ವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿವರ್ತಕ

• ವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿವರ್ತಕ "MUTUAL INDUCTION" ಎ೦ಬ ತತ್ವದ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
• ಇದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಾ೦ತಿಯ ನಿರ್ವಾಹಕಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನಿರ್ವಾಹಕ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊ೦ದು ದ್ವಿತೀಯ ನಿರ್ವಾಹಕ. ಇವುಗಳು ತಮ್ಮೊಳಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ತನ್ನು ಹರಿಯಲು ಬಿಡುತ್ತವೆ.
• ಮೊದಲನೆಯ ನಿರ್ವಾಹಕವನ್ನು ಒಂದು ಎ.ಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಿರುತ್ತಾರೆ. ದ್ವಿತೀಯ ನಿರ್ವಾಹಕವನ್ನು ವಿದ್ಯುತ್ತನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಯ೦ತ್ರಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯಸಾಧಕಗಳಿಗೆ ಜೊಡಿಸಿರುತ್ತಾರೆ.
• ವಿದ್ಯುತ್ ಮೊದಲನೆಯ ನಿರ್ವಾಹಕದಲ್ಲಿ ಹರಿದಾಗ ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಚಾಲಕ ಶಕ್ತಿ ಒಂದು ಆಯಸ್ಕಾ೦ತೀಯ ಬಲ ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಆಯಸ್ಕಾ೦ತಿಕ ಬಲ ದ್ವಿತೀಯ ನಿರ್ವಾಹಕವನ್ನು ತನ್ನ ಸ೦ಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಿಕೊ೦ಡು ಅದರಲ್ಲು ವಿದ್ಯುತ್ ಹರಿಯುವ೦ತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ದ್ವಿತೀಯ ನಿರ್ವಾಹಕದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ವಿದ್ಯುತ್ತನ್ನು ಕಾರ್ಯಸಾಧಕಗಳಿಗೆ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಬಹುದು.
• ನಿರ್ವಾಹಕಗಳ ಪ್ರಮಾಣಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುತ್ ಬಲವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿವರ್ತಕ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು.

${\displaystyle \mathbf {E_{1}} =4.44\mathbf {f} \mathbf {\phi _{m}} \mathbf {N_{1}} \mathbf {volt} }$

${\displaystyle \mathbf {E_{2}} =4.44\mathbf {f} \mathbf {\phi _{m}} \mathbf {N_{2}} \mathbf {volt} }$

ಇದರಲ್ಲಿ,${\displaystyle \phi _{m}}$ = ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯದ ಆಯಸ್ಕಾ೦ತಿಯ ಪ್ರವಾಹಕ ,${\displaystyle \mathbf {Wb} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {N_{1}} }$ = ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪಾರದರ್ಶಕದ ಸುರುಳಿಗಳು

${\displaystyle \mathbf {N_{2}} }$ = ದ್ವಿತೀಯ ಪಾರದರ್ಶಕದ ಸುರುಳಿಗಳು

${\displaystyle \mathbf {f} }$ = ವಿದ್ಯುತ್ ಪರ್ಯಾಯ ಪ್ರವಾಹದ ಆವರ್ತನ ಸಂಖ್ಯೆ ,${\displaystyle \mathbf {Hz} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {E_{1}} }$ = ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪಾರದರ್ಶಕದ ಇ.ಎಮ್.ಎಫ್ ,${\displaystyle \mathbf {volt} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {E_{2}} }$ = ದ್ವಿತೀಯ ಪಾರದರ್ಶಕದ ಇ.ಎಮ್.ಎಫ್ ,${\displaystyle \mathbf {volt} }$ ನಲ್ಲಿ

ಎ.ಎಮ್.ಎಫ್ ಅ೦ದರೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರೇರಣ ಬಲ

ವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿವರ್ತಕದ ಪ್ರಮಾಣಗಳು:-

>>ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರೇರಣ ಬಲ ಪ್ರಮಾಣ${\displaystyle {\frac {\mathbf {E_{2}} }{\mathbf {E_{1}} }}}$ = ${\displaystyle {\frac {\mathbf {N_{2}} }{\mathbf {N_{1}} }}}$ = ${\displaystyle \mathbf {k} }$

ಇಲ್ಲಿ, ${\displaystyle \mathbf {k} }$ = ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಪ್ರಮಾಣ

>>ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರಮಾಣ ${\displaystyle {\frac {\mathbf {V_{2}} }{\mathbf {V_{1}} }}}$ = ${\displaystyle {\frac {\mathbf {I_{!}} }{\mathbf {I_{2}} }}}$ = ${\displaystyle \mathbf {k} }$

೧)ನಷ್ಟಗಳು ಶೂನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

೨)ಪಾರದರ್ಶಕದ ಸುರುಳಿಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ ವಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಗಳು ಶೂನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

೩)ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಗುಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.

೪)ಆಯಸ್ಕಾ೦ತಿಯ ಪ್ರವಾಹಕವು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಜಾಗದಿ೦ದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ, ಅ೦ದರೆ ಎಲ್ಲ ಆಯಸ್ಕಾ೦ತಿಯ ಪ್ರವಾಹಕವು ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದರಲ್ಲಿ ೨ ಬಗೆಯ ನಷ್ಟಗಳು ಇರುತ್ತವೆ-

ಕಬ್ಬಿಣದ ನಷ್ಟಗಳು

ಕಬ್ಬಿಣದ ನಷ್ಟಗಳು = ಹಿಸ್ಟೆರಿಸಿಸ್ ನಷ್ಟ + ಎಡ್ಡಿ ವಿದ್ಯುತ್ ನಷ್ಟ

${\displaystyle \mathbf {P_{i}} =\mathbf {K_{h}} \mathbf {B_{m}} ^{1.67}\mathbf {f} \mathbf {V} +\mathbf {K_{e}} \mathbf {B_{m}} ^{2}\mathbf {f} ^{2}\mathbf {t} ^{2}}$ ${\displaystyle \mathbf {watt} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {K_{h}} }$ = ಹಿಸ್ಟೆರಿಸಿಸ್ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ

${\displaystyle \mathbf {B_{m}} }$ = ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಯಸ್ಕಾ೦ತಿಯ ಪ್ರವಾಹದ ಒತ್ತಡ

${\displaystyle \mathbf {f} }$ = ವಿದ್ಯುತ್ ಪರ್ಯಾಯ ಪ್ರವಾಹದ ಆವರ್ತನ ಸಂಖ್ಯೆ

${\displaystyle \mathbf {V} }$ = ವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿವರ್ತಕ ಕೋರ್ ನ ಘನಪರಿಮಾಣ

${\displaystyle \mathbf {K_{e}} }$ = ಎಡ್ಡಿ ವಿದ್ಯುತ್ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ

${\displaystyle \mathbf {t} }$ = ಕಬ್ಬಿಣದ ದಪ್ಪ

ತಾಮ್ರದ ನಷ್ಟಗಳು

${\displaystyle \mathbf {P_{cu}} =\mathbf {I_{1}} ^{2}\mathbf {R_{1}} +\mathbf {I_{2}} ^{2}\mathbf {R_{2}} }$ ${\displaystyle \mathbf {watt} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {I_{1}} }$ = ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪಾರದರ್ಶಕದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ವಿದ್ಯುತ್, ${\displaystyle \mathbf {A} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {I_{2}} }$ = ದ್ವಿತೀಯ ಪಾರದರ್ಶಕದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ವಿದ್ಯುತ್, ${\displaystyle \mathbf {A} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {R_{1}} }$ = ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪಾರದರ್ಶಕದ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿರೋಧಿಸುವ ಶಕ್ತಿ, ${\displaystyle \mathbf {ohm} }$ ನಲ್ಲಿ

${\displaystyle \mathbf {R_{2}} }$ = ದ್ವಿತಿಯ ಪಾರದರ್ಶಕದ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿರೋಧಿಸುವ ಶಕ್ತಿ, ${\displaystyle \mathbf {ohm} }$ ನಲ್ಲಿ

ವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿವರ್ತಕದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ

ಹೊರಗೆ ಬರುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ = ಒಳಗೆ ಹೊಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ - ಒಟ್ಟು ನಷ್ಟಗಳು

ಒಳಗೆ ಹೊಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ = ಹೊರಗೆ ಹೊಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ + ಒಟ್ಟು ನಷ್ಟಗಳು

ಈಗ, ಒಳಗೆ ಹೊಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ = ${\displaystyle \mathbf {P_{in}} }$

ಹೊರಗೆ ಹೊಗುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ = ${\displaystyle \mathbf {P_{out}} }$

ತಾಮ್ರದ ನಷ್ಟಗಳು = ${\displaystyle \mathbf {P_{cu}} }$

ಕಬ್ಬಿಣದ ನಷ್ಟಗಳು = ${\displaystyle \mathbf {P_{i}} }$

ಒಟ್ಟು ನಷ್ಟಗಳು= ${\displaystyle \mathbf {P_{i}} }$ + ${\displaystyle \mathbf {P_{cu}} }$

ಆದ್ದರಿ೦ದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ,

${\displaystyle \eta ={\frac {\mathbf {P_{out}} }{\mathbf {P_{in}} }}={\frac {\mathbf {P_{out}} }{\mathbf {P_{out}} +\mathbf {P_{i}} +\mathbf {P_{cu}} }}}$