Босански Пашалак

По погубувањето на кралот Стефан Томашевиќ во 1463 година, централниот дел на Кралство Босна бил претворен во Босански санџак. Војводството Херцеговина било освоено во 1483 година.

Основање

Во 1580 година, Ферхад-паша Соколовиќ станал првиот гувернер на Босанскиот пашалак, како бејлербеј (исто така наречен „паша“).^[6] Босанскиот пашалак ги вклучувал Босанскиот санџак (централна провинција), Херцеговинскиот санџак, Вучитрнскиот Санџак, Призренскиот Санџак, Клишки Санџак, Крчки Санџак и Пакарачки Санџак.

Османлиските војни во Европа продолжиле во текот на целиот период, а покраината го достигнала својот територијален врв во 1683 година.

Пад

Големата турска војна која завршила со отомански пораз во 1699 година довела до значително намалување на територијата на пашалакот, губејќи ги сите славонски пашалаци („Пожешки санџак“ и „Пакрачки санџак“), санџакот Лика и големите делови на далматинскиот брег од санџаците Клиса и Херцеговина. Пашалакот изгубил три санџаци и го потиснал еден (санџакот Бихаќка): по Договорот од Карловци, покраината била намалена на четири санџаци (од нив три биле намалени по големина) и дванаесет капетании. Пред Договорот од Пожаревац, биле формирани уште 28 воени капетании, повеќе од половина по должината на границата. Овој вид на интензивна воена администрација одговарала на Австриската воена граница од другата страна на истата граница. Во 1703 година седиштето на пашата било преместено од Сараево во Травник, бидејќи Сараево бил уништен од пожар во војната; седиштето било пренесено повторно во Сараево во 1850 година.

Босанско востание

На почетокот на XIX век, Босна била една од најмалку развиените и поавтономни покраини на рамките на Отоманското Царство.^[7] Во 1831 година, босанскиот капудан Хусеин Градашевиќ, по состанокот во Тузла со босанските аристократи од 20 јануари до 5 февруари, го окупирал Травник, барајќи автономија и воени реформи во Босна.^[1] На крајот, искористувајќи ги ривалитетите меѓу беговите и капуданите, големиот везир успеал да ги оддели херцеговинските сили, предводени од Али-паша Ризванбеговиќ, од оние на Градашевиќ. Бунтот бил разбиен и во 1833 година бил создаден нов Херцеговински пашалак од јужниот дел на Босанскиот пашалак и му бил даден на Али-паша Ризванбеговиќ како награда за неговиот придонес во задушувањето на востанието. Овој нов ентитет траел само неколку години: по смртта на Ризванбеговиќ, тој бил вклучен во составот на Босанскиот пашалак.

Босанскиот пашалак бил еден од првите османлиски провинции што станал вилает по административната реформа во 1865 година, а до 1867 година бил реформиран во Босански вилает.^[8]

Административни поделби

Престолнини

Главниот град на Босанскиот пашалак се преселил неколку пати:

• Травник (1553; 1697–1833; 1839 / 40–1851) ^[11]
• Бања Лука (Бањалука или Баналука) (1553–1638) ^[12]
• Сараево (Сарај Босна) (1639–1697;^[13] 1833–1839 / 40;^[14][15] 1851–1878)

Гувернери

• Сари Сулејман-паша
• Осман Градашевиќ
• Абаза Мехмед паша
• Хасан Предојевиќ
• Хусеин Градашевиќ
• Хусеин Боjаниќ
• Али-паша Ризванбеговиќ
• Мехмед-бег Куленовиќ
• Бекир Паша (1800–01)