Lekî
Lekî ⓘ zaravayekî zimanê Kurdî ye. Her çiqas nêzikê Kirmaşanî be jî Lekî li bi Kurdî re têkildare. Herêmên Başurê Kurdistan, Lekistan, Loristan, Îlam, Pahla û Hemedan ji aliyê kurdên Şiî (Feylî) tê axavtin. Belê Kurdnas Mehrdad Izady bawer dike ku lek şaxeke êla Kurdên bû ye.
Lekî | ||
---|---|---|
Lekî | ||
Welatên lê tê axaftin | Îran Îraq | |
Herêm | Lekistan Kirmaşan Dilêman Parêzgeha Diyala | |
Axiverên zimanê zikmakî | 1.000.000 | |
Malbata zimanî | Zimanên hind û ewropî | |
Şiklê kevn | ||
Kodên zimanî | ||
ISO 639-3 | lki |
Çend hav êl (eşîr) li Deşta Germiyan û li Tirkiyeyê (Enqere/Haymana), li Bakurê Kurdistanê bi navên Şêxbizin, Hemewend hwd hene, ev jî bi zaravayê Lekî diaxivin.
Lekî ligel zaraveyên kurdî yên din û îngilîzî
Lekî | Feylî | Kirmaşanî | Soranî | Kurmancî | Hewramî | Zazakî | Îngilîzî |
---|---|---|---|---|---|---|---|
wehar, vihar | wehar | wehar | behar, wehar | bihar, behar | wehar | wisar, wesar | spring |
tawsan ,birêjan | tawsan | tawsan | hawîn, hamîn, tawsan | havîn | hamna, hamîn | amnan, hamnan | summer |
payîz , malejêr | payîz | payîz | payîz | pehîz, payîz | payîz | payîz | fall |
varan, waran, veşt | waran | waran | baran, waran, verişt | baran | waran | varan | rain |
çem | çew/çaw | çew/çaw | çaw | çav | çem | çim | eye |
dit, afiret | düet | düet | kiç | keç, dot | kinaçe | kêna, kêneke | girl |
koir | kurr | kurr | kurr | kur, law | kur | laj | boy |
gurdale , viłk | gurdale | gurdale | gurdale, gurçîle | gurçik | - | gurçike, velke | kidney |
rîwar, rêvêar | rêwêar | rêwêar | rêbwar | rêwî | rawyer,raywan | raywan | stranger |
ayîl | minal | minał | mindał | zarok | zaro,zawle,zarole | eyel | child |
wijim | xwem | xwem | xom | ez bi xwe | wêm | ez bi xo | myself |
minîj , minîş,minîc | minîş | minîş | minîş | ez jî / min jî | minîş | ez zî, mi zî | me too |
ketin | keftin | keftin | kewtin | ketin | kewtey | kewtene | to fall |
aîtin, aîştin | xistin | xistin | hawêştin | avêtin | shanaî | eştene | to throw |
(mi) hetim | (mi) hatim | (min) hatim | (min) hatim | ez hatim | (min) amany m | ez ameya | I came |
(mi) merim/mexwim | (mi) xwem/xwerim | (min) xwem/dixwem | (min) exwem/dexom | ez dixwim | min meweru | ez wena | I eat |
(mi) nanim hward | (mi) nan xwardim | (min) nan xwardim | (min) nanim xward | min nan xwar | (min) nanm ward | mi nan werd | I ate the meal |
(mi) nane merim/mexwim | (mi) nan xwem | (min) nan exwem | (min) nan dexwim | ez nan dixwim | (min) nan mewerû | ez nan wena | <I am eating the meal |
(mi) nanme mehward | (mi) nan xwardisim | (min) nan exwardim | (min) nanim dexward | min nan dixwar | - | mi nan werdîn | I was eating the meal |
(mi) hetime | (mi) hatime | (min) hatime | (min) hatûme | ez hatime | - | ez ameya | I have come |
(mi) hetüm | (mi) hatüm | (min) hatüm | (min) hatibûm | ez hatibûm | - | ez ameybîya | I had come |
Rengên lekî
Lekî | Kurmancî | Zazakî | Îngilîzî |
---|---|---|---|
ispê, çermê | spî | sipî | white |
reş, sê | reş | sîya | black |
kaw | şîn | kewe, kiho | blue |
soêr | sor | sûr | red |
sioz | kesk | sewz, hewz, kesk | green |
hoîl, qehveyî | qehweyî | qeweyî | brown |
xakî | gewr | gewr | grey |
zerd | zer | zerd | yellow |
Mangên lekî
Mangê lekî |
---|
pence |
mêrêan |
gakoir |
agranî |
mirdał |
male jêr |
male jêr doimaêne |
tül tekin |
mange sêe |
niorûj |
xake lêe |
mang êd |
Devokên lekî
- Biranewenî: li Bakurê Loristanê tê axaftin.
- Şêx bizinkî: li Bakurê Kurdistan û Tirkiyeyê tê axaftin.
- Harsînî: li navçeya Harsîn, mintika navbera Kirmaşan û Loristan de tê axaftin.
- Silaxûrî: li başurê Hemedanê, li herêma Silaxûr an jê re Lekistan jî dibêjin, tê axaftin.
Lekî navê zimanê lekan e.
Dengnasî
Alfabe
Peyvnasî
Rêziman
Mînakên hevokan
Wêjeya lekî
Têkildar
Çavkanî
Çavkanî
Giredayîne derve
- Lakestan.ir (Lekî) Girêdana arşîvê 2016-10-27 li ser Wayback Machine
- Kurdehaymane.com Tirkî (Romîkî) Girêdana arşîvê 2007-04-09 li ser Wayback Machine
🔥 Top keywords: DestpêkTaybet:Guhertinên dawîTaybet:LêgerînÇarşema SorWîkîpediya:Portala komêZoravaŞerê Cîhanî yê DuyemWîkîpediya:Derbarê Wîkîpediyayê deLîsteya navên kurdîAlîkarî:NaverokXola Nayab a KurdistanêPortal:Bûyerên rojaneŞadiyanPortal:NaverokWîkîpediyaBuse MeralWîkîpediya:Gavên pêşîBakurê KurdistanêŞêx EbdurehîmIdrissa DiarraBangûyîAgirîKurdistanWîkîpediya:FerexetnameSerhedKurdHevsengiya germahiya cîhanêZimanê kurdîXinûsGotûbêja bikarhêner:MidealWîkîpediya:DîwanMac OS XAwat BokanîAmedTirkiyeDîroka KurdistanêTaybet:MyTalkBikarhêner:Baran RuciyarÇarşema Reş