საფრანგეთის აკადემია
საფრანგეთის აკადემია (ფრანგ. Académie Française) — სამეცნიერო დაწესებულება საფრანგეთში, რომლის მიზანია ფრანგული ენის ენის ჩამოყალიბებისა და სალიტერატურო ნორმების კვლევა. არის საფრანგეთის ინსტიტუტის ნაწილი.
შექმნის ისტორია
1635 წელს კარდინალ რიშელიეს წყალობითა და მეფის პატრონაჟით საფრანგეთის აკადემია ჩამოყალიბდა.აკადემიის პირველი წევრები იყვნენ:
- ვალენტინ კონრარი,
- ჟან დემარე,
- ჟან გომბო,
- ფრანსუა დე ბუარობერი,
- ჟან შაპლენი,
- ნიკოლა ფარე,
- ანტუან გოდო,
- ფრანსუა მეინერი (François Maynard),
- მარენ ლერუა დე გომბერვილი,
- გიიომ კოლტე (Guillaume Colletet),
- ჟან-ლუი გეზ დე ბალზაკი,
- ონორა დე ბიუეი დე რაკანი,
- კლოდ ფავრ დე ვოჟლა,
- მარკ-ანტუან ჟირარ დე სენტ-ამანი,
- ვენსან ვუატიური.
1694 წელს აკადემიამ გამოსცა ლექსიკონი, ცნობილი სახელწოდებით: „საფრანგეთის აკადემიის ლექსიკონი“ (Dictionnaire de l'Académie française).
1793 წელს, საფრანგეთის რევოლუციისას აკადემია განადგურდა, ხოლო ორი წლის შემდეგ აღდგა, როგორც საფრანგეთის ინსტიტუტის ნაწილი.
აკადემიის წევრების ამჟამინდელი სია
ადგილის ნომერი | სახელი და გვარი | არჩევის თარიღი |
---|---|---|
21 | ვაკანტური[4] | |
22 | რენე დე ობალდია | 1999 |
23 | პიერ როზანბერგი | 1995 |
24 | მაკს გალო | 2007 |
25 | დომინიკ ფერნანდესი | 2007 |
26 | ჟან-მარი რუარი | 1997 |
27 | პერ ნორა | 2001 |
28 | ჟან-კრისტოფ რიუფენი | 2008 |
29 | ამინ მაალუფ | 2011 |
30 | დანიელ სალენავი | 2011 |
31 | მაიკლ ედვარდსი | 2013 |
32 | ფრანსუა ვეიერგანი | 2009 |
33 | დომინიკ ბონა | 2013 |
34 | ფრანსუა ჩენი | 2002 |
35 | ივ პულიკანიн | 2001 |
36 | ფილიპ ბოსანი | 2007 |
37 | რენე ჟირარი | 2005 |
38 | ვაკანტურია[5] | 1996 |
39 | ჟან კლერი | 2008 |
40 | ქსავიე დარკოსი | 2013 |
წინააღმდეგობა რეგიონული ენებისადმი
2008 წლის ივნისში საფრანგეთის ხელისუფლების მიერ წამოყენებულ საკონსტიტუციო ცვლილებას, რომელიც აღიარებდა და დაიცავდა ქვეყნის რეგიონულ ენებს (ესენია: ბასკური, ოქსიტანური, ბრეტონული, ფრანკო-პროვანსული, ალზასური გერმანული, ფლამანდრიული ჰოლანდიური, კორსიკული) აკადემია წინ აღუდგა.[6]