Македонски претседателски избори (2024)

Според македонските закони, кандидатот за претседател можел да победи во прв круг доколку освоел над 50% од гласовите на сите регистрирани гласачи во избирачкиот список. Доколку ова не се случи, се одржува втор круг на избори, во кој се натпреваруваат двата кандидати со најмногу гласови од првиот круг. Одзивот во вториот круг треба да биде над 40% за гласањето да се смета за важечко.^[2]

Доколку и во вториот круг на гласање ниту еден од кандидатите не го добил потребното мнозинство гласови, се повторува целата изборна постапка.^[2]

Според Уставот, претседателскиот кандидат треба да има над 40 години и да биде жител на државата најмалку 10 од последните 15 години. Еден мандат на претседателот трае 5 години, а најмногу еден претседател може да биде на должноста два мандати.^[2]

Карактеристично за овие избори е што тие наместо во недела, се спроведиле во среда, ден што Владата го прогласил како неработен. Исто така, овие избори се поклопиле со изборите за пратеници, а идентификацијата на гласачите повторно била со апарати за биометриска идентификација.^[3]

За изборите за претседател во Избирачкиот список биле запишани 1.814.317 избирачи. Дијаспората, затворениците, лицата во старските домови, болните и изнемоштените лица гласале ден пред изборите односно во вторник на 23 април.

Во дијаспората се спровело гласање во дипломатските претставништва и конзуларни канцеларии во Абу Даби, Белград, Берлин, Берн, Бон, Брисел, Вашингтон, Венеција, Виена, Детроит, Загреб, Канбера, Копехаген, Лондон, Љубљана, Минхен, Мелбурн, Њујорк, Осло, Париз, Прага, Рим, Стокхолм, Торонто, Хаг, Чикаго, Анкара, Варшава, Мадрид, Пекинг и Софија.

Кандидат за претседател на Републиката можат да предложат најмалку 10.000 избирачи или најмалку 30 пратеници.

ВМРО-ДПМНЕ на партиската конвенција во Скопје за свој претседателски кандидат ја избрале професорката Гордана Силјановска-Давкова. Таа ја добила довербата на 444 од присутните 448 делегати, друг кандидат немало. Силјановска-Давкова била кандидат на ВМРО-ДПМНЕ и на претходните избори во 2019 година. СДСМ на свој конгрес ја потврдиле кандидатурата за втор мандат за претседател на Стево Пендаровски.

Кандидати во прв круг

Кандидат, години, политичка партија			Поддржан од		Бр.	Политички позиции	Објавена кандидатура	Начин на кандидатура
Стево Пендаровски (61) Независен				СДСМ	1	Советник за национална безбедност (2001–2004) Претседател на Државната изборна комисија (2004–2005) Советник за национална безбедност и надворешна политика (2005–2009) Пратеник во Собранието на РМ (2016–2019) Претседател на РМ (2019–2024)	28 февруари[4]	10.000 потписи
				ЛДП
				ДОМ
				НСДП
				ПДТ
				ВМРО-НП
				ПОПГМ
				СРМ
Гордана Силјановска-Давкова (70) Независна				ВМРО-ДПМНЕ	2	Член на Уставна комисија на Собранието на РМ (1990–1992) Министер без ресор (1992–1994) Пратеничка во Собранието на РМ (2020–2024)	22 февруари[5]	30 пратеници
				СПМ
Стевчо Јакимовски (63) ГРОМ				ГРОМ	3	Градоначалник на Општина Карпош (2000–2003) Министер за економија (2004–2004) Министер за труд и социјална политика (2004–2006) Градоначалник на Општина Карпош (2009–2017; 2021–денес)	21 февруари[6]	10.000 потписи
				Интегра
Бујар Османи (44) ДУИ				ДУИ	4	Министер за здравство (2008–2011) Вицепремиер задолжен за европски прашања (2017–2020) Министер за надворешни работи (2020–2024)	22 февруари[7]	10.000 потписи
Билјана Ванковска (64) Независна				Левица	5	Нема (професорка на Филозофскиот факултет во Скопје)	7 февруари[8]	10.000 потписи
Арбен Таравари (51) Алијанса за Албанците				АА	6	Министер за здравство (2017–2017) Градоначалник на Општина Гостивар (2017–денес)	15 февруари[9]	10.000 потписи
				Беса
				Алтернатива
				Демократско движење
Максим Димитриевски (48) ЗНАМ				ЗНАМ	7	Претседател на совет на Општина Куманово (2012–2016) Пратеник во Собранието на РМ (2016–2017) Градоначалник на Општина Куманово (2017–денес)	22 февруари[10]	10.000 потписи

Кандидати кои не успеале да ги соберат потребните потписи

Кандидати кои се повлекле од претседателската трка

Интервјуа и емисии

Актуелниот претседател Стево Пендаровски и професорката Гордана Силјановска-Давкова своите програми ги претставувале на поголеми митинзи и средби со граѓани во големите градови и центри на општини, додека другите кандидати тоа го правеле на помали настани и средби, учествувале на отворени дискусии, конвенции, семинари и оддржувале голем број на прес-конференции. Кандидатите од албанската националност своите средби ги воделе најчесто во општините и населени места со значително албанско население.

Прв круг

Втор круг

Стево Пендаровски

Програма

Програмата на кандидатот Пендаровски била составена од пет клучни столба, односно Глас на граѓаните – заштитник на правата и слободите; Промотор на младите ранливите и маргинализираните заедници; Заштитник на демократијата и соработката меѓу заедниците во македонското општество; Борба за правна држава ослободена од кнаџите на организираниот криминал и корупција; Европска интеграција како двигател на целосната трансформација.^[19]

Кампања

Кампањата на Пендаровски за овие претседателските избори, во главно го содржела неговиот силен став и посветеност за патот кон евроинтеграцијата во секој аспект, како и ветувањето дека тој и понатаму би бил претседател кој својот мандат ќе го завршува без дамка, и дека доколку граѓаните го изберат повторно, тој и понатаму би бил претседател на сите граѓани, без исклучок.^[20]

За разлика од минатите претседателски избори, оваа кампања ја водел со посмирена динамика. Пендаровски за главен противкандидат ја сметал професорката Гордана Силјановска-Давкова, па со тоа и кампањата била насочена најмногу пртоив неа.^[20]

Клучни изјави

• Република Македонија нема друг пат, да не си прави никој илузии, освен европскиот интегративен и затоа, со сите наши ресурси, мораме да се движиме забрзано натаму.
• Не се согласувам претседателот на државата да се избира во собранието затоа што со сегашните надлежности кои извираат од директниот избор од граѓаните, тој има многу поголема морална сила и поткрепа.

Поддржувачи

Пендаровски бил поддржан од својата матична партија СДСМ, министрите, пратениците и градоначалниците од СДСМ како и поранешните премиери на Македонија од редовите на СДСМ, Зоран Заев и Владо Бучковски, но не и основачот на СДСМ и поранешен претседател на Република Македонија, Бранко Црвенковски, кој останал неутрален. Пендаровски бил поддржан и од партиите кои биле дел од коалицијата предводена од СДСМ, како ЛДП, НСДП, ВМРО-НП, ПДТ, СРМ, ДОМ, ПОПГМ, ПДПР, ССМ и други.

Пендаровски не ја добил поддршката од политичката партија ДУИ во првиот круг, кого го поддржале во изборите во 2019 година и биле дел од владата предводена од СДСМ.

Гордана Силјановска-Давкова

Програма

Гордана Силјановска-Давкова својата кампања ја водела под мотото „да ја направиме Македонија повторно горда“, па и програмата се насочила кон таа тематика. Силјановска-Давкова својата програма ја поделила на неколку подтеми, а најмногу внимание посветила на владеење на правото, надворешната политика и односи со соседните држави, дипломатијата, безбедноста и одбраната на државата, животната средина, дијаспората и културата.^[21]

Во делот за владеење на правото, професорката предложила враќање на практиката на отворени канцеларии и директен контакт со граѓаните, вклучително и можност за поднесување на граѓански иницијативи и петиции. Повеќе обраќања пред пратениците, со цел градење на национален консензус за важни прашања. Предложила употреба на вето за подобрување на квалитетот на законите, не како израз на претседателска сила, туку за заштита на Уставот и правата на граѓаните. Ја истакнала важноста на консултации и сигурни гаранции пред давање на мандат за формирање на влада, како и конструктивни односи со владата и реакција во случај на кршење на Уставот.^[21]

Силјановска-Давкова најавила создавање на експертски тим за обезбедување на транспарентност и отчетност во преговорите со Европската Унија, како и барање за влез во единствениот пазар. Покрај тоа се залага за иницирање постапки за пристап до европските фондови и усогласување со стандардите на Организацијата за економска соработка и развој. Во однос на европската интеграција ја нагласува потребата за заштита на македонскиот идентитет и интегритет, како и за спроведување на промени според копенхагенските критериуми, без измени на Уставот.^[21]

Во однос на безбедноста, се залагала за проактивната улога на Советот за безбедност, потребата за центар за извонредност за жени, мир и безбедност, како и соработка со НАТО за промоција на улогата на жените во безбедносните и одбранбените системи, прецизирање на условите за промоција во АРМ и обезбедување на тренинзи за реинтеграција на војниците во цивилната служба, како и поставувањето на воени аташе во македонските дипломатско-конзуларни претставништва.^[21]

Во однос на дипломатијата, Силјановска-Давкова најавила целосна професионализација на дипломатската служба, како и влез на македонските дипломати во меѓународните организации, потоа разработка на централен конзуларен центар за координирање на конзуларните активности и заштита на интересите на македонските граѓани низ светот и кампања за лобирање за непостојан член во Советот за безбедност.^[21]

Силјановска-Давкова најавила на подобрување на односот кон ромската заедница и лицата со попреченост, воведување на позиција во Кабинетот – советник за млади, формирање Форум за млади под покровителство на претседателот и формирање на меѓународна школа за лидери.^[21]

Во однос на дијаспората, Гордана најавила формирање на национален совет за соработка со дијаспората, македонски бизнис хаб, како и годишна меѓународна конференција и инвестициски форум.^[21]

Кампања

Предизборната кампања на кандидатката Силјановска-Давкова помалку наликува на кампања за парламентарни избори, на која најчесто, наместо кандидатката за претседателка на државата, на собирите и средбите со граѓаните, главен промотор на нејзината кампања бил претседателот на партијата, Христијан Мицкоски. И кампањата на кандидатката Силјановска Давкова се водела против, или во натпревар со противкандидатот Пендаровски, како и на претходните избори, и покрај другите кандидати.^[20]

Клучни изјави

• Уставните измени не се гаранција за брзо чекорење кон ЕУ, ниту за почит, а уште помалку за самопочит.
• Ќе дојде одговорен претседател, ќе дојде одговорен парламент што ќе ја почитува опозицијата и државнички ќе се однесува, ќе дојде нов состав на Уставен суд што ќе го брани уставот. Тогаш ние еден ден со една уставна промена, важна, ќе го заштитиме името со клаузула за непроменливост.

Поддржувачи

Сите пратеници и градоначалници од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, како и голем број на поранешни функционери, меѓу нив и четвртиот претседател на Македонија, Ѓорге Иванов, веднаш ја поддржале кандидатурата на Силјановска-Давкова, додека поранешниот премиер и претседател на ВМРО-ДПМНЕ, Никола Груевски останал неутрален. Од друга страна пак, првиот претседател и основач на ВМРО-ДПМНЕ, Љупчо Георгиевски му дал поддршка на Стево Пендаровски.

Голем број на помали политички партии како Социјалистичка партија на Македонија, ДПСМ, ДНЕТ, ПОДЕМ, Нова либерална партија, Демократски сојуз, Глас за Македонија, МААК, СНСМ, ДСР, Роми обединети од Македонија и други, кои биле во коалиција со ВМРО-ДПМНЕ, дале поддршка на професорката Гордана Силјановска-Давкова.

Силјановска-Давкова била поддржана и од голем број пратеници и функционери од десничарско ориентирани партии во Европа, членови на Европската народна партија, како Маргарета Седерфелт, пратеник на шведскиот Риксдаг, која учествувала на некои од митинзите организирани од ВМРО-ДПМНЕ.

Стевчо Јакимовски

Програма

Како претседател на Република Македонија, Јакимовски би инсистирал на јакнење на позициите на државата во НАТО и почит кон македонските граѓани од страна на НАТО, како и стратешките партнери САД и ЕУ.^[22][23]

Јакимовски јасно би ставил до знаење дека за влезот во Европската унија би биле подготвени да чекаме најкасно до 2030 година, би ги направиле сите реформи кои се потребни, а доколку по 2030 година не би биле примени во ЕУ, не би се откажале од европскиот пат, но би барале сопствен пат за развој на Републиката, а пред сѐ за носење на инвестиции и за отворање на работни места.^[22][23]

Тој исто така би се залагал за јакнење на економската дипломатија, а во исто време би инсистирал Македонија да подготви проекти за најмалку 50 милијарди евра со коишто би се побарале директни странски инвестиции и нашите компании би се подготвиле да учестуваат во обновата на Украина.^[22][23]

Кампања

Кандидатот за претседател од редовите на ГРОМ, Стевчо Јакимовски, кој е и единствениот кандидат кој е на американската црна листа за корупција, водел кампања дека Македонија треба да има и други алтернативи, а не само Европската Унија.

Клучни изјави

• „СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ водат ноевска политика, односно главата им е ставена во песок и на заканите и уцените од Османи и Таравари никако не одговараат. Јас јавно ги прашувам дали ќе се одважат еднаш на овие уцени да одговорите со ваш одговор, а одговорот е дека ако има уцени за состав на Влада, ние ќе направиме широка коалиција меѓу ВМРО-ДПМНЕ, СДСМ и сите останати што сакаат да влезат во Влада.
• Ние треба да им кажеме, подготвени сме да чекаме до 2030-та година да чекаме влез во Европска Унија, нели влеземе до 2030-та година. Вие нема да бидете наш приоритет. Ние ќе тераме од тој пат нема да се откажуваме, но ние мораме да си бараме пат за развој на државата.

Поддржувачи

Стевчо Јакимовски како кандидат на ГРОМ, покрај од својата партија бил поддржан и од партиите Интегра и ПЦЕР со кој бил заедно во коалицијата „Храбро за Македонија“.

Бујар Османи

Програма

Кандидатот на Европскиот фронт, Бујар Османи се залагал за еднаква држава за сите, каде што и покрај ограничената моќ, како иден претседател би станес авторитет кој би ги обединил различните политички и етнички наративи и активен адвокат на правата на граѓаните, во борба против било која форма на дискриминација.^[24]

Османи се залагал изборот на претседател да се одвива во Собранието со двојно мнозинство, за партнерство и стратешки дијалог со САД, формирање на меѓународен одбор со САД, ЕУ и НАТО за сертифицирање на сите носители на јавни функции, зајакнување на Армијата согласно стандардите на НАТО, соодветното меѓународно етаблирање преку надворешната политика, задржувањето на младите, образованието и иновациите и зелената агенда.^[25]

Кампања

Кампањата на Османи за овие претседателски избори главно се состела од тоа што земјата немала друга алтернатива освен членството во Европската Унија и силно партнерство со САД. Според него, членството би се случило само со неговата политичка коалиција промовирајќи ја мултиетничноста на коалицијата,каде што биле застапени сите етнички заедници освен македонската. Кампањата ја водел главно во албанските средини.^[26]

Во јавните настапи настапувал со мотото „искуство, чесност и посветеност“, бидејќи, според него, додека ги вршел и врши државните функции, секогаш се придржува до овие постулати.

Клучни изјави

• За неколку дена ќе одлучите дали сме за интеграција или за изолација. вашиот глас не е само еднократен избор. Туку е инвестиција за иднината. Инвестиција која ќе изгради ѕид против овој одмаздољубив национализам, кој може да се постави кај нас за неколку дена
• Останува уште една последна тврдина на етничкиот монопол. Тврдината која нè загрижува сите и секогаш ни го дава тој сигнал дека се уште не е сè како што треба, сè уште нема еднакви можности за сите, таа е тврдината на првиот претседател

Поддржувачи

Бујар Османи како член на ДУИ бил поддржан од коалицијата „Европски Фронт“ предводена од ДУИ, која ги вклучувала и партиите Алијанса за Албанците (фракцијата на Зијадин Села), ДПА, ЕДП, НД, ДПТ, Унија на Ромите и БДС.

Билјана Ванковска

Програма

Најважните насоки во кои Ванковска би била ангажирана за време на вршењето на претседателската функција би биле: иницијативата за создавање Македонска платформа за обединување околу националните интереси, иницијатива за донесување на граѓански устав заснован на принципите на социјална правда, за ставање на крај на бинационалната држава и процсот на федерализација како и раскинувања на Преспанскиот договор и договорот за пријателство, добрососедство и соработка со Бугарија.^[27]

Во однос на надворешната политика, Ванковска била главен поборник за напуштање на членството во НАТО и преиспитување на политиката на асоцијација во ЕУ по секоја цена и прогласување воена неутралност и одржување на сопствен систем за самоодбрана согласно со повелбата на ОН. Од друга страна била главен застапник за приближување до земјите на БРИКС заради поголема економска соработка, барање на посматрачки статус во Движењето на неврзаните, поголема економска агилност во рамки на иницијативата Појас и пат, како и вклучување во глобалните еколошки иницијативи за заштита на животот на планетата.^[27]

Ванковска имала и иницијатива за поголемо вклучување на дијаспората во реализација на националните проекти за економски и технолошки развој како и мерки за јакнење на соработката со македонското и другите малцинства во соседните држави.^[27]

Како нов проект, Ванковска се залагала за доделување на посебни награди и признанија за најдобрите во повеќе области и категории на годишно ниво (најдобри студенти, научници, иноватори, земјоделци, уметници, спортисти), доделување на признанија на професионални групи и организации, како и посебно признание за борбата против корупцијата.^[27]

Кампања

Кандидатката Билјана Ванковска во својата изборна програма наведува дека доколку би била избрана за претседател на Република Македонија, ќе се води од неколку фундаментални принципи, кои произлегувале од заедничката нишка во која се преплетуваат патриотизмот и левата идеологија.

Клучни изјави

• Во државава сме доведени до ситуација на политика на уцена во која македонскиот народ и Македонецот се уценети од сите страни – од надвор го уценуваат и соседи и ЕУ и Америка, а дома Албанците.
• Прво што би направила е раскинување на договорот со Бугарија, како и отворање на уставна дебата и процедура за промена на целиот Устав, не „овде ќе закрпиме, овде ќе залепиме или ќе додадеме“, туку комплетно нов Устав.

Поддржувачи

Профсорката Билјана Ванковска како независен кандидат била поддржана од политичката партија Левица. Ванковска добила поддршка и од ирските европратеници Клер Дејли и Мик Волас.

Арбен Таравари

Програма

Изборната програма на Таравари се темелела на четири главни столба: интеграција со Европската Унија, безбедност, владеење на правото и консезуалната демократија.^[28]

Надборешната политика би се засновала на европски и прозападни вредности и стремеж кон зачленување на Македонија во Европската Унија најкасно до 2030 година. Таравари се залагал за излегување од иницијативата Отворен Балкан, а бил застапник на имплементација на Преспанскиот договор и договорот за пријателство, добрососедство и соработка со Бугарија.^[28]

Таравари се залагал за обезбедување на стабилен буџет за одбрана на ниво од 2% од БДП, како и развој на нови капацитети и модернизација на силите во согласност со критериумите на НАТО. Бил застапник за зголемување на придонесот на Македонија во мировните мисии и операции на ЕУ во светот, јакнење на улогата на земјата во регионалните безбедносни структури, како и ставање на крај на енергетската зависност од Русија.^[28]

Како претседател на државата, Таравари би се борел против корупцијата на политичкиот систем, би превзел конкретни чекори за враќање на довербата на граѓаните во правосудниот систем и би ја заштитил консензуалната демократија, слободата на изразување и владеењето на правото во сите ситуации.^[28]

Кампања

Предизборната кампања на Таравари била насочена на силната поддршка на евроинтеграциите на Република Македонија, јасна определеност и поддршка на членството во НАТО, со ветувања за уредување на правниот систем,

Таравари ветил дека доколку стане претседател, би работел на излегување од иницијативата Отворен Балкан и на избирање претседател на државата во Собранието. Забележително во кампањата на Таравари било дека се натпреварувал со кандидатот на ДУИ и коалицијата „Европски фронт“, Бујар Османи.

Клучни изјави

• Европската интеграција останува главната работа за државата во овој период, а улогата на претседателот е да тежнее тој процес да се заврши побрзо.
• Останувам на ставот претседателот на државата да се избира во собранието, а не како досега на непосредни избори.

Поддржувачи

Арбен Таравари бил поддржан од коалицијата „Вреди“, која била составена од партиите Беса, Алтернатива и Демократско Движење како и фракцијата на Арбен Таравари од Алијанса за Албанците. Таравари добил поддршка и од премиерот на Косово, Албин Курти и неговата партија Движење за самоопределување, кои активно се вклучиле во кампањата на Таравари.

Максим Димитриевски

Програма

Димитриевски поддршката и довербата од граѓаните ја побарал со својата програма наречена Манифест за Македонија. Во неа биле наведени пет стратешки начела и на пет, приоритети во првите 200 дена од преземањето на претседателската функција.

Начело број 1 – Единствени во надворешната политика, зајакнување на улогата на претседателот во надворешните односи, влез во ЕУ само со заштита и почитување на националните интереси, развивање на односи со сите соседни држави и со државите од регионот, засновани на спроведување на договорите на база на реципроцитет и интензивирање и зајакнување на улогата на Македонија на глобалната сцена.

Начело број 2 – Глас на разумот и обединувањето, поттикнување и одржување редовен, конструктивен и аргументиран дијалог со политичките субјекти за да постигнеме разбирање и согласност за клучните цели на државата – во надворешната и внатрешната политика, развој на меѓуетничките односи и реален соживот во Македонија и залагање за солидарно општество,со почитување на слободите и правата, без дискриминација, со развиена демократија и владеење на правото.

Начело број 3 – Поцврсти во одбраната и безбедноста, зајакнување на капацитетите на македонската армија и вложување напори за да се валоризира членството во НАТО.

Начело број 4 – Силни институции за заштита на граѓанинот и државата.

Начело број 5 – Вклученост и одговорност, транспарентност и јавност на своето дејствување како Претседател на Републиката, како и отчетност и одговорност на носителите на јавните функции, како основа за искоренувањето на корупцијата.

Клучни изјави

• Со сите имам принципиелни односи, но во било каков момент исклучувам било каква соработка со ова актуелно раководство на СДСМ, бидејќи тоа ја сноси најголемата одговорност зошто една државотворна партија се трансформираше во партија каква што е денеска, партија која се откажа од Крушевските и АСНОМ-ските принципи, тоа е недозволиво.
• Јас го ЗНАМ вистинскиот пат, затоа ги повикувам граѓаните по Илинден и АСНОМ да се вклучат во Изборното востание.

Поддржувачи

Максим Димитриевски како лидер и основач на партијата ЗНАМ, најголемата поддршка ја добил од својата партија.

Прв круг

Анкета	Период	Големина на примерок								Водство
			Пендаровски	Силјановска-Давкова	Јакимовски	Османи	Ванковска	Таравари	Димитриевски
			СДСМ	ВМРО-ДПМНЕ	ГРОМ	ДУИ	Левица	АА	ЗНАМ
CRPC	8–13април 2024	1210	28.8	35.0	2.1	11.5	4.5	13.6	4.6	6.2
МКД.мк	април 2024	1200	16	26.2	1.1	7.7	3.7	7.2	5.2	10.2
МКД.мк	15–24 март 2024	1200	19.8	36.5	1.5	14.3	4.9	10.5	12.1	16.7
CRPC	4–7 март 2024	1085	29.3	35.5	2.0	9.6	4.3	14.3	5.1	6.2
IPIS[б 3]	20 февруари 2024	1212	22.3	39.2	–	12.2	6.4	13.4	5.8	16.9
Претседателски избори	21 април 2019	—	44.8	44.2	–	–	–	11.1[б 4]	–	0.6

Втор круг

Анкета	Период	Големина на примерок			Водство
			Пендаровски	Силјановска-Давкова
			СДСМ	ВМРО-ДПМНЕ
МКД.мк	15–24 март 2024	1200	44.2	55.8	11.6
Претседателски избори	5 мај 2019	—	53.6	46.4	7.2

Прв круг

Набљудувачи

Вкупно 942 набљудувачи, странски новинари и преведувачи се акредитирале за следење на Претседателските избори. Според ДИК, заклучно до 19 април биле акредитирани 342 домашни и 568 странски набљудувачи и преведувачи, од кои најбројни биле од ОБСЕ/ОДИХР – 375. Од домашните најбројни биле набљудувачите на Здружението за развој на опшествено – социјални иновации „ВАКЕ УП“ – Скопје со 182 набљудувачи.

Излезеност

• 
  Излезеност во 9 часот
• 
  Излезеност во 11 часот
• 
  Излезеност во 13 часот
• 
  Излезеност во 15 часот
• 
  Излезеност во 17 часот
• 
  Излезеност во 19 часот

Излезноста до 9 часот на претседателските избори била 4.06%, односно 70.997 гласачи, според податоците од Државната изборна комисија, по обработени 95.15% од изборните места.^[29]

Излезноста до 11 часот била 12.76%, односно 229.417 гласачи, пресметана врз основа на 97.43% од обработените избирачки места. Најголема излезност според податоците имало во Крива Паланка каде гласале 24.5% од избирачите, односно 4.016 луѓе. Во апсолутни бројки, најмногу луѓе гласале во Битола, 12.450. Најмалку излезност имало во општините Студеничани (3.82%) и Пласница (3.97%).^[30]

Излезноста до 13 часот била 24.65%, односно 438.840 гласачи. Најголема излесност имало во Новаци (42.87%) и Крива Паланка (42.00%), најмала во Пласница (8.27%) и Центар Жупа (9.12%).^[31]

Излезноста до 15 часот на претседателските избори била 34.59%, односно 614.053 гласачи, по обработени 96.61% од изборните места. Општина Новаци имала најголема излезност од 57.69%, а во апсолутни бројки најмногу гласале во Аеродром – 29.852. Во однос на изборите од 2019 година излезеноста во 15 часот била за 6% поголема.^[32] Најмала излесност имало во Пласница (12.57%) каде правото на глас го искористиле само 661 гласач.

Излезноста до 17 часот била 42.38%, односно 747.059 гласачи. Најголема излесност имало во Новаци (67.19%), а најмала во Пласница (15.35%) и Центар Жупа (15.57%).^[33] Во однос на изборите од 2019 година излезеноста во 17 часот била за 9% поголема.^[34]

Излезноста на крајот на изборниот ден била 49.93%, односно 905.958 гласачи. Најголема излесност имало во Новаци (74.06%), а најмала во Центар Жупа (17.36%). Во однос на изборите од 2019 година излезеноста била за 8% поголема.^[34]

Неправилности

Гласањето не било започнато на неколку места во предвиденото време, а на неколку било почнато со задоцнување или прекинато, на различни подрачја, сите поради технички проблем со читачот на отпечаток на прст.^[35]

Во општина Чаир била пронајдена испукана димна бомба, која од страна на тим за антитероризам била отстранета.

Биле забележани и помали инциденти, како фотографирање на гласачки ливчиња, организирано гласање, како и кршење на предизборниот молк.

На 3 места во Куманово гласањето било прекинато поради технички проблеми, но затоа што станувало збор за мал број на гласови кои немале влијание врз крајниот исход, ДИК го поништило гласањето и соопштило дека нема да има прегласување.^[36]

Втор круг

• Претседател на Македонија