Jump to content

Ժան Լը Ռոն Դ'Ալամբեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Ժան դ'Ալամբերից)
Ժան Լը Ռոն Դ'Ալամբեր
ֆր.՝ Jean le Rond D'Alembert
Ծնվել էնոյեմբերի 16, 1717(1717-11-16)[1][2][3][…]
Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն[2][3][4][…]
Մահացել էհոկտեմբերի 29, 1783(1783-10-29)[1][2][3][…] (65 տարեկան)
Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն[2][5][4][…]
ԳերեզմանՓարիզի կատակոմբներ
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա[6][7] և  Ֆրանսիայի թագավորություն
Դավանանքաթեիզմ
Մասնագիտությունփիլիսոփա, մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, երաժշտագետ, թարգմանիչ, գրող, երաժշտության տեսաբան, հանրագիտական, ճարտարագետ, աստղագետ, բառարանագիր և մտավորական
Գործունեության ոլորտմաթեմատիկա և մեխանիկա
Պաշտոն(ներ)perpetual secretary of the French Academy? և seat 25 of the Académie française?
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ֆրանսիական ակադեմիա[8], Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա[9], Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա[10], Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Գիտության և գրականության նորվեգական թագավորական հասարակություն, Շվեդիայի բանահյուսության, պատմության և հնավաճառության թագավորական ակադեմիա և Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[11]
Ալմա մատերՓարիզի համալսարան և Չորս ազգությունների քոլեջ (1735)[12]
Տիրապետում է լեզուներինֆրանսերեն[1][4][13]
Եղել է գիտական ղեկավարՊիեռ Սիմոն Լապլաս[14]
Հայտնի աշակերտներՊիեռ Սիմոն Լապլաս
Պարգևներ
ՀայրLéopold Philippe d'Arenberg?[16]
ՄայրԿլոդինա Տերեն դը Տենսին[2][3][17]
Ստորագրություն
Изображение автографа
Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում
 Jean Le Rond d'Alembert Վիքիպահեստում

Ժան Լը Ռոն Դ’Ալամբեր (ֆր.՝ Jean Le Rond D'Alembert, d'Alembert, նոյեմբերի 16, 1717(1717-11-16)[1][2][3][…], Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն[2][3][4][…] - հոկտեմբերի 29, 1783(1783-10-29)[1][2][3][…], Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն[2][5][4][…]), ֆրանսիացի մաթեմատիկոս և փիլիսոփա, Փարիզի (1741) և Պետերբուրգի (1764) Գիտությունների Ակադեմիայի անդամ։

Գործունեությունխմբագրել կոդը

1751-1757 թվականներին Դ. Դիդրոյի հետ մասնակցել է «Գիտությունների, արվեստների և արհեստների հանրագիտարանի» ստեղծմանը։ Առաջինն է ձևակերպել («Դինամիկայի վերաբերյալ տրակտատ»-ում, 1743) կամայական նյութական համակարգի շարժման դիֆերենցիալ հավասարումներ կազմելու ընդհանուր կանոնները, որով դինամիկայի խնդիրները հանգեցրել է ստատիկային (տես Դ'Ալամբերի սկզբունք)։ Դ'Ալամբերի հիմնական մաթեմատիկական հետազոտությունները վերաբերում են դիֆերենցիալ հավասարումների տեսությանը, որտեղ նա տվել է լարի լայնական տատանումները երկու կամայական ֆունկցիաների գումարով արտահայտող 2-րդ կարգի դիֆերենցիալ հավասարման (ալիքային հավասարում)* լուծման մեթոդ։ Այս, ինչպես նաև Լ. Էյլերի և Դ. Բեռնուչիի հետագա աշխատանքները կազմել են մաթեմատիկական ֆիզիկայի հիմքը։ Դ’Ալամբեր տվել է հանրահաշվական հավասարման արմատի գոյության վերաբերյալ հիմնական թեորեմի առաջին (թեև ոչ խիստ) ապացույցը։ Փիլիսոփայական աշխատանքներից նշանակալից են Հանրագիտարանի համար գրված «Ակնարկ գիտությունների ծագման և զարգացման» ներածականը (1751), որտեղ տրվում է գիտությունների դասակարգումը և «Փիլիսոփայության տարրեր» հոդվածը (1759)։ Ընդունելով նյութական իրերի օբյեկտիվ գոյությունը՝ Դ’Ալամբեր, այնուամենայնիվ, հետնողական մատերիալիստ չէր նա չէր բացառում աստծո գոյությունը, ժխտում էր իրերի էության ըմբռնման հնարավորությունը։ Դ’Ալամբեր համարում էր, որ գոյություն ունեն անփոփոխ և հասարակական միջավայրից անկախ բարոյական սկզբունքներ։ Դ’Ալամբեր աշխատություններ ունի նաև երաժշտության տեսության և երաժշտական գեղագիտության վերաբերյալ։

Ծանոթագրություններխմբագրել կոդը

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժան Լը Ռոն Դ'Ալամբեր» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժան Լը Ռոն Դ'Ալամբեր» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 262
🔥 Top keywords: Գլխավոր էջՎիքիպեդիա:Վիքին սիրում է Երկիրը 2024Սպասարկող:ՈրոնելԲագրատ ԳալստանյանՊարույր ՍևակՀայաստանՀովհաննես ԹումանյանԱկսել ԲակունցԳևորգ Մարզպետունի (վեպ)Եղիշե ՉարենցՏիգրան ՊետրոսյանՆոր ԿալեդոնիաՀամո ՍահյանԳարեգին ՆժդեհՎահան ՏերյանԿոմիտասՔաոս (վեպ)Հովհաննես ՇիրազԱրարատՎիլյամ ՍարոյանՎարդանանք (պատմավեպ)Սեռական հարաբերությունԵրևանՍամվել (վեպ)Բագրատունիների թագավորությունՀայաստանի առաջին հանրապետությունԱրեգակնային համակարգՍևանա լիճՀայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանումՎիկտոր ՀամբարձումյանԱմերիկայի Միացյալ ՆահանգներԱռաջին համաշխարհային պատերազմՄեսրոպ ՄաշտոցԱվետիք ԻսահակյանԽաչատուր ԱբովյանԿենդանիների հատկանիշների ցանկՀայերենի այբուբենԵրկրորդ համաշխարհային պատերազմԲայ