Փիթքերն կղզիներ

Փիտքերնյան կղզիներ (անգլ.՝ Pitcairn Islands), Մեծ Բրիտանիայի միակ անդրծովյան տարածքն է Խաղաղ օվկիանոսում։ Ներառում է հինգ կղզիներ, որոնցից չորսը անմարդաբնակ են։ Փիտքերնյան կղզիները գտնվում են Խաղաղ օվկիանոսի հարավային մասում, արևմուտքում սահմանակցում են Ֆրանսիական Պոլինեզիայի հետ։ Փիթքերն կղզիները հայտնաբերվել են 1767 թվականի հուլիսի 2-ին Ֆիլիպ Կարտերետի կողմից։

Փիթքերն կղզիներ
flag of the Pitcairn Islands?Զինանշան


ԿարգավիճակԲրիտանական անդրծովյան տարածքներ, կղզեխումբ և քաղաքական տարածքային միավոր
Մտնում էԲրիտանական անդրծովյան տարածքներ
Պետական լեզուPitkern? և անգլերեն
ՄայրաքաղաքԱդամսթաուն
Օրենսդիր մարմինIsland Council?
Կառավարության ղեկավարCharlene Warren-Peu?
Մակերես47 կմ²
Ազգաբնակչություն50 մարդ (2019)
Խտություն0,96 մարդ/կմ²
ՀիմնPitcairn Anthem?
Հիմնադրված է1838 թ.
Արժույթնորզելանդական դոլար և Pitcairn Islands dollar?
Ժամային գոտիUTC-8
Հեռախոսային կոդ+64
Ինտերնետ-դոմեն.pn
government.pn(անգլ.)

Կղզիները հիմնականում հայտնի են նրա շնորհիվ, որ դրանց առաջին բնակիչները բրիտանական «Բաունտի» նավի ապստամբներն էին, ինչպես նաև Տահիտի կղզու բնակչուհիները, որոնց նրանք վերցրել էին իրենց հետ։

Փիտքերնը ամենաքիչ բնակչություն ունեցող տարածքն է աշխարհում։ 2014 թվականի դրությամբ այն ուներ ընդամենը 56 բնակիչ։ Այն դեպքում, երբ կղզու հիմնական բնակիչները 45-48 -ն են։ Պետական լեզուն անգլերենն է։ Կենտրոնը Ադամսթաուն քաղաքն է։

Աշխարհագրական տվյալներ

Կղզիների քարտեզը
Հենդերսոն կղզի

Փիթքերնը բաղկացած է հրաբխային և կորալային ծագում ունեցող 5 կղզիներից՝ Հենդերսոն, Դյուսի, Սենդի, Օէնո և Փիթքերն։ Կղզիների ընդհանուր տարածքը կազմում է 46,5 կմ²[1], դրանցից ամենախոշորը Հենդերսոն կղզին է (37,3 կմ²)։

Փիթքերն կղզին միակ բնակեցված կղզին է, որը հրաբխային ծագում ունի (335 մ բարձրություն ունեցող հրաբուխները վաղուց հանգչել են), զառիթափ ժայռերով և խիստ կտրտված առափնյա գծով։ Չափերն են՝ 3×1,5 կմ, մակերեսը՝ 4,6 կմ²։ Մնացյալ կղզիները անմարդաբնակ են քաղցրահամ ջրի բացակայության պատճառով, չնայած Հենդերսոն կղզու վրա հայտնաբերվել են պոլինեզիացիների գործունեության հետքեր։

Կլիմա

Կղզիների կլիման մերձարևադարձային ծովային է։ Միջին ամսական ջերմաստիճանները օգոստոսին (ձմեռ) կազմում են միջինը +18 °C-ից մինչև +24 °C փետրվարին (ամառ)։ Հուլիսը և օգոստոսը առավել չոր ամիսներն են և կղզիների այցելության համար լավագույն ժամանակը։

Կղզի կամ խութՏիպՑամաքի մակերեսը,
կմ²
Ընդհանուր մակերեսը,
կմ²
Բնակչություն,
մարդ. (2012)
Կոորդինատներ
1ԴյուսիԱտոլ0,73,924°40′09″ հվ. լ. 124°47′11″ ամ. ե.HGЯO
2ՀենդերսոնԿորալային կղզի37,337,324°22′01″ հվ. լ. 128°18′57″ ամ. ե.HGЯO
3Օէնո (ներառյալ Սենդի կղզին)Ատոլ0,6516,6523°55′26″ հվ. լ. 130°44′03″ ամ. ե.HGЯO
4ՓիթքերնՀրաբխային կղզի4,64,64525°04′00″ հվ. լ. 130°06′00″ ամ. ե.HGЯO
Ընդհանուր43,2562,4545

Պետական համակարգ

Կղզիներն ունեն Մեծ Բրիտանիայի անդրծովյան տարածքների կարգավիճակ, որոնք ղեկավարվում են Նոր Զելանդիայում բրիտանական գերագույն կոմիսարի կողմից։ Առկա է տեղական ինքնակառավարման մարմին՝ կղզու Միապալատ խորհուրդ, որը բաղկացած է 10 անդամներից (նրանցից 5-ը ընտրվում են համընդհանուր քվեարկությամբ, 5-ը՝ նշանակվում, բոլորը մեկ տարի ժամկետով)։ Մայրաքաղաքը Ադամսթաունն է, որը Փիթքերն կղզիների միակ բնակավայրն է։

Բնակչություն

Ադամսթաուն՝ Փիթքերն կղզիների մայրաքաղաք

Բնակչության թիվը, 2014 թվականի դրությամբ, կազմում էր 56 մարդ[2]։ Բնակչության մեծ մասը անգլո-պոլինեզյան մետիսներ են, «Բաունտի» նավի ապստամբների ժառանգները։ Գյուղատնտեսության համար տարածքների սահմանափակ լինելու և զբոսաշրջության զարգացման անհնարինության պատճառով (օդանավակայանի և ծովային հաղորդակցության բացակայություն) երիտասարդությունը արտագաղթում է Նոր Զելանդիա, այդ պատճառով կղզու բնակչության թիվը գրեթե չի փոփոխվում (2011 թվականին այն կազմել է 44 մարդ)։

ՏարեթիվԲնակչությունՏարեթիվԲնակչությունՏարեթիվԲնակչությունՏարեթիվԲնակչությունՏարեթիվԲնակչությունՏարեթիվԲնակչություն
1790271880112197096199254200248201245
1800341890136197574199357200359201356
1810501900136198061199454200465201456
1820661910140198558199555200563
1830701920163198668199643200665
18401191930190198759199740200764
18501461936250198855199866200866
18561931940163198955199946200967
18591161950161199059200051201064
1870701960126199166200144201167

Պաշտոնական լեզուն անգլերենն է, սակայն բնակչությունը խոսում է փիթքերեն լեզվով, որը համարվում է 18-րդ դարի թահիթերեն և անգլերեն լեզուների խառնուրդ։

Զինված ուժեր

Փիթքերն կղզիները համարվում են Մեծ Բրիտանիայի անդրծովյան տարածք, այդ պատճառով պաշտպանության պարտականությունները դրված են Մեծ Բրիտանիայի Պաշտպանության նախարարության և Մեծ Բրիտանիայի զինված ուժերի վրա։

Ծանոթագրություններ

Վիքիճամփորդն ունի Փիթքերն կղզիներին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Փիթքերն կղզիներ» հոդվածին։