Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Thủ đô Việt Nam hiện nay là thành phố Hà Nội . Sau đây là danh sách các kinh đô/thủ đô – hiểu theo nghĩa rộng – là các trung tâm chính trị của chính thể nhà nước trong lịch sử Việt Nam , và cả của các vương quốc cổ/cựu quốc gia từng tồn tại trên lãnh thổ Việt Nam ngày nay.
Kinh đô và Thủ đô của Việt Nam qua các thời kỳ sửa mã nguồn Phần này liệt kê các kinh đô/thủ đô trong lịch sử Việt Nam, theo trình tự thời gian. Các kinh đô được in đậm là các kinh đô độc lập của Việt Nam, còn các kinh đô được in nghiêng là các kinh đô trong giai đoạn Việt Nam bị nước khác đô hộ.
Kinh đô/Thủ đô Thời gian Triều đại/Chế độ Công trình Địa điểm hiện tại Phong Châu (nghi vấn )2524 – 258 TCN Hồng Bàng Thị – Hùng Vương không rõ Phú Thọ Cổ Loa 257 – 208 TCN Nhà Thục Thành Cổ Loa Huyện Đông Anh , Hà Nội Phiên Ngung 207 – 111 TCN Nhà Triệu Cố cung Phiên Ngung Thành phố Quảng Châu , Quảng Đông , Trung Quốc Luy Lâu 111 – 106 TCN Bắc thuộc lần 1 không rõ Bắc Ninh Quảng Tín 106 TCN – 40 SCN không rõ Thành phố Ngô Châu , Quảng Tây , Trung Quốc Mê Linh 40 – 43 Hai Bà Trưng không rõ Huyện Mê Linh , Hà Nội Quảng Tín 43 – 210 Bắc thuộc lần 2 không rõ Thành phố Ngô Châu , Quảng Tây , Trung Quốc Phiên Ngung 210 – 226? Cung điện Phiên Ngung Thành phố Quảng Châu , Quảng Đông , Trung Quốc Long Biên 226? – 544 Thành Long Biên Quận Long Biên , Hà Nội hoặc Bắc Ninh (đang tranh cãi )Long Biên 544 – 602 Nhà Tiền Lý Tô Lịch (đang tranh cãi )226? – 544 Cửa sông Tô Lịch Hà Nội Giao Chỉ (huyện)602 – 607? Bắc thuộc lần 3 không rõ Phía nam sông Đuống và sông Thái Bình Tống Bình 607? – 713 không rõ Hà Nội Vạn An 713 – 722 Họ Mai không rõ Huyện Nam Đàn , Nghệ An Tống Bình 722 – 779 Bắc thuộc lần 3 không rõ Hà Nội Tống Bình 779 – 791 Họ Phùng Tống Bình 791 – 866 Bắc thuộc lần 3 Đại La 866 – 905 Thành Đại La Quận Ba Đình , Hà Nội Đại La 905 – 923 hoặc 930 Họ Khúc 931 – 938 Họ Dương và Họ Kiều Cổ Loa 939 – 967 Nhà Ngô Thành Cổ Loa Huyện Đông Anh , Hà Nội Hoa Lư 968 – 980 Nhà Đinh Thành Hoa Lư Ninh Bình 980 – 1009 Nhà Tiền Lê 1009 – 1010 Nhà Hậu Lý Thăng Long 1010 – 1225 Hoàng thành Thăng Long Hà Nội 1226 – 1440 Nhà Trần Tây Đô 1400 – 1407 Nhà Hồ Thành nhà Hồ Huyện Vĩnh Lộc , Thanh Hóa Mô Độ 1407 – 1409 Nhà Hậu Trần không có Huyện Yên Mô , Ninh Bình Đông Quan 1407 – 1427 Bắc thuộc lần 4 Hoàng thành Thăng Long Hà Nội Đông Kinh 1428 – 1527 Nhà Hậu Lê – Lê sơ 1527 – 1592 Nhà Mạc – tiền kỳVạn Lại 1533 – 1597 Nhà Hậu Lê – Lê trung hưng Cung Vạn Lại Huyện Thọ Xuân , Thanh Hóa Đông Kinh 1597 – 1789 Nhà Hậu Lê – Lê trung hưng Hoàng thành Thăng Long Hà Nội 1597 – 1787 Chúa Trịnh – Đàng Ngoài Phủ chúa Trịnh Phú Xuân 1678 – 1777 Chúa Nguyễn – Đàng Trong Dinh chúa Nguyễn Thành phố Huế , Thừa Thiên Huế Qui Nhơn 1778 – 1793 Nhà Tây Sơn Thành Hoàng Đế Thị xã An Nhơn , Bình Định Phú Xuân 1786 – 1802 không rõ Thành phố Huế , Thừa Thiên Huế Huế 1802 – 1945 Nhà Nguyễn Kinh thành Huế Thành phố Huế , Thừa Thiên Huế Sài Gòn 1887 – 1901 Pháp thuộc Dinh Toàn quyền Đông Dương Thành phố Hồ Chí Minh Hà Nội 1902 – 1945 Phủ Toàn quyền Đông Dương Hà Nội Sài Gòn 1945 Nhật thuộc Dinh Toàn quyền Thành phố Hồ Chí Minh Huế 1945 Đế quốc Việt Nam Kinh thành Huế Thành phố Huế , Thừa Thiên Huế Hà Nội 1945 – 1976 Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Phủ Chủ tịch Hà Nội Sài Gòn 1945 – 1954 Liên bang Đông Dương Dinh Norodom Thành phố Hồ Chí Minh 1946 – 1949 Cộng hòa Tự trị Nam Kỳ Dinh Gia Long Sài Gòn 1949 – 1955 Quốc gia Việt Nam Dinh Norodom 1955 – 1975 Việt Nam Cộng hòa Dinh Độc Lập Tây Ninh 1969 – 1972 Cộng hòa miền Nam Việt Nam Khu Di tích lịch sử Trung ương Cục miền Nam Huyện Tân Biên , Tây Ninh Lộc Ninh 1972 – 1973 Căn cứ Tà Thiết Huyện Lộc Ninh , Bình Phước Cam Lộ 1973 – 1975 Khu trụ sở Chính phủ Cách mạng Lâm thời Huyện Cam Lộ , Quảng Trị Sài Gòn – Gia Định 1975 – 1976 Dinh Độc Lập Thành phố Hồ Chí Minh Hà Nội 1976 – nay Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Phủ Chủ tịch thủ đô hiện tại
Kinh đô không chính thức [cần dẫn nguồn] sửa mã nguồn Ngoài ra còn có các kinh đô phụ tồn tại song song với kinh đô chính thức như:
Thiên Trường – thời Trần, nay thuộc Nam Định.Vũ Lâm – thời Trần, nay thuộc Ninh BìnhLỗ Giang – thời Trần, nay thuộc Hồng Minh, Hưng Hà, Thái Bình. Lam Kinh – thời Hậu Lê, nay thuộc Thanh HóaDương Kinh – thời Mạc, nay thuộc Hải Phòng.Phục Hòa – thời Mạc, nay thuộc Hòa Thuận, Phục Hòa, Cao Bằng. Nà Lữ - thời Mạc, nay thuộc Hoàng Tung, Hòa An, Cao Bằng. Thành nhà Mạc – nay thuộc Lũng Hoài, Hòa An, Cao Bằng. Thành nhà Mạc – nay thuộc Đàm Thủy, Trùng Khánh, Cao Bằng. Thành cổ Tuyên Quang – thời Mạc. Thành nhà Mạc – thời Mạc, nay thuộc Lạng Sơn. Thành cổ Lạng Sơn - nay thuộc Chi Lăng, Lạng Sơn. Yên Trường – thời Lê trung hưng, nay thuộc thôn 2 Yên Trường, Thọ Lập, Thọ Xuân, Thanh Hóa. Cổ Bi – thời Lê - Trịnh, nay thuộc Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội. Phủ Trịnh - thời Trịnh, nay thuộc Vĩnh Hùng, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Phượng Hoàng Trung Đô – thời Tây Sơn, nay thuộc Nghệ An (dự định).Lị sở của 12 sứ quân như: Hồi Hồ , Tam Đái, Tiên Du, Siêu Loại, Đường Lâm, Tây Phù Liệt, Đỗ Động Giang , Tế Giang, Đằng Châu , Bố Hải Khẩu, Bình Kiều,... Đà Lạt – thủ phủ nghỉ dưỡng thời Liên bang Đông Dương.Việt Bắc – phía bắc Bắc Bộ, là chiến khu và là nơi tập trung các cơ quan đầu não của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong thời kỳ Chiến tranh Đông Dương với Pháp, đây được xem là Thủ đô gió ngàn.Kinh đô các vương quốc cổ và cựu quốc gia khác sửa mã nguồn Hà Nội là nơi đóng đô của nhiều triều đại và chế độ nhất Việt Nam, không tính giai đoạn đô hộ và thuộc địa:Cổ Loa thời Nhà Thục và Nhà Ngô Mê Linh thời Hai Bà Trưng Long Biên thời Nhà Tiền Lý (đang tranh cãi ) Tống Bình thời Họ Phùng Đại La thời Họ Khúc Thăng Long thời Nhà Lý và Nhà Trần Đông Kinh thời Nhà Hậu Lê, Nhà Mạc và Chúa Trịnh Hà Nội thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam ngày nay Ninh Bình là nơi đóng đô nhiều thứ hai. không tính giai đoạn đô hộ và thuộc địa::Hoa Lư thời Nhà Đinh, Nhà Tiền Lê và Nhà Lý giai đoạn đầuMô Độ thời Nhà Hậu TrầnThừa Thiên Huế là nơi đóng đô nhiều thứ ba, không tính giai đoạn đô hộ và thuộc địa::Phú Xuân thời Chúa Nguyễn và Nhà Tây Sơn của Quang Trung Huế thời Nhà Nguyễn Thanh Hóa là nơi đóng đô nhiều thứ tư, không tính giai đoạn đô hộ và thuộc địa::Tây Đô cuối thời Trần và thời Nhà HồVạn Lại thời Hậu Lê giai đoạn đầu Lê trung hưngCác triều đại và chế độ từng đóng đô ở 2 kinh đô/thủ đô là:Nhà Lý ở Hoa Lư (1009 – 1010) và Thăng Long (1010 – 1225) Nhà Trần ở Thăng Long (1225-1397) và Tây Đô (1397-1400) Nhà Hậu Lê ở Đông Kinh (1428 – 1527), Vạn Lại (1533 – 1597) rồi về lại Đông Kinh (1597 – 1789) Nhà Mạc ở Đông Kinh (1527 – 1592) và Cao Bình (1592 – 1677) Nhà Tây Sơn ở Qui Nhơn (1778 – 1793) và Phú Xuân (1786 – 1802) Ảnh một số di tích kinh đô sửa mã nguồn Cố đô là cách gọi tôn vinh những nơi từng là thủ đô chính thống trong lịch sử Việt Nam . Hiện ở Việt Nam có các nơi sau được gọi là cố đô gồm: đất tổ Phong Châu , cố đô Hoa Lư , cố đô Huế ; với sự nhìn nhận và đánh giá lại về vương triều nhà Hồ , Thanh Hóa cũng được xem là một cố đô của Việt Nam . Cố đô Hoa Lư và cố đô Huế là 2 tên gọi thông dụng, thường thấy nhất.
Các di tích cố đô thường sở hữu một trong các danh hiệu UNESCO ở Việt Nam như Phong Châu có tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là di sản văn hóa phi vật thể ; Hoàng thành Thăng Long , cố đô Hoa Lư , thành nhà Hồ , quần thể di tích Cố đô Huế đều thuộc những vùng di sản thế giới .
Hiện nay Việt Nam có 5 tỉnh, thành được gọi là các "vùng kinh đô" gồm: Hà Nội , Phú Thọ , Ninh Bình , Thanh Hóa và Thừa Thiên Huế .[1] 5 vùng kinh đô này được ngành văn hóa cho phép tổ chức và tham gia nhiều sự kiện lớn như: cuộc thi người đẹp các vùng kinh đô, hiệp hội văn học nghệ thuật các vùng kinh đô, triển lãm ảnh ngũ đại cố đô của Việt Nam, Hành trình di sản thế giới... Năm du lịch Quốc gia 2015 diễn ra ở Thanh Hóa và các tỉnh, thành phố có Kinh đô cổ và di sản văn hoá thế giới có chuyên đề "Hành trình về Kinh đô cổ Việt Nam".[2]