Opisial a pagsasao

Ti maysa nga opisial a pagsasao ket ti pagsasao a naikkan iti naipangpangruna a nainkalintegan a kasasaad iti naisangayan a pagilian, estado, wenno dadduma a pagturayan. Kadawyan a ti opisial a pagsasao ti pagilian ket mangibagbaga iti pagsasao nga inus-usar iti kaunegan ti gobierno (kas dagiti korte, parlamento, administrasion).^[1] Gapu ta "ti pamay-an ti panangiyebkas iti tattao ket saan a mabaliwan babaen ti linteg",^[2] ti termino nga "opisial a pagsasao" ket saan a kadawyan a mangibaga iti pagsasao nga inus-usar babaen dagiti tattao wenno pagilian, ngem babaen ti gobiernona.^[3]

Iti sangalubongan, adda dagiti 178 a pagilian nga addaan iti saan a basbassit ngem maysa nga opisial a pagsasao, ken 101 kadagitoy a pagilian ket mangbigbig iti ad-adu ngem maysa a pagsasao. Adu kadagiti batay-linteg iti lubong ket mangibaga iti maysa wenno ad-adu nga opisial a pagsasao ken/wenno dagiti nailian a pagsasao.^[4][5]Adda met dagiti pagilian nga agus-usar iti designasion iti opisial a pagsasao a mangpabileg kadagiti grupo ti indihenio babaen ti panangited kaniada iti panagserrek iti gobierno iti patneng a pagsasaoda. Kadagiti pagilian a saan a pormal a mangidesignado iti maysa nga opisial a pagsasao, kadawyan a maparang-ay ti de facto a nailian a pagsasao. Ti Ingles ket ti kaaduan nga opisial a pagsasao, nga addaan iti kasasaad a mabigbigan kadagiti 51 a pagilians. Adu pay a mabigbigan ti Arabiko, Pranses, ken Espaniol.

Ti maysa nga opisial a pagsasao a maysa pay nga indihenio a pagsasao ket tinawtawagan nga endoglosiko, ti maysa a saan nga indihenio ket eksoglosiko.^[6] Iti maysa a pagarigan ket ti Nigeria nga addaan kadagiti tallo nga endoglosiko nga opsial a pagsasao. Ti kayat a sawen daytoy, ti pagilian ket mangigandat a mangprotekta dagiti indihenio a pagsasao ngem urayno kasta mangbigbig pay iti Ingles kas iti bukodna a lingua franca.