Wikipedia, Entziklopedia askea
Agustin Hiponakoaren Confessiones liburua idatzitako lehendabiziko autobiografia bezala ezagutzen da. Autobiografia pertsona batek bere bizitzari buruz egiten duen idatzizko narrazioa da. Biografia bezala, literatura generotzat jotzen da. Autobiografia mota bat dira oroitzapenak izenekoak, non idazleak bere bizitzako kontu eta pasarte intimoak kontatzen dituen.
Autobiography hitza, ingelesez , neologismo kulto bezala Ingalaterran , XIX. mendearen hasieran agertu zen. Dena dela, ez dago garbi zein izan erabili zuen lehendabizikoa. Batzuen ustez, lehena 1809ko artikulu batean Robert Southey poeta izan zen. Georges Gusdorf frantses kritikariaren arabera, hitza Friedrich Schlegel filosofoak erabili zuen lehen aldiz, 1798an idatzitako testu batean.[1] Agustin Hiponakoaren Confessiones liburua idatzitako lehendabiziko autobiografia bezala ezagutzen da, bestetik.
Agustin Hiponakoa (351-430). Confessiones Abd Al·lah ibn Buluggin (XI. mende), Memoriak Leon Battista Alberti (1404-1472) Autobiografia Benvenuto Cellini (1500-1571). Bizitza Alonso de Contreras (1582-1641). Nire bizitzaren diskurtsoa Teresa Ávilakoa (1592-1641). Bizitzaren liburua Louis de Rouvroy, Saint Simon dukea (1675-1755). Memoriak Diego de Torres Villarroel (1694-1770). Bizitza Jean-Jacques Rousseau (1712-1778). Aitorpenak Giacomo Casanova (1725-1798). Nire bizitzaren historia Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832). Poesia eta egia François-René de Chateaubriand (1768-1848). Hilobiko memoriak Stendhal (Marie-Henry Beyle) (1783-1842). Henry Brularden bizitza José Zorrilla (1817-1893). Antzinaroko oroimenak Lev Tolstoi (1828-1910). Haurtzaroa, nerabetasuna eta gaztetasuna André Gide (1869-1951). Egunerokoa Gaziel (Agustí Calvet Pascual, 1887-1964). Tots els camins duen a Roma Josep Maria de Sagarra (1894-1961). Memòries Josep Pla (1897-1981). El quadern gris César González Ruano (1903-1965). Mi medio siglo se confiesa a medias Frank McCourt (1930–2009). Angelaren errautsak .Benjamin Franklin (1706–1790). Autobiografia Thomas De Quincey (1785-1859). Opiofago ingeles baten aitortzak .Robert Graves (1895-1985). Agur hori guztiari. Autobiografia bat .Primo Levi (1919-1987). Hau gizon bat baldin bada .Paul Bowles (1910-1999). Gelditu gabe .Pablo Neruda (1904-1973). Confieso que he vivido: Memorias eta Para nacer he nacido .Ingmar Bergman (1918-2007). Linterna magikoa .Santiago Ramón y Cajal (1852-1934). Ene bizitzaren oroimenak .Carlos Barral (1928-1989). Memoriak .Gabriel García Márquez (1927-2014 ). Vivir para contarla .Charles Darwin (1809-1882). Autobiografia .Pio Baroja (1872-1956). Desde la última vuelta del camino .Rafael Alberti (1902-1999). La arboleda perdida .Elias Canetti (1905-1994). Mihia aske .Lorenzo da Ponte (1749-1838). Memoriak .Gertrude Stein (1874-1946). Alice Toklasen autobiografia .Thomas Edward Lawrence (1888-1935). Jakinduriaren zazpi zutabe .Jean-Paul Sartre (1905-1980). Hitzak .Bertrand Russell (1872-1970). Autobiografia John Dos Passos (1896-1970), Urte ahaztezinak .Ernest Hemingway (1899-1961), Paris festa bat zen Arturo Barea (1897-1957), La forja de un rebelde I, II eta III .Helen Keller (1880-1968), Nire bizitzaren historia Malcolm X (1925-1965), Malcolm Xen autobiografia , Alex Haleyren laguntzaz.Pio Barojak Desde la última vuelta del camino memoriak idatzi zituen.Generoa dezente landu da euskaraz, esaterako Antonio Zavalak zuzendutako Auspoa bilduman asko plazaratu dira. Hemen adibide batzuk jasoko ditugu: