Endezyariya elektrîkê
Endezyarîya elektrîkê têkilî hilberandin, ragihandin û belavkirina enerjîya elektrîkê ye. hemû cîhaz û amûrên ku bi elektrîkê dixebitin, beşdarî endezyarîya elektrîkê dibin. Endezyarên elektrîkê, sêwirandin, hilberandin û testên cîhazên elektrîkê jî çêdikin.
Dîrok
Dîroka Elektrîkê Kurt
Endezyarîya elektrîkê di sedsala 17emîn de dest pê kir. Bi xebata Alessandro Volta pîlê xwe sewirand û navê xwe da li ser. Piştî sedsala 17emîn, xebatên elektrîkê hat perisandin. Thomas Edison dest bi belavkirina elektrîkê kir. Bi xwe dîzayn kir û lambe hilberand . pergala HR(Herîka Rast-direct current) jî keşfa wî bû. Lê belê sîstema HR pir zehmetî û biha bu. Bi wî, ew rind tê zanin ku HR nayê vegûherîn. Ji bo vî dijwarî, Nikola Tesla sewirand RP(alternative current). Ew wek şoreşa elektrîk bû; sîstema RP raserî bû.
| Dîroka Elektrîk ê Kurt | ||
|---|---|---|
| Sal | Çêbûn | Kiryar |
| 600 BC | Elektrîkê statîk hat vedîtin | Thales |
| 1600 | Karkirinê elektromagnetîzm destpêkir | William Gilbert |
| 1800 | Bataryayê pêşîn hat çêkirin | Allessandro Volta |
| 1825 | Têkîlîyê navbera magnetîzm û herîk hat vedîtin | Andre Ampere |
| 1827 | Qanûnê Ohm hat derxistin | George Ohm |
| 1831 | Qanûnê Faraday hat derxistin | Michael Faraday |
| 1864 | Tevkêşeyê Maxwell hat derxistin | James Clerk Maxwell |
| 1873 | Motor û generatorê elektrîk hat çêkirin | Zenobe Thoephile Gramme |
| 1879 | Lambe hat çêkirin | Thomas Edison |
| 1882 | Santralê elektrîk hat çêkirin Generatorê HR(Herîka Rast) hat karkirin | Thomas Edison |
| 1884 | Motorê HR hat çêkirin | Frank J. Sprague |
| 1885 | Transformator hat çêkirin | William Stanley |
| 1888 | Sîstema fazê hat derxistin û HA(Herîka Alternatîf) hat vedîtin. | Nikola Tesla |
| 1889 | Li DYA, sîstema ragihandinê yek-faz ê HA hat sazkirin | DYA |
| 1891 | Li Elmanya, sîstema ragihandinê sê-faz ê HA hat sazkirin | Elmanya |
| 1893 | Li DYA, sîstema ragihandinê sê-faz ê HA hat sazkirin | DYA |
Beşên Endezyarîyê Elektrîk
- Makîneyên Elektrîk
- Tesîsên Elektrîkê
- Ronahîkirin(înglîzî: Lighting)
- Hêza Elektronîkê (înglîzî: Power electronics)
- Otomasyon û Kontrol