Brasil

Lumbard ucidentalQuest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

El Brasil (parnonzia in del portoghes brasilian: [braˈziu̯]), nomm offizial República Federativa do Brasil, a l’è ona nazion in de l’America del Sud. L’è el paes quell de cinch al mond per grandezza (8.514.876 km2, el 47% del continent) e per popolazion (206.081.432 abitant del ann 2016). L’è l’unegh paes de l’America dova el Portoghes l’è la lengua offiziala e el pussee grand pais al mond de lengua portoghesa; el Brasil l’è però vun di nazion pussee multiculturaj e cont la maggior diversidàa etnega, resultaa de cinch secoj de immigrazion e meticciaa (miscigenação).

Brasil
Brasil - BanderaBrasil - Stema
(detai)
Brasil - Localizazion
Brasil - Localizazion
Daits aministrativ
Nom intreg
Nom ofiçalRepública Federativa do Brasil, République fédérative du Brésil, Federative Republic of Brazil e Brazílska federatívna republika
Lengue ofiçailèngua portoghéza
CapitalaBrasilia
Politega
Forma de govern
Capo de StatLuiz Inácio Lula da Silva
Capo de GovernLuiz Inácio Lula da Silva
Superfix
Totala8 515 767 km²
Popolazion
Totala203 062 512 ab.(1º agost 2022)
Densitaa23.85 ab./km²
Jeografia
ContinentAmerica del Süd
ConfinArgentina, Bulivia, Gujana Francesa, Gujana, Paraguay, Perù, Suriname, Uruguay, Venezuela, Culumbia e Frància
Fus orariUTC-2
Economia
Valudareal braziłian
PIL (nominal)1 649 622,97 milion de USD (2021)
Varie
Codex ISO 3166BR, BRA, 076
TLD.br
Prefiss tel.+55
Sigla autom.BR
Inn nazionalInn nazzional brasilian
Evoluzion storega
Proclamazion7 settember 1822
 

El Brasil l’è delimitaa a est de l’Ocean Atlantegh, cont on litoral de 7.491 km, e el confina cont l’Uruguay, l’Argentina, el Paraguay, la Bolivia, el Perù, la Colombia, el Venezuela, la Guyana, el Suriname, e la Francia (Guyana Francesa). Hinn territori brasilian anca di arcipelagh in de l’Atlantegh: el Arcipelagh de São Pedro e São Paulo, l'Atol das Rocas, Fernando de Noronha (l’unegh abitaa), e Trindade e Martim Vaz.

El Brasil a l’è ona republega federala e presidenziala, definida in la Costituzion del 1988; el president, del 31 de agost del 2016, l’è el Michel Temer. El Brasil l’è formaa de 26 staa federaj e on distrett federal. La capital l’è Brasília, in del center del paes, fada su del 1960.

La storia del Brasil d’incoeu la scomincia del 1500, quand ona flotta portoghesa, comandada del Pedro Álvares Cabral, andaa foeura de la rotta per l’Africa e l’India, el arriva in sul litoral de Bahia. El primm nomm offizial daa al Brasil l’è Terra da Santa Cruz, ma el nomm popolar l’era Terra do Pau-Brasil (Terra del Verzin, ona pianta (Caesalpinia echinata) cont legn pregiaa), del qual el vegn su el nomm Brasil. A partì de la metàa del secol quell de sedes i Portoghes fann su insediament e latifond per la coltivazion de la canna de zuccher, del cacao, e del caffè, e l’estrazion de l’or, e per lavorà deporten s’ciav de l’Africa. Del 1808 la cort portoghesa de la regina Maria I, per fuggì a i guerr napoleonegh, la sposta la capital de l’imper de Lisbona a Rio de Janeiro; quand del ann 1822 la cort la retorna in Portogall e el Brasil torna a vess domà ona colonia, i brasilian protesten e el prinzepp reggent Pedro de Alcântara, cressuu anca luu in del Brasil, el proclama l’independenza del paes el 7 de settember de 1822; el 1 de december l’è incoronà imperadô de l’Imper del Brasil. Domà del 1888 i s’ciav devegnen person liber e del 1889 on colp de staa militar el proclama la Republega.

Geografia

Carta topografega del Brasil

El territori del Brasil l’è traversaa de l’Equador e del Tropegh del Capricorn; el paes el occupa ona vasta area in su la costa orientala de l’America del Sud e la pupart de l’intern del continent; el confina cont tucc i alter nazion sudamerican foeura del Cile e de l’Ecuador. Per la sò estension e soratutt per i sò tant zonn geografegh e climategh different, el Brasil l’è on paes geograficament divers e quell al mond cont la maggior biodiversidàa de flora e fauna.

El Brasil l’è el paes quell de cinch al mond per grandezza, dree de la Russia, del Canada, de la Cina e di Staa Unii. L’area total del territori brasilian l’è de 8.515.767,049 chilometer quadraa (km2), di quaj 55.455 hinn acqua. El territori l’è dividuu intra quatter zonn d’orari: UTC-2 in di isol atlantegh; UTC-3, l’orari “offizial” in la pupart del paes (tucc i staa di region Nordeste, Sudeste, e Sul, e Goiás, Pará, Amapá, e el Distrett Federal); UTC-4 in di staa de Mato Grosso, Mato Grosso do Sul, Rondônia, Roraima, e la pupart de Amazonas; UTC-5 in del staa de l’Acre e in del sudovest de Amazonas.

Suddivision

La Foresta Amazzonega la occupa el 49,29% del Brasil.

El Brasil l’è formaa de 26 staa e on distrett federal, ciamaa tucc insema “unidàa federativ”. I unidàa federativ a hinn mettuu insema in cinch grand region statistegh e per ona gestion de politegh pubblegh de interess comun a tucc i staa de on’area. I unidàa federativ cont i sò capitaj a hinn:

Popolazion

El Brasil l’è el paes quell de cinch al mond per populazion, dree de la Cina, de l’India, di Staa Unii e de l’Indonesia. La pupart di abitant la viv in di cittàa e la pupart l’è concentrada in su la costa de l’Est, del Sudest, e del Sud o in di montagn visin; al contrari, i dò region del Centro-Ovest e del Nord che hinn el 64% del territori del paes, gh’hann domà el 15% di sò abitant. San Paol l’è la cittàa pussee granda, center de on’area metropolidana cont pussee de 20 million de abitant; alter intra i cittàa pussee important a hinn Rio de Janeiro, Belo Horizonte, Recife, Brasília, Porto Alegre, Salvador, Curitiba, Belém e Manaus.

San Paol, cittàa pussee granda del Brasil.

La composizion etnega del Brasil l’è varia, resultaa de secoj de meticciaa intra portoghes, indigen, african, e, de la fin del Vottcent, immigraa de l’Europa, de l’Asia, o del Medi Orient. El 20% de la popolazion la gh’ha origen taliana, la pupart del qual del Venet, del Trentin, o del Friul; la cittàa de San Paol la gh’ha pussee abitant de origen taliana che Roma, la cittàa pussee granda d’Italia.

Religion

Politega

Cultura

Varda anca


 
I stat de l'America del Sud
Argentina | Bolivia | Brasil | Cile | Colombia | Ecuador | Guyana | Paraguay | Perù | Suriname | Uruguay