Բազել-Լանդ

Բազել-Լանդ
Դրոշ	Զինանշան
;	;
Երկիր	Շվեյցարիա
Մասն է	Հյուսիսարևմտյան Շվեյցարիա և Հյուսիսարևմտյան Շվեյցարիա
Կարգավիճակ	Շվեյցարիայի վարչական բաժանում
Մտնում է	Շվեյցարիա
Վարչկենտրոն	Լիստալ
Ամենաբարձր կետ	Հինտերի Ձու
ԲԾՄ	327 մետր
Օրենսդրական մարմին	Լանդրատ Բազել-Լանդ-Լանդքաֆտ
Պաշտոնական լեզուներ	գերմաներեն
Բնակչություն	288 132 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2018)
Տարածք	517,67 կմ²
Հիմնադրված է	1833 թ.
Սահմանակցում է	Բազել Շտադտ, Յուրա, Արգաու, Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Վերին Հռենոս, Զոլոտուրն և Էլզաս
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
ISO 3166-2 կոդ	CH-BL
Ավտոմոբիլային կոդ	BL
Անվանված է	Բազել
	baselland.ch
	Բազել-Լանդ Վիքիպահեստում

Բազել-Լանդ, Բազել գյուղական (գերմ.՝ Basel-Landschaft, Baselland կամ Baselbiet; ֆր.՝ Bâle-Campagne}}, իտալ.՝ Basilea Campagna, ռոմանշ.՝ Basilea-Champagna), գերմանախոս կիսականտոն Շվեյցարիայի հյուսիսարևմտյան մասում։ Զբաղեցնում է 517,5 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Վարչական կենտրոնը Լիստալ քաղաքն է։

Պատմություն

Կիսականտոնը կազմավորվել է 1833 թվականին, երբ պատմական Բազել կանտոնը, որը Շվեյցարիայի Համադաշնության մաս էր դարձել 1501 թվականին, գյուղատնտեսական նշանակության հողերի պատճառով ծագած քաղաքական ու ռազմական բախումների արդյունքում բաժանվեց երկու մասի՝ քաղաքային կիսականտոնի (Բազել-Շտադ անվանումով) և գյուղական կիսականտոնի (Բազել-Լանդ կամ Բազել-Լանդշաֆտ անվանումով)։ Քսաներորդ դարում, հատկապես այն բանից հետո, երբ գյուղական համարվող կիսականտոնում ևս զարկ տրվեց արդյունաբերության զարգացմանը, սկիզբ առավ ու ծավալվեց երկու կիսականտոնների վերամիավորման շարժում։ Բայցևայնպես՝ Բազել-լանդի բնակչությունը երկու անգամ (1969 և 2014 թթ.) քվեարկել է վերամիավորման առաջարկի դեմ՝ հանուն իր անկախության պահպանման^[2]^[3]։

Վարչական բաժանում

Կիսականտոնը բաժանված է հետևյալ հինգ շրջանների.

Առլեսհայմ
Լաուֆեն
Լիստալ
Զիսախ
Վալդենբուրգ

Բնակչություն

2012 թվականի սեպտեմբերի 30-ի տվյալներով՝ կիսականտոնի մշտական բնակիչների թվաքանակը եղել է 277 614^[4]։ Նրանցից 220 970-ը Շվեյցարիայի քաղաքացիներ էին, 56 644-ը՝ օտարերկրացիներ։ Ընդ որում՝ վերջիններիս 19,5 %ը եկել էր Իտալիայից, 19,3 %-ը՝ Գերմանիայից, 9,5 %-ը՝ Թուրքիայից, 6,2 %-ը՝ Սերբիայից ու Չեռնոգորիայից (Մոնտենեգրոյից), 2,0 %-ը՝ Ավստրիայից և 1,6 %-ը՝ Ֆրանսիայից^[5]։

Գրականություն

Basel (Kanton) Bd. 2, S. 1–17.
Basel-Landschaft Sibylle Rudin-Bühlmann, Kaspar Birkhäuser, Bernard Degen}} Bd. 2, S. 18–29.
Anna Bálint: Clariant clareant. Die Anfänge eines Spezialitätenchemiekonzerns. Campus Verlag, Frankfurt am Main/New York 2011, ISBN 978-3-593-39375-9.
Personenlexikon des Kantons Basel-Landschaft. Bearbeitet von Kaspar Birkhäuser. Verl. des Kantons Basel-Landschaft, Liestal 1997, ISBN 3-85673-251-9.
Roger Blum: Die politische Beteiligung des Volkes im jungen Kanton Baselland 1832–1875 (= Quellen und Forschungen zur Geschichte und Landeskunde des Kantons Baselland. Band 16). Kantonale Drucksachen- und Materialienzentrale Liestal, Liestal 1977, Կաղապար:DNB (Dissertation, Universität Basel, 1976).