Շոն Փարքեր

Փարքերը սովորել է Վիրջինիա նահանգի Ֆերֆաքս շրջանի Օկտոն միջնակարգ դպրոցում երկու տարի, նախքան ներքին Ալկեևի դպրոց տեղափոխվելը 1996 թվականին^[3]։

Երբ Շոնը եղել է 7 տարեկան, հայրը նրան սովորեցրել է ծրագրավորում։ 16 տարեկանում նա ձերբակալվել է հաքերության համար^[4]։ Փարքերն այդ ժամանակ զբաղվում էր Fortune 500 ցանկի ընկերությունների կայքերը կոտրելով։ Սակայն մի գիշեր, երբ Շոնը կոտրում է հերթական կայքը, նրա հայրը բարկանում է և վերցնում ստեղնաշարը, ինչի պատճառով նա չի հասցնում դուրս գալ կայքից։ Հաղթելով Վիրջինիա նահանգի ինֆորմատիկայի օլիմպիադայում՝ նա օգնել է աշխատել որոնողական ռոբոտի վրա և հավաքագրել է Կենտրոնական հետախուզական վարչությունում^[5]։ Միջնակարգ դպրոցի ավարտական դասարանում Փարքերը վաստակում էր տարեկան ավելի քան 80000 դոլար տարբեր նախագծերի շնորհիվ, ինչի շնորհիվ նա համոզում է ծնողներին թույլ տալ թողնել ուսումը քոլեջում և շարունակել կարիերան որպես գործարար^[5]։

Փարքերը մոլի ընթերցող է և զբաղվել է ինքնակրթությամբ^[6][7]։ Չնայած պաշտոնական կրթության բացակայությանը՝ նրան հաճախ անվանում են «հանճար»^{[8][9][10][11][12]}։

1999 թվականին Շոն Փարքելը ճանաչում է ձեռք բերել նրա շնորհիվ, որ Napster-ի ստեղծման գործում օգնել է իր երիտասարդ ընկերոջը՝ Շոն Ֆենինգին։ Napster-ը կայք է, որը նախատեսված է երաժշտական ֆայլերի փոխանակման համար։ Այդ ծառայությունը հեղաշրջում է կատարել երաժշտական արդյունաբերության մեջ^[13][14]։

24 տարեկան հասակում Շոն Փարքերը Պալո Ալտոում հանդիպել է Մարկ Ցուկերբերգի հետ և հետագայում դարձել է նրա Facebook նախագծի նախագահը։ 2005 թվականին Շոնը հեռացվել է Facebook-ից, քանի որ մեղադրվել էր կոկաին պահելու համար։ 2012 թվականի օգոստոսի 15-ի դրությամբ՝ նա տիրապետում էր ընկերության բաժնետոմսերի 3,2 %-ին^[15]։ 2010 թվականին Շոն Փարքերը հայտարարել է, որ պատրաստվում է 10000 դոլար նվիրաբերել Կալիֆոռնիայում մարիխուանայի օրինականացման շարժմանը^[16]։

2013 թվականի մարտի 13-ին Շոնի Փարքերը ընդգրկվել է 10 ամենաերիտասարդ միլիարդատերի ցանկում ըստ Forbes-ի։ Նա զբաղեցնում է 9-րդ հորիզոնականը, իսկ նրա ունեցվածքը կազմում է 2 միլիարդ դոլար^[17]։

Մարկ Ցուկերբերգի և Շոն Փարքերի հանդիպումից հետո Ֆեյսբուքն սկսում է արագ զարգանալ։ Շոնը դառնում է ընկերության նախագահ և սկսում համագործակցել ներդրողների հետ։ Փիթեր Տիլը դառնում է առաջին ներդրողը այդ սոցիալական ցանցում։ Այն բանից հետո, երբ Փարքերը մեղադրվել է կոկաին պահելու համար, նա հեռացել է ընկերությունից։ Շոն Փարքերը սոցիալական ցանցերում խմբեր ստեղծելու գաղափարի հեղինակն է և դրա իրականացման ղեկավարը։

Աշխատելով Founders Fund-ում՝ Շոն Փարքերը որոնում էր ստարտափ, որով կշարունակեր Napster-ի գաղափարի իրականացումը, սակայն արդեն օրինական ճանապարհով։ Մի երեկո ընկերը նրան ցույց է տվել Spotify նախագիծը, որը նախատեսված էր երգերի ու երգացանկերի հետ աշխատանքի օպտիմալացման համար։ Շոն Փարքերը նախագծում ներդրել է 15 միլիոն դոլար և դարձել է տնօրենների խորհրդի անդամ։ Facebook F8 վերջին նիստում որոշվել է սկսել համագործակցություն Facebook-ի և Spotify-ի միջև։ Մասնավորապես օգտատերերը կարող են Ֆեյսբուք ներբեռնել Spotify-ում ստեղծված երգացանկերը։

Շոն Փարքերը ռեժիսոր Դևիդ Ֆինչերի «Սոցիալական ցանց» (2010) ֆիլմի կերպարներից մեկը^[4], ինչի շնորհիվ նրանով լրջորեն հետաքրքրվել են լրագրողները։ Ֆիլմում Շոն Փարքերի դերը կատարել է Ջասթին Թիմբերլեյքը։ Հարցազրույցներին մեկում Փարքերը ֆիլմը բնութագրել է որպես ոչ ավելին, քան գեղարվեստական ստեղծագործություն, իսկ այն հարցին, թե իրականությանը համապատասխան են արդյոք թմրանյութերի օգտագործման և Victoria’s Secret-ի մոդելների հետ ժամադրությունների տեսարանները, Փարքերը պատասխանել է, թե իրեն չի հաջողվել այդպիսի բուռն կյանք ապրել^[18]։

• Шон Паркер — хакер, сооснователь Napster, Plaxo и Facebook, миллиардер и инвестор // habrahabr.ru
• Интервью с Шоном Паркером Արխիվացված 2012-01-23 Wayback Machine // ft.com, 24 февраля 2011 (ռուս.)
• Ланч с Financial Times: Шон Паркер Արխիվացված 2012-03-29 Wayback Machine // ft.com, 4 марта 2011 (ռուս.)
• Marshall, Matt (2006 թ․ դեկտեմբերի 12). «Founders Fund hires Sean Parker as partner, to launch second fund». VentureBeat. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 18-ին. (անգլ.)
• Jardin, Xeni (2002 թ․ նոյեմբերի 12). «Napster Co-Founder's New Venture». Wired. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 18-ին.
• Rosen, Ellen (2005 թ․ մայիսի 26). «Student's Start-Up Draws Attention and $13 Million». The New York Times. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 18-ին.
• Kirkpatrick, David With a Little Help From His Friends Արխիվացված 2017-11-14 Wayback Machine // Vanity Fair, 2010-09-06 (անգլ.)
• Facebook’s First President, Sean Parker, Was Fired Over A Cocaine Arrest Արխիվացված 2012-01-26 Wayback Machine // Sfgate.com, 2010-05-14. Проверено 2014-01-28.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոն Փարքեր» հոդվածին։