120-ՊՄ-43 ականանետ

Ականանետը 1938 թվականի նմուշի 120-միլիմետրանոց գնդային ականանետի ձևափոխված տարբերակն է, որի արդիականացումը կատարել է կոնստրուկտորների կոլեկտիվը սերիական գործարանի գլխավոր կոնստրուկտոր Ալեքսանդր Կոտովի գլխավորությամբ 1943 թվականին։

Ականանետի կառուցվածքի տեխնոլոգիականության բարձրացումը նպաստել է արտադրության ծավալների բարձրացմանը, ինչի արդյունքում արդեն 1943 թվականին 120-միլիմետրանոց ականանետերի հաստիքային քանակը Կարմիր բանակի հրաձգային դիվիզիաներում 18-ից հասել է 21-ի^[2]։

Մինչև Հայրենական մեծ պատերազմի ավարտը ակտիվորեն օգտագործվել է 1938 և 1941 թվականների նմուշի 120-միլիմետրանոց ականանետների հետ միասին։

Զենքը պատճենել է Չինաստանը որպես Type 53 ականանետ^[3]։ Ավելի դիմացկուն, բայց ավելի ծանր տարբերակ է Type 55-ը, որը մշակել է Norinco-ն^[4]։ Եգիպտոսը նույնպես ստեղծել է իր արդիականացված տարբերակը՝ Helwan Model UK 2^[5]։

Փողի կառուցվածքը պարզեցվել է, ինչը թույլ է տվել կոտրված զարկանը փոխել առանց ականանետը քանդելու, ինչը ոչ միայն հարմար է, այլ նաև կարևոր է մարտական իրավիճակում։ Դրանից բացի, ականանետին ավելացվել են զույգ հարվածամեղմիչներ զսպանակի ավելի երկար ընթացով ու տատանվող նշանոցով։ Տատանվող նշանոցի ավելացումը պարզեցրել է հորիզոնական դիրք տալու մեխանիզմը։ Ինչպես նաև բարձրացել են ականանետի շահագործման ու մարտական բնութագրերը։

Ենթադրաբար միայն հետպատերազմյան ժամանակաշրջանում փողաբերանի հատվածում տեղադրվել է ապահովիչ կրկնակի լիցքավորման դեմ։

•  Ադրբեջան – 107 ՊՄ-38 պահեստում, 2017 թվականի դրությամբ^[6]
•  Կոնգոյի Հանրապետություն – 28 2018 թվականի դրությամբ^[7]
•  Մոլդովա – 7 ՊՄ-38 պահեստում, 2017 թվականի դրությամբ^[8]
•  Ռուսաստան – 900 ՊՄ-38 պահեստում, 2017 թվականի դրությամբ^[9] 15 ՊՄ-38 պահեստում, 2017 թվականի դրությամբ^[10]
•  Թուրքմենստան – 66 ՊՄ-38 պահեստում, 2017 թվականի դրությամբ^[11]
• ԿԱՀ – 12 Մ-1943 2018 թվականի դրությամբ^[12]
•  Ուկրաինա – 30 ՊՄ-38 պահեստում, 2017 թվականի դրությամբ^[13]
•  Հարավային Սուդան – որոշակի քանակության ՊՄ-43 և Type-55 2018 թվականի դրությամբ^[14]
•  Աֆղանստան^[15]
•  Ալբանիա^[16]
•  Ալժիր^[17]
•  Բանգլադեշ – Type 53 տարբերակ^[18]
•  Բոտսվանա – 6^[19]
•  Կամբոջա^[20]
•  Կաբո Վերդե – 6^[21]
•  Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետություն – 12 հատ պահեստում^[22]
•  Չինաստան – արտադրվել է որպես Type 53 և Type 55^[16]
•  Կոնգոյի Հանրապետություն – 28^[23]
•  Կուբա^[24]
•  Չեխիա^[16]
•  Եգիպտոս – ՊՄ-43^[25] և Helwan Model UK 2^[16]
•  Գվինեա^[26]
•  Գվինեա Բիսաու – 8^[27]
•  Գայանա – 18^[28]
•  Հունգարիա – 1 (2016 թվականի դրությամբ)^[29]
•  Իրաք^[16][30]
•  Ղազախստան^[31]
•  Հյուսիսային Կորեա^[32][33]
•  Լաոս^[34]
•  Մադագասկար^[35]
•  Մոզամբիկ – 12^[36]
•  Մյանմա – Type 53 տարբերակ^[37]
•  Նեպալ^[38]
•  Նիկարագուա: 24^[39]
•  Պակիստան – Type 53 տարբերակ^[3]
•  Ռումինիա^[16]
•  Սլովակիա^[16]
•  Սուդան^[40]
•  Շրի Լանկա^[41]
•  Սիրիա^[16][42]
•  Տանզանիա – Type 53 տարբերակ^[3]
•  Զիմբաբվե – 6^[43]

Նախկին օպերատորներ

•  ԽՍՀՄ
•  Բուլղարիա
•  Վիետնամ – ՊՄ-43, Type 53 և Type 55, ականանետներն ընդունվել են Վիետնամի ժողովրդական բանակի սպառազինության մեջ և օգտագործվել Հարավային Վիետնամի ազատագրման ժողովրդական ճակատի պարտիզանների կողմից Վիետնամի պատերազմի ընթացքում^{[3][16][44][45]}
•  Հարավային Եմեն^[16]
•  Վրաստան – 14 ականանետ ստացվել է Բուլղարիայից ռազմական օգնության շրջանակներում^[46]
•  Հյուսիսային Կորեա – մնացել է սպառազինության մեջ առնվազն մինչև 1997 թվականը^[47]
•  Լեհաստան – 1943 թվականի մայիսին^[48] 120-միլիմետրանոց ականանետներ է ստացել Լեհաստանի Տ. Կոստյուշկոյի անվան 1-ին հետիոտնային դիվիզիոնի 120-մմ ականանետային 1-ին լեհական առանձին դիվիզիոնը^[49], ավելի ուշ՝ լեհական այլ զորամասեր։
• Գերմանիայի դեմոկրատական հանրապետություն^[16]
•  Հարավսլավիա^[16]

• International Institute for Strategic Studies (February 2016). The Military Balance 2016. Vol. 116. Routlegde. ISBN 9781857438352.

• 120-мм полковые миномёты.