Կանադայի ազգային պարկերի ցանկ
Կանադայի ազգային պարկերն արտացոլում են ինչպես տիպական, այնպես էլ յուրօրինակ բնության լանդշաֆտներ՝ Կանադայի բոլոր տասներեք պրովինցիաներում (նահանգներում)։
Կանադայի պարկերի գործակալության նպատակն է բնապահպանական գոտիների ստեղծումը, որոնք կներկայացնեն Կանադայի բնության ողջ կենսաբազմազանությունը[1]։ Կանադայի պարկերի խնդիրներն են՝ պահպանել պարկերի էկոլոգիական ամբողջականությունը, հնարավորություն ընձեռել պարկ այցելելու և Կանադայի բնությունն ուսումնասիրելու համար։ Գործակալությունը մշակել է ազգային պարկերի համակարգի երկարաժամկետ ծրագիր և առանձնացրել է 39 տարբեր շրջաններ, որոնք անհրաժեշտ է ներկայացնել համակարգում[2][3]։ 2008 թվականին նման համակարգի ստեղծման ծրագիրն իրականացվեց 60 տոկոսով[1][3]։
2013 թվականի սկզբին Կանադայում հաշվվում էր 36 ազգային պարկ և 8 ազգային պարկի արգելոց, չհաշված նաև Ազգային պարկը և Քլուեյն արգելոցը, որոնք ունեն կրկնակի իրավական կարգավիճակ։ Ցանկում նաև ներառված են 4 ծովային ազգային արգելոց և մեկ ազգային տեսարժան վայր։ Գործակալության ծրագրում կան վեց ազգային պարկ և մեկ ազգային ծովային պարկ։
Ազգային պարկեր և արգելոցներ
Ազգային պարկի արգելոց է համարվում այն տարածքը, որը մտնում է ազգային պարկերի համակարգի մեջ, բայց բնակեցված է հնդկացիների ցեղերով։ Ազգային պարկի վերջնական սահմանները որոշվում են հնդկացիների համայնքների հատուկ համաձայնությամբ։ Այս դեպքերում տարածքը դիտարկվում է, որպես «ազգային պարկի արգելոց», որի ղեկավարումը իրականացվում է ազգային պարկերի փաստաթղթի համաձայն։ Սրա հետ մեկտեղ ազգային պարկի բնակչության ավանդական կենսագործունեությունը շարունակվում է, այդ թվում որսն ու ձկնորսությունը։ Բացի սրանից, հնդկացիների կարծիքը հաշվի է առնվում նաև ազգային պարկի արգելոցի ղեկավարման գործում[4]։
Ստորև ներկայացված է Կանադայի ազգային պարկերի ցանկը այբբենական կարգով. Պարկերը ամբողջովին կամ մասնակի հանդիսանում են Միավորված ազգերի Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպության համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ Կանադայում[5].
Առաջադրված են համաշխարհային ժառանգություն կարգավիճակ ստանալուն[5][6].
Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք | Մակերես, կմ²[7] | Տարեթիվ[7] հիմնադրում | Պատկեր | Քարտեզ |
---|---|---|---|---|---|
Աույուիտտուք ազգային պարկ Auyuittuq National Park | Նունավուտ | 19 707,4 | 2001 | ||
Բանֆ ազգային պարկ Banff National Park | Ալբերտա | 6 641,0 | 1885 | ||
Բրուս թերակղզի ազգային պարկ Bruce Peninsula National Park | Օնտարիո | 154,0 | 1987 | ||
Վապուսկ ազգային պարկ Wapusk National Park | Մանիտոբա | 11 475,0 | 1996 | ||
Վուդ Բաֆֆալո ազգային պարկ Wood Buffalo National Park | Ալբերտա/Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 44 802,0 | 1922 | ||
Վունտուտ ազգային պարկ Vuntut National Park | Յուկոն | 4 345,0 | 1995 | ||
Գալֆ Այլենդս ազգային պարկ Gulf Islands National Park Reserve | Բրիտանական Կոլումբիա | 35,4[8] | 2003 | ||
Գլեյշեր ազգային պարկ Glacier National Park | Բրիտանական Կոլումբիա | 1 313,1 | 1886 | ||
Գրասսլենդս ազգային պարկ Grasslands National Park | Սասկաչևան | 906,4 | 1981 | ||
Գրոս Մորն ազգային պարկ Gros Morne National Park | Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | 1 805,0 | 1973 | ||
Գուաի ազգային պարկի արգելոց և Հայդա պատմական տեղամաս[Ն 1][9] Gwaii Haanas National Park Reserve and Haida Heritage Site | Բրիտանական Կոլումբիա | 1 495,0 | 1988 | ||
Ջասպեր ազգային պարկ Jasper National Park | Ալբերտա | 10 878,0 | 1907 | ||
Ջորջիան Բեյ Այլենդս ազգային պարկ Georgian Bay Islands National Park | Օնտարիո | 25,6 | 1929 | ||
Իվվավիկ ազգային պարկ[Ն 2][10] Ivvavik National Park | Յուկոն | 10 168,4 | 1984 | ||
Յոհո ազգային պարկ Yoho National Park | Բրիտանական Կոլումբիա | 1 313,1 | 1886 | ||
Կեջիմուջիկ ազգային պարկ Kejimkujik National Park | Նոր Շոտլանդիա | 403,7 | 1967 | ||
Քեյփ Բրեթոն Հայլենդս ազգային պարկ Cape Breton Highlands National Park | Նոր Շոտլանդիա | 948,0 | 1936 | ||
Կլուեյն ազգային պարկ Kluane National Park and Reserve | Յուկոն | 22 013,3 | 1972 | ||
Կուտենեյ ազգային պարկ Kootenay National Park | Բրիտանական Կոլումբիա | 1 406,4 | 1920 | ||
Կուչիբոգվակ ազգային պարկ Kouchibouguac National Park | Նյու Բրանսուիկ | 239,2 | 1969 | ||
Կուտտինիրպաակ ազգային պարկ[Ն 3][11] Quttinirpaaq National Park | Նունավուտ | 37 775,0 | 1988 | ||
Լա Մորիսի ազգային պարկ La Mauricie National Park | Քվեբեկ | 536,1 | 1970 | ||
Մաունթ Ռեվելստոկ ազգային պարկ Mount Revelstoke National Park | Բրիտանական Կոլումբիա | 259,7 | 1914 | ||
Կղզեխումբ Մինգան ազգային պարկի արգելոց Mingan Archipelago National Park Reserve | Քվեբեկ | 150,7 | 1984 | ||
Նատսիչո ազգային պարկ[12] Naats'ihch'oh National Park Reserve | Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 7 600,0 | 2012 | ||
Նահաննի ազգային պարկ Nahanni National Park Reserve | Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 4 765,2 | 1976 | ||
Օլավիկ ազգային պարկ Aulavik National Park | Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 12 200,0 | 1992 | ||
Պասիվիկ Հռոմ ազգային պարկի արգելոց Pacific Rim National Park Reserve | Բրիտանական Կոլումբիա | 285,8[Ն 4] | 1970 | ||
Փոյնթ Պիլի ազգային պարկ Point Pelee National Park | Օնտարիո | 15,0 | 1918 | ||
Պրինս Ալբերտ ազգային պարկ Prince Albert National Park | Սասկաչևան | 3 874,3 | 1927 | ||
Էդուարդ արքայազնի կղզի ազգային պարկ Prince Edward Island National Park | Էդուարդ արքայազնի կղզի | 21,5 | 1937 | ||
Պուկասկուա ազգային պարկ Pukaskwa National Park | Օնտարիո | 1 877,8 | 1978 | ||
Ռեյդինգ Մաունթին ազգային պարկ Riding Mountain National Park | Մանիտոբա | 2 973,1 | 1929 | ||
Սենտ Լորենս Այլենդս ազգային պարկ St. Lawrence Islands National Park | Օնտարիո | 9,0 | 1904 | ||
Սիրմալիկ ազգային պարկ Sirmilik National Park | Նունավուտ | 22 200,0[13] | 2001 | ||
Սեյբլ Այլենդ ազգային պարկ[14] Sable Island National Park | Նոր Շոտլանդիա | 34,0 | 2011 | ||
Տերրա Նովա ազգային պարկ Terra Nova National Park | Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | 399,9 | 1957 | ||
Տորնգաթ Մաունթիս ազգային պարկ Torngat Mountains National Park | Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | 9 600,0 | 2005 | ||
Տուկտուտ Նոգաիթ ազգային պարկ Tuktut Nogait National Park | Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 16 340,0 | 1996 | ||
Ուկկուսիքսալիք ազգային պարկ Ukkusiksalik National Park | Նունավուտ | 20 500,0 | 2003 | ||
Ուոթերթոն Լեյքս ազգային պարկ[Ն 5][15] Waterton Lakes National Park | Ալբերտա | 505,0 | 1895 | ||
Ֆանդի ազգային պարկ Fundy National Park | Նյու Բրանսուիկ | 205,9 | 1948 | ||
Ֆորիյոն ազգային պարկ Forillon National Park | Քվեբեկ | 240,4 | 1970 | ||
Էլք Այլենդ ազգային պարկ Elk Island National Park | Ալբերտա | 194,0 | 1913 |
Նախատեսվող ազգային պարկեր
Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք | Մակերես, կմ² | Տարեթիվ հիմնադրում | Պատկեր | Քարտեզ |
---|---|---|---|---|---|
Բոուեն Այլենդ ազգային պարկ[16] Bowen Island National Park | Բրիտանական Կոլումբիա | նախատեսվում է | |||
Կուասուիտտուկ ազգային պարկ[17] Qausuittuq National Park | Նունավուտ | նախատեսվում է | |||
Միլի Մաունթինս ազգային պարկ[18] Mealy Mountains National Park Reserve | Նյուֆաունդլենդ և Լաբրադոր | նախատեսվում է | |||
Ռուժ ազգային պարկ[19] Rouge National Urban Park | Օնտարիո նահանգ | նախատեսվում է | |||
Սաութ Օկանագան Լոուեր Սիմիլկամին ազգային պարկ[20] South Okanagan-Lower Similkameen National Park Reserve | Բրիտանական Կոլումբիա | նախատեսվում է | |||
Թեյդեն Նեյնե ազգային պարկ[12] Thaydene Nene National Park | Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 33 500,0 | նախատեսվում է |
Ազգային ծովային արգելոցներ
Ազգային ծովային արգելոցները Կնադայի պարկերի համակարգում հանդիսանում են նոր օբյեկտներ, որոնք կոչված են ծովային էկոհամակարգերի պաշտպանության համար։Գործակալությունը մշակել է ազգային ծովային պարկերի համակարգի երկարաժամկետ ծրագիր։ Այն Կանադայի առափնյա և Մեծ լճերի տարածքներում առանձնացրել է 29 տարբեր շրջաններ, որոնք անհրաժեշտ է ներկայացնել համակարգում[21]։ Ստորև ներկայացված է Կանադայի գործող և նախատեսվող ազգային ծովային պարկերը[22][23]։
Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք | Մակերես, կմ² | Տարեթիվ Հիմնադրում | Պատկեր | Քարտեզ |
---|---|---|---|---|---|
Գուաի Հաանս ազգային պարկ Gwaii Haanas National Marine Conservation Area Reserve | Բրիտանական Կոլումբիա | 3.400,0 | 2010 | ||
Վերին Լիճ ազգային պարկ Lake Superior National Marine Conservation Area | Օնտարիո | 10.000,0 | 2007 | ||
Սեգենեյ Սեն Լորան ազգային ծովային պարկ Saguenay–St. Lawrence Marine Park | Քվեբեկ | 1.246,0 | 1998 | ||
Ֆատոմ Ֆայվ ազգային պարկ Fathom Five National Marine Park | Օնտարիո նահանգ | 112,0 | 1987 | ||
Национальная морская парковая резервация Южный пролив Джорджия Southern Strait of Georgia National Marine Conservation Area Reserve | Բրիտանական Կոլումբիա | планируется |
Ազգային տեսարժան վայր
Ազգային տեսարժան վայրերի ծրագիրը մշակվել է 1978 թվականին՝ գիտական հետաքրքրություն ներկայացնող յուրօրինակ բնության օբյեկտների պահպանության համար։ Այդ ժամանակից միայն մեկ օբյեկտ է հայտնվել ծրագրի գորունեության մեջ[24]։
Անվանում | Պրովինցիա / Տարածք | Մակերես, կմ² | Տարեթիվ Հիմնադրում | Պատկեր | Քարտեզ |
---|---|---|---|---|---|
Պինգո ազգային տեսարժան վայր Pingo National Landmark | Հյուսիսարևմտյան տարածքներ | 16,0 | 1984 |
Նշումներ
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
- «National Parks List» (անգլերեն). Կանադայի պարկեր. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- «National Marine Conservation Area List» (անգլերեն). Կանադայի պարկեր. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.
- «Всемирное наследие в Канаде» (անգլերեն). Համաշխարհային ժառանգություն. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 15-12-2009-ին.