, a G-type star Star Sirius A with white dwarf companion Sirius B
Black hole (artist's animation) Vela pulsar, a rotating neutron star
Globular star cluster Pleiades, an open star cluster
The Whirlpool galaxy Abel 2744, Galaxy cluster
The Hubble Ultra-Deep Field 2014 image with an estimated 10,000 galaxies Map of galaxy superclusters and filaments
Աստղագիտական մարմինների և օբյեկտների ընտրություն

Նկարագիր

Արեգակնային համակարգի մոդել
Հեյլ - Բոպի գիսաստղ

Երկնային մարմինների չափերը չափազանց տարբեր են։ Ամենամեծ մարմիններ են, որպես կանոն, աստղերը, և ամենափոքրերը՝ աստղաքարերն են։ Երկնային մարմինները միավորում են համակարգերի մեջ, կախված նրանից, թե ինչ են իրենցից ներկայացնում այս մարմինները։

Երկնային մարմինՀամակարգՕրինակ
ՄոլորակներԱստղային համակարգերԱրեգակնային համակարգ
ԱստերոիդներԱստերոիդների գոտիներԱստերոիդների գոտի Արեգակնային համակարգում
(Մարսի և Յուպիտերի ուղեծրերի միջև)
ԱստղերԳալակտիկաներԾիր կաթին գալակտիկա
ԳիսաստղերԳիսաստղերի գոտիներ (գոտիներ «սառցե քարերով»)Կոյպերի գոտի

Վերին նկարում պատկերված է Արեգակնային համակարգի մոդելը։ Այն կազմված է աստղից (Արեգակ), որի շուրջ պտտվում են իրենց ուղեծրերով մոլորակները։ Որոշ մոլորակների շուրջ, ինչպես օրինակ՝ Երկրի, պտտվում են բնական արբանյակներ, որոնք նույնպես համարվում են երկնային մարմիններ։ Մարսի և Յուպիտերի ուղեծրերի միջև գոյություն ունի աստերոիդների գոտի, որը կազմված է առանձին մարմիններից՝ աստերոիդներից, որոնք նույնպես պտտվում են Արեգակի շուրջ։ Գոյություն ունի տեսություն, ըստ որի, աստերոիդների գոտին առաջացել է Արեգակնային համակարգում գոյություն ունեցող ևս մի մոլորակի կործանման հետևանքով (մեկ այլ տեսության համաձայն այդ մոլորակը չի հասցրել ձևավորվել)։ Որոշ մոլորակները (օրինակ՝ Սատուրնը) ունեն փոշուց կազմված օղակներ, որոնք շարժվում են այդ մոլորաների շուրջ։ Այս օղակները կարելի է համեմատել աստերոիդների գոտու հետ, միայն այս դեպքում մոլորակների շուրջ պտտվում են մարմիններ, որոնց չափերը շատ անգամ փոքր են աստերոիդների չափերից։

Աստղագիտական մարմիններ

Արեգակնային համակարգի մարմիններՄարմիններ Արեգակնային համակարգից դուրս
Պարզ մարմիններԽմբային մարմիններՏարածական մարմիններ
  • Էկզոմոլորակներ
    • Տաք Յուպիտերներ
    • Սառը Յուպիտերներ
    • Ձգված էլիպտիկ ուղեծրով շարժվող Յուպիտերներ
    • Պուլսար մոլորակներ
    • Ջրային հսկա
    • Բազմապատիկ ուղեծրով մոլորակներ
    • Փխրուն մոլորակներ
    • Գերերկիր
    • Միջաստղային մոլորակներ
    • Ենթադրյալ մոլորակների տեսակներ
      • Երկրի երկվորյակներ
      • Ածխածնային մոլորակներ
      • Գազային պատյանը կորցրած Յուպիտերներ
      • Տաք նեպտուններ
      • Օվկիանոս-մոլորակներ
  • Շագանակագույն թզուկներ
    • L Սպեկտրալ դասի
    • T Սպեկտրալ դասի
    • Ենտաշագանակագույն թզուկներ
  • Աստղեր ըստ սպեկտրալ դասերի
    • Երկնագույն աստղեր
    • Սպիտակա-երկնագույն աստղեր
    • Սպիտակ աստղեր
    • Դեղնա-սպիտակ աստղեր
    • Դեղին աստղեր
    • Նարնջագույն աստղեր
    • Կարմիր աստղեր
    • Պեկուլար աստղեր
      • Ածխածնային աստղեր
      • Բարիումային աստղեր
      • Վոլֆ - Ռայնեի աստղեր
      • Am-աստղեր
      • Կարաի P տիպի աստղեր
      • Երկնագույն ետ մնացած աստղեր
  • Աստղեր ըստ Լուսատվության դասերի
  • Աստղեր ըստ աստղերի էվոլյուցիաի
  • Փոփոխական աստղեր
    • Թարթող փոփոխականներ
      • Ցիֆեիդներ
      • Կույսի W տիպի փոփոխական աստղեր
      • Վահանի Դելտայի տիպի փոփոխական աստղեր
      • Քնարի RR տիպի փոփոխական աստղեր
      • Միրիդներ
      • Կիսականոնավոր փոփոխական աստղեր
      • Անկանոն փոփոխական աստղեր
      • Ցեֆեոսի β տիպի փոփոխական աստղեր
      • Կարապի Ալֆայի տիպի փոփոխական աստղեր
    • Էրուպտիվ փոփոխականներ
      • Փայլատակող աստղեր
      • Ցուլի T տիպի աստղեր
      • Ֆուորներ
      • Պայծառ երկնագույն փոփոխական աստղեր
    • Կատակլիզմիկ փոփոխականներ
    • Պտտվող փոփոխականներ
      • Որսկան Շների α² տիպի փոփոխական աստղեր
    • Խավարված-կրկնակի համակարգեր
      • Ալգոլի տիպի խավարվածներ, Ալգոլ
      • Քնարի β տիպի փոփոխական աստղեր
      • Մեծ Արջի W տիպի փոփոխական աստղեր
  • Կոմպակտ աստղեր
  • Գամմա-փայլատակումներ
  • Մերձաստղային միջավայր
    • Բեկորային սկավառակ
    • ՄԻջմոլորակային միջավայր
    • Պրոտոմոլորակային սկավառակներ
  • Միջաստղային միջավայր
  • Միգամածություններ
    • Էմիսիոն միգամածություն
      • Մոլորակաձև միգամածություն
      • Գերնորի մնացորդներ
      • H II տարածություններ
    • Արտացոլող միգամածություններ
    • Մութ միգամածություններ
      • Մոլեկուլյար ամպեր
      • Գլոբուլներ
      • Պրոտոմոլորակային սկավառակներ
    • H I տարածություններ
  • Միջգալակտիկական միջավայր
  • Տիեզերական ֆոնային միկրոալիքային ճառագայթում
  • Մութ զանգված
    • MACHO
    • WIMP
  • Ենթադրական
    • Տիեզերական լարեր

Տես նաև

Արտաքին հղումներ